|
Dinsdag 4 september 2018
04:46:52
Vandaag ietske beter en dus ietske langer geslapen.. Op deze dag in 1944, dat is dus dag-op-dag 74 jaar geleden, moesten de laatste ontmoedigde Duitse eenheden, even oorlogsmoe als wij, bij ons on de streek Roeselare-Ieper, meestal
(te voet of met de gestolen fiets, ja zelfs met kinderwagens om de lasten te dragen)
het veld ruimen, als door horzels op de hielen gezeten door een kleine horde mini-tankjes van slechts 2 man van het Pools ‘Bevrijdings’ Leger. Er waren in die late namiddag wat schermutselingen geweest in de velden van de omgeving, maar wij en de buren bleven zoveel mogelijk binnen. Want her er der zaten groepjes Duitsers, - haast nog opgroeiende jongens - met hun wapentuig, verscholen in de huizen. Volgens mijn eigen Grote Broer, zaten die onder commando en dus in de greep van een of andere SS-onderofficierdie nog altijd fgeloofde in de eind-overwinning. Grote Broer had ’n paar dagen voordien nog gevoetbald met hen. Hij kende zelfs hun namen…
De buren zaten bij elkaar gekropen, verscholen in bijgebouwen en alleenstaande schuren of schuurtjes.. Er werd wat geschoten en er werden een paar kanonschoten van tussen de huizen op de naderende tanks gelost. Er sneuvelden ’n Duitser en twee Poolse soldaten, die jarenlang in ‘Het Jaargetijde’ voor de Overleden Parochianen, - waaronder ook onze Pa - van op de preekstoel in de Hoogmis werden herdacht. Het waren ’n zekere Thadeus Sarò en ’n Thades Magnikofski of zoiets. De Duitser werd nadien ter plaatse door de buren als ’n hond in de grond gestopt aan de slootkant. Om maanden later te worden her-opgegraven en overgebracht naar Vladslo op de grote Duitse verzamel-begraafplaats. Het ‘Soldaten Friedhof’ in het nabije Langemark was inderdaad voorbehouden voor d helden van de vorige wereld oorlog…
Vervolgens kwamen daarna dan hectische en ‘heldhaftige dagen’ van de Witte Brigade. Waat ’n gast van 8 jaar zoveel mogelijk werd van weg gehouden. Overal verschnenen ’s morgens plots hakenkruisen op sommige gevels…. Aan andere gevels hingen even onverwachts ’s morgens op weg naar school, ineens overal langs de grote Bruggesteenweg, driekleuren. Vaak bij mensen waarvan de dochter ‘met dn Duits had gelopen’. Want het straatjesvolk had heel het land overgenomen. De Ieperse toenmalige ‘Rijkswacht’ keek gewoon de kat uit de boom, en liet de ‘Witte Brigade’ gewoon begaan. In ons dorpje werd onze Beschermer, de oorlogs-burgemeester en gewezen
(voor ons zeer milde werkgever van onze Pa),
door het rapaille met witte armbaden midden in de nacht van zijn bed gelicht en meegesleurd, stengun schietensklaar tegen het hart gedrukt.. Na een paar dagen was die, zo onschuldig als een pas geboren baby, wel terug thuis, maar de schrik zat er vanaf dan, definitief in. Datzelfde spelletje herhaalde zich, toen in Mei ‘45 het nieuws kwam dat de eerste concentratiekamp-gevangenen en weggevierde dorpsgenoten bevrijd waren en zouden terugkomen.
Deze keer kwam men hem halen in een tumultueuze optocht met veel nutteloos mitraillieur-vuur in de nachtelijke lucht, want het ‘Gewapend Verzet’ was nà de oorlog pas in volle gang geckomen. Vooral de vrouwen vab de overal weggevoerde ‘collaborateurs’ moesten het ontgelden…. Dat wisten wij, klein mannen ook, oldat de Pasroor daarover predekte in de Zondagsmis. Iedereen was plots verdacht, vooral zij die ondertussen, desnoods al Lid van het Davidsfonds en dus hoogst verdacht, in een van de vele ondertussen opgericht, deze keer Belgische ‘Hechtenuiskampen’ zaten. In naam van Het Vaderland, opgesloten als wilde beesten. Bij ons in West-Vlaanderen was dat in Sinte Kruis of in de grote gevangeis van Het Pandreitje in Brugge zelf. Ook daar zijn trieste verhalen bekend van de vle ‘pakjesdragsters’ die tegen ‘betaling in natura’ aan de Bewakers, ‘n voorraadje levensmiddelen voor de Geliefde mochten gaan afgeven in de ‘corps de garde’ va die kampen..
