Afscheid van Marieke Vervoort: “Ook in liefde en vriendschap behaalde je goud”

Vandaag hebben familie en vrienden in besloten kring afscheid genomen van Marieke Vervoort. De paralympisch kampioene overleed vorige week dinsdag op 40-jarige leeftijd. Ze leed al sinds jonge leeftijd aan een progressieve spierziekte. Het was een pakkende uitvaartceremonie met tal van optredens en speeches van vrienden en van haar papa, Jos.

Naast haar papa namen vrienden en tv-makers Tom Waes en Eric Goens tijdens de dienst het woord. Andere sprekers waren Johan Marchand, Lieve Bullens en burgemeester van Diest, Christophe De Graef. Guy Swinnen bracht live het nummer ‘Time’ van The Scabs. Ook Stan Van Samang zong live zijn hit ‘Een Ster’. Verder waren er live optredens van Kathleen Vandenhoudt en van Keruna. ‘Rood’ van Marco Borsato kwam eveneens aan bod. 

Onder de genodigden waren ex-judoka Gella Vandecaveye, ex-atlete Svetlana Bolshakova, Michel Van de Brande, de ouders van Annick Van Uytsel en Groen-voorzitster Meyrem Almaci.

“Ook in liefde en vriendschap behaalde je goud”, zei voorgangster Liesbeth Goossens in haar verwelkoming. Na een woordje van Mariekes vriend Johan Marchand, met wie ze samen in Pellenberg revalideerde, begon Goossens met een overzicht van het leven van Wielemie. De voorgangster heeft het niet alleen over Mariekes uitgesproken talent voor allerlei sporten, maar ook over haar tekentalent. “Dat heb jij van mij geërfd, mama”, zei ze tegen haar moeder. Dan stak haar spierziekte de kop op. Ze belandde in een rolstoel. Toch bleef ze doorzetten en bleef ze sporten. “Marieke, altijd de duimen omhoog.” Over de laatste maanden van Mariekes leven zei Goossens dat de kampioene soms de kracht niet meer had om de gordijnen te openen: “Het wordt stil in huis.”

Dan is het de beurt aan Guy Swinnen, die een akoestische versie van ‘Time’ brengt. Ondertussen worden er foto’s van Marieke getoond.

Goossens legt uit hoe belangrijk ‘Rood’, de hit van Marco Borsato en Mariekes lievelingskleur, voor haar was. Het lied kon niet ontbreken op de afscheidsplechtigheid van de paralympische kampioene.

Mariekes meter Lieve Bullens neemt het woord: “Je straalde rust uit. Deze rust is nu een oorverdovende stilte.” Bullens noemt haar vriendin “een prachtig mens met kantjes maar vooral met gouden randjes”: “Je bent een kunstwerk van het leven”.

Ook Mariekes begeleidingshond Zenn is aanwezig om afscheid te nemen van baasje ‘Wielemie’.

De ouders van Marieke steken dan een vlam aan, wat even niet wil lukken. Applaus weerklinkt als het vuur brandt. Mama Odette kan de tranen niet bedwingen.

Stan van Samang begeleidt zichzelf op de gitaar om “Een Ster” live te brengen. Indrukwekkend.

Daarna speecht Jos, de papa van Marieke. “Wat leek op iets van voorbijgaande aard ging over naar een leven in een rolstoel. Het aanvaardingsproces was moeilijk: we hebben de medailles door de kamer zien slingeren.” Jos Vervoort houdt zich erg kranig. Als het over de laatste momenten gaat, krijgt hij het moeilijk. Dan gaat hij verder. “Marieke was een open boek, ze had geen geheimen, nooit, voor niemand. Haar hart lag op haar tong. Dat is wat de mensen apprecieerde.” “Ons gezin zal nooit meer compleet zijn, nooit”, zei Jos. Hij zinspeelde nog op een mogelijke toevoeging aan de Dikke Van Dale: “een Dafalganneke drinken”. Hij eindigt met: “Het ga je goed”, waarna de papa van Wielemie applaus krijgt.

Kathleen Vandenhoudt zingt live ‘Last Lullaby’ van Ollabelle, waarna Jan Laurys en Christophe De Graef, respectievelijk de vorige en de huidige burgemeester van Diest, aan het woord komen. 

“Mensen kunnen sterven maar legendes leven eeuwig”, klinkt het in een woordje van vriend Eddy Peeters dat Liesbeth Goossens voorleest.

Tom Waes verschijnt in een filmpje voor Marieke. Hij vertelt dat Marieke ‘Mariette’ hem vroeg om iets op haar begrafenis te zeggen. Maar Waes zit in het buitenland en kon niet komen. “Vertel anders een mop”, zei ‘Mariette’. “Op verzoek van Marieke”, benadrukt Waes, vertelt hij dan maar de niet zo propere “mop van den aap en de leeuwin”.  Het miste zijn effect niet: de zaal moest lachen.

Eric Goens verschijnt dan achter het spreekgestoelte. “Ik heb Marieke vijf jaar geleden leren kennen op een trampoline aan het Huis. Ze wilde een salto maken”, vertelt Goens over de tijd die de twee samen doorbrachten voor Goens’ tv-programma. Dat lukte niet helemaal. “Het ging voor haar over die ene mislukte salto”, aldus Goens, terwijl iedereen het over de ondraaglijke pijn van Marieke had na de uitzending.

De voorgangster vraagt na de speech van Goens een staande ovatie voor Marieke, die lang aanhoudt.

Keruna zingt ‘Marieke’s Blessing’ als afsluiter van de live acts.

Als slot van de plechtigheid wordt het vuur van Marieke, dat de ouders hadden aangestoken, aan de aanwezigen doorgegeven met een kaars.

De kist wordt weer buitengedragen, op de tonen van ‘Somewhere over the Rainbow’ en onder applaus voor onze heldin, Marieke ‘Wielemie’ ‘Mariette’ Vervoort. Rust zacht.

“Marieke heeft aan mij gevraagd om vandaag een nummer te brengen”, zei Guy Swinnen, zanger van The Scabs en stadsgenoot van Wielemie, voor de dienst. “Niet eenvoudig, maar ik ben zeer blij dat ik als Diestenaar en als vriend van haar hier kan staan vandaag om eer te betuigen.” Swinnen zong ‘Time’, “iets wat Marieke nog wel graag had gehad”, aldus de zanger. “Ik vind haar een zeer moedige vrouw. Ondanks de verschrikkelijke tegenslagen in haar leven, heeft ze daar helemaal iets fantastisch’ van gemaakt en is ze als kampioene geëindigd”, aldus nog Swinnen. Hij besloot dat ‘Wielemie’ van haar afscheid een feest wou maken, vandaar ook de locatie van de plechtigheid in een feestzaal: “Dat typeert haar.” (br.hln)

Na hoeveel tijd is een beha aan vervanging toe?

Geen enkel paar borsten is hetzelfde, wat het moeilijk maakt om de perfecte beha te vinden. Maar eens je een fijn exemplaar hebt gevonden, hoelang kun je er dan mee doen? We vroegen het aan Deborah Sonneville, lingeriestyliste en trainer bij Van de Velde.

Als je de vraag googelt, kom je veelal uit bij het antwoord dat de levensduurte van beha’s gemiddeld 6 maanden tot 1 jaar bedraagt. Daarna is het tijd voor de vuilbak. Behoorlijk kort voor een kledingstuk dat vaak een flinke duit kost. Volgens Sonneville zit er - helaas - wel een grond van waarheid in. Al hangt veel af van hoe je de beha in kwestie verzorgt en van hoe vaak je afwisselt.

“Uit onderzoek blijkt dat de meeste vrouwen 4 beha’s in hun kast hebben liggen”, vertelt Sonneville. “Als we ons op dat aantal baseren, kun je inderdaad stellen dat een beha ongeveer na een jaar toe is aan vervanging. Vrouwen die er dubbel zoveel hebben en dus vaker afwisselen, kunnen als vanzelfsprekend ook langer doen met hun lingerie. Als je kleren vaak draagt, verslijten ze nu eenmaal veel sneller. Dat is niks nieuw.”

Alleen vloeibaar wasmiddel

“De manier waarop je beha’s wast speelt ook een grote rol, daarom is het moeilijk om een vaste termijn op de levensduurte te plakken. Wij raden klanten aan om een beha na twee keer dragen te wassen omdat het kledingstuk dan nooit té vuil wordt zodat je wel een hogere wastemperatuur moét kiezen. Een beha mag gewassen worden in de machine, maar sluit dan zeker de haakjes, stop het in een wasnetje en stop er geen zware items bij zoals jeansbroeken of truien. Kies ook altijd voor een fijn wasprogramma van maximum 30 graden en een laag toerental, gebruik nooit wasverzachter en de droogkast is absoluut uit den boze. Wat nog veel mensen niet weten is dat waspoeder beha’s kan beschadigen, dus een vloeibaar wasmiddel is aangeraden. Is je beha gemaakt van pakweg heel delicate kant, dan is met de hand wassen een veiliger alternatief.”

