Alan Bennett: The Uncommon Readerxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Die ongewone lezer is de koningin van Engeland. Ze komt toevallig op een plek buiten het paleis waar ze niet vaak komt en waar die dag net de bibliobus staat. Behalve de chauffeur is er alleen een roodharige jongen aanwezig. Deze Norman werkt in de keuken van het paleis. De queen neemt om te beginnen een roman van Ivy Compton-Burnett mee, een schrijfster van familieromans. Ze krijgt de smaak van het lezen te pakken en de week daarop bezoekt ze opnieuw de bibliobus. Ze laat zich bij haar lectuur begeleiden door Norman. Deze homoseksuele jongeman bevalt haar zo, dat ze hem benoemt tot haar literaire assistent. Hij krijgt een bureau in de gang in de buurt van de koninklijke vertrekken, tot ergernis van de naaste medewerkers van de koningin. De queen geraakt verslaafd aan het lezen. De humoristische passages volgen elkaar nu op.

Af en toe volgen er pretentieloze beschouwingen over boeken en lezen.

The appeal of reading, she thought, lay in its indifference: there was something lofty about literature. Books did not care who was reading them or whether one read them or not. All readers were equal, herself included. Literature, she thougt, is a commonwealth; letters a republic.

Here in these pages and between these covers she could go unrecognised.

De koningin moet een officieel bezoek brengen aan Wales. Ze vraagt Norman welke Welshe schrijvers ze tijdens haar reis zou kunnen lezen. Dylan Thomas en John Cowper Powys hebben ze al gehad. Het gesprek met Norman gaat zo verder:

“You could try Kilvert, ma’am,” said Norman.

“Who’s he?”

“A vicar, ma’am. Nineteenth century. Lived on the Welsh borders and wrote a diary. Fond of little girls.”

“Oh,” said the Queen, “like Lewis Carroll.”

“Worse, ma’am.”

“Dear me. Can you get me the diaries?”

“I’ll add them to our list, ma’am.”

Bij een andere gelegenheid leest ze Henry James, bij wie het verhaal nogal eens wil slabakken.

It was Henry James she was reading one teatime when she said out loud, “Oh, do get on.”

The maid, who was just taking away the tea trolley, said, “Sorry ma’am,” and shot out of the room in two seconds flat.

“Not you, Alice,” the Queen called after her, even going to the door. “Not you.”

Bij een bezoek aan Canada:

In the far north what few polar bears could be assembled hung about waiting for Het Majesty, but when she did not appear loped off to an ice floe that held more promise. Logs jammed, glaciers slid into the freezing waters, all unobserved by the royal visitor, who kept to her cabin.

“Don’t you want to look at the Lawrence Seaway ?” said her husband.

“I opened it fifty years ago. I don’t suppose it’s changed.”

Het boekje (121 kleine bladzijden) verscheen in 2007 bij Faber and Faber. Het is het leukste wat ik in jaren gelezen heb