Een beiaard, carillon of klokkenspel is een met een klavier bespeelbaar muziekinstrument, bestaande uit één of meerdere series klokken. Volgens de definitie van de Beiaard Wereld Federatie (World Carillon Federation) dient een instrument uit minimaal 23 klokken te bestaan om carillon genoemd te mogen worden (d.w.z. twee chromatische octaven, zonder Cis en Dis in het laagste octaaf). De studie van klokken en beiaarden heet campanologie.
Iemand die een beiaard bespeelt, heet beiaardier of ook wel klokkenist.
Bijna alle beiaarden zijn ook ingericht om af en toe automatisch te spelen. Meestal is het een kort melodietje dat elk uur wordt gespeeld om de uurslag aan te kondigen (een voorslag of wekkering).
De beiaard in de Munttoren te Amsterdam auteur : Eriksw mBA
Het instrument is in de Lage Landen in de 16e eeuw ontstaan, toen de rijkere steden hun kerktorens niet alleen voor het oog verfraaiden, maar ook een nieuw geluid toevoegden aan de torenklokken. De beroemdste klokkengieters waren de gebroeders Pieter en François Hemony in de zeventiende eeuw, die samenwerkten met de Utrechtse beiaardier Jacob van Eyck.
Later kregen ook niet-kerkelijke gebouwen een beiaard, zoals op belforten. Een beroemd voorbeeld is ook de beiaard in de universiteitsbibliotheek van Leuven. Hij telde (oorspronkelijk) 48 klokken, omdat de bibliotheek na de brand tijdens de Eerste Wereldoorlog werd heropgebouwd met geld van de (destijds nog) 48 staten van Amerika.
Het woord 'carillon' is een verbastering van 'quadrillon'. In dat woord is het getal 'vier' te herkennen. Het betekende oorspronkelijk een wekkering of voorslag, vier klokjes die een melodietje speelden om de uurslag aan te kondigen. Een beroemd voorbeeld daarvan vindt men bij Big Ben.
klokkenspeltrommel in het 'Musée de la cloche et du carillon', Tellin auteur : onbekend CC 3.0
In 1980 sloot de laatste klokkengieterij in Vlaanderen, de Leuvense firma Sergeys, haar deuren. Hiermee kwam een einde aan een traditie van 500 jaar beiaardbouw in Vlaanderen. In Nederland bestaan nog verschillende klokkengieterijen zoals Simon Laudy in Finsterwolde, Eijsbouts in Asten en de Petit & Fritsen in Aarle-Rixtel.
klavier en pedalen
De massa van een klok is sterk afhankelijk van de toonhoogte. Een klok die een octaaf lager is, is acht keer zo zwaar. De totale massa van een chromatische beiaard is ruim zes keer de massa van de zwaarste klok en deze waarde is nauwelijks afhankelijk van het aantal klokken.
Het gevolg is dat de grondtoon van een beiaard erg kan verschillen: men heeft bijvoorbeeld geen geld en geen ruimte voor een beiaard in C en besluit een beiaard in E aan te schaffen. Dat scheelt de helft van het gewicht terwijl er niet minder klokken zijn. De klokken worden dan transponerend op de speeltafel aangesloten. De beiaardier hoort dus een E als hij de toets C indrukt. Om het gewicht verder te besparen, worden meestal de weinig gebruikte tweede en de vierde klok (bij een beiaard in C zijn dat de Cis en Dis) uit het laagste octaaf weggelaten.
De professionele opleiding tot beiaardier kan worden gevolgd aan de Koninklijke Beiaardschool te Mechelen, het Lemmensinstituut te Leuven en aan de Nederlandse Beiaardschool te Amersfoort, een onderdeel van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Faculteit Muziek en het Carillon Instituut Nederland te Dordrecht. Daarnaast zijn er amateuropleidingen in Enschede (als vrijetijdsbesteding van studenten aan de universiteit) en Rotterdam Erasmus Universiteit. Ook deze amateuropleidingen hebben uitstekende beiaardiers opgeleverd.
Op het vlak van het aantal beiaarden staan Nederland (182) en de Verenigde Staten (164) aan de top. Dan volgt België (89), verder gevolgd door Frankrijk, Duitsland en Denemarken. Gezien hun geringe oppervlakte hebben Nederland en België de hoogste dichtheid. De beiaard heeft zijn basis in de Lage Landen. De beiaardschool van Mechelen geniet faam tot ver buiten de landsgrenzen.
Overleden : Jan van Gent (58), hertog van Aquitanië.
1731
Het Koninklijk paleis in Brussel wordt totaal door brand verwoest.
1945
De geallieerden bombarderen Berlijn, waarbij 3000 ton bommen neerkomt op de woonwijken.
1958
Ontstaan van de Benelux. Het verdrag tussen België, Nederland en Luxemburg werd getekend in Den Haag.
1959
Buddy Holly, Ritchie Valens en The Big Bopper komen om bij een vliegtuigongeluk. Deze dag wordt bekend als "The Day The Music Died" (De Dag Waarop De Muziek Stierf).
1966
Eerste zachte onbemande landing op de maan door de Loenik 9 van de Sovjet-Unie.
1966
Lancering van ESSA-1, de eerste weersatelliet.
1994
Lancering van STS-60 was de eerste space shuttlemissie die naar het Russische ruimtestation Mir ging.