Lingerie verschilt enorm in prijs. Je kunt al een setje kopen voor een tientje en dat kan oplopen tot een paar honderd euro’s. Gaan dure beha’s langer mee dan goedkope? “Dure beha’s worden gemaakt van kwalitatievere materialen dus het is logisch dat de levensduurte ervan iets langer is. Maar als je een dure beha elke dag draagt en vaak wast op hoge temperaturen, maakt dat uiteindelijk nog weinig verschil”, zegt Sonneville. 

Hoe weet je of een beha vervangen moet worden?

“We adviseren om je bh te vervangen wanneer het rugpand dunner en minder elastisch is geworden. Het rugpand geeft immers de meeste steun aan je boezem. Andere tekenen van slijtage zijn lycra-draadjes die uit het afwerkelastiek komen, een beschadigd of verdwenen beschermlaagje van de haakjes en slap geworden cups.” (br.hln)

Een jurk waaraan 30 uur gewerkt werd: deze outfit koos kroonprinses Elisabeth uit

Kroonprinses Elisabeth vierde haar achttiende verjaardag. De verjaardag van de troonopvolgster werd gevierd met een grote plechtigheid in het Koninklijk Paleis in Brussel in aanwezigheid van de hele koninklijke familie en heel wat belangrijke gasten. Een schitterende outfit mocht daarbij niet ontbreken en daarvoor klopte de kroonprinses aan bij het Belgische modehuis Natan. 

De prinses trok op de dag van haar achttiende verjaardag een wit manteljurkje van de Belgische hofleverancier Natan aan. Aan die jurk werd tot gisterenavond gewerkt voor de laatste retouches laat Pieterjan Van Biesen van Natan weten. Het stuk werd speciaal voor de gelegenheid gemaakt in samenwerking met ontwerper Edouard Vermeulen. Het jurkje zal dan ook niet terug te vinden zijn in de collectie van Natan.

Modeblogster en oprichtster van de website www.modekoninginmathilde.be Jelka Van Duyse benadrukt dat inspraak bij het ontwerp belangrijk is voor de kroonprinses. “Prinses Elisabeth weet goed wat ze wil op het vlak van mode en laat zich niet zomaar iets opdringen. Ik ben er dan ook van overtuigd dat dit witte kleedje exact is wat zij wilde.” De jurk werd gemaakt uit een ecru “crêpe de laine” (wollen crepe) en er werd 30 uur aan gewerkt. 

Ook Koningin Mathilde koos voor de gelegenheid voor een jurk van het Belgische modehuis.  (br.hln)

Waar de zon niet schijnt: zonlicht heeft een positief effect op je darmen

Niet alleen aan je huid kan je zien hoe vaak je aan de zon werd blootgesteld, maar ook aan je ontlasting. Dat blijkt alvast uit een nieuwe studie van de University of British Columbia. Zo zou de samenstelling van je darmbacteriën veranderen naargelang je uurtjes zonnebaden.

Voor de studie, die verscheen in het tijdschrift ‘Frontiers in Microbiology’, werden 21 gezonde vrouwen geanalyseerd. 9 onder hen hadden de afgelopen maanden vitamine D-supplementen genomen, de andere 12 niet. Zowel voor die behandeling als erna werden ontlastingsmonsters genomen om hun darmbacteriën te onderzoeken, en werd hun bloed afgenomen om hun vitamine D-waarden te controleren.

Daaruit bleek dat de groep vrouwen die wel een supplement nam, voldoende vitamine D had, terwijl bij de overige 12 een tekort werd vastgesteld. Zij hadden aanzienlijk minder diversiteit en rijkdom aan darmbacteriën dan aan het begin van de studie.

Daarna moesten alle deelnemers 3 sessies van 1 minuut onder de zonnebank doorbrengen en dat in een week tijd. Wat bleek? De blootstelling aan de uv B-stralen in zonlicht stimuleren de productie van vitamine D. Zo werd er een gemiddelde toename van 10% vastgesteld. Maar alleen de groep vrouwen die geen vitamine D-supplement nam, had een verhoogde diversiteit aan darmbacteriën na de blootstelling aan de uv B-stralen van de zonnebank. De verbeteringen waren zo goed, dat hun darmdiversiteit kon vergeleken worden als die van de vrouwen na hun vitamine D-kuur. 

“Voorafgaand aan de blootstelling aan van de uv B-stralen hadden de vrouwen die geen supplement namen een minder divers microbioom dan de vrouwen die de supplementen namen. De blootstelling aan de uv B-stralen verhoogde het aantal maar ook de diversiteit van hun darmbacteriën, bij de andere groep veranderde het microbioom niet significant. Daarnaast was een toename van de vitamine D-waarden vastgesteld in het bloed na de blootstelling aan de uv B-stralen”, aldus professor Bruce Vallance.

Van zowel uv B-stralen als vitamine D is geweten dat ze het immuunsysteem beïnvloeden. “Daardoor kunnen zo ook een gunstig effect op je darmbacteriën hebben”, aldus Vallance. “De resultaten kunnen van betekenis zijn voor mensen die uv B-fototherapie ondergaan en het toont dat uv B-licht een beschermende rol kan spelen bij ontstekingsziekten als multiple sclerose en inflammatoire darmziekten.” Blootstelling aan de zon, vitamine D-waarden en je darmbacteriën worden immers gelinkt aan beide ziekten. (br.hln)

Tuurt je kind te veel naar een scherm? 94% van de ouders piekert erover

De smartphone of tablet is soms de ideale manier om je peuter of kleuter te sussen. Meer dan zes op de tien Vlaamse ouders geven aan dat hun kinderen onder de 7 jaar gek zijn op het kleine schermpje als ‘shut-up toy’. De schaduwzijde? Liefst 94% van de ondervraagden zegt moeilijk een goede balans te vinden.

De cijfers komen uit een wetenschappelijk onderzoek van Mediawijs, dat peilde bij 500 ouders. Dé vraag die het Vlaamse kenniscentrum het vaakst krijgt, is: hoeveel schermtijd is oké? Helaas is ze niet eenvoudig te beantwoorden. 

“Er bestaat nauwelijks wetenschappelijk onderzoek rond”, klinkt het. Daarom is de richtlijn: gebruik je gezond verstand. “Het slechtste wat je kan doen, is je kinderen volledig afsluiten van dergelijke apparaten”, zegt onderzoekster Hadewijch Vanwynsberghe. “Mediawijsheid betekent: kinderen weerbaar maken in een digitale wereld. Dan moeten ze af en toe fouten kunnen maken.”

De meeste ouders leggen wel enkele beperkingen op. Denk aan een limiet op schermgebruik (74%) of ze laten hun kinderen enkel een tablet of smartphone gebruiken als beloning (48%). Zolang ze niet verslaafd raken aan die apparaten en er voldoende gepraat kan worden over de filmpjes die ze zien en de spelletjes die ze spelen, is er volgens de onderzoekers geen reden tot ongerustheid. “Het is wel positief dat 96% van de ouders een oogje in het zeil wil houden.” De mediaconsumptie van 0- tot 7-jarigen speelt zich dan ook vooral af in de woonkamer.  (br.hln)

Marieke ‘Wielemie’ Vervoort is overleden

Voormalig rolstoelatlete Marieke Vervoort is op 40-jarige leeftijd overleden. Ze onderging vandaag euthanasie na een lange strijd tegen een ongeneeslijke spierziekte.

Vervoort nam twee keer deel aan de Paralympische Spelen. In 2012 won ze in Londen een gouden medaille op de 100 meter sprint en een zilveren medaille op de 200 meter. In Rio de Janeiro in 2016 behaalde ze een zilveren medaille op de 400 meter en een bronzen medaille op de 100 meter. Wielemie leed aan een onomkeerbare verlammingsziekte, waarbij ze ondraaglijke pijnen moest trotseren. 

De stad Diest opent woensdag een rouwregister voor rolstoelatlete en paralympisch kampioene Marieke Vervoort (40), die dinsdagavond is overleden na euthanasie. “Marieke kan een voorbeeld zijn voor veel mensen die het moeilijk hebben vanuit hun medische of sociale situatie”, reageert burgemeester Christophe De Graef. “Ze bleef er steeds in geloven en telkens een doel vastleggen, hoe moeilijk soms ook.”

