Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
Doorheen de dagen
Ervaringen besproken
27-05-2023
PINKSTEREN, HET FEEST VAN DE HEILIGE GEEST
PINKSTEREN
‘STORT IN MIJN HART EEN NIEUWE GEEST’
Pinksteren, het feest van de Heilige Geest, de Trooster en Helper, zoals Jezus zelf er over sprak, het feest ook van de vruchten van de Geest, die warme gaven, die het leven zo mooi maken, EN het feest van het enthousiasme, zoals de eerste vrienden van Jezus omgevormd werden van schichtige angsthazen tot GEESTDRIFTIGE getuigen van zijn Blijde Boodschap …
Laat u leiden door de Geest,
dan bent u niet gericht op uw eigen begeerten.
Wat wij uit onszelf najagen is in strijd met de Geest,
en wat de Geest verlangt is in strijd met onszelf.
Het een gaat in tegen het ander,
dus u kunt niet doen wat u maar wilt.
(Galaten 5,16-17)
DE VRUCHTEN VAN DE HEILIGE GEEST
Grote theologen hebben er op gezwoegd om uit te leggen hoe wij de Heilige Geest kunnen DENKEN. Opnieuw moeten we echter zeggen: dure woorden brengen niet altijd veel klaarheid. Hoe goed hun pogingen ook bedoeld waren, veel wijzer zijn we er niet van geworden.
WIJZER kunnen we wel worden, als we omzien naar mensen in wie deze Heilige Geest aanwezig en zichtbaar aan het werk is. Laten wij kijken naar mensen, die door Gods Goede Geest bewogen worden. Zulke mensen tonen een glimp van de Heilige Geest. Zo zullen we een beter inzicht krijgen dan door geleerde beschouwingen. De heilige Geest kan je toch niet in woorden vatten of vangen.
Maar je kan Hem enigszins opmerken in mensen, waar een uitzonderlijk hart in schuilt. Hun woorden zijn doordesemd van GOEDHEID. Hun daden houden Jezus levend onder ons en laten ons zijn Geest zien.
Zulke mensen stralen iets uit dat meer dan menselijk is: hun woorden, hun daden, hun hele manier van leven vertolkt Gods Geest, die heilig en goed is. Of om het nog maar eens met Paulus te zeggen: hun leven is doordrongen van DE GAVEN VAN DE GEEST: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid en trouw, zachtheid en ingetogenheid. Waar die zichtbaar zijn, is Gods eigen Geest aanwezig en leeft Jezus voort onder ons.
Deze lieftallige gaven wil ik u van harte toewensen op deze zalige hoogdag van Gods Goede Heilige Geest.
O grote Geest,
wiens stem ik verneem in de winden en
wiens adem de ganse wereld leven geeft,
luister naar mij.
Ik verschijn voor U als één van uw vele kinderen.
Ik ben klein en zwak.
Ik heb kracht en wijsheid nodig.
Laat mij in schoonheid wandelen en mogen mijn ogen
steeds de rode en purperen zonsondergang aanschouwen.
Laat mijn handen de dingen vereren die U gemaakt hebt,
en mijn oren uw stem horen.
Schenk mij wijsheid
opdat ik de dingen die U mijn volk geleerd hebt,
en de les die U in elk blad en elke rots verborgen hebt,
moge erkennen.
Niet om sterker te zijn dan mijn broeders zoek ik kracht,
maar om mijn grootste vijand te kunnen bestrijden - mijzelf.
Tussen Hemelvaart en Pinksteren hebben wij vandaag een wat stille zondag. Ook de eerste christenen hebben zo een tijd gekend. De droefheid weegt om het verlies van Jezus en de beloofde Helper en Trooster is nog niet gekomen. Maar zij blijven samen in gebed. Want ook Jezus zelf had nog heel ontroerd gebeden die laatste avond toen Hij voor het laatst op weg ging naar de hof van Olijven en het kruis op Calvarie, om daar zijn zending te voltooien.
Moge dit gebed van Jezus zelf ook voor ons een steun en troost zijn … in tijden, die zwaar vallen, omdat wij op een of andere wijze vervolgd, verworpen of uitgestoten worden omdat we trouw willen blijven aan de Geest van Jezus.
