124 - DOORBRAAK

*

Zondag 8 MAART 2020

*

EEN DUIDELIJK GRENZENBELEID IS VEEL HUMANER DAN IEDEREEN NAAR HIER TE LATEN KOMEN

*

https://doorbraak.be/een-duidelijk-grenzenbeleid-is-veel-humaner-dan-iedereen-naar-hier-te-laten-komen/?utm_medium=push&utm_source=meldingen

foto: ©Reporters

*

Een gesprek met Theo Francken over de situatie aan de Turks-Griekse grens

7 maart 2020 Leestijd 16 minuten

*

David Geens sprak met Theo Francken, Kamerlid van N-VA en voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie, over de vluchtelingencrisis aan de Grieks-Turkse grens nu Turkije eenzijdig beslist heeft die grens aan zijn kant open te stellen.

Meneer Francken, we gaan het vandaag hebben over iets zeer actueel, namelijk ‘de vluchtelingencrisis’ aan de Turks-Griekse grens. Wie is daar volgens u de schuldige?

‘Ik denk dat het duidelijk is dat President Erdoğan die migranten en vluchtelingen gebruikt als politiek wapen tegen de Europese Unie. Op die manier wil hij de druk verhogen op een aantal lidstaten, omdat hij in de penarie zit in Syrië en in Idlib.’

Is hij dan louter pasmunt aan het uitspelen?

‘Het is zo dat Ankara reeds vele jaren grote aantallen vluchtelingen opvangt. De Turken zijn al jarenlang gefrustreerd omdat ze vinden dat ze onvoldoende steun krijgen van Europa. Wij geven hen jaarlijks vele honderden miljoenen aan steun om die mensen op een humane manier op te vangen. Ze vinden die steun echter veel te weinig.’

‘Het frustreert Erdoğan mateloos dat hij niet meer hulp krijgt van de NAVO-partners en de Europese Unie. Ik denk dat hij nu een signaal wil geven dat de Turken en hij dat niet langer pikken. Daarvoor die mensen gebruiken, is een cynisch geopolitiek machtsspel. Hij doet dat zonder gêne. Hij is al jaren geopolitiek strategisch bezig.’

Op Doorbraak.be schreef Dirk Rochtus het volgende:

‘Zowel Erdoğan als Merkel bevinden zich in de nadagen van hun macht. Merkel heeft geen greep op de situatie; de kandidaten voor haar opvolging spreken hardere taal, maar hebben ook geen pasklare oplossing behalve het aankondigen van een nieuwe deal en het signaleren aan de vluchtelingen ‘dat we jullie niet kunnen opnemen’. Erdoğan is zijn oriëntatiezin kwijt, naar het westen toe en naar het noorden (Rusland). Hoe lang nog voor de Turken zijn pokerspel doorzien?’

Als u dat hoort, herkent u de situatie daar in?

‘Ik heb het stuk van Professor Rochtus gelezen en ben het voor een groot stuk met hem eens. De man kent de Turkse situatie zeer goed, volgt ze op de voet en schrijft er al jaren over. Het klopt inderdaad.’

‘Je mag niet onderschatten dat Erdoğan hier ook mee aan populariteit wint bij zijn eigen bevolking, hoe inhumaan, cynisch en onmenselijk het ook mag klinken. Hij toont hiermee aan dat het zo niet verder kan en dat hij een sterke leider is die Europa voor een stuk uitdaagt. Die boodschap gaat er goed in in Turkije.’

‘Veel Turken hebben het gehad met de vluchtelingen. Er is daar geen OCMW of zo, dus die vluchtelingen en migranten leven daar allemaal door te werken. Ze doen dat ook meestal onder de marktprijs, in het zwart, wat veel jobs wegneemt van de Turken. Daardoor is de Turkse bevolking natuurlijk kwaad op die vluchtelingen.’

Er zitten een pak Syriërs tussen de vluchtelingen, maar we stellen vast dat er ook Afghanen zijn.

‘Marokkanen, Palestijnen, een beetje van alles.’

Dit weekend was er een reportage op VTM waarin twee mensen werden geïnterviewd en het viel me op dat de ene een Marokkaan was en de ander een Algerijn. Het gaat hier dus om veel meer dan alleen oorlogsvluchtelingen. Wil dat niet zeggen dat indien we die vluchtelingen moeten opvangen, verschillende van hen geen asiel zullen kunnen aanvragen in Europa?