Marieke Vervoort ondertekende al in 2008 de nodige documenten voor euthanasie, maar toch bleef ze vechten. Ze stortte zich vol op haar ‘bucket list’, het verlanglijstje van wat ze nog wilde doen in dit leven. Maar het was een moeilijk gevecht, tegen een lichaam dat niet meer meewilde. “Eens een vechter, altijd een vechter”, zei Marieke. (br.hln)

Philippe Geubels breekt op Nederlandse tv: “En toen ben ik gecrasht”

Philippe Geubels (38) is met zijn programma ‘Taboe’ in de race voor een prestigieuze Internationale Emmy Award. In het programma tast de komiek de grenzen van humor af, door grappen te maken over mensen met een beperking, andere huidskleur of seksuele geaardheid. Toch was het achter de schermen niet altijd makkelijk voor Philippe, zo vertelde hij in de Nederlandse talkshow ‘Beau’ waar hij te gast was. Geubels moest zijn tranen verbijten toen de terminaal zieke Mireille ter sprake kwam.

“‘Taboe’ gaat over mensen waar je niet mee mag lachen. En voor alle duidelijkheid, dat zijn niet alleen mensen met een beperking”, begint Geubels. “Ik ga eerst een week mee op vakantie met hen, om ze te leren kennen en te luisteren naar wat zij wel of niet grappig vinden, als het over hun gaat.” Het ging er niet altijd even vrolijk aan toe achter de schermen. “Dat was emotioneel natuurlijk heel zwaar. Je gaat samen op vakantie, je leert elkaar kennen, we bleven dag en nacht samen. Na één dag ben je ook al vrienden.” 

Geubels wordt emotioneel als de ongeneeslijk zieke Mireille ter sprake komt. “Het zwaarste moment om aan te denken is het moment dat ik bewust zal meemaken dat ik afscheid moet nemen van mijn kinderen”, zegt Mireille in een fragment uit de reeks. “Dat zijn de dingen waar je je als moeder zorgen over maakt. Ze gaan je vergeten.” Philippe steekt haar meteen een hart onder de riem: “Dat kan niet, daar moet je op vertrouwen dat dat niet gaat gebeuren.”

Gecrasht

In de studio bij ‘Beau’ blikt de komiek terug op die opnames. De uitzending met Mireille was emotioneel een erg moeilijke om in te blikken, zo geeft Geubels toe. “Ik ben gecrasht na die week. Je zit een week samen met fantastische mensen waarvan je weet dat die gaan sterven. Je wordt daar vrienden mee en dat is...” Philippe krijgt het zichtbaar moeilijk in de studio. “Mireille is intussen gestorven”, zucht hij. “Ik heb er nog een aantal keer contact mee gehad. Ik ben toen gecrasht in de kindercreche. Ik ging mijn dochter halen en ben daar gecrasht. De dames in die creche keken een beetje vreemd op. Het was erg emotioneel, maar tegelijk was het ook comedy.”

Moppen over Allah?

“Één van de moeilijkste onderwerpen om grappen over te maken is Allah”, klonk het verder in de studio. Maar daar kon Philippe zich niet in vinden: “Ik vind dat voor alle duidelijkheid niet één van de moeilijkste zaken. Maar er was wel heisa bij ons over het programma, omdat ik tijdens de show geen mop had gemaakt over Allah omdat één van de deelnemers mij dat had gevraagd. Hij had dat daar heel moeilijk mee. Dat geloof zit zo diep dat dat voor hen onmogelijk is.”

“Dus als iemand vraagt om geen grappen te maken over Jezus, dan had je dat ook niet gedaan?”, werpt een andere tafelgast op. Waarop Geubels stelt: “Waarschijnlijk niet, nee. Ik zou het vergelijken met presentator Beau die me uitnodigt in zijn programma terwijl ik een enorme wijnvlek in mijn gezicht heb. En ik zou zeggen dat ik het echt niet leuk zou vinden als hij daar in zijn programma mee zou lachen, omdat ik dan tot in het diepst van mijn ziel vernederd zou zijn. Dan zou Beau dat ook niet doen. En dan is dat toch niet meer dan beleefdheid?” (br.hln)

Slechte slaper? Deze Japanse ademhalingstechniek kan je helpen

Schaapjes tellen, mediteren of een glas warme melk drinken: slechte slapers proberen talrijke trucjes uit, vaak tevergeefs. Maar wie weet kan ‘moon breathing’ - een Japanse ademhalingstechniek die momenteel viraal gaat - wel soelaas kan bieden.

Lig jij af en toe te woelen in je bed, wachtend tot Klaas Vaak slaapzand in je ogen komt strooien? Dan ben je niet de enige. We hebben allemaal wel eens moeite om in te dommelen. “Wanneer die klachten langer dan een half jaar duren, hebben we het over chronisch slecht slapen. Ongeveer 10% van de bevolking zou eraan lijden. Maar ongeveer de helft van de bevolking heeft er occasioneel last van”, weet psychotherapeute Annelies Smolders, die het boek Start to sleep schreef en een online slaaptraining ontwikkelde.

De grote boosdoener? Het feit dat we voor het slapengaan niet ontspannen. “Voor je in bed kruipt, zou je een of twee uur niet functioneel gedrag moeten vertoond hebben: een boek lezen, muziek beluisteren, tv kijken. Niks beter dan Netflix om bij in slaap te vallen, zeg ik altijd. Maar wat doen we? We lezen onze mails op de computer tot kwart voor twaalf, of we zoeken nog snel naar een vakantiehuisje op de iPad en liggen dan om twaalf uur met de ogen wijd open in bed. Zo lukt het niet natuurlijk. Je moet activiteiten doen om ‘het klopje’ uit te lokken, om slaperigheid op te wekken.”

Kaizen

Een voorbeeld van zo’n activiteit is ‘moon breathing’. De Japanse techniek wordt momenteel druk besproken op online en sociale media, nadat het aan bod kwam in het nieuwe boek Kaizen: The Japanese Method for Transforming Habits, One Small Step at a Time.  

Kaizen is een Japans begrip dat zoveel betekent als ‘het verbeteren van je leven’, veelal door slechte gewoontes te doorbreken. Sarah Harvey, een Britse schrijfster die in Tokio gewoond heeft, legt in haar boek stap voor stap uit hoe je dit kunt toepassen. Eén van haar trucjes is ‘moon breathing’. “Dit is een korte ademhalingsoefening die me helpt als ik midden in de nacht wakker lig en de gedachtenmolen op volle toeren draait”, zo legt ze uit. De techniek wordt ook wel Chandra Bhedana genoemd. 

De methode gaat als volgt: 

Stap 1: Ga rechtop zitten of leg je comfortabel neer.

Stap 2: Doe je ogen dicht en ontspan.

Stap 3: Duw met je rechterduim je rechtse neusgat dicht. Laat ondertussen je wijs- en middelvinger rusten op je handpalm. Je ringvinger en je pink mag je uitstrekken.

Stap 4: Adem rustig in door je linkse neusgat. 

Stap 5: Verplaats je vingers: zet je ringvinger op je linkse neusgat en hef je duim op zodat je rustig kunt uitademen. 

Stap 6: Herhaal deze oefening een paar keer. Na enkele minuten zou je moeten merken dat je ademhaling veel trager is en dat jij helemaal relaxed bent. Het proberen waard, als je het ons vraagt.  (br.hln)

Waarom experts het een goed idee vinden om kinderen voor te lezen in moedertaal

Kinderen vinden het superleuk en het is goed voor hun ontwikkeling. Extra pluspunt voor ouders is dat een verhaal voorlezen best gezellig is. En volgens wetenschappers valt er nóg iets voor te zeggen: voorlezen in de moedertaal zou de kroost helpen om andere talen onder de knie te krijgen op school. 

Kleuters die hun moedertaal al ‘goed’ kunnen lezen, voor hun leeftijd weliswaar, zullen later op school ook vlotter andere talen leren. Dat beweert Steven Amendum van de University of Delaware. Voor het onderzoek baseerden de professor en zijn onderzoeksteam zich op een bestaande dataset van de Amerikaanse overheidsorganisatie National Center for Education Statistics, die kinderen van over heel de VS gevolgd heeft van de kleuterklas tot en met het vierde leerjaar. 

Amendum en co. focusten zich tijdens de studie op kinderen met Spaanstalige ouders. Ze ontdekten dat kleuters met een relatief sterke Spaanse leesvaardigheid later ook beter scoorden in de Engelse lessen in vergelijking met leeftijdsgenootjes met een slechtere Spaanse leesvaardigheid. Opvallend: dat geldt ook voor Spaanstalige kinderen die in de kleuterklas al vlotjes Engels konden spreken, maar niet zo goed Spaanse sprookjes en verhalen konden lezen. De bevindingen werden gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Child Development.

“Dit suggereert dat het vroeg ontwikkelen van een goede leesvaardigheid in de moedertaal - in deze situatie Spaans - een grote rol speelt bij het aanleren van andere talen”, zo vat Amendum het samen. De boodschap voor ouders is dus duidelijk: voorlezen is ontzettend belangrijk, en doe het vooral in de moedertaal. De vaardigheden die ze tijdens die momenten aanleren, komen later op school sowieso van pas. “Als kinderen tweetalig zijn, zullen ze daar nog lang de vruchten van kunnen plukken. Als kleine kinderen naar boeken grijpen, moeten we dat dus aanmoedigen. En we moeten leerkrachten en ouders helpen te begrijpen wat de kracht is van de moedertaal, en hoe het bijdraagt aan het leren van andere talen.” 