Ik blijf niet langer in de wereld,
zij echter blijven in de wereld,
terwijl Ik naar U toe kom.
Heilige Vader,
Bewaar in uw Naam
hen die Gij mij gegeven hebt.
(Johannes 17,11)
‘Ik bid U voor hen’
Dikwijls kijken wij met heimwee en vertedering naar de tijd van de eerste christenen. Dikwijls ook bidden wij dat dezelfde geestdrift van de vroege Kerk evenzeer in en tussen ons zou leven.
Vandaag horen we de keerzijde van deze vroegste tijd. Jezus gaat weg uit deze wereld en bidt voor zijn leerlingen. Hij voorziet reeds de moeilijkheden, die hun deel zullen worden. Hij weet dat hun leven niet zorgeloos zal verlopen, als Hij niet meer zichtbaar bij hen zal zijn. Hij kent de vertwijfeling, die zij zullen voelen en Hij weet dat hun weg vaak zwaar zal zijn, als ze zijn weg willen gaan. Daarom dat kleine zinnetje bij het Laatste Avondmaal: ‘Ik bid u voor hen’.
Jaren later zijn de moeilijkheden van de leerlingen geen toekomstmuziek meer. Het leven was verder gegaan, en de leerlingen waren al die jaren trouw gebleven aan het woord van Jezus. Maar, hoe aantrekkelijk de boodschap van Jezus ook was, zij werden niet begrepen door de wereld. Integendeel: zij werden verstoten en uitgesloten, ze werden vervolgd, omwille van zijn Naam. Petrus schrijft daarom in zijn eerste bief:
‘Zusters en broeders, wees niet verbaasd over de vuurproef die u ondergaat; er overkomt u niets uitzonderlijks. Hoe meer u deel hebt aan Christus’ lijden, des te meer moet u zich verheugen.’
Ook dat was het leven van de eerste christenen en het blijft nog altijd het leven van velen die Jezus willen volgen. Het kan hard vallen in het dagelijkse leven, maar de werkelijkheid kan niet anders zijn. Even voordien had Jezus nog gebeden: ‘Vader, de wereld kent U niet en ziet U niet.’ En daarom bid ik U voor hen: ‘dat Gij hen in deze wereld zoudt bewaren.’
‘Heer Jezus,
bewaar uw gelovigen
in oprechte trouw aan U,
die Weg, Waarheid en Leven zijt
en die volkomen vreugde schenkt.’
DE TROUWE BEZOEKER
Parijs. Elke dag op de middag komt een oude zwerver de kerk binnen en stapt een minuut later weer buiten. De koster vindt dit maar vreemd en vraagt de man wat hij komt doen.
- Ik kom goedendag zeggen tegen Jezus.
- Welk gebed bid je dan?
- Bidden kan ik niet. Ik zeg alleen: Jezus, hier is Jim.
Enkele jaren later wordt de zwerver ziek en hij wordt opgenomen in een tehuis voor daklozen. Hij weet de sfeer erin te houden en glimlacht altijd.
Een verpleegster vraagt hem op een keer:
- Hoe komt het dat je altijd zo glimlacht?
- Dat komt door het bezoek dat ik elke dag krijg.
- Bezoek? Maar om hoe laat dan?
- Elke dag op de middag.
- En wie bezoekt je dan? Je hebt me verteld dat je geen familie meer hebt.
Hemelvaart verwijst naar boven. Automatisch kijk je dan omhoog. Dat deden de leerlingen van Jezus ook. Zij volgden Hem met hun ogen tot Hij achter het wolkendek verdwenen was. Ze bleven Hem nastaren, verbouwereerd en aan de grond genageld. Maar de vraag: ‘Wat staan jullie toch naar de hemel te kijken?’, zet hen weer met beide voeten op de grond. Steek nu maar zelf de handen uit de mouwen, is de boodschap.
Ziet, Ik ben met U
alle dagen
tot aan de voleinding van de wereld.’