1998
Italië - Een laagvliegende Amerikaanse militaire straaljager vliegt in het ski-oord Cavalese de kabel van een skilift kapot; een gondel van een kabelbaan stort 200 meter naar beneden en 20 mensen komen om.
De behaarde rode bosmier (Formica rufa) is een insect uit de familie mieren (Formicidae).
Er is ook een mierensoort met de naam kale rode bosmier (Formica polyctena), die sterk op de behaarde rode bosmier lijkt. Beide soorten worden vaak met gewoon rode bosmier aangeduid. Deze twee soorten kunnen zich ook met elkaar voortplanten. Het lichaam is vrij groot; ongeveer 6-9 millimeter en bij vrouwtjes roodbruin van kleur, vaak zijn kaken en borststuk roodbruin en de rest van het lichaam donkerbruin tot zwart. Ook de poten en tasters zijn zwart en de tasters zijn afgeplat, en mannetjes zijn geheel zwart. Deze komen echter alleen in de paartijd ter wereld, en sterven al korte tijd later.
Duits : Rote Waldameise Engels : southern wood ant of horse ant
Behaarde rode bosmier (werker) auteur : Richard Bartz, Munich Makro Freak CC 2.5 Generic
De behaarde rode bosmier graaft typische, deels bovengrondse nesten en staat bekend als een agressieve soort; bij verstoring kruipen duizenden woedende mieren op de verstoorder af die het vrijwel altijd aflegt en wegvlucht, al is hij nog zo groot. Dat komt door de stevige kaken waarmee gemeen gebeten kan worden en ook kan de mier mierenzuur afscheiden met het achterlijf, dat echter geen angel bevat. Een enkel nest kan honderdduizenden mieren en meerdere koninginnen bevatten en ook scheuringen vinden plaats waardoor er meerdere nesten in de buurt ontstaan, dit wordt een kolonie genoemd. Een van de weinige diersoorten die ze toch trotseert, en zelfs graag lust, is de groene specht (Picus viridis).
Het voedsel bestaat uit alles wat ze te pakken kunnen krijgen en eetbaar is; er worden voor een deel (schadelijke) insecten gegeten en daardoor is de rode bosmier populair in de bosbouw.
Een belangrijk deel van het voedsel wordt verkregen middels symbiose met bepaalde soorten bladluizen. De mieren beschermen de luizen tegen vijanden zoals lieveheersbeestjes, en eten de 'kleine boodschap' van de luis; honingdauw of luizenmelk. Dit zijn de plantensappen vermengd met veel suikers, want luizen gebruiken de suikers niet voor de stofwisseling.
De rode bosmier leeft voornamelijk in naaldbossen en komt in grote delen van Europa voor, ook in Nederland en België, hoewel in Nederland niet meer algemeen.
Deze soort is zelfs wettelijk beschermd vanwege de achteruitgang, die veroorzaakt is door ontbossing, verzuring en bebouwing. De nesten worden op deels beschutte plaatsen gebouwd, maar de zonnestralen kunnen er wel bij om het op te warmen. De poppen van de deze mierensoort zijn vanwege de grootte populair bij vogelhouders die ze aan de jongen voeren.
Nieuw-Amsterdam, het huidige New York City, krijgt stadsrechten.
1709
De Brit Alexander Selkirk wordt gered na een schipbreuk en een jarenlang verblijf op een onbewoond eiland. Zijn verhaal is de inspiratie voor het boek Robinson Crusoe van Daniel Defoe.
1769
Overleden : Paus Clemens XIII (75), geboren als Carlo della Torre Rezzonico.
1831
Kardinaal Bartolomeo Alberto Cappellari wordt gekozen tot Paus Gregorius XVI.
1848
De Vrede van Guadalupe Hidalgo wordt getekend, waardoor er een eind komt aan de Amerikaans-Mexicaanse Oorlog.
1878
Griekenland verklaart de oorlog aan Turkije.
1907
Overleden : Dmitri Mendelejev (72), Russisch scheikundige.
1920
Estland verklaart zijn onafhankelijkheid van Rusland.
1935
De leugendetector wordt voor het eerst getest. Leonard Keeler doet het experiment in Wisconsin.
1943
Het Duitse leger verliest de Slag om Stalingrad van het Rode Leger. Dit is een van de keerpunten van de Tweede Wereldoorlog.
1947
Edwin Land geeft de eerste demonstratie van de polaroidcamera.
1969
Overleden : Boris Karloff (81), Brits acteur.
1971
Ondertekening van de Convention on Wetlands of International Importance Especially as Waterfowl Habitat in Ramsar in Iran, beter bekend als de Ramsar-conventie.
De behaarde boterbloem (Ranunculus sardous Crantz.) is een plant uit de ranonkelfamilie (Ranunculaceae). De soort groeit op vochtige, zeer voedselrijke graslanden en akkers.
Duits : Raue Hahnenfuß of de Sardische Hahnenfuß
Behaarde boterbloem auteur : Kristian Peters -- Fabelfroh CC 3.0
De plant lijkt op de knolboterbloem (Ranunculus bulbosus L.) maar heeft geen knol. De bloempjes zijn kleiner en bleker geel dan de vorige. De kelkbladen zijn teruggeslagen tegen de bloemsteel. Het best te onderscheiden is de plant aan de vruchtjes, deze hebben aan één zijde een rij knobbeltjes. De bloeitijd loopt van mei tot augustus.