Vorige maand ontstond er nog hetze toen de stad Gent bekendmaakte dat het haar leerkrachten aanmoedigt om de thuistaal van de leerlingen toe te laten in de klas. Het stedelijk Onderwijscentrum lanceerde een website met tips en tools voor leraren die meertaligheid een plaats willen geven in de klas. “Leerlingen die hun volledige taalrepertoire kunnen benutten, voelen zich gewaardeerd en leren meer én beter”, reageerde schepen van Onderwijs Elke Decruynaere (Groen) destijds. (br.hln)

Slecht geslapen of sta je op met nekpijn? Zo kies je een goed hoofdkussen

Zowat de helft van de Vlamingen slaapt slecht. Meer zelfs: deze week kwam aan het licht dat 1 op 5 ooit al slaapmiddelen genomen heeft omdat ze te lang moesten wachten op Klaas Vaak. Er zijn natuurlijk heel wat factoren die je nachtrust beïnvloeden, zoals stress, blauw licht en voeding. Maar ook je hoofdkussen speelt een rol. Wij vroegen tips aan ergonoom Pascal Mannekens om het juiste kussen te kiezen. 

Zacht of hard, dik of dun, één of twee op elkaar gestapeld. Iedereen heeft een duidelijke voorkeur voor het kussen waarop we ’s nachts ons hoofd te ruste leggen. Maar is dat ook altijd het juiste kussen? Zeker als je opstaat met nekpijn, schouderklachten en misschien zelfs hoofdpijn, kan het de moeite waard zijn om een nieuw - en beter - exemplaar aan te schaffen. Dat doet meteen een vraag rijzen: hoe kies je dat in godsnaam uit? 

Het advies van collega’s, vrienden en Google luidt als volgt: kies een hoofdkussen dat past bij je slaaphouding. “Larie en apekool”, verzucht Pascal Mannekens, slaapexpert, ergonoom en auteur van ‘Rust voor je rug’. “Er bestaat niet zoiets als één specifieke slaaphouding. De mens ligt niet de hele nacht muisstil, maar beweegt tijdens de slaap. Wie weet dommel je in op je zij, maar voor je het weet rol je op je buik en even later word je wakker op je rug. Het klopt dat je een dominante slaaphouding hebt - de meesten vallen in slaap op hun zij - maar vroeg of laat verandert iedereen van houding in bed.”

Twee parameters

Je keuze mag je dus niet baseren op je slaaphouding. Zoveel is duidelijk. Maar op wat dan wel? “Over het algemeen raad ik aan om te kiezen voor een rechthoekig kussen, eentje dat bijvoorbeeld 60 centimeter breed is en 40 centimeter diep. Daarnaast moet je rekening houden met twee parameters. Het hoofdkussen vormt het sluitstuk van je slaapsysteem, oftewel het samenspel van matras, bedbodem en kussen. Je hoofdkussen moet hier goed op afgestemd zijn”, legt Mannekens uit. 

“Je lichaamsbouw is de tweede factor. Mensen die zwaargebouwd zijn of overgewicht hebben, kiezen het best voor een kussen dat iets harder en dikker is. Dat zal voor hen ook een tikje comfortabeler aanvoelen. Aan het ander uiterste vind je magere mensen - vaak vrouwen - met weinig vet en spiermassa. Zij liggen beter op een zachte matras en dun hoofdkussen. Zeker als hun schouders breder zijn dan de taille.” 

Allemaal goed en wel, maar hoe moet je dat concreet aanpakken? Volgens Mannekens ga je het best naar een winkel en zoek je eerst een matras die lijkt op die bij je thuis. Voelt die even hard of even zacht aan? Leg je dan neer op je zij en check of je schouder goed wegzakt in de matras. Dan is het tijd om enkele kussens uit te testen. Het belangrijkste is dat je hoofd niet te hoog ligt. “Stevig aan de nek, zacht aan de schedel. Zo ziet het ideale kussen eruit. Op die manier krijgen je nekwervels voldoende ondersteuning. Deze moeten immers in een rechte lijn liggen met je ruggenwervels.” Nog een laatste tip van de expert: leg nooit of te nimmer twee kussens op elkaar. “Dan ligt je hoofd gegarandeerd te hoog.” (br.hln)

Wiegendood in sommige gevallen veroorzaakt door afwijking in het DNA

Over wiegendood bestaat nog veel onduidelijkheid. Want hoewel wordt gedacht dat vooral omgevingsfactoren een rol spelen, ontdekten onderzoekers zonet dat ook een genetische component aan de oorzaak zou kunnen liggen.

Hoewel er in Vlaanderen in 2016 slechts 14 gevallen van wiegendood werden vastgesteld, sterven er in de Verenigde Staten elk jaar nog 1.400 kinderen onverwacht in hun slaap. Daarom startten enkele Amerikaanse onderzoekers een studie om de oorzaak te achterhalen. Twee factoren waarvan gedacht wordt dat ze bij wiegendood betrokken zijn, zijn vroeggeboorte en een laag geboortegewicht. Die maken baby’s bijzonder gevoelig voor stresserende omgevingsfactoren als tabaksrook, bepaalde ziektes, verstrikt raken in beddengoed en ademhalingsmoeilijkheden. De plotselinge dood van baby’tjes wordt dus gelinkt aan hoe het lichaam reageert op die stressoren, denk aan problemen met de hartslag, ademhaling of temperatuurregeling. 

Maar uit een nieuw onderzoek dat gepubliceerd werd in het tijdschrift Nature Communications blijkt dat ook een genetische afwijking aan de oorzaak kan liggen, althans in sommige gevallen. Vorig jaar ontdekten onderzoekers al een verband tussen een genetische mutatie die de ademhalingsspieren verzwakt en wiegendood. Nu heeft een ander onderzoeksteam van de universiteit van Washington dus een andere mogelijke genetische oorzaak gevonden.

HADHA-gen

Zo ontdekten de onderzoekers dat een genetische afwijking die de manier waarop het lichaam lipiden (bijvoorbeeld vetten en cholesterol) verwerkt verstoort, verband houdt met wiegendood. Doordat de baby’s de vetten in melk niet kunnen afbreken, kan immers een opeenhoping van vetten ontstaan die de hartfunctie verstoort waardoor het hart uiteindelijk stopt met kloppen. Die afwijking staat ook wel bekend als mitochondrieel trifunctioneel eiwit (MTP)-deficiëntie, een zeldzame ziekte die voorkomt dat het lichaam vetten kan omzetten in energie. Dat komt door een gebrek aan activiteit in de enzymen die normaal gezien het vet afbreken en hebben te maken met een zeldzame genetische afwijking: HADHA.

Om tot die bevinding te komen kweekten de onderzoekers hartcellen van stamcellen in een schaal. Daarvan werden er sommige genetisch gemanipuleerd zodat ze het HADHA-gen bevatten. Andere hartcellen werden niet gemanipuleerd. Wat bleek? De cellen zonder afwijking ontwikkelden zich normaal, terwijl de cellen met het HADHA-gen geen regelmatige hartslag konden behouden en niet in staat waren om te vetten om te zetten in energie.

Op dit moment bestaat er helaas nog geen remedie voor een MTP-tekort, maar de onderzoekers hopen dat hun bevindingen kunnen leiden tot een betere identificatie en behandeling van baby’s met een verhoogd risico op wiegendood. Zo zouden ouders kunnen worden gescreend om te kijken of ze meer kans lopen om een baby te krijgen met de zeldzame afwijking. (br.hln)

Pompoen eten? Dit is wat je moet weten

Pompoenen zijn echte najaarsgroenten. Er bestaan talloze varianten, in allerlei soorten en maten. Maar hoe weet je dat je de goede pompoen te pakken hebt? Twee telers geven tips.

1. Kun je iedere pompoen eten?
Pompoenteler Els Dijkshoorn, eigenaar van Elsje Fiederelsje, zegt van wel, maar sommige exemplaren kun je beter links laten liggen. “Je kunt ze wel eten, maar er is een aantal soorten dat heel bitter is. Die moet je gewoon niet gebruiken.” Maar hoe weet je welke pompoen je moet hebben? Volgens Dijkshoorn is het bij een pompoen bijna onmogelijk om te zien of ie goed is voor gebruik. Aan de buitenkant valt niet te zien hoe bitter of juist zoet die zal smaken. Maar het is wel te testen, vertelt ze. Althans, nadat je de pompoen hebt gekocht. “Je kookt een stukje. Als je proeft en het smaakt bitter, dan moet je het niet in je recept gebruiken. Dat is onze regel.”