(Matteüs 28,20)
Op die berg in Galilea stonden de leerlingen er allicht wat triestig bij. In veertig dagen verliezen ze Jezus voor de tweede keer. Eerst die vrijdag toen Hij gekruisigd werd, verworpen en uitgeroeid. Alles wat hen zo beroerd had, leek voor goed voorbij. Twee zijn er, die al meteen terugkeren naar hun gewone doen in Emmaüs, weg uit Jeruzalem, waar al dat moois aan diggelen was geslagen. Hun woorden raken ons: ‘En wij die gehoopt hadden …’ Maar weg is die hoop.
Maar het bleek niet echt voorbij. In een vreemde herkennen ze Hem bij het breken van het brood. En Hij blijft zich tonen, aan alle leerlingen die samen zijn, eerst zonder, dan met Thomas; aan Maria Magdalena; aan de vissers bij het meer, die weer hun werk hadden opgenomen. Hij was dus niet echt weg. Bovendien zei Hij nog: ‘waarom zoekt ge de Levende bij de doden?’ En samen met Jezus, die verrezen is, herleeft de hoop.
Nu staan ze daar weer. Op die berg in Galilea. Hij wordt opgenomen en zij kijken naar de lucht, tot een wolk Hem aan hun gezicht onttrekt. Weer verliezen ze Hem. Weer blijft de leegte van de vervlogen hoop. Weer voelen zij zich van God verlaten, en weer blijven ze bang samen. In die nestwarmte voelen zij zich veilig.
En nu was Hij echt voor goed weg. Er bleven alleen een belofte: ‘Ik zal u niet als wezen achterlaten’. ‘Ik zal u een Helper, een Trooster zenden.’
Van Hem kon dat toch geen loze belofte zijn. Hij had getoond dat Hij betrouwbaar was en woord hield. Er bleef alleen dat lichtje in het duister.
En bij dat lichtje komt een zending: ‘Trek de wereld rond, en vertel over Mij aan alle mensen.’ En laat je eerste woord dan telkens zijn: ‘Vrede zij u!’
‘Vrede zij u!’ … op deze zalige hoogdag van Hemelvaart.
De Joodse rechtspraak kende een gebruik, dat bij ons niet bestaat. Als iemand veroordeeld was, kon het gebeuren dat een persoon met gezag stilzwijgend naast de veroordeelde kwam staan. Dit was een aanklacht tegen de rechters, een protest tegen de veroordeling. De man, die zoiets deed, werd ‘de Helper’ genoemd, in het Grieks: de Paraklètos. De oorspronkelijke, Griekse tekst van het evangelie gebruikt dit woord – Paraklètos – als Jezus spreekt over de Heilige Geest, als Helper en Trooster.
Ik zal de Vader vragen
jullie een andere Helper te geven,
die voor altijd met jullie zal zijn,
de Geest van de waarheid.
Ik laat jullie dus niet als wezen achter
(Johannes 14,15-21)
‘IK LAAT JULLIE NIET ALS WEZEN ACHTER’
Grote woorden kunnen de waarheid wel eens verhullen. Nu de paastijd van de Verrijzenis overgaat naar het Pinksteren van de Geest zien we dat weer. Over de Heilige Geest zijn zoveel moeilijke woorden gezegd en geschreven, terwijl alles eenvoudig wordt als we naar Jezus zelf luisteren.
Opnieuw hoorden we woorden van Jezus bij het Laatste Avondmaal. Hij zal verraden en gekruisigd worden. We staan aan het sterfbed van Jezus, zoals we misschien ooit aan het sterfbed van een geliefde stonden en bedrukt waren. Die gedrukte stemming was er ook die avond, maar Jezus, de stervende zelf, spreekt troost en bemoediging in. Vorige week zei Hij: ‘Laat uw hart niet ongerust worden.’ Vandaag luidt het: ‘Ik zal de Vader vragen u een andere Helper te geven, de Geest voor wie de wereld niet openstaat. Maar Hij blijft bij u en zal in u zijn. Ik laat u niet als wezen achter.’
