Dit keer geen roman en ook geen reisverhaal, maar een beetje geschiedenis met deze Afrikaanse rivier als hoofdthema.
Het boek is een populair geschiedkundig werk. Het belicht enkele bewogen periodes uit de geschiedenis van die regio. De schrijver begint zijn verhaal op het einde van de 18e eeuw. De tempels liggen nog begraven onder het zand, het Egyptisch schrift was nog niet ontcijferd, er was vrijwel geen handelsverkeer op de Nijl en het land werd geregeerd door de mamelukken. De eerste figuur die de auteur belicht is de Schot James Bruce (1730 1794). In 1768 vatte hij zijn reis aan naar de bronnen van de Nijl. Hij beschrijft er de gewoontes van de bewoners, die nogal ruw zijn en die in Engeland op ongeloof worden onthaald. Zo snijden de Ethiopiërs vlees uit de levende dieren en eten dat rauw op. Het resultaat van zijn reis heeft hij neergelegd in vijf boekdelen.
Het tweede deel gat over de Franse invasie in Egypte onder leiding van Napoleon Bonaparte. Egypte werd toen geregeerd door de mamelukken (blanke slaven). Deze slaven werden in arme boerenfamilies in Georgië en de Kaukasus gekocht en in Egypte ingevoerd, waar ze door hun meesters (die voorheen ook dergelijke slaven waren) werden opgevoed om het land op militaire wijze te regeren. Het waren grote ruiters, heel kleurig gekleed en wreed. Hun oorlogsvoering was echter niet aan de tijd aangepast en Bonaparte had er niet zoveel moeite mee om ze te verslaan. In dat leger van Napoleon reisde ook een grote groep geleerden mee. Tussen de krijgsverrichtingen door onderzochten zij de monumenten en maakten schetsen en beschrijvingen.
Het derde deel gaat over de Turken in Soedan.
Het vierde deel over de Britten in Ethiopië. In dat laatste hoofdstuk maken we kennis met de half krankzinnige keizer Theodoros. Hij hield een groep Britten gegijzeld en dat was voor de Britten de aanleiding om met een enorme legermacht hun landgenoten te komen bevrijden.
Het is een prachtig boek, dat geen moment verveelt. Een mengeling van geschiedenis, aardrijkskunde, cultuur, gewoontes, volkeren, slavenhandel, krijgsverrichtingen, enz. met een groot aantal afbeeldingen.
Alan Moorehead was een Australiër die leefde van 1910 tot 1983. Hij was onder andere oorlogsjournalist in de Tweede Wereldoorlog voor de London Daily Express. Daarmee werd hij wereldberoemd. Hij heeft nog een groot aantal andere werken geschreven, o.a. over
Nat Turner (1800 1831) was de leider van een slavenopstand in 1831 in de zuidelijke staat Virginia. In die tijd was de slavernij in de noordelijke staten al afgeschaft en vele zuidelijke slaven probeerden naar het noorden te vluchten.Nat Turner was een vrij ontwikkelde neger, maar ook een religieuze fanaticus. Hij kreeg ingevingen van de Heilige Geest en bepaalde tekenen in de hemel zouden hem aanzetten tot de opstand. De aanleiding was een zonne-eclips.
Op de bewuste nacht trok hij met een klein groepje slaven naar zijn baas van dat moment en vermoordde het hele gezin. Ze trokken verder van slavenhouder naar slavenhouder en doodden iedereen die ze tegenkwamen, van jong tot oud. In totaal zouden 59 mensen worden uitgemoord. Daarna kwam er verzet van de blanken en konden de opstandelingen ingerekend worden. Nat Turner kon voorlopig nog ontkomen, maar later werd hij ook gevat. Hij kreeg een proces en werd veroordeeld tot de strop. Tijdens zijn gevangenschap heeft hij aan dokter Gray zijn biecht gedicteerd. Hij verteld erin hoe hij tot de opstand is gekomen, en op welke manier de mensen werden afgeslacht. Belangstellenden kunnen zijn bekentenis nalezen op het volgende adres: http://docsouth.unc.edu/turner/turner.html
De Amerikaanse schrijver William Styron schreef in 1967 een boek over die geschiedenis. The Confessions of Nat Turner. Hij kruipt daarin in de huid van de negerslaaf. Het boek won destijds de Pulitzer Prize.
Von Keyserling: Branding Hrabal: Zwaarbewaakte treinen Voltaire: Candide Ishiguro: Een kunstenaar van het vlietende leven Hawthorne: De scharlaken letter Yalom: De Schopenhauer-kuur Rosa: De derde oever van de rivier Hoffmann: Das Fräulein von Scuderi Waugh: The Loved One Kadare: Het donkere jaar Baricco: Zijde Moorehead: De Blauwe Nijl Lampedusa: De tijgerkat Melville: Billy Budd Platonov: De bouwput Tim Parks: Bestemming Bernhard: De neef van Wittgenstein Kafka: Die Verwandlung Werfel: Het bleekblauwe handschrift van een vrouw Traven: Verhalen Baldwin: Go Tell it on the Mountain Faulkner: As I lay dying Oë: De hoogmoedige doden Trilling: The Middle of the Journey Hardy: Far from the madding crowd Kristof: De analfabete McEwan: Amsterdam Filloy: De bende Sciascia: De Zaak Aldo Moro Salinger: Franny and Zooey