Behaarde boterbloem
Het areaal van deze plant is Europa en Noord-Afrika. In Noord-Amerika is de plant geïntroduceerd. In Vlaanderen is de plant algemeen, behalve in de Kempen.
Overleden : Paus Alexander VIII (80), geboren als Pietro Ottoboni.
1793
Frankrijk start een oorlog met het Verenigd Koninkrijk en Nederland.
1805
Op de stadsgracht te Leeuwarden heeft een wedstrijd plaats voor vrouwspersoonen. Er verschijnen maar liefst 130 schaatsrijdsters aan de start, terwijl er op de stadswallen 10.000 toeschouwers staan. De eerste prijs is een gouden oorijzer ter waarde van 105 gulden en Trijntje Pieters van Poppingawier mag zich na afloop met het oorijzer tooien.
1864
Oprichting van het Rode Kruis van België.
1905
Oprichting van de Haagse voetbalclub ADO (Den Haag)
1908
Koning Karel I van Portugal en de kroonprins Lodewijk Filips, hertog van Braganza worden in Lissabon vermoord door republikeinen.
1917
Duitsland kondigt de onbeperkte duikbotenoorlog af.
1933
Eerste toespraak van Hitler via de zenders van de Duitse omroep.
1944
Overleden : Piet Mondriaan (71), Nederlands kunstschilder.
1953
Watersnood, Nederlandse, Belgische en Engelse zeedijken breken door bij een stormvloed.
1958
Met een "Jupiter C"-raket lanceren de Amerikanen hun eerste kunstmaan, de "Explorer 1" (gewicht 14 kg). De kunstmaan zal tot augustus 1965 in een baan om de aarde blijven.
1966
Overleden : Buster Keaton (70), Amerikaans acteur en regisseur.
1972
Hewlett-Packard brengt de HP-35, de eerste elektronische zakrekenmachine ooit, op de markt.
1974
Overleden : Rudolf Dassler (75), Duits grondlegger van het Puma-concern.
1989
De Vlaamse Televisie Maatschappij (vtm) zendt voor het eerst uit.
1989
De eerste aflevering van de Vlaamse televisieserie Samson en Gert wordt uitgezonden.
2002
Overleden : Hildegard Knef (76), Duits actrice, zangeres en schrijfster.
2003
Spaceshuttle Columbia valt uit elkaar tijdens de terugkeer naar aarde. De bemanning - bestaande uit 2 vrouwen en 5 mannen - komt om het leven.
Er zijn meer dan duizend soorten en Begonia is daarmee een van de omvangrijkste geslachten uit de plantenwereld.
Van oorsprong komen begonia's uit vochtige, warme gebieden in een bosrijke omgeving. Er bestaan zowel eenjarige als overblijvende soorten, groenblijvende en bladverliezende soorten. Er zijn zelfs klimmende varianten.
Begonia's hebben vrouwelijke en mannelijke bloemen. De vrouwelijke bloemen zijn herkenbaar aan de driehoekige verdikking onder de bloemen (het vruchtbeginsel).
De naam werd gegeven ter ere van Michel Bégon, een voormalig gouverneur van de Franse kolonie Haiti.
Wie van een onderhoudsvriendelijk terras of balkon droomt en hiervoor niet te diep in zijn geldbuidel wil tasten, moet beslist eens denken aan begonias. Met een minimum aan moeite geeft deze vrolijke bloeier vijf maanden vreugde en kleur aan je huis. De keuze in het assortiment is bovendien zo ruim dat je eindeloos kunt variëren.
verschillende type's bladeren
De kwekers zijn nog steeds op zoek naar nieuwe variëteiten. In zijn op dit moment de pastelkleurige hangende begonias . De modekleuren zijn zalm, roze en abricoos. Ze worden vooral in hanging baskets gebruikt.
Ook gegeerd zijn de tweekleurige Picotee. Het zijn veelbloeiende knolbegonias met een anderskleurige bloemrand . De kleur van de voor- en achterkant van de bloemblaadjes verschilt bovendien.
Combineren : modern groeperen en plezierig tuinieren
Begonias zijn op zichzelf prachtige bloemen. Ze brengen kleur in gelijk welke tuin of terras en het rijke assortiment zorgt voor de nodige afwisseling in kleur, bloemvorm, bladgrootte en bloei.
Je kan de bloemen ook combineren met andere planten of bloemen. Gezien de weelderigheid van de bloei, is de combinatie met fijnere planten het meest aangewezen.
Enkele voorbeelden :
-groepjes van drie of meer grootbloemige dubbele of kroezelvormige (Fimbiatas) begonias voorzien van tusseninaanplanten van fijnwit (Alyssum), blauwe Ageratum, overvloedig bloeiende gele Mimulis of zilverbladerige Cineraria maritima. Het betreft eenjarige planten die vlot verkrijgbaar zijn in tuincentra.-Begonias omboorden met of combineren met zilverplantjes, blauwe Salvia en witte tabak Nicoteana.-Kleinbloemige begonias komen het best tot hun recht te samen met fijne Alyssum of witte Chrysanthenum pa
Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) wordt opgericht. Christophorus Buys Ballot is de eerste hoofddirecteur.
1876
De regering van de Verenigde Staten dwingt alle Indianen in reservaten te gaan wonen.
