Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
Doorheen de dagen
Ervaringen besproken
20-07-2019
ZONDAG 21 JULI 2019
16de ZONDAG C – 21 JULI 2019
‘GASTVRIJ’
Kleine dingen kunnen al tonen of je ergens welkom bent of niet: een deur, die wijd open staat of juist niet, iemand, die toesnelt of lang laat wachten, een brede, open glimlach of een verplichte koele handdruk. Gastvrij ontvangen worden deed vroeger en doet ook vandaag zo deugd: vroeger, omdat reizen toen zo gevaarlijk was, vandaag, omdat vele mensen zo berekend zijn, en je misschien alleen maar uitgenodigd hebben omdat het nu eenmaal zo hoorde. Formalistische beleefdheid waarin geen hart steekt.
De manier waarop je iemand ontvangt toont je ware aard: of je belangeloos en goed bent van binnen, of alleen aan jezelf denkt. Niet je woorden maar je manier van doen, laat zien of je spontaan, open en hartelijk bent of alleen maar een koele berekenaar, die enkel met het eigen belang begaan is.
Op hun rondreis ging Jezus eens een dorp in.
Een vrouw, Martha genaamd, ontving Hem.
Zij had een zuster die Maria heette.
Die kwam aan de voeten van de Heer zitten
en luisterde naar zijn woorden.
Martha had het heel druk met bedienen.
Ze ging naar Jezus toe en vroeg:
`Heer, laat het U koud
dat mijn zuster mij alleen laat bedienen?
Zeg haar dat ze mij komt helpen.'
De Heer gaf haar ten antwoord:
`Martha, Martha,
je maakt je bezorgd en druk
over van alles,
maar slechts één ding is nodig.
Maria heeft het beste deel gekozen
en dat zal haar niet worden ontnomen.'
(Lucas 10,38-42)
TOEGANKELIJK
Maria die het beste deel heeft verkozen: het wuift de dienstbaarheid niet weg. De barmhartige Samaritaan van vorige week toonde ons nog die zelfvergeten toewijding als een warme weg naar eeuwig leven en volkomen vreugde. Bovendien wordt deze dienstbaarheid heel concreet in het gezinsleven, in de keuken. De grote Heilige Theresia zei: wie God niet vindt tussen potten en pannen, zal Hem nergens vinden!
De inhoud is dus subtieler en de goed bedoelde inzet van Martha wordt niet afgewezen. Maar Jezus wil een belangrijke klemtoon leggen: Martha ontving Jezus in haar huis, Maria liet Hem ook toe in haar hart. Eigenlijk zegt Jezus tegen Martha: ‘Loop niet verloren in je drukdoenerij, je zou het belangrijkste kunnen missen!’
De goede zorgen, de hartelijke ontvangst worden niet afgekeurd. Maar het vele werken mag geen obsessie worden: er moet tijd en ruimte blijven in ons hart om, altijd opnieuw, de boodschap van Jezus te ontvangen. Maar dit ‘beste deel’ maakt het andere deel niet overbodig.
We moeten niet kiezen tussen Martha of Maria. Tussen de gastvrijheid in het huis en de openheid van het hart. Tussen bidden of werken. Het is niet of-of maar wèl en-en. Jezus zegt niet dat Martha moet ophouden met bedienen, maar wel dat ze zich te 'druk' maakt. Voor haar is het bezoek belangrijker dan de bezoeker. Gastvrijheid laat de ander toe in je eigen leven. Je stelt beide open voor de ander: je huis en je hart. Je deelt en je luistert. Zo groeit ont-moeting: geen 'moeten' meer maar ongedwongen samen zijn. Hand en hart spreken eenzelfde taal. Geven en ontvangen, beide even belangrijk, het is het wezen van de liefde.