2. Kijk naar de steel
Een manier om een rijpe pompoen te herkennen: de steel is niet meer groen, maar dor en verkurkt. Dat meldt de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren op de website. 

3. Wel of niet schillen?
Dan heb je nog de kwestie van de schil: eet je die op of haal je hem er af? In principe kun je alle schillen opeten, zegt Robbert van Til, eigenaar van pompoenenkwekerij Van der Plancke. “Maar van de meeste soorten is de schil leerachtig van structuur, dus niet echt lekker om op te kauwen.” De schillen van hokkaido-pompoenen, kombucha’s en butternuts (flespompoen) mogen blijven zitten, die worden tijdens het bereiden net zo zacht als het vruchtvlees.

4. Snijden? Zet de pompoen in de oven
Dijkshoorn: “Wij adviseren om de pompoen altijd eventjes in de oven te zetten, echt maar een paar tellen. Dan wordt de pompoen en dus ook de schil zacht en kun je makkelijker snijden.” Snijden doe je met een scherp mes hebben, want: “Ze zijn bikkelhard.” Als je de pompoen in de oven zet, let er dan wel op dat de pompoen niet te zacht of te papperig wordt, waarschuwt Van Til: “Als de pompoen uit je vingers glijdt terwijl je bezig bent met een scherp mes, wordt het er ook niet veiliger op.” Zelf snijdt hij de pompoen in parten, waardoor de schil ook gemakkelijk te verwijderen is.

5. Een spaghettipompoen als pastavariant
De spaghettipompoen staat erom bekend dat het vruchtvlees in sliertjes uit elkaar valt na het koken. De pompoen wordt dan ook veel gebruikt als een gezonde en glutenvrije pastavariant. Van Til is vooral enthousiast over de Stripetti, een spaghettipompoen met verticale groene strepen. In principe zijn ze dan al rijp, vertelt hij. “Maar wat veel mensen niet weten is dat hij  nog lekkerder wordt zodra die groene strepen verkleuren richting geel of oranje.” Van Til heeft de Stripetti in ieder geval al zien liggen bij supermarkten Lidl en Albert Heijn.

6. Welke gebruik je waarvoor?
Pompoenen zijn populair in de soep, maar sommige soorten zijn ook lekker om te verwerken in een dessert. Els Dijkshoorn: “Bijvoorbeeld een cake met pompoen en een beetje koekkruiden. Dan is het een heerlijke herfstcake.” Wat ze zelf het liefst eet met pompoen? “Eerlijk? Niets!”, lacht ze. “Te veel in mijn handen gehad.” De hokkaido’s en kambocha’s gebruikt Robert van Til alleen voor hartige gerechten, niet voor desserts. Hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de kruimige pompoenen en de wat meer vlezige en fruitige pompoenen, die tot zijn teleurstelling niet in de supermarkt te koop zijn. “De fruitige zijn juist lekker om jam van te maken. Pompoenen met een kruimige structuur gebruik ik voor in de soep, om te roosteren of om frietjes van te maken.”  (br.hln)

Het probleem met slaappillen: “Slaaphormonen verergeren slapeloosheid alleen maar”

We slaan onze hersenen massaal knock-out met slaappillen: liefst 1 op de 5 Vlamingen neemt of nam al slaapmiddelen op doktersvoorschrift, bij vrouwen doet zelfs 1 op de 4 dat. En dat terwijl slaappillen verslavend zijn, nare neveneffecten hebben, de oorzaak van onze slaapproblemen niet aanpakken en onze slaapkwaliteit ook niet verbeteren. Zo blijkt ook het populaire slaaphormoon melatonine helemaal niet geschikt om mensen beter te laten inslapen en verergert het de slapeloosheid alleen maar. Dat zegt de Nederlandse slaapdeskundige Taco Bos. Ook in ons land wordt het middel steeds vaker genomen. 

Bij onze noorderburen laait de discussie over het slaaphormoon melatonine als slaapmiddel hoog op. Dit hormoon mag er namelijk sinds 2016 vrij verkocht worden zonder voorschrift. Een groep van 500 wetenschappers heeft in het programma NOS Op 3 een oproep gedaan om het middel niet meer vrij te verkopen.

“De zorgen zijn terecht”, zegt Bos, oprichter van Slaapmakend, een kliniek voor gedragstherapie om beter te leren slapen. “Melatonine is inderdaad geen inslaapmiddel, maar een hormoon dat de timing van je biologische klok beïnvloedt.” Dat kan volgens Bos handig zijn als je een jetlag hebt, maar helpt je niet beter slapen.

Bos waarschuwt voor een vicieuze cirkel. “Het middel wordt vaak te laat ingenomen, waardoor het natuurlijke ritme verschuift en het vervolgens moeilijker wordt om op tijd op te staan. Het gevolg is ook dat je ’s avonds later moe wordt en moeilijker in slaap valt. Uiteindelijk verergeren de slaaphormonen dus de slaapproblemen.” Dat bevestigde ook slaapexpert professor Johan Verbraecken (UZA) eerder al aan onze krant. 

Timing

Hij wijst op het effect van melatonine op ratten. “Die maken ook ’s nachts melatonine aan, terwijl zij ’s nachts juist actief zijn. Daaruit blijkt dat melatonine een stof is die de timing van je dag-nachtritme aanstuurt en niet een stof die van zichzelf voor ontspanning zorgt”, aldus Bos. 

Als je moeite hebt met in- of doorslapen, is cognitieve gedragstherapie tegen insomnie (CGTi) de meest effectieve behandeling. Bos: “Daar is al jarenlang wetenschappelijke consensus over en dat is ook opgenomen in de officiële richtlijnen van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Helaas zijn er in Nederland nog te weinig psychologen en huisartsen met voldoende kennis over CGTi, maar gelukkig is dat rap aan het veranderen.”

België

Ook in België is melatonine aan een forse opmars bezig. Vijf jaar geleden werden in ons land 100.000 van die pillenstrips verkocht, vorig jaar 162.000. Hier is het namelijk vrij verkrijgbaar in een veel lagere dosis als voedingssupplement. Een doos van 60 tabletten kost wel al gauw tussen de 10 à 20 euro. (br.hln)

Het motto van schrijver Herman Brusselmans: “Rock-’n-roll is dood, maar wij leven nog”

In zijn nieuwe roman De tafel legt Herman Brusselmans weer een stuk van zijn ziel bloot. In NINA vertelt de auteur wat hem drijft in het leven.

“Mijn motto, dat is een stukje zelfverzonnen levenswijsheid. Of het leven swingt of niet, wat telt is dat je er bent. Met een beetje geluk loop je tachtig jaar op deze aarde rond. Probeer er het beste van te maken. Sterven moet je toch. Hoe diep je ook in de miserie zit, er is altijd iets om voor te leven. Ik heb zelf lang gekampt met zware paniekaanvallen. Daar heb ik me doorheen geslagen. In de loop der jaren heb ik ook geleerd om problemen te relativeren. Om blij te zijn met wat ik heb en me niet meer zo snel uit het lood te laten slaan. De dag dat mijn boeken niemand nog beroeren, is er geen man overboord. Ik leef nog.”

“Af en toe flirt ik wel met zwartgallige gedachten, maar ik denk er niet aan om mijn levenseinde ooit zelf in handen te nemen. Mijn vriendin Lena, die 34 jaar jonger is, zegt dat ze er niet meer wil zijn na mijn overlijden. Door zulke suïcidale gedachten mag je je leven niet laten beheersen. Dat moet je opzijzetten. Bovendien, ik kan honderd worden. Ik ben gezond en voel me redelijk fit.”

“Het ergste wat je kan overkomen, is dat iemand wegvalt die je graag ziet. De dood van goede vrienden Luc De Vos en Willy Willy heeft me diep geraakt. Net zoals het overlijden van mijn ouders en mijn hondje Woody. Dieptepunten in mijn leven. Mijn moeder was amper 61 toen ze plots stierf. Voor hetzelfde geld had ze vandaag nog geleefd. Mijn ouders zijn nog vaak in mijn gedachten. Toch leef ik niet in het verleden, heb ik nergens spijt van. Dat brengt hen niet terug. Je kan altijd denken: vroeger was het beter. Maar daar bezorg je jezelf alleen maar last mee.”

“Als je met de kwetsbaarheid van jezelf of een dierbare geconfronteerd wordt, dan ga je vanzelf intenser leven. Met de ziekte van mijn ex Tania, haar gevecht tegen borstkanker, kwam de dood ineens heel dichtbij. Tania en ik zijn altijd heel hecht gebleven. Op zulke cruciale momenten moet je er voor elkaar zijn. Dan besef je hoe kostbaar de tijd is die je samen met geliefden doorbrengt. Dat kan voor mij gewoon thuis, met een boek op de bank zijn. Lena en ik zijn deze zomer vier dagen naar Frankrijk geweest. Hoe plezant ook, achteraf waren we blij om weer thuis te zijn en ons gewone leventje voort te zetten. Lena vergezelt me af en toe tijdens mijn scheerbeurt bij de Turkse kapper. Daar heeft ze zelf niks aan, maar we vinden het gewoon fijn om samen te zijn.”