1888
Overleden : Giovanni Bosco (72), Italiaans priester en heilige, stichter van de Salesianen van Don Bosco.
1915
Duitsland zet tijdens de Eerste Wereldoorlog voor het eerst gifgas in; dat gebeurde in Polen tegen de Russen.
1929
Leon Trotski wordt verbannen uit de Sovjet-Unie.
1930
3M brengt de Scotch Tape op de markt.
1953
Langs de Noordzeekust ontstaat een noordwester storm die de volgende dag een springtij tot gevolg heeft.
1958
De Explorer 1 is de eerste succesvolle Amerikaanse satellietlancering.
1961
De Verenigde Staten lanceert haar eerste ruimtevaarder: de chimpansee Ham. Dit leidt bij Amerikaanse testpiloten al snel tot de woordgrap "Ham in a Can".
1966
Lancering van Luna 9, de eerste maanlander.
1980
Koningin Juliana kondigt voor radio en televisie haar aftreden aan.
1990
De eerste McDonald's in Rusland wordt geopend in Moskou.
1995
KanaalTwee start met uitzenden in België.
2000
Een vliegtuig MD-83 van Alaska Airlines stort neer in de Stille Oceaan,88 doden.
Een begijnhof is een verzameling van individuele en/of gemeenschappelijke woningen, huizen en conventen genoemd, van begijnen meestal in de nabijheid van een kapel of kerk en al dan niet omgeven door een muur met een of meerdere toegangspoorten. Specifiek voor Nederland spreekt men van hofje om een reeks kleine huisjes aan te geven waarin arme of bejaarde personen verblijven. Het begijnhof als bijzondere ruimtelijk gesitueerde stedelijke bewoningsvorm wordt alleen in de Nederlanden aangetroffen, sporadisch in Noord-Nederland en Wallonië. Vlaanderen en Zuid-Nederland telden er een 70-tal. Niettemin is de begijnenbeweging waaruit deze bewoningsvorm voortkwam een in de late middeleeuwen alom voorkomend Europees fenomeen. Om politieke en religieuze redenen stierf deze beweging voor 1400 echter uit in de rest van Europa.
Begijnhof van Amsterdam auteur : LennartBolks
De Belgische historicus Henri Pirenne verklaart het succes van de begijnenbeweging door een vrouwenoverschot dat ontstond door geweld, oorlogen en militaire- en paramilitaire operaties, waarbij vele mannen om het leven kwamen. De vrouwen hadden dikwijls geen andere kans om te overleven dan zich te verenigen en gezamenlijk hulp te vragen bij rijke weldoeners. Op dezelfde wijze kenden in de twaalfde eeuw de vrouwenkloosters aanvankelijk een groot succes, doch de striktere regels en de beperking in aantal per klooster binnen de premonstratenzer- en cisterciënzerabdijen deed vele vrouwen zoeken naar een minder dwingende omgeving. Bovendien had het aanvankelijke succes van deze abdijen tot gevolg dat talrijke aanvragen tot toetreding moesten geweigerd worden, temeer daar meerdere van die kloosters een zekere hoge geldsom en soms ook de eis om van adel te zijn als één van de toetredingsvoorwaarden oplegden. Stadsorden zoals de arme klaren en de dominicanessen kenden omwille van het ontbreken van die laatste voorwaarde meer succes.
Begijnhof van Brugge auteur : Donar Reiskoffer CC 3.0
Aanvankelijk werd dit probleem opgelost door de oprichting van dubbelkloosters in het geval van de Premonstratenzers omdat mannen en vrouwen er in hetzelfde klooster werden ondergebracht. De stichting van deze dubbelkloosters mislukte omdat ondanks de scheiding bij gebed en misviering de menselijke natuur de bovenhand behield. De vele problemen leidden tot de opheffing ervan, en de zogenaamde "mulieres religiosae", of "virgines continentes" moesten hun toevlucht zoeken tot andere vormen van religieus leven en wonen. De verschillende elkaar opvolgende of samen voorkomende vormen hiervan worden hierna voorgesteld.
Om een onderscheid te maken tussen de oorspronkelijke vorm van de begijnenreligie en de vormen die deze beweging in latere stadia omhelsden onderscheidt LJM. Philippen:
- Alleen, of nog bij hun ouders of familieleden, in afzonderlijke huizen levende vrome vrouwen. - Begijnenbewegingen die alleen of samenleefden, verspreid in de stad, in georganiseerde vorm onder toezicht van geestelijken - In afzondering levende begijnengemeenschappen in een ommuurd begijnhof, volgens het stratenplan, het pleinmodel of een gemengde vorm opgebouwd. De afgesloten vorm was tussen het sluiten van de poorten bij het vallen van de avond en de ochtend. - Als begijnenparochies georganiseerde gemeenschappen erkend als parochie onder leiding van een eigen kapelaan.