Die Helper is geen witte toverduif uit een goochelhoed. De belofte van Jezus is pure werkelijkheid. Wanneer Hij gekruisigd en door de wereld verworpen zal zijn. zal Hij onder ons blijven, als de levende. Maar alleen dan en daar waar mensen Hem tot leven brengen. Zoals we soms bidden: ‘Barmhartige God, laat de Geest van Jezus in ons wonen en vervul ons met uw liefde. Maak nieuwe mensen van ons; dat wij op Jezus mogen gelijken. Maak ons herbergzaam van hart voor alle mensen rondom ons; dat wij delen in hun vragen en hun pijn, in hun vreugden en hun hoop.’ Zo blijft Jezus als de levende onder ons. Want daar en dan leeft zijn Geest. En de vruchten van zijn Geest kunnen dan rijkelijk bloeien: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid en trouw, zachtheid en ingetogenheid.
Heer, leg uw hand op mijn schouder.
Geef mij de kracht mijn dienst aan de mensen
vruchtbaar te maken
en steeds liefde boven haat te verkiezen.
Heer, leer mij hoe ik in uw dienst,
dag in, dag uit, bij ontmoetingen
zachtmoedig, geduldig en volhardend
uw nuttige dienstknecht kan zijn.
Leer mij door de kracht van uw heilige Geest
uw woord om te zetten in eenvoudige taal
zodat er begrip ontstaat voor de Blijde Boodschap.
‘Wees niet ongerust, maar vertrouw op God en op mij’
‘Wees niet ongerust, maar vertrouw op God en op mij. ’ ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven’. Eenvoudige, diepe woorden, die we vandaag van Jezus horen. Mogen wij ontvankelijk zijn, GE-HOOR-ZAAM: bereid om te luisteren en om deze woorden in ons hart te bewaren.
Laten we daarbij vooral niet vergeten: Jezus is niet gekomen: om te oordelen of te veroordelen, maar ‘opdat wij leven zouden hebben, enwel in overvloed.’
In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: ‘Wees niet ongerust, maar vertrouw op God en op mij.’ …
Jezus antwoordde hem: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven. ---
‘Wie Mij ziet, ziet de Vader.’
(Uit Johannes 14)
De diepste dingen hebben geen grote woorden nodig. Jezus toont het eens te meer. De sfeer is geladen bij het Laatste Avondmaal, want Hij zal verraden en gekruisigd worden. Maar net in die geladen sfeer spreekt Hij zijn leerlingen nog moed in: ‘Wees niet ongerust, maar vertrouw op God en op mij.’ Hij had dat al zo dikwijls gezegd: ‘Wees niet bang. Wees niet bevreesd.’ Vandaag worden Thomas en Filippus genoemd, het hadden ook onze namen kunnen zijn. Want angst kan ook ons hart kwellen, bij verdriet en onmacht, als wij zware klappen krijgen, ondanks alle goede wil. Zoveel kan ons onzeker maken.
Als geen ander kent Jezus ons hart, zijn twijfels en zijn slapeloze nachten. Daarom zegt Hij zo dikwijls: ‘Wees niet bang. Ik zal er altijd zijn’. Eenvoudiger kan het niet, maar toch is DAT en DAT ALLEEN de kern van de verrijzenis. Misschien is ons geloof verworden tot een harteloze plicht zonder vreugde. Terwijl Gods Woord een blijde boodschap is van VOLKOMEN LEVEN en VOLKOMEN VREUGDE. Waar die dood zijn – LEVEN en VREUGDE – daar is elk geloof dood, en wordt Jezus weer gekruisigd. Zelfs in zijn eigen naam, door mensen die zich op Hem beroepen. Zo was het al, toen Hij zelf op aarde leefde: zij, die Hem vervolgden en kruisigden, schermden met de wet van Mozes en hun eigen groot geloof. ‘Witgekalkte graven’, zo noemt Jezus hen!