“Als je iets kiest in het leven, voel je snel of het goed of fout zit. Valt je huis, je lief of je werk tegen? Kap er dan mee en zoek iets anders. Ik verspil zelf weinig tijd en doe niks tegen mijn goesting. Toen ik ging verder studeren, hebben mijn ouders me heel bewust een andere richting uit geduwd. Ze vonden hun stiel, de veehandel, veel te hard voor mij. Op dat moment ontdekte ik mijn grote liefde voor literatuur. Schrijven staat in mijn top drie van alles wat ik koester, na liefde en vriendschappen. Ik wil het graag blijven doen tot ik omval.”

“Mijn relatie met Lena heeft een hoog rock-’n-rollgehalte. Omdat we dezelfde humor delen, kunnen we elkaar ongegeneerd bullshit en andere onnozelheden verkopen. Amusement verzekerd. Zoiets kan je niet forceren. Dat komt vanzelf. Uit jezelf. Wat hiermee misschien een beetje vloekt, is dat ik al dat amusement liefst binnen vier muren hou. Swingpartijtjes of andere seksuele uitspattingen, dat is niks voor mij. Ik vind trouw en monogamie in een relatie vrij vanzelfsprekend. Liefde is eigenlijk simpel. Als je heel diep verbonden kan zijn met iemand anders, dan mag je jezelf gelukkig prijzen.”

“Leef gewoon je leven en val daarbij zo weinig mogelijk anderen lastig. Het is een pest dat de wereld zo overbevolkt is. Ik heb een hekel aan massa’s. Aan mensen die elkaar in de weg lopen of zich uit verveling met anderen bemoeien. Ik maak het zelf vaak mee dat mensen me op restaurant ongegeneerd aanspreken. Dan klinkt het: ‘Ah, hier se. Die van tv!’ Ik zou dat zelf nooit doen. Zo’n contact brengt zelden iets bij. In principe interesseren mensen me niet tot het tegendeel bewezen is. Met mijn werk, muziek en literatuur kan ik me al fulltime bezighouden.” 

Wie is hij?

• geboren in 1957

• woont samen met Lena

• Vlaams literair schrijver, dichter en columnist, die grossiert in straffe oneliners en boude uitspraken. Zorgt dit najaar opnieuw voor vuurwerk als jurylid in De Slimste Mens ter Wereld. (br.hln)

SOS HLN. Zoë (20) wil grootste wens van oma (79) inwilligen: “Zou zo schoon zijn als ze haar halfzus na 50 jaar kan leren kennen”

Bijna vijftig jaar lang heeft ze haar halfzus Pascale niet gezien. Madeleine van den Bossche (79) verloor toen ze 32 jaar was haar halfzusje uit het oog, dan nog een baby van geen jaar oud. Die vertrok met haar moeder naar Parijs. Kleindochter Zoë Buelens (20) wil de twee nog één keer samenbrengen. “Het zou zó schoon zijn als ze elkaar na 50 jaar eindelijk leren kennen.”

Haar oproep werd al meer dan 3.000 keer gedeeld op sociale media, maar de gouden tip kreeg kleindochter Zoë nog niet. “Op een avond sprak ik met mijn oma over familie. Ze vertelde me dat ze een halfzus had, Pascale, iets waar ik twintig jaar lang geen idee van had”, vertelt Zoë. “Dat vond ik raar. Je familie wil je toch kennen. Mijn oma Madeleine zei dat ze dat ook wel wilde, maar dat ze schrik had dat haar halfzus niet wist wie ze was. Maar het is nu of nooit, mijn oma wordt 80 jaar en heel veel tijd is er dus niet meer. Elke dag vraagt ze of er al nieuws is, of ik al een berichtje gekregen heb met informatie over Pascale.”

Café Safier in Deurne

De vader van Madeleine en Pascale, Edmond van den Bossche, begon in de jaren ’70 een nieuwe relatie met de Franse Marie-Rose Boulanger. Madeleine was toen 32 jaar en had al vier kinderen. Ze baatte café Safier in de Sterckshoflei in Deurne-Zuid uit en was daarnaast huismoeder. “Een goede band had mijn grootmoeder niet met haar vader, het contact tussen die twee was verwaterd, en ze hoorde dan ook al die jaren niet hoe het met haar halfzus ging of wat ervan geworden was. Ze weet alleen dat Pascale in Deurne geboren is en als baby samen met haar moeder Marie-Rose Boulanger vertrokken is. Haar vader, Edmond, ging niet mee. Of Pascale de naam van den Bossche hield of ook als Boulanger door het leven gaat, weten we ook niet. Ze moet nu ongeveer 45 jaar oud zijn. Woont ze nog in Parijs? En wat is er van haar leven geworden? Hoe ziet ze er vandaag uit? Lééft ze zelfs nog? We hebben heel veel vragen.”

Zoë twijfelde na het gesprek met oma Madeleine geen seconde en lanceerde een oproep op sociale media. “Op Facebook is mijn oproep al 2.000 keer gedeeld, op Twitter ook al zo’n 1.000 keer. Ik heb ook al heel wat Pascales Boulanger een bericht gestuurd, maar vaak kreeg ik geen antwoord. Een speld in een hooiberg dus. Toch zou het zó schoon zijn als mijn oma en haar halfzus elkaar na vijftig jaar leren kennen.”

Wie tips heeft voor Zoë en haar oma, kan onze redactie een mailtje sturen via jan.aelberts@dpgmedia.be.  (br.hln)

Negen op de tien Belgische meisjes al slachtoffer van seksuele intimidatie

Negen op de tien Belgische meisjes zijn al het slachtoffer geworden van seksuele intimidatie, tegenover 28 procent van de jongens. Dat blijkt uit een peiling in opdracht van Plan International, naar aanleiding van Wereldmeisjesdag vandaag. Iets meer dan drie kwart van de jongeren zegt al getuige geweest te zijn van zulke intimidatie. De ngo lanceert vandaag het Safer Cities-platform. 

Safer Cities is een digitaal platform waar jongeren nog tot het einde van het jaar openbare plaatsen in Antwerpen, Brussel en Charleroi kunnen identificeren waar ze zich ongemakkelijk, bang, gelukkig of veilig voelen. Ze kunnen er ook oplossingen delen rond de aanpak van seksuele intimidatie.

De bevraging gebeurde met een steekproef bij 700 jongeren tussen de 15 en 24 jaar in Antwerpen, Brussel en Charleroi. Voor Plan International België wijzen de bevindingen op een “structureel samenlevingsprobleem”. De resultaten worden ook bevestigd door een eerder onderzoek, naar grensoverschrijdend gedrag op Belgische festivalweides.

Een op de vijf meisjes geeft aan al eens het slachtoffer geweest te zijn van ongewenste aanrakingen. Nafluiten (82 procent), langdurig aanstaren (79 procent) en opmerkingen over het uiterlijk (62 procent) zijn de meest voorkomende voorbeelden van intimidatie. Uit de peiling blijkt verder nog dat het voor de jongeren niet altijd duidelijk is dat dit allemaal onder seksuele intimidatie valt.

Plan leert verder nog dat slachtoffers vaak niet weten waar ze met hun verhaal of klacht kunnen aankloppen. 

Het Safer Cities-platform is al actief in andere landen, zoals Australië, Oeganda en Vietnam.  (br.hln)

6 op de 10 katten zijn te zwaar: “Obesitas kan erg gevaarlijke gevolgen hebben voor je huisdier”

Vandaag is het ‘Pet Obesity Awareness Day’, een dag die baasjes ervoor waarschuwt dat veel dieren te zwaar worden. “Een gevaarlijke trend, want obesitas bij katten kan voor veel problemen zorgen.”

Tot 60% van de katten lijdt aan overgewicht, waarvan 27% aan obesitas en dat is volgens professor dierenvoeding Myriam Hesta (UGent), die tevens onderzoek doet naar zwaarlijvige katten, een groot probleem. “Obesitas op zich is al een ziekte, maar gaat ook gepaard met een continue lage graad van ontsteking waardoor de diertjes ook veel sneller last hebben van andere ziektes.” Hesta stipt type 2 diabetes daarvan als het belangrijkste voorbeeld aan. “Net zoals bij mensen, hebben obese katten een veel hoger risico op type 2 diabetes en moeten ook zij op dieet en twee keer per dag een insulinespuit krijgen. Maar de katten kunnen ook problemen krijgen met hun gewrichten, beginnen te manken, blaas- en huidproblemen krijgen en bij morbide obesitas zie je ook dat ze zichzelf niet meer kunnen toiletteren. Doordat ze fysiek te zwaar zijn, raken ze aan bepaalde plekken niet meer aan waardoor hun vacht er erg onverzorgd gaat uitzien.”

