DOMINGOS LOPES

Goed moe van het klauteren naar de ‘Cachoeira do Ferro Doido’ kwamen we terug bij de plaats, waar we de auto’s hadden achtergelaten. Hoewel het rond de middag was, werd er van eten helemaal niet gesproken. Er stond nog een waterval op de agenda: de ‘Cachoeira de Domingos Lopes’. Wie Domingos Lopes is of geweest is, ben ik niet aan de weet kunnen komen. Maar het moet een man ‘van toen’ of ‘van thans’ zijn, want Domingos is een gebruikelijke voornaam bij mannen, en Lopes – spreek min of meer uit als: ‘Lops’ – is een familienaam, die je heel vaak ontmoet in Brazilië.

Dus weer netjes in de auto’s en verder op pad. Een heel kort stukje asfalt en dan opnieuw ‘de brousse’ in, de ‘roça’ klinkt beter in het Portugees. Als bemoediging bij het begin van de pista, die overigens in heel goede staat was, stond er een bordje: ‘Fedegodos 24 km’. De rit schoot vlot op, tussen struiken en soms wat uitzicht op het landschap beneden: stukken moeras naast af en toe een kleine fazenda.

Fedegodos kwam vlug in zicht. Het was een kleine nederzetting, zoals steeds een aantal armtierige huizen rond een centraal plein. Een van deze huizen leek op zondag dienst te doen als bar. Op de vloer in aangestampte aarde was een ‘toog’ geplaatst en er stonden ook enkele tafeltjes met stoelen. Ook enkele soorten drank waren tentoongesteld. Dus even ‘aan de toog hangen’ en wat verfrissing nemen en dan naar buiten kijken. Op het plein stond een boom, die wat schaduw bood. Dus vlug een stoel en een ‘plastieken pintje’ meegegraaid en naar buiten in de schaduw, waar toch iets meer lucht en koelte voorhanden waren. Zuster Miranda vond dat nog zo’n slecht gedacht niet, volgde ‘mijn goede voorbeeld’ – evenwel zonder het plastieken pintje. Maar veel belangrijker: heel even een eerste kennismaking met een zuster van 78 jaar, die verrassend jong van conditie en van geest bleek.

Weer terug naar de auto’s: ‘Nu is het ècht niet ver meer’ (tevoren was het gewoon ‘niet ver meer’). De pista werd minder comfortabel, meer groeven en meer stof en zelfs even een diepte in, waar nog restanten opdoken van de regen van de voorbije dagen, eerst alleen een paar plassen naast de rijweg, en daarna een onvervalste strook slijk. Onrustige herinneringen aan ‘Macajuba pela pista’ kwamen naar boven (zie 26 en 31 januari 2011 op deze blog). Gelukkig was het deze keer zonder erg: we reden niet vast, het bleef bij even slippen en dan weer grip krijgen. Dan liep de pista opnieuw een beetje hoger, het struikgewas werd dichter. Bij een klein gaatje in de struiken konden we de auto’s parkeren, en dan te voet verder ... want nu was het helemaal vlakbij, werd mij verzekerd. Dat bleek weer rond de 500 meter te zijn, maar niet klauteren deze keer, gewoon een pista, die niet meer met de auto berijdbaar was, en zowaar zelfs een stuk ‘zand gelijk op ’t strand’, we gingen tenslotte naar de cachoeira van Domingos Lopes, of ‘Fedegodos-Praia’, het strand van Fedegodos, zou je kunnen zeggen.

En dat strand was overheerlijk. Enkele hoge bomen, die rijkelijk hun schaduw en verkoeling boden langs de waterval. De picknick werd aangebracht en het echte middagprogramma kon beginnen. De jongeren van ons gezelschap – en dat waren ze allemaal, behalve Miranda en ik – wilden eerst het water in. Eten kon nadien nog. De ouderen daarentegen – en dat waren ze ook allemaal behalve Henrique, Otàvio, Kleverton, Lene, Janio en Sianne – zochten meteen een vlakke steen in de schaduw en wensten nu reeds te eten. Zwemmen kon nadien nog (maar is er, eerlijkheidshalve, nadien niet van gekomen – het eten van de jongeren daarentegen wel).

Miranda had ’s morgens de picknick gemaakt. Het was zelfs een warme maaltijd: kip met rijst en curry. Ook de bordjes en het bestek waren niet vergeten. Voor wie dat wou, kon het middagmaal beginnen. Zelden heeft kip met curry mij zo goed gesmaakt als die zondagmiddag in de schaduw langs het water, terwijl de jeugd aan het stoeien was. En ze hadden pret, de kleine kinderen en de kinderen, die al wat minder klein waren.

Toen de eerste waterpret geproefd was, werd het ook voor hen tijd om te eten. Een nieuwe voorraad kip met rijst en curry werd aangevoerd, terwijl Miranda en ik aan het dessert begonnen: een reuzengrote watermeloen, druipend sappig en fris. Smaakte ook zoals nooit eerder gesmaakt.

De jeugd wou weer in het water, ik installeerde een ‘leger’ voor mijn dagelijkse dut. Een brede, min of meer effen steen, en een draagtas als kopkussen. Niet echt comfortabel, maar meer dan Jezus indertijd had: ‘zelfs geen steen om zijn hoofd op te leggen’.

Toen ik na een tijdje zalig ontwaakte, was de toestand ‘te velde’ weinig gewijzigd. De jeugd was nog steeds aan het plonsen, pletsen en plezieren. Miranda, die niet gedut had, zat rustig naar hun vreugde te kijken en evenzeer naar de schoonheid van Gods schepping, die hier wel wat leek op het aards paradijs van in den beginne.

Ik zocht een plaatsje binnen praatafstand om eens een gesprekje met haar te kunnen voeren. Misschien was dat gesprekje nog wel het mooiste van de dag. De klautertocht die zij gemaakt had, was al verrassend als beeld: vergeleken met mijn moeizame prestaties huppelde zij als een jonge hinde over de rotsen, in haar kloosterzusterskleren nog wel. Ook haar rustige woorden waren een ervaring. Waarover hebben we gesproken? Het is weer te veel om alles na te vertellen, maar het had 1 grote gemene deler: ‘geloven nu’, of zo je wil: ‘christen zijn in deze tijd’ nu ‘het jaar van het geloof’ op het eerste gezicht zoveel ongeloof ontmoet. Miranda was anders, ook met haar 78 jaar sprak zij jonge woorden van geloof, met dankbare eerbied voor de traditie en met een open geest voor ‘jonge wijn in nieuwe zakken’.

Het werd halfvier. Tijd voor de ondankbare taak om de spelende jonkheid samen te garen. Het lukte – eerder dan ik gedacht had. Dan naar de auto’s, weer over de pista tot aan de asfaltweg, een emotioneel afscheid en door de sluis van een eerder stille terugtocht naar de avondmis in Mundo Novo.

Misschien is bidden

in alle rust

je dag overschouwen,

blij om het mooie dat je beleefde,

spijt om het domme dat je deed,

en op het einde niet vergeten te zeggen:

Dank je wel.

Theo Willemen