Leven geven, vreugde brengen. Eenvoudiger kan het niet gezegd, maar daar gaat het om en zo neemt Jezus de onrust uit ons hart. Daarbij zijn wij zijn hoofd en hart en handen, want Hij werkt door ons. En Hij zegt ook hoe dit kan. Zelf is Hij de weg: een christelijke gemeenschap zal Jezus aanwezig stellen. Wie Jezus wil volgen, zal met de mensen omgaan zoals Hij dat deed, met dezelfde liefde en dezelfde goedheid. Wie christen wil zijn zal met zijn woorden troosten en bemoedigen.
Alleen zo gaan we de weg, die Jezus is: niet door liefdeloos de letter van de wet te volgen, maar door Hem weer tot leven te brengen, door Hem te laten verrijzen. Dan zal ons hart niet ongerust worden. Want liefde neemt alle angst weg. En zelf had Hij toch gezegd: hieraan zal men zien dat gij mijn leerlingen zijt, als gij elkander liefhebt. Waar die liefde ontbreekt, rijst de vraag: gaan wij wel de weg, die Jezus is? Die weg die leidt tot volkomen vreugde en leven in overvloed.
Maak ons wegwijs, God, in de doolhof van het leven, in de jungle van wat op ons afkomt.
Leer ons ontdekken wat wordt verzwegen, leer ons de leugen ontmaskeren. Help ons om onszelf te blijven ook als we tegen de stroom in moeten roeien.
Leer ons uw wegen te zien in de vele manieren van leven die ons worden aangeprezen en voorgeleefd. Geef ons de wijsheid om te kunnen afwegen wat waarde heeft in uw ogen.
Neem ons bij de hand, God, als wij moeten uitmaken waar het op aan komt. En geef ons een opmerkzaamheid die zich niet laat verleiden door schijn en grootspraak.
Dan zullen wij kunnen kijken met de ogen van een kind, verwonderd en blij om elke morgen. Dan zullen wij zien wat nooit werd getoond: kleine dingen die vreugde geven. Dan zullen wij mensen beluisteren die nooit mogen vertellen van hun heldhaftige daden.
Maak ons wegwijs, God, in dit korte maar boeiende leven, dan zullen wij uitkomen waar Gij ons verwacht.
‘Ik ben de deur voor de schapen’, zegt Jezus vandaag over zichzelf. Het klinkt wat vreemd, maar we kunnen het toch goed verstaan. Een deur biedt een toegang. Jezus toont ons een weg naar een waardevol leven in goedheid en vreugde. Het is een groot geluk dat wij in Hem een betrouwbare gids voor ons leven vinden.
Een andere keer zei Jezus tot hen:
‘Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u:
Ik ben de deur van de schapen.
Allen die voor Mij zijn gekomen,
zijn dieven en rovers,
maar de schapen hebben niet naar hen geluisterd.
Ik ben de deur.
(Johannes 10,7-9)
Jezus zegt: ‘Ik ben de deur voor de schapen’. Ook voor ons is Hij de deur naar innerlijke rust en diepe vreugde, zoals Hij dat was voor de mensen van toen, die voor Hem open stonden. Wij kunnen hierbij helpen, want wij zijn geroepen om Jezus aanwezig te stellen: we kunnen de mensen benaderen, zoals Jezus dat deed, met dezelfde fijngevoelige aandacht. Wij kunnen hen omringen met de goedheid die Jezus eigen was. Wij zijn geroepen om met dezelfde woorden te troosten en te bemoedigen.
Dit zal altijd onze roeping blijven: mensen te zijn, die naar Jezus verwijzen, de deur, die niet doodloopt op een blinde muur maar toegang geeft tot diepe vreugde binnenin. Zoals Hij zelf zegt: ‘Ik ben gekomen opdat zij leven zouden bezitten, en wel in overvloed.’
Vader, hier ben ik om vereenzaamde, 'overbodige' mensen warmte en geborgenheid te geven.
Uw troost vraag ik om gebroken, geknakte mensen te doen blijven hopen,
Uw zachtmoedigheid vraag ik om de wereld, uw schepping en uw levenswerk, een stukje goddelijker,
een beetje menselijker te maken.
Uw gerechtigheid vraag ik, om onrecht en eigenliefde in mij en rondom mij tegen te gaan.
Uw barmhartigheid vraag ik om met een open hart naar mensen toe te gaan.