Voor de gezondheid van je kat is het dus uitermate belangrijk dat ze een gezond gewicht heeft. “Dat bedraagt rond de 3 à 4 kilogram en 5 kilogram bij echt grote katten”, aldus Hesta. “Behalve bij speciale rassen, zoals de Noorse Boskat en de Maine Coon, is een gewicht boven de 5 kilogram te zwaar.”

Boosdoeners

Uiteraard is onaangepaste voeding een belangrijke oorzaak van zwaarlijvigheid bij katten, maar volgens Hesta zijn er nog een aantal boosdoeners. “Te calorierijke voeding is natuurlijk een belangrijke reden voor overgewicht, maar ook een verkeerde manier van voederen én te weinig beweging spelen een grote rol. Het leven van veel katten bestaat tegenwoordig gewoon uit een herhaling van slapen en eten. Dan is de kans op overgewicht natuurlijk groot. Maar er zijn ook dingen die we minder in de hand hebben. Zo lopen bepaalde rassen meer risico op obesitas, zoals bijvoorbeeld de Britse Korthaar. Oosterse rassen neigen dan weer minder vaak naar zwaarlijvigheid. Een andere factor is sterilisatie of castratie. Die katten hun energiebehoefte daalt met 30%, maar laten minder restjes liggen in hun voederbakje én bewegen minder.”

Op dieet

Kan jouw kat ook wel wat kilootjes of grammetjes verliezen? Dit zijn Hesta’s beste tips:

- “In de wetenschappelijke literatuur bestaat er geen specifiek link tussen bepaalde soorten voeding en obesitas. Het belangrijkste is de hoeveelheid én dat de voeding aangepast is aan je huisdier. Is je kat gesteriliseerd, dan kies je het best voor een voeding voor gesteriliseerde katten, die bevat meer vezels en minder energie zodat je het volume niet kleiner moet maken. Vraag bij je dierenarts welke voeding en hoeveel je kat precies nodig heeft en wat je precies moet ondernemen om te laten afvallen.

- Let op hoe je je kat voedert. Vermijd daarbij om alle voeding in een keer in haar voederbakje te doen, maar stimuleer ook activiteit. Verstop bijvoorbeeld wat korreltjes in huis of neem een deel in je hand en laat ze achter je aan lopen, rol ze over de grond of leg ze op tafel of bovenaan de trap zodat ze ook beweegt tijdens haar zoektocht naar voedsel. Of stop de korrels in een lege wc- of keukenrol zodat ze met haar pootje moet prutsen om de korrels vrij te krijgen. In de dierenspeciaalzaak vind je ook tal van leuke puzzels die ervoor zorgen dat je kat trager gaat eten. En mocht je nog inspiratie nodig hebben, vind je ook leuke voorbeelden op foodpuzzlesforcats.com.

- Als je meer dan een kat hebt, bestaan er bepaalde voederbakken die je kan programmeren aan de hand van de chip van je kat. Komt de juiste kat voor het luikje staan, dan opent het en zodra de kat vertrekt, sluit het opnieuw. Zo vermijd je dat je katten elkaars voeding opeten.

- Maar onthoud vooral: voorkomen is makkelijker dan genezen. En mocht je zien dat je kat aankomt, raadpleeg dan zo snel mogelijk je dierenarts, zodat haar voeding aangepast kan worden.” (br.hln)

Aantal slaapapneupatiënten loopt op, maar wat is dat nu juist?

De voorbije tien jaar is het aantal patiënten met slaapapneu in België verviervoudigd. In 2008 tekenden de Belgische ziekenhuizen nog ongeveer 31.000 apneupatiënten op die een behandeling kregen met een luchtdrukmasker. In 2018 waren dat er al meer dan 122.000. Slaapapneu is meer dan zomaar wat snurken. Prof. Johan Verbraeken, medisch coördinator van het slaapcentrum in het UZ Antwerpen, geeft uitleg.

Snurken mag dan wel erg storend zijn, de schone slaper zelf ondervindt er meestal geen hinder van. Het kost snurkers weliswaar wat extra moeite om te ademen - wat een impact op de slaapkwaliteit kan hebben - maar dat valt in het niets bij de prijs die de bedpartner betaalt. ‘We weten uit onderzoek dat het geluid dat snurkers produceren zelden lager dan 35 decibel is. In extreme gevallen loopt het zelfs op tot 90 decibel: alsof je naast een drilboor slaapt. Daarbij komt dat sommige snurkers last hebben van slaapapneu: tijdens de slaap treden er ademstops op. Het gesnurk valt dan stil, om na een tiental seconden met een luid, gierend geluid te herbeginnen. Met een monotoon, luid geluid valt nog te leven, maar die variatie in geluid maakt het gesnurk erg storend. Vaak zelfs in die mate dat het een serieuze impact op de relatie heeft.’

Oorzaak gezocht

Een passe-partoutoplossing die voor elke vorm van snurken werkt, bestaat niet. ‘Alles hangt af van wat het probleem veroorzaakt’, zegt professor Verbraecken. ‘Snurken treedt op bij het inademen. Er ontstaat turbulentie in de luchtstroom, waardoor de slijmvliezen beginnen te trillen en het snurkende geluid ontstaat. De oorzaak van die turbulente luchtstroom kan divers zijn. Zo kan een obstructie in de keel of de neus - denk bijvoorbeeld aan vergrote amandelen of neuspoliepen - een vlotte luchtdoorstroming in de weg staan. Ook een allergie kan de neusslijmvliezen doen zwellen en zo het ademhalen bemoeilijken. Zelfs de positie van de kaak speelt een rol: bij een overbeet staan de ondertanden wat naar achteren en verkleint de diameter van de keel. Tijdens de slaap valt onze tong naar achteren. Met een kleine keelopening zorgt dat al snel voor problemen.’

Hulp inroepen

Over snurken wordt soms wat lacherig gedaan. Ten onrechte, want volgens de slaapexpert doe je er goed aan om hulp in te roepen. ‘Laat je het snurken op zijn beloop, dan leidt dat op termijn tot microtraumata en beschadiging van de slijmvliezen en het spierweefsel in de keel. Die schade doet het slijmvlies verdikken, waardoor het nog makkelijker gaat trillen ... en nog meer schade veroorzaakt. Kortom, blijf je ermee lopen, dan wordt het gesnurk alsmaar erger.’ En er is nog een tweede belangrijke reden waarom een bezoekje aan de huisarts aan te raden is. ’Snurken kan ook met het slaapapneusyndroom gepaard gaan, en dat is niet zo onschuldig. Wie aan slaapapneu lijdt, heeft tijdens zijn slaap ademstops: een pauze in de ademhaling die minstens tien seconden duurt. Tot vijf apneus per uur beschouwen we als ‘normaal’, maar bij meerdere ademstops moeten we ingrijpen. Apneus zorgen namelijk voor tijdelijke zuurstofdalingen. De langetermijnrisco’s zijn niet min. Zo hebben patiënten met slaapapneu drie keer meer kans op een hoge bloeddruk dan gezonde personen. Ook het risico op het ontwikkelen van een hartinfarct of diabetes is groter. En dan zijn er nog de cognitieve en psychologische problemen die ademstops met zich meebrengen: geheugenklachten, concentratiestoornissen, verhoogde slaperigheid en zelfs depressie. Net zoals bij snurken zal het probleem zonder behandeling alleen maar toenemen.’

Werk aan de winkel

Voordat een meer ingrijpende behandeling het overwegen waard is, doen snurkers er goed aan om hun levensstijl bij te sturen. Professor Verbraecken: ‘Maar liefst 85 procent van de patiënten met het slaapapneusyndroom kampt met overgewicht, vaak zelfs met obesitas. Het streven naar een gezond gewicht is dus een eerste, belangrijke stap. Voor elke twee apneus die zich per uur voordoen, adviseren we een gewichtsverlies van één kilo. Blijf weg van crashdiëten, maar kies voor een gezonde voedingsstijl die je kan volhouden. Minder koolhydraten eten werkt goed én is haalbaar.’ Ook met alcohol kan je het best oppassen. ‘Het is weliswaar een goed inslaapmiddel, maar belemmert het doorslapen. We weten dat ademstops het vaakst optreden tijdens de overgang van wakker naar lichte slaap én tijdens de remfase: twee slaapfasen die na het drinken van alcohol vaker voorkomen dan anders. Bovendien doet alcohol de neusslijmvliezen opzwellen, waardoor je door de mond gaat ademen en de kans op apneu opnieuw toeneemt.’ Kortom: kies liever voor een kop kamillethee dan voor een glas wijn als slaapmutsje.