Het ontstaan van religieuze stromingen van alleen levende vrome vrouwen had plaats, tussen de 12e eeuw en het begin van de 13e eeuw, toen de naam begijn nog niet in gebruik was maar eerder als een spotnaam voor ketterse vrouwen gebruikt werd. Deze vrouwen leefden verspreid in de stad zonder enige vorm van organisatie. Bij het begin van de 13e eeuw kwamen in het bisdom Luik vormen voor van vrome vrouwen die zich groepeerden rondom een leidinggevende figuur zoals een van de als heilig beschouwde vrouwen, Maria van Oignies en anderen. Dit gebeurde meestal in de buurt van een hospitaal of een kapel. Door toedoen van weldoeners zoals plaatselijke heren, graven of hertogen, verkregen ze grond of enkele huizen waar ze zich konden vestigen onder toezicht van de plaatselijke parochiepriester. In verschillende steden in Frankrijk, Duitsland en Vlaanderen namen de bedelorden, Franciscanen en Benedictijnen, de zielszorg voor deze vrouwen op zich.
In de loop van de 13e eeuw neemt de omvang van de groeperingen toe zodat ze zich meer en meer buiten de stadspoorten vestigen in nieuw opgerichte begijnhoven omgeven met een gracht en ommuurd. Door hun eigen kerk hoeven ze zich niet meer naar de kerken in de stad te begeven. De naam begijn werd ondertussen, vanaf het midden van de 13e eeuw gebruikt om de orthodoxe vrome vrouwen aan te geven en de ketterse bijgedachte zwakt langzaam af.
Ondanks veroordelingen houden door een afzonderlijke toestemming van de paus de begijnen in de Lage Landen, in sommige delen van Noord Frankrijk en Duitsland. De begijnen maken echter moeilijke tijden door tijdens de beeldenstorm, de Spaanse repressie en de verschillende oorlogen tussen Protestanten en Rooms-katholieken. Tijdens de Contra Reformatie verplicht de kerk religieuze bewegingen zich te vestigen binnen de verdediging wallen van de steden. Er ontstaan in de Lage Landen steden in de steden gevormd door de door een muur van de rest van de stad afgescheiden begijnhoven.
De uiteindelijke vorm, niet voor alle begijnhoven weerhouden, was het verkrijgen van de toestemming voor het oprichten van een eigen parochie wat toeliet om de dode begijnen op het begijnhof te begraven en hun andere privilegiën gaf.
Begijnhof van Brugge - ingang
De leiding van een begijnhof berust bij de grootmeesteres. Deze door de meesteressen gekozen verantwoordelijke heeft de leiding van het begijnhof met als taak de statuten te laten naleven en de algemene organisatie te controleren. Sommige grote begijnhoven konden meerdere grootmeesteressen hebben.
Bij het uitoefenen van haar taken werd ze bijgestaan door een of meerdere momboren, mannelijke gevolmachtigden, die geldverhandelingen voor het verwerven van eigendommen en eventuele rechtszaken voor het begijnhof uitvoerden. Het was namelijk verboden voor vrouwen om dergelijke handelingen te stellen.
Op rang twee kwam de meesteres van het hospitaal, die tevens de kiste of de tafel van de heilige Geest beheerde. Het hospitaal verzorgde ook de behoeftige begijntjes die niet meer konden zorgen voor hun eigen inkomen omwille van ziekte of ouderdom. Het geld om deze bijkomende dienstverlening mogelijk te maken kwam uit de kiste waarin naast de kleine wekelijkse bijdrage van de begijnen ook schenkingen of testamentaire giften terecht kwamen.
De meesteres van de kerk (kosteres) die eveneens de leiding had van het koor dat de erediensten opluisterde. Zij beheerde de uitgaven voor de kerk, het onderhoud en organiseerde de vorming van het koor en de oefenstonden.
De portierster speelde een belangrijke rol bij de controle van het verkeer in en uit het begijnhof. Zij is belast met het sluiten en openen van de poort, het noteren van de in en uitgaande begijntjes tijdens de dag en de in en uitgaande vreemdelingen voor leveringen van materialen en levensmiddelen, werklieden en bezoekers.
Op rang drie vernoemen we de meesteressen van de conventen: ze zijn verantwoordelijk voor de algemene orde en de werking van het hen aangeduide convent; al naargelang het een convent voor novicen of voor arme begijnen betreft, zorgt zij voor de vorming en het laten respecteren van de specifieke regels ervan. Deze specifieke regels kunnen zijn opgelegd door de stichter en omvatten gebeden of andere godsdienstige oefeningen ter nagedachtenis van de stichter en zijn familie.
Voor de rest komen
Eerst de begijnen die een eigen huis bezitten, dit huis kon verkregen worden door er een te bouwen met eigen middelen, of een bestaand huis te kopen bij de openbare verkoop in het begijnhof. Het bezit van een huis is voor de duur van een leven, waarna het huis in het bezit kwam van het hof en het terug verkocht werd.De begijnen die een kamer huren, meestal een achterkamer in een van de grotere huizen. Zij moesten instaan voor het onderhoud van de kamer en indien hun inkomsten onvoldoende waren moesten zij een onderkomen zoeken in een convent.De begijnen en de novicen die in conventen verblijven. Zij hadden geen eigen inkomens en moesten werken om in hun onderhoud te voorzien, naargelang het convent kregen zij hulp bij de aankopen van voedsel, hout voor de verwarming en enkele extra's tijdens de winter. De kosten voor het onderhoud van de woning werd voorzien voor een lange periode door de stichter.
Deze rangorde was beslissend voor hun plaats in de kerk. Tijdens misvieringen namen de grootmeesteressen vooraan plaats, gevolgd door de verschillende meesteressen, de eigenaressen, de begijnen en de novicen.