DIENST-BAAR-HEID en LUISTER-BEREIDHEID staan niet tegenover elkaar, ze vullen elkaar aan. Het zijn twee takken van eenzelfde levensboom, twee stromen uit eenzelfde bron, twee open armen van eenzelfde genegen hart: Gods eigen, goede, heilige Geest, die in ons midden woont en in onszelf. Kom, Heilige Geest, kom. Amen.
Gastvrijheid!
De luxe der armen en eenvoudigen.
Gastvrij zijn voor iedere mens
die je op je weg ontmoet,
wil zeggen:
je hart, je huis, je bezit openstellen,
maar zó dat de ander
het als iets vanzelfsprekends kan aanvaarden
en er niet minder door wordt.
Niets mag geforceerd zijn,
alles moet spontaan gebeuren.
Gastvrijheid is niet iets aangeleerds.
Je haalt 't niet uit boeken.
Het is een innerlijke houding
van openheid en mededeelzaamheid.
Dit hoort tot het mysterie
van het echt mens-zijn!
Phil Bosmans
---
DE ZONDE VAN NALATIGHEID
Het is niet alles wat je doet, Maar wat bleef ongedaan, Waarvan je hartzeer hebt Als je de zon ziet ondergaan.
Het niet gesproken tedere woord, De brief die je toch had beloofd, De bloem die je had kunnen geven, Die spoken 's avonds door je hoofd.
De steen die je liet liggen Midden op je broeders pad, De welgemeende goede raad Waar je geen tijd genoeg voor had.
De zachte nadruk van je hand, Het vriendelijk, innemend woord, Waar je niet aan hebt gedacht, Want je eigen zorgen zijn zo groot.
De lieve kleine dingen Die men zo makkelijk vergeet, De kansen om te helpen Waar je geen moeite voor deed.
Nee, het is niet alles wat je doet, Maar wat bleef ongedaan, Waarvan je hartzeer hebt, Als je de zon ziet ondergaan.
(Margaret E. Sangster)
---
Het is van het allergrootste belang dat mensen bij elkaar thuis mogen komen. Het gevoel hebben dat je welkom bent, geeft aan het leven zin en inhoud. Je mag zijn wie je bent. Er is ruimte voor je vreugde en verdriet. Je ontmoet een luisterend oor. Je deelt in elkaars leven. Waar je gastvrij ontvangen wordt of waar je je deur naar anderen openzet, daar vind je geborgenheid en liefde. Het geeft je alle kansen om een nieuwe mens te worden. Er is geen sprake van ‘moeten’ maar van ‘mogen’. Je hoeft geen stand op te houden, omdat je je helemaal aanvaard weet. Je voelt dat je elkaar op handen kunt dragen. Je hoeft je niet te verliezen in zorgen en drukte, want je bent er allereerst voor elkaar. Je maakt daarin de naam van God waar, de naam die luidt: Ik-zal-er-zijn-voor-jou. Waar mensen elkaar echt ontmoeten, daar is ruimte voor een Godsontmoeting. Hij laat Zich zien in het gelaat van de ander. Het geeft je nieuwe kracht, nieuw leven. Het laat je zien, dat er maar één ding belangrijk is: je openstellen voor elkaar en voor God.
Veel vooruitzichten had ze niet toen ze geboren werd, Amandinha. Haar moeder was ondervoed en niet helemaal wijs volgens de mensen uit haar omgeving. Vader dronk teveel, verslaafd aan ‘cachaça’, een dubieuze rum gestookt uit suikerriet. Er waren nogal wat andere kinderen die het lage huis vulden met honger en ruzie. Waar van alles ontbreekt, zijn geen lieve woorden.
Het onvermijdelijke gebeurde. Amandinha werd slecht gevoed, slecht verzorgd, de zwakste in de strijd om te overleven. Volgens de evolutieleer van Darwin moest ze wetmatig verdwijnen, plaats maken voor een sterkere want de sterkste haalt het, volgens de natuurlijke selectie.
Gelukkig voor Amandinha was er ook nog een andere wetenschap in de buurt, die van het Evangelie. ‘Ik had honger en gij hebt mij te eten gegeven’.