Hechteniskamp Lokeren
*
Onze Pa was nog maar anderhalf jaar daarvoor gestorven, en hoe ons Ma zich in die tijd daar allemaal heeft doorgeslagen, kan ik mij zelfs vandaag niet goed voorstellen.
Het moet de tijd geweest zijn dat het VNV, voorlopers van het Vlaams Belang, vogelvrij werd verklaard. Maar een arme weduwe met 5 kleine kinderen werd met rust gelaten. Zelfs toen ik het voorjaar 1945 een goede vriend van onze Pa op de binnenkoer van de Ieperse Rijkswachtkazerne als op een kermis-attractie om zes uur in de morgen de kogel kreeg. Uitspraak van de Krijgsraad te velde. Zijn laatste doodskreet wasn ‘Leve Dietsland’, die natuurlijk in ‘Het Iepertje’ van de dag zelf werden weergegeven als ‘Leve Duitsland…
Het verhaal van deze terechtstelling werd mij jaren later, toen wij al in Italië woonden, van naaldje tot draadje verteld door de bejaarde weduwe va een van die toen dapper toekijkende verzetshelden…
*
Als de oorlog al iets was om niet over nar huis tee schrijven, was de Vrede nog veel verchrikkelijker.
Mijn veel oudere buurjongen, pas tot onderwijzer benoemd in een naburig dorp waar hij dagelijks met zijn mooie hoge Hollandse fiets naartoe reed, liep ik na schooltijd door de velden iedere avond kilometers ver tegemoet. 0m, naast hem lopend, uit zijn mond de ‘Vaderlandse Geschiedenis’ van mijn échte ‘Vaderland’ te leren kennen. Het waren de dagen van de dynamitering door ‘onbekenden’ van de Eerste IJzertoren in Kaaskerke. Van hem kreeg ik de eerste bladen zwart-gele klevertjes om die zoveel mogelijk in de school-omgeving, tegen een zacht prijsje, aan de man te brengen…Met de opbrengst zouden de Vlamingen uit eigen zak een Nieuwe en Hogere IJzertoren hher-bouwen.
O Ja, die dagen van weleer. Les jours d’Antan. Waar de dagen trager waren.
Waar de dagelijkse ‘Taptoe-Clairons’ van de ‘Last Post’ van onder de Menenpoort bij valavond nostalgisch tot ver in de naburige velden weergalmden. Maar het verleden komt wel niet terug.
http://www.fdesouche.com/610371-souvenirs-de-noel-dantan
*
Enkele jaren later zagen wij op de muren aan de straatklant van onze voorvaderlijk college-muren nog de weggekrabde sporen van de letters in zwarte teer, waar volgens het zeggen van de (nieuwe) Ieperse vriendjes die het konden weten, had gestaan ‘Rome of Moskou’. De wervingszin voor de Oostfrontrs…
Ja, ik spreek van datzelfde Bisschoppelijk St Vincenetius College die vele jaren later den Yves Leterminator heeft voortgebracht…
Mijn eigen college-jaren daar liepen van 1948 tot1955. Daarna begon de Militaire Dienst voor 24 (verlioren) maanden: Leuven, Sijssele, Leopoldsburg, en kon ik het volle leven instappen. Met werken en studeren. Of met studeren en werken, zoals U verkiest. Om later on het Waregemse ‘Gezinshoofd’ te mogen worden van een levenslange ‘verbintenis’ die amper 26 jaar heeft geduurd….
En dat duurt tot in deze huidige velige haven tot de huidige dag, met vallen en opstaan, …
*
Digitaliaanse Hemelrijker
|