Groot Begijnhof van Leuven auteur : Snowdog
Daar waar de allereerste begijnhoven gebouwd werden in de rechtstreekse omgeving van stedelijke kernen, en dus buiten de muren van de stad waren ingeplant, hadden ze behoefte aan een eigen ommuring. In geval van oorlogen en belegeringen werden de buiten de stadspoorten gelegen begijnhoven soms afgebrand door de stedelingen om te beletten dat de aanvallers ze zouden gebruiken als bescherming, of ze werden door plunderende benden vernietigd. Na de godsdienstoorlogen en het concilie van Trente werd door de kerk aanbevolen de kloosters en begijnhoven binnen de stadspoorten te brengen. Dit is het geval voor Brugge, Gent (met drie sites, namelijk het Klein Begijnhof en Oud Groot Begijnhof, dat later verhuisde naar de jongste begijnhofsite in Sint-Amandsberg), Lier, Herentals, Leuven (klein en groot), Diest, Brussel, Dendermonde, Hasselt, Mechelen (Groot Begijnhof) (klein) en Tienen. Het begijnhof van Sint-Truiden bevindt zich nog steeds "buiten de muren".
Een bepaald type heeft een binnenplein, driehoekig of rechthoekig, waarin sommige auteurs latente invloed van Salische Franken menen terug te vinden. Dit is het geval voor de begijnhoven van Aarschot, Herentals, Turnhout, Hasselt, Hoogstraten, Anderlecht, Oudenaarde, Aalst, Dendermonde en Diksmuide.
Een ander type is dat waarbij huizen gebouwd werden rond een weide in een dubbele rij, zodat een straat ontstond: het gemengde type. Dat vinden we terug in Tienen, Antwerpen, Sint-Truiden en Kortrijk.
Overleden : Ferdinand Porsche (75), Oostenrijks automobiel-pionier.
1649
Koning Charles I van Engeland wordt op last van Oliver Cromwell onthoofd.
1958
Overleden : Ernst Heinkel (70), Duits vliegtuigbouwer.
1999
Overleden : Dolf van der Linden (83),Nederlands dirigent van het Metropole Orkest.
1661
Het lijk van Oliver Cromwell (1599 - 1658) opgegraven en postuum geëxecuteerd.
1820
Edward Bransfield ontdekt Antarctica.
1835
Poging tot moord op President van de Verenigde Staten Andrew Jackson. Dit is de eerste moordaanslag op een president van de VS.
1847
Het Californische dorpje Yerba Buena krijgt per decreet de naam San Francisco toebedeeld.
1868
Charles Darwin publiceert Variations of Plants and Animals under Domestication.
1928
Tussen Nederland en de Verenigde Staten komt een draadloze telefoonverbinding tot stand.
1933
Adolf Hitler wordt ingezworen als Kanselier van Duitsland.
1945
In de Oostzee wordt het schip de Wilhelm Gustloff getorpedeerd. Van de naar schatting vijf- tot zevenduizend opvarenden aan boord overleefden slechts 1239 personen de ramp.
1948
De Indiase pacifist en leider Mahatma Gandhi wordt vermoord door een hindoe-extremist.
1969
Het laatste publieke concert van The Beatles op het dak van het Apple Records gebouw. Het impromptu concert wordt door de politie afgebroken.
1972
Bloody Sunday: tijdens een demonstratie in het Noord-Ierse Londonderry schiet het Britse leger dertien burgers dood.
2003
In België keurt de Kamer de wet op het homohuwelijk goed.
2007
Microsoft brengt Windows Vista uit voor consumenten.
2009
Overleden : Hans Beck (79), Duits uitvinder van Playmobil.
De beflijster (Turdus torquatus) is een zangvogel uit de familie lijsters (Turdidae).
- Het verenkleed van het mannetje is dofzwart met een witte halvemaanvormige borstband - Het vrouwtje heeft een bruiner verenkleed met een lichtbruine borstband - De onderzijde heeft een licht schubpatroon - De vleugelveren hebben witte randen
Duits: Ringdrossel Engels: Ring Ouzel Frans: Merle à plastron
beflijster
De beflijster is in Nederland een niet algemene doortrekker, die makkelijk aangezien kan worden voor de merel. Bij nadere bestudering valt bij het mannetje gelijk de witte halvemaanvormige borstband op, die bij de merel ontbreekt. Deze borstband komt ook bij het vrouwtje voor, maar wel veel minder duidelijk. Door lichte randjes aan de veren ontstaat een schubpatroon dat bij het vrouwtje het duidelijkst zichtbaar is. Door dezelfde lichte randjes zijn op de gesloten vleugels lichte strepen te zien.
Turdus torquatus
De beflijsters die in Nederland gezien worden, zijn vrijwel allemaal afkomstig uit Noord-Europa en Groot-Brittannië en onderweg naar het overwintergebied in het Middellandse-Zeegebied. In Midden-Europa broeden beflijsters die tot een aparte ondersoort gerekend worden en slechts zelden in Nederland gezien worden. Hoewel bij deze vogels het schubpatroon aan de onderzijde duidelijker is, ontbreekt de borstband.
Overleden : Paus Gelasius II (60), geboren als Giovanni de Gaeta.
1616
Jacob le Maire en Willem Cornelisz Schouten ontdekken de doorgang naar de Grote Oceaan bij Kaap Hoorn.