‘Het probleem is dat Turkije de visumplicht voor een heel aantal landen heeft afgeschaft. Je kan dus zonder problemen vanuit Marokko naar Istanboel vliegen, zonder een visum. Idem voor Algerije en heel wat andere landen. Dat is een van de redenen waarom zoveel mensen naar Turkije vliegen, met de bedoeling om Europa binnen te raken.’

‘Natuurlijk krijg je daardoor een allegaartje van Palestijnen, Marokkanen, Algerijnen en heel veel Noord-Afrikanen en Afghanen, die proberen Europa binnen te komen. Dat zijn daarom nog geen vluchtelingen. Hier en daar zal er wel iemand tussen zitten die erkend wordt als vluchteling omwille van criteria zoals religie, homoseksualiteit, of een voorgeschiedenis, waardoor die echt moet vluchten voor een regime.’

‘Het overgrote deel zal echter niet erkend worden, zeker niet de meeste Noord-Afrikaanse mensen. Maar die zijn volgens mij niet direct uit op asiel. We zien vaak dat die mensen hier wel zijn, maar illegaal dan. Ze vragen geen asiel aan, omdat ze weten daar geen kans op te maken.’

Vindt u dat Erdoğan nu woordbreuk heeft gepleegd op de deal die u destijds als staatssecretaris mee hebt onderhandeld?

‘Wij hebben ons woord ook niet gehouden. We hebben gezegd dat ze geld, visumvrijstelling en deftige toetredingsgesprekken zouden krijgen. We hebben geld gegeven, maar dan slechts met mondjesmaat, onder heel strikte voorwaarden. Dat frustreert Erdoğan enorm. De andere twee dingen hebben we gewoon niet gedaan.’

de push-back van de mensen die aankomen op die eilanden nooit ernstig uitgevoerd

‘Zij hebben dan weer de push-back van de mensen die aankomen op die eilanden nooit ernstig uitgevoerd. De deal was dus sowieso gebrekkig. Hij heeft er zich nooit echt aan gehouden, maar wij ook niet.’

Was dat daarom dan een slechte deal?

‘Op dat moment was het een goede deal, die nodig was. Ik was echter altijd tegen die visumvrijstelling voor de Turken. Ik wil dat niet, want dan komt heel Turkije Europa binnen gevlogen en keert niemand terug. Of toch een deel gaat niet terug en dat wil ik niet.’

‘Concreet: De deal was nodig. Er was op dat moment een heel urgente situatie waarbij de buitengrens gewoon open stond. Nu is dat echter achterhaald, dus moet er iets nieuw komen.’

Met andere woorden, we moeten opnieuw gaan onderhandelen. Onderling nieuwe voorwaarden afspreken en uiteindelijk een nieuwe deal sluiten met Turkije?

‘Je kan niet anders. Niemand zit met plezier met Erdoğan aan de tafel, maar ik denk dat je niet anders kan. Turkije is een gigantisch land. Dat zal natuurlijk met andere voorwaarden zijn, waarbij de Turken waarschijnlijk meer geld zullen vragen en meer hervestiging. Wij moeten van onze kant echt hameren op de push-backs, zodat die deftig georganiseerd worden en de druk op die eilanden sterk kan verlagen.’

‘Dat is wat ik al altijd heb gezegd, waar ik ook boeken over heb geschreven, Continent zonder grens en Migratie in 24 vragen en antwoorden (nu tijdelijk te verkrijgen voor een bundelprijs in de Doorbraak webshop nvdr). Die beschrijven specifiek wat we moeten doen aan onze buitengrens. En dat is de Australische aanpak. We moeten naar een verhaal gaan waar illegale migratie ertoe leidt dat je op een zwarte lijst komt te staan. Je zou dan ook nooit meer op een legale manier in Europa kunnen wonen of er zelfs maar naar toe reizen.’

‘We moeten het zo strak aanpakken dat het businessmodel van de smokkelaars wordt drooggelegd. Daarnaast mogen we best wel ons hart tonen en een aantal echte vluchtelingen, eventueel vanuit Turkije, binnenvliegen en hier opvangen. Daar heb ik geen problemen mee. Maar niet meer na een illegale reis.’

Dat kan je alleen tegen gaan door te handelen zoals in Australië.