Uw zuiverheid vraag ik om uw stem in de stilte horen.
Uw vrede vraag ik om aan al uw kinderen te vertellen
dat Gij Vader en Moeder zijt.
Opdat uw wil geschieden zou ben ik bereid. Vader, hier ben ik, zend mij.
Twee mensen gaan naar Emmaüs, weg van Jeruzalem, ontgoocheld omdat daar hun hoop aan stukken is geslagen. Een eindweegs gaat een vreemde met hen mee, die hun alles leert verstaan, die met hen het brood breekt en zijn eigen leven deelt. Dan gaan hun ogen open:
hoewel gekruisigd, is Hij de Levende …
Zo zijn ook wij op weg, ons leven lang, ook onze hoop kan stukgeslagen zijn, tot iemand met ons meegaat, en met ons zijn brood, zijn eigen leven deelt.
Dan kunnen onze ogen open gaan, en kunnen wij gaandeweg leren verstaan: hoewel gekruisigd is Hij de Levende.
Daarop zeiden ze tegen elkaar:
‘Brandde ons hart niet
toen hij onderweg met ons sprak
en de Schriften voor ons ontsloot?’
(Lucas 24,32)
Naar Emmaüs gingen zij, net zoals wij onze weg gaan. Naar Emmaüs ging Hij mee, ook als zij de verkeerde kant uit gaan, weg van Jeruzalem. Hij is een vreemdeling. En stelt de eerste vraag: ‘Waarover lopen jullie zo druk te praten?’ En zij mogen vertellen … honderduit.
Het lijkt ons eigen leven. Hij is bij ons, vaak onbekend, en vraagt: ‘Wat houdt je bezig? Waar is je hart?’ En wij mogen vertellen. Een persoonlijk gebed, een gesprek van mens tot mens.
Hij loopt mee en luistert, en kijkt ons teder aan. En als ons hart openstaat, gaat Hij vertellen. Zijn verhaal, met woorden en beelden uit de Schrift.
Gaandeweg herkennen we Hem, eenvoudig en klein, zoals Hij ooit zei: ‘Kom tot Mij, die onder lasten gebukt gaat. Ik zal u verlichting schenken.’ Hij geeft de sleutel van zijn leven, de sleutel van DE WEG: ‘wees zachtmoedig en nederig van hart’. En: ‘heb elkander lief, zoals Ik u heb liefgehad’.
Ons hart wordt warm bij zijn woorden. Hij vervult ons diepste verlangen. Maar Hij dwingt niet. Hij is bereid ook zo verder te gaan. Zonder ons.
Maar als ons hart bereid is, vragen wij net als de leerlingen: ‘Blijf bij ons! Het wordt avond.’ Hij heeft iets wakker gemaakt in ons. Door zijn woorden, door het delen van het brood. En door hen, die geen brood hebben om te delen.
In wat Hij zegt, in wat Hij doet door mensen, zien we Hem. Gaandeweg, en we keren terug, naar Jeruzalem, naar het land waar de mensen wonen. Om te vertellen wat ons zo diep beroert. En om zijn weg, DE WEG, te gaan.
God, ook wij zijn voortdurend onderweg van Jeruzalem naar Emmaüs op zoek naar plaatsen waar het brood van het leven gebroken en gedeeld wordt en op zoek naar mensen in wie wij Jezus kunnen ontmoeten.
Op zulke momenten wordt het weer warm in ons hart en ervaren wij een intense vreugde.
Laat ons zelf ook deelgenoot worden van het verdriet van anderen. Laat ons luisteren naar het verhaal van kleine mensen.
Wij zijn nu acht dagen na Pasen … en blijft er nog iets over van het feest? Beloken Pasen, zei men vroeger: Pasen wordt afgesloten. Maar de verrijzenis of opstanding gaat nooit voorbij. De verrezen Heer blijft ons uitnodigen om altijd weer op te staan als mensen van goede wil, die hoop uitstralen en uitdragen. Als mensen ook die hoop, uitzicht en toekomst mogen vinden in zijn verrijzenis. We zien