1676
Feodor III wordt tsaar van Rusland.
1696
Overleden : Ivan V van Rusland (29), tsaar van Rusland.
1820
Overleden : George III (81), koning van Groot-Brittannië en Ierland.
1832
Het nog steeds bestaande tijdschrijft de Militaire Spectator wordt opgericht.
1837
Overleden : Aleksander Sergejevitsj Poesjkin (37), Russisch schrijver.
1861
Kansas ratificeert de Grondwet van de Verenigde Staten van Amerika en treedt toe tot de Unie als 34e staat.
1869
Emile Grubbe past voor het eerst röntgenstraling toe bij de behandeling van borstkanker.
1891
Liliuokalani wordt koningin van Hawaï.
1916
Parijs voor het eerst gebombardeerd door Duitse zeppelins.
1964
De Olympische Winterspelen in Innsbruck beginnen.
1979
Brenda Ann Spencer schiet twee volwassenen en acht kinderen neer, omdat ze naar eigen zeggen "op maandag wat leven in de brouwerij wilde brengen".
1988
Overleden : Rogier van Otterloo (46), Nederlands arrangeur, componist en dirigent.
1996
Het operagebouw La Fenice in Venetië brandt bijna volledig af.
2007
In de Chinese hoofdstad Peking gaat de James Bond-film Casino Royale in première. Sinds het uitkomen van de eerste James Bond-film in 1969 zijn de avonturen van de Britse agent 007 nooit in de Chinese bioscopen vertoond.
Een bef (van het Frans bavette = morsslab) is een ornament van de beroepskledij, dat tegenwoordig gedragen wordt door de magistratuur en de clerus. Het gaat hier om een platte kraag, reeds in de 17e eeuw bekend. Deze werd vanaf ca. 1660 en gedurende de gehele 18e eeuw gedragen. Een wit gesteven, plat linnen stuk (soms met plooien) onder de kin gedragen en om de hals met bandjes vastgeknoopt. In latere tijden werd de bef gebruikt door predikanten, rechters, advocaten, professoren etc.
Pierre van schuppen-Largilliere met een Historische cravatte met kant auteur : Andreas Trepte CC 2.5
Dit witte doekje wordt met een wit strikje of knoopje vastgemaakt aan de toga. Dit gebruik is overgebleven van de herenmode uit het Ancien Régime. Heren droegen een das die rondom de hals werd geknoopt en afgezet met kloskant. Hoge edelen droegen een das (cravatte) met naaldkant, bij voorkeur Venetiaanse naaldkant. Na de Franse Revolutie verdween deze das uit de herenmode evenals de fijne kant.
Tegenwoordig is deze dasvorm enkel nog te vinden bij leden van een zittend gerechtshof. Hoge magistraten dragen een bef versierd met imitatiekant. Voor advocaten wordt dit stuk stof eenvoudig geplisseerd. Het befje kan ook met klittenband aan de toga worden vastgemaakt.
De bef voor clerici ontstond rond 1620 en werd algemeen tot in het midden van de 20e eeuw gedragen. Daarna werd hij vervangen door een Romeinse boord. De Broeders van de Christelijke Scholen dragen nog steeds een witte bef. In Vlaanderen werd deze kraag een rabat genoemd. Gentse seminaristen droegen tot in de jaren '30 van de vorige eeuw een rabat. Bij de geestelijkheid bestond de bef uit 2 stroken zwarte stof, afgezet met een witte boord.
De beet, bét of beis (Nederlands-Jiddisch) is de tweede letter uit het Hebreeuws alfabet. De letter wordt uitgesproken als een b of een w. Het Hebreeuwse woord voor alfabet is אלף-בית of allef-beet en bestaat uit zijn eerste twee letters de allef en de beet. De letter beet komt verder bijvoorbeeld voor als tweede letter in het Hebreeuwse woord sjabbat: שבת.
beet auteur : BK
De letters van het Hebreeuws alfabet komen ook overeen met cijfers, de bet is de Hebreeuwse twee. De term beisje werd vroeger voor 0,10 gulden gebruikt als verbastering van beet oftewel twee stuivers. Vergelijkbaar hiermee was lammetje als verbastering van lamed oftewel 30 stuivers = 1,50 gulden.
De Israëlische veiligheidsdienst heet Sjien Beet, een acroniem van de naam Sjeroet bitachon wat veiligheidsdienst betekent. De tegenwoordige naam is Sjeroet bitachon klali, dat ook wel wordt afgekort tot Sjabak.
Beeston Cycle Co., later New Beeston Cycle Co. is een historisch Brits concern dat verschillende soorten voertuigen bouwde, waaronder motorfietsen.
Het werd in 1896 opgericht door Harry John Lawson, en liet in verschillende bedrijven in Coventry, deels onafhankelijk van elkaar, Beeston-voertuigen bouwen met twee-, drie- en vier wielen. Als eerste verscheen er in 1896 een tricycle met De Dion-Bouton-motor. Al in 1898 volgden er motorfietsen met 364 cc 1¾ pk De Dion-Bouton-motor voor het achterwiel en met de tank achter het zadel.
Lawson bezat de Engelse patenten van De Dion, bouwde Werner-motorfietsen in licentie en was ook betrokken bij de merken Humber en Pennington.
Overleden : Angela Merici (65), Italiaans heilige, stichteres van de Ursulinen.