En zo gebeurde het dat Amandinha langs pastorale wegen bij Padre José Floren terecht kwam, totaal ondervoed, ziek en gedehydrateerd, stervend bijna. Ze kon nauwelijks nog enig geluid voortbrengen. Ze huilde heel zwakjes als een kleine bange kat. Met veel geduld en toewijding werd er voor het hoopje ellende gevochten.
Voorzichtig werd er voedsel en vocht naar binnen gelepeld, dagen aan een stuk. Darwin haalde het niet met zijn wetten. Amandinha nam toe in gewicht en bleek een hemels kind te zijn, alert, mooi, en begiftigd met alle kwaliteiten die volwassenen zo graag aan kleine kinderen toekennen, uit heimwee naar het eigen verloren paradijs...
Amandinha werd de parel van de pastorie. Iedereen wou het bundeltje knuffelen en vertroetelen. De vrouw van de eierboer verlikte het wicht met overdadige kleverige kussen. Ze meende het anders goed met Amandinha want tijdens het drukke weekend mocht het baby’tje bij haar thuis te gast zijn. De meisjes uit de buurt stookten ruzie om de papfles te mogen geven. Over de luiers werd niet getwist.
Dit alles was niet erg naar de zin van Zéta. Zéta was de huisvrouw, zeg maar: het dagelijks bestuur van Padre José. Zéta probeerde met veel ijver wat orde in de pastorie te brengen, vaak tevergeefs. Zéta was als achtjarig schoolkind bij Padre José binnengebracht, door kinderverlamming getroffen aan beide benen. Nu verbleef ze al vijfentwintig jaar bij de Padre en was ze door de jaren bevorderd tot stevige huishoudster, ‘dona de casa’.
Zéta had de kunst geleerd om mensen te onthalen en de pastorie leefbaar te houden met een brede glimlach. Zéta, één uit de duizend, een genade voor Padre José. Ondanks haar handicap een lieve en innemende jonge vrouw, boordevol leven en hartelijkheid, dienstbaar zonder overdreven onderdanigheid.
Zéta beschermde de kleine Amandinha tegen overmatige betutteling. Een lief kind mag je niet verprutsen met geknuffel. Kinderen hebben ruimte nodig om de wereld te verkennen. Omdat ik Padre José al jaren ken uit mijn seminarietijd en omdat ik duidelijk genade vond bij Zéta mocht ik Amandinha ook vasthouden.
En daar zit ik dan met Amandinha op mijn schoot, op het strand van een baai, de ‘Baia da Traição’, onder de kokospalmen, genietend van de zee en van een korte vakantie in Paraiba. Bij iedere aankomende golf wordt er enthousiast geschreeuwd. Schrik heeft ze niet, Amandinha. Ze wroetelt en huppelt en ik moet haar stevig vasthouden want anders wordt ze wellicht weggespoeld door de kracht van het water. Ik voel mij wat onwennig. Hoe stevig mag je dit kleine wriemelende ding tegen je aandrukken zonder haar pijn te doen?
De zee trekt terug en zuigt het zand onder ons weg. Ik voel de zon steken op mijn schouders. Straks ben ik ongetwijfeld verbrand, de blanke met het onmogelijke tere vel. Amandinha voelt niets, ze is een kleine ‘negro’ en geschapen om onder een tropische zon te leven. Daarmee haalt Darwin dan ook zijn gelijk. Plots komt er een wat grotere golf opzetten en pletst een hoop zeewater in haar gezicht. Nu gaat ze luidop wenen denk ik, nu is het gedaan, einde van het spel...
Maar nee, ze likt behaaglijk het zout van haar kin. Lekker, heerlijk zout van de zee. Ze steekt haar tong uit zover ze kan, een kleine wapperende roze lap midden in het donkere snoetje, heel lief. Ze blijft gretig wachten op de volgende portie zeewater.
