Tomasi di Lampedusa: De tijgerkatxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Deze Siciliaanse schrijver wordt in Palermo geboren in 1896 en overlijdt er in 1957. Zoals zijn naam aangeeft, was hij van aristocratische afkomst. De laatste telg van een geslacht, zoals ook in de roman zal blijken. Hij had een grote belangstelling voor de literatuur van zijn tijd en zelf is hij pas op late leeftijd beginnen te schrijven. Naast deze roman heeft hij enkel nog enkele jeugdherinneringen geschreven. Aan de tijgerkat begint hij in 1954. In 1957 is het werk klaar, maar het wordt afgewezen door enkele uitgevers. Pas na zijn dood zal het worden uitgegeven.

De roman gaat over het verval van een aristocratische familie op Sicilië. De tijgerkat staat in het blazoen van de familie, vandaar de titel van de roman. Het verhaal speelt grotendeels in het jaar 1860. Het is een belangrijke periode voor Italië, dat mede onder invloed van Garibaldi tot één staat wordt gesmeed. Ook op Sicilië worden de gevolgen van die strijd gevoeld. Op het einde van de roman maken we enkele sprongen, naar 1883, het jaar waarin de hoofdpersoon don Fabrizio de Salina overlijdt, en naar 1910, waarin we zien wat er van de familie overblijft.

Het is een prachtige roman, een van de beste die ik ooit las. Toch een waarschuwing, het is geen werk voor snellezers. Je moet bij elke zin opletten. De hoofdpersoon is grandioos. Een man die het allemaal al heeft meegemaakt en het gedoe hier beneden nogal cynisch bekijkt (zijn hobby is naar de sterren kijken!). Er komen fantastische passages in, onder andere het overlijden van de hoofdpersoon. Dit is helemaal niet wreed beschreven, integendeel. Eerder afstandelijk, alsof de man al gedeeltelijk op weg is, en zijn laatste ogenblik is er een van, voor mij althans, enorme hoop en troost. U moet het zelf maar nalezen.

Ik kan niet beter doen dan enkele passages uit het voortreffelijk vertaalde werk citeren.

Over de jacht bijvoorbeeld.

Gestoord tijdens hun middagslaap vielen er een paar onfortuinlijke snippen en nog een konijn ten prooi aan de jagers, die wel meedogenloos raak schoten die dag, aangezien zowel Salina als Tumeo er aardigheid in had om die onschuldige diertjes te vereenzelvigen met don Calogero Sedarà.

Of deze beschrijving van een dorpje:

Hij draaide zich om, ging op zijn tenen staan en wees op een groepje huizen in de verte, die omlaag zouden glijden van een steile heuvelhelling, ware het niet dat een armzalige kerktoren ze met de grootste moeite vastgenageld hield: een gekruisigd gehucht.

Ten slotte nog een fragment waarin de oude prins danst met de jonge bruid van zijn geliefde neef.

Angelica en Fabrizio vormden een prachtig paar. De enorme voeten van de prins bewogen zich verbazingwekkend delicaat en geen enkele maal liepen de satijnen muiltjes van zijn dame gevaar te worden geraakt. Kalm en krachtig omvatte zijn zware poot haar middel, en zijn kin rustte op de vergetelheid brengende golf van haar haar.

Het werk is uitgegeven bij Atheaeum – Polak @ Van Gennep in Amsterdam. Het is vertaald door Anthonie Kee. Deze heeft er een nawoord bijgeschreven en ook de historische context geschetst. Het is wel belangrijk die eerst te lezen.

En wie nog op zoek is naar een kerstcadeau, het boek ligt momenteel tegen een heel goedkope prijs (12 euro) bij Fnac.

Waardering: 10/10