1813
De opera Il Signor Bruschino van componist Giacomo Rossini gaat in première in het Teatro San Moisè in Venetië.
1901
Overleden : Giuseppe Verdi (87), Italiaans componist.
1915
De Verenigde Staten bezetten Haïti.
1918
De Finse Burgeroorlog breekt uit.
1926
John Baird geeft de eerste demonstratie van een nieuwe uitvinding: de televisie.
1942
laagste minimumtemperatuur in Nederland ooit gemeten (-25,7).
1943
De stad Wilhelmshaven is het slachtoffer van het eerste Amerikaanse bombardement op Duitsland.
1945
Het Rode Leger bevrijdt concentratiekamp Auschwitz.
1945
Einde van het Ardennenoffensief.
1967
De Apollo 1 vliegt tijdens een oefening in brand. De drie astronauten (Virgil Grissom, Ed White, en Roger Chaffee) komen om.
1983
Overleden : Louis de Funès (68), Frans acteur.
1984
Tijdens de opname van een commercial voor pepsi-cola vatte het haar van Michael Jackson vuur. Het reclamebureau, BBDO in New York, betaalde toen een miljoen dollar schadevergoeding.
De beermarter of bintoerong (Arctictis binturong) is geen beer of marter, maar een Aziatische civetkatachtige uit de onderfamilie der palmrollers (Paradoxurinae).
Beermarters komen voor in de regenwouden van India, Nepal, Bhutan, Myanmar, Thailand, Indochina, Maleisië, Sumatra, Java, Borneo en Palawan (Filipijnen). Hij heeft een voorkeur voor bergbossen. In deze landen wordt de beermarter soms als huisdier gehouden. Beermarters zijn eenvoudig te temmen en niet agressief.
Duits: Binturong of Marderbär Engels: Sulawesi Bear Cuscus of Sulawesi Bear Phalanger Frans: Binturong soms chat-ours
De beermarter brengt het grootste gedeelte van zijn leven door in bomen. Het is de enige civetkatachtige en één van de weinige roofdieren met een grijpstaart. Deze dient als steun als de beermarter met zijn voorpoten een tak met vruchten naar zich toetrekt. Beermarters zijn omnivoren: ze eten behalve vruchten (voornamelijk bessen) ook scheuten, bladeren, kadavers, insecten, eieren en knaagdieren. Er zijn gevallen bekend van beermarters die in het water zwommen om vissen te vangen. Vogels worden met veren en al gegeten.
Arctictis binturong auteur : onbekend
De beermarter heeft een lange, ruige, zwarte vacht. De haarpunten zijn soms wit of geel, waardoor de dieren een gelige of grijzige waas kunnen hebben. Op de oren zitten lange, zwarte pluimpjes. De staart is lang en stevig gespierd, het puntje is zeer beweeglijk en kan dienen als grijpstaart. Beermarters worden 61 tot 96 centimeter lang en 7,6 tot 14 kilogram zwaar. Vrouwtjes worden groter dan mannetjes. De staart is tot 56 tot 89 centimeter lang.
Koning Eduard III van Engeland wordt uitgeroepen tot koning van Frankrijk.
1500
Vicente Yáñez Pinzón ontdekt als eerste Europeaan Brazilië. Hij bereikte de noordkust van het huidige Brazilië, waar hij op 26 januari 1500 aan land ging in een baai van Cabo de Santo Agostinho twee maanden eerder dan Pedro Cabral.
1531
Lissabon wordt getroffen door een zware aardbeving.
1682
Het deltagebied van Zuidwest-Nederland en Vlaanderen wordt getroffen door de stormvloed van 1682.
1700
De "Cascadia earthquake" treft de westkust van Noord-Amerika met een kracht van 9.0 met een zware tsunami in Japan tot gevolg.
1778
Sydney wordt gesticht. Eerste Europese nederzetting op het Australische continent
1808
In Nieuw-Zuid-Wales breekt de Rum Rebellion uit.
1837
Michigan ratificeert de Grondwet van de Verenigde Staten van Amerika en treedt toe tot de Unie als 26e staat.
1841
Het Verenigd Koninkrijk bezet Hongkong.
1905
Een werknemer van de Premiermijn in Zuid-Afrika vindt de Cullinan, de grootste diamant uit de geschiedenis.
1910
De Seine treedt buiten haar oevers, waardoor de Parijse metro onder water loopt.
1932
Ernest Lawrence vraagt octrooi aan op het cyclotron.
1939
Troepen van Francisco Franco nemen Barcelona in tijdens de Spaanse Burgeroorlog.
1950
In New Delhi wordt de onafhankelijke republiek India uitgeroepen.
1958
De Japanese ferry Nankai Maru kapseisd voor de kust van het eiland Awaji, Japan, 167 doden.
1965
Het Hindi wordt de officiële taal in India.
2001
20.000 mensen komen om bij een aardbeving in Gujarat in India.
1952
Overleden : Lodewijk van Deyssel (87), Nederlands schrijver en dichter.
1953
Overleden : Martinus Nijhoff (58), Nederlands schrijver.
2006
Overleden : Pieter Terpstra (86), Nederlands schrijver en journalist
2009
Overleden : Rik Van den Abbeele (94), Belgisch televisiepionier en -producer .
klavier en pedalen
(4) 