Masker nodig

Voor slaapapneupatiënten is er vaak medische hulp nodig om de ademstops een halt toe te roepen. “De CPAP blijft voor hen de beste behandeling”, weet de professor. “De patiënt draagt dan ’s nachts een masker dat voor een continue luchtstroom zorgt. Dat creëert een tegendruk en houdt de keel open. Voor patiënten met obstructieve slaapapneu - waar een vernauwing van de keel aan de basis ligt - biedt de CPAP een goede oplossing. Het toestel wordt over het algemeen goed verdragen én werkt zeer efficiënt. Natuurlijk zijn ook aanpassingen in de levensstijl essentieel, maar ‘lapmiddelen’ zoals neuspleisters en sprays werken bij deze patiëntengroep onvoldoende. Ook bij een meer zeldzame vorm van slaapapneu - centrale apneu - kan een CPAP aangewezen zijn. Het centraleslaapapneusyndroom komt voor bij ongeveer 10 procent van de patiënten en wordt veroorzaakt door een verstoring van het ademcentrum in de hersenen. Dat zet de nodige spieren niet aan om adem te halen, waardoor er een ademstop optreedt. Naast de CPAP zetten we bij die patiënten dikwijls medicatie in. In extreme situaties moeten we zelfs zuurstof toedienen.” (br.hln)

Driekwart ouders koopt babyuitzet tweedehands: dit heb je écht nodig

Bijna driekwart van de ouders koopt een deel van de babyuitzet tweedehands. Dat blijkt uit onderzoek van de Gezinsbond en 2dehands.be. Maar welke babyspullen heb je als toekomstige ouder écht nodig, en waar kan je best wat op besparen?

Dit kan je perfect tweedehands kopen:

Park

Een park om je baby overdag in te laten spelen en slapen is een onmisbaar accessoire voor elke ouder, maar tevens eentje waar je best wat geld op kunt besparen. Reken op een kost van om en bij de € 200 voor een standaardpark met matras. Op tweedehandssites kan je al een exemplaar op de kop tikken voor ongeveer € 100. Omdat een park in de meeste gevallen enkel gebruikt wordt tijdens het eerste levensjaar van de baby, hebben de meeste exemplaren amper gebruikssporen en kan je dus net zo goed een tweedehandsexemplaar kopen.

Wandelwagen

Een buggy, inclusief draagwieg, kost je een flinke duit maar is onmisbaar in je baby-uitzet. Reken op een kost van om en bij de € 1.000 (meer of minder afhankelijk van merk en model). Je wandelwagen tweedehands kopen bespaart je sowieso enkele honderden euro’s, de prijzen liggen op de tweedehandsmarkt immers vaak in de buurt van de € 400.

Babybadje

Hoewel je een baby tijdens z’n eerste levensmaanden heel erg regelmatig wast, is een babybad nieuw kopen een kost die je makkelijk kunt vermijden. Een basic babybadje kost je nieuw rond de € 25, tweedehands tel je er vaak amper € 5 voor neer.

Autostoelen

Zowel het eerste autostoeltje van je baby als autozitjes van groep 1/2/3 kan je makkelijk tweedehands kopen. Het zijn stuk voor zitjes die nieuw vaak erg duur in aankoop zijn, maar navenant niet verslijten wanneer ze gebruikt worden. En al zeker niet wanneer de vorige eigenaar gebruik maakt van een beschermende hoes. Beknibbel echter niet op de veiligheid van je kind, en let erop dat -wanneer je voor een tweedehandsaankoop gaat- de stoel in kwestie ongevalvrij is en aan de laatste veiligheidsvoorschriften voldoet.

Meubels voor de babykamer

Heb je echt specifieke meubels voor de babykamer nodig? Vast niet. Ziet een mooi ingerichte kamer (inclusief speciale meubels) voor je kindje er gewoon heel erg leuk uit? Ongetwijfeld. Vermits de meeste babykamers maar enkele jaren gebruikt worden en de meubels meestal nog in quasi perfecte staat zijn bij verkoop, kan je dus best wat geld uitsparen door je babykamer tweedehands te kopen.

Relax

Een wipstoeltje of relax is je ideale bondgenoot op huilerige dagen (van jou of je baby, schrappen wat niet past). Het relaxzitje geeft jou als ouder even de mogelijkheid om je baby in een comfortabele positie te zetten, terwijl je zelf aan het koken bent, naar het toilet moet of gewoon even de handen vrij wil. Omdat een relax ook alleen tijdens de eerste levensmaanden gebruikt wordt, is hij vaak nog in nieuwstaat wanneer hij weer verkocht wordt. Ideaal om wat centjes op te besparen dus.

Dit koop je best nieuw:

Verschoonkussen

Niets wat zo intensief gebruikt wordt tijdens de eerste levensmaanden van je baby als een verschoonkussen. Investeer zelf in een goed exemplaar, dat tegen een stootje kan en ook dik genoeg is zodat je baby comfortabel ligt tijdens het verschonen.

Thermometer

Een goede thermometer (liefst eentje die snel de temperatuur meet) is essentieel tijdens de eerste levensjaren van je kind. Hoewel er ook infraroodthermometers bestaan, koop je volgens ons toch nog steeds best een gewoon model dat je ook rectaal kan inbrengen. Om hygiënische redenen koop je deze natuurlijk best gewoon nieuw.

Tetradoeken

Je gebruikt ze als handdoekje, slab, dekentje, kwijldoekje en voor nog zoveel meer. Geen item zo multi-inzetbaar als de tetradoek. Koop ze nieuw én zorg ervoor dat je er voldoende in huis hebt, je zal snel genoeg merken dat de tetradoek zich in geen tijd tot jouw nieuwe beste vriend ontpopt.

Borstvoedingskussen

Zelfs wanneer je geen borstvoeding geeft is een borstvoedingskussen een item dat in elke baby-uitzet thuishoort. Gebruik het tijdens je zwangerschap om op of tegen te slapen, en tijdens de eerste levensmaanden van je kind als accessoire om je baby op te voeden, te laten rusten of spelen. Net omdat dit worstvormige kussen zo intensief gebruikt wordt koop je het best nieuw. (br.hln)

Deze natuurlijke middeltjes helpen tegen keelpijn

Kriebel in de keel, droge hoest, lopende neus? Ja hoor, het viel je misschien al op: heel wat mensen lopen weer rond met een verkoudheid. Vaak gaat dat ook hand in hand met een vervelende pijn in de keel. Hoe krijg je die gemakkelijk weg? Dokter Jutta Borms weet raad. 

Dokter Jutta Borms, holistisch huisarts: “Keelpijn komt vaak voor in de winter, als de virussen hoogtij vieren. Vaak is keelpijn het eerste signaal dat je verkouden wordt. Klassieke pijnstillers en ontstekingsremmers kan je beter achterwege laten vanwege de geleidelijke opbouw van afvalstoffen, het maskeren van de ziekte of bijwerkingen zoals last aan de maag. Onthoud dat de meeste keelpijn veroorzaakt wordt door een virussen dus meestal niet door bacteriën als streptokokken.”

“Concreet betekent het dat je alleen antibiotica neemt als je dokter met een keelwisser bevestigt dat het om streptokokken gaat. Antibiotica mag je combineren met de homeopathische middeltjes hieronder. Ik spreek over een ‘wondertriade’-behandeling bij keelpijn, omdat deze drie snel winst geven. Mercurius solubilis 9 CH (werkt ook goed bij aften), Phytolacca 9 CH en Belladonna 9 CH (als er koorts bij komt). Je mag van elk middel vijf granules nemen om het uur. Lokaal kan je een plantenspray gebruiken (ook van Boiron). Die is veilig en efficiënt en mag je tot elk uur gebruiken. Mensen die meerdere keren per jaar keelpijn hebben, moeten dat verder nagaan. Meestal wil het zeggen dat het afweersysteem niet naar behoren werkt. Ontgiften is de boodschap, en dat kan op twee manieren. Enerzijds raad ik hen aan Trias-C te nemen: dat zuivert lever, nieren en lymfevaten van ballast die zich opgestapeld heeft, bijvoorbeeld na het veelvuldig innemen van medicatie.”

“Anderzijds prik ik mensen in of rond de keel met een combinatie van neuraaltherapie en biopunctuur. Dat zijn injecties met natuurlijke biotherapeutica, bijvoorbeeld Tonsilla compositum, Injeel- of Traumeel-ampullen (beide van Heel). Twee keer een behandeling met biopunctuur is vaak voldoende om nooit meer geplaagd te worden door keelpijn. Bij een ernstige keelontsteking start ik vaak Tropa-cat (Urmale), een waardig alternatief voor antibiotica. Er moet binnen de twaalf uur verbetering optreden als je natuurlijke middelen inneemt, anders moet je je huisarts verwittigen. Verder kan je de klassieke hete thee met salie, gember, citroen, tijm of mierikswortel drinken. Vermijd witte suiker, chocolade en melkproducten: zij zijn slijmvormend.”  (br.hln)