‘De mensensmokkelaars hebben voor niemand respect. Die willen alleen maar geld. Dat kan je alleen tegen gaan door te handelen zoals in Australië. Daar hadden ze juist dezelfde problemen. Er werd toen besloten dat iedereen die Australië illegaal probeert te bereiken zal worden opgepakt en nooit of te nimmer Australië nog binnen mag.’

‘Australië draagt wel veel geld bij voor opvang in de regio en vliegt echte vluchtelingen binnen uit Congo, Afghanistan, Zuidoost Azië, Syrië … Maar wel pas na een debat in het parlement. Geen chaos, maar geordend, correct en veilig. Ook vrouwen met kinderen, oudere mensen en niet alleen jonge mannen. Het is misschien geen 80 procent, zoals ik eerder gezegd heb, maar het overgrote deel van de vluchtelingen zijn wel mannen. Dat is echt wel een probleem.’

Steeds wanneer u dit voorstelt, ontvangt u veel kritiek van de oppositie, vanuit bepaalde kringen, maar eigenlijk zegt u dat we dit gewoonweg goed moeten organiseren zodat we diegenen kunnen helpen die echt hulp nodig hebben?

‘Ik denk dat de oppositie het vooral niet goed heeft bestudeerd. Het is echt een gebrek aan kennis. Hun alternatieven zijn er geen, of toch geen realistische. Op die manier heb je natuurlijk geen ernstig debat. Ik wil wel luisteren naar alternatieven, maar dan moeten ze wel concreet uitgedacht zijn tot in de details.’

‘Op middellange tot lange termijn gaat Europa niet anders kunnen dan het Australisch model in te voeren, want de illegale migratiestromen ondermijnen het hele Europese Unie-model en de Unie zelf. Migratie was een van de grote drijfveren achter de brexit.’

De “wir schaffen das”-mentaliteit is totaal weg.

‘De geesten zijn aan het veranderen. Kijk maar naar de recente communicaties: “grenzen dicht, we gaan de Grieken steunen en er alles aan doen zodat niemand binnen komt”. Vijf jaar geleden was dat ondenkbaar. De “wir schaffen das”-mentaliteit is totaal weg. Ik zal mijn punt binnenhalen, al duurt het misschien nog vijf of tien jaar.’

‘In het Australisch model dat ik wil kopiëren moet je de mensen niet mensonwaardig opvangen. Je moet dat op een menswaardige manier doen in Afrika.’

Denkt u dat de Grieken de grens gesloten zullen kunnen houden?

‘Die grens is volgens mij nooit 100 procent gesloten. Ze hebben geen grenshekken gebouwd zoals Orbán aan de grens met Servië. Zelfs daar geraken mensen nog door en de Grieken hebben geen hekken. Hun grens met Turkije is immens lang en blijft poreus. Je moet dus met Turkije blijven onderhandelen.’

‘De maritieme grenzen maken het extra moeilijk. Je kan tenslotte geen muur bouwen in de zee. Je zal tussen Griekenland en Turkije altijd afspraken moeten maken over die wateren. Die Griekse eilanden liggen heel dicht bij Turkije. Je ziet de Turkse eilanden gewoon liggen, slechts luttele minuten met een bootje.’

‘Dus iedereen die beweert dat je niet met Turkije hoeft te praten moet mij eens uitleggen hoe je kan voorkomen dat Turkije de mensen gewoon toestaat te vertrekken in bootjes. En je kan de mensen toch ook niet laten verdrinken? We zijn toch geen onmensen?’

Welke hulp kan en moet Europa nu bieden aan Griekenland volgens u?

‘Grensbewaking. Het is winter, dus ook kijken of we humanitair hulp kunnen bieden in de vorm van bedden, hygiënekits, noem maar op.’

‘Ook morele steun vanuit Brussel. Er is een vraag voor dertig politiemensen. Ik hoop dat de regering dat zal doen.’

U haalt het al aan, er is een vraag om dertig agenten te sturen. Is dat het enige wat wij als Belgen kunnen doen om Griekenland te helpen? Extra mankracht sturen?

‘Ik denk dat het daar op dit moment mee begint. We zullen ook zien wat er uit de Europese ministerraadsvergadering van de ministers van Binnenlandse Zaken komt. Ik weet niet wat de Grieken juist vragen, want onderschat het Griekse leger niet. De Grieken kunnen heel wat zelf.’

*

Kevin Verdegem