Zéta komt er aan. Eten isse klaar Padre, zegt ze, petattefriette mette de maionaize. Ze lacht omwille van de verbazing van de Padre, petattefriette in Paraiba als het blakend heet is. vijfendertig graden … en mette de maionaise..
In België eten ze altijd petattefriette weet Zéta. Ondanks de hitte waardeer ik de attentie. Vlaams geleerd van Padre José. Ikke al in Belgie eweest en spreke de Vlams een beetch, Anteweirpen, Bruuge en Ossetende. Ja, de Padre kent Oostende, daar heeft hij jaren gewoond bij een andere zee, kouder en grijzer maar niet minder indrukwekkend.
Ineens een hoop herinneringen, mijn collegetijd, voetballen op het strand, tegen de stormwind in optornen op het staketsel. De ferryboten die met moeite de haven binnen varen. Een beetje heimwee naar de Noordzee.
We zijn op een zijspoor geraakt. Zéta vindt België boeiend maare de vele koud. En dan weer over Amandinha. Zes maand verblijft ze nu al op de pastorie. Binnen enkele dagen gaat ze terug naar haar ouders in de roça.
Amandinha mag slapen in de hangmat die door de zeewind zacht gestreeld wordt. Zéta kijkt bezorgd terwijl ze het kleine kind in de grote hangmat even makkelijker schikt. Ik ben er niet gerust in Padre. Amandinha is nu zo mooi en gezond. Wat gebeurt er als ze straks weer thuiskomt?
Een paar dagen later rijden we naar de roça van Amandinha. Het kleine huis staat op een heuvel. Naast het terrein loopt een heldere beek. Er is dus water en dat is al goed. Minder geruststellend is de grond, waar nauwelijks iets op geplant wordt. Wie verwaarloost er nu een stuk kostbare grond vlak naast een beek?
Normaal moeten hier volop maïs en bonen te zien zijn. Wie het voorrecht heeft naast een beek te wonen lijdt geen gebrek en kan wortelen, aardappelen en al wat je maar wil op de markt verkopen, tomaten, kool, sla en meel, in overvloed. Grond en water, een gegarandeerd bestaan in deze streek .
Het onthaal van Amandinha is matig, geen melk in huis en vader slapend op een stromat, beschonken. Het afscheid is kort, tot ziens dan maar. Zéta heeft het moeilijk. Er werd niet eens bedankt voor de zorgen. Amandinha lijkt een pakket dat door de postbode afgeleverd wordt. Dat loopt mis Padre, morgen is Amandinha weer ziek.
‘s Avonds is het stil in de pastorie. Ja, als ge een kind al zolang in huis hebt. Padre José opent een fles wijn om de stilte te breken. Het huis lijkt leeg zonder Amandinha. Morgenvroeg gaan we terug zegt Zéta beslist.
De volgende morgen rijden we weer naar de roça, met een benepen hart. Zéta heeft nog wat spullen voor Amandinha bij elkaar gescharreld want daar is niets. Ze wil ook niet de indruk geven dat ze op controle komt.
Van beneden zien we Amandinha al op de schoot van haar zwakke moeder zitten. Ze zwaait naar de auto. Het onthaal is minder stroef dan de vorige dag. Amandinha heeft goed geslapen en er werd voor melk gezorgd.
Zéta geeft raad zonder te bruuskeren. Er zal zeker gewerkt moeten worden op het land want er moet voedsel in huis komen voor Amandinha en de andere kinderen. Er is zaaigoed in huis. Zéta is opgelucht maar of ze zo nu en dan even langs mag komen voor het geval er iets tekort zou zijn. Het mag en ze is welkom.
Meer moet Zéta niet weten en er wordt snel afscheid genomen om emoties te sparen. Tot ziens en kom maar altijd terug, wordt er gewenst.
De andere kinderen wuiven ons na. Heb je die zweren op hun lichaam gezien, vraagt Zéta bezorgd. Daar doe ik de volgende keer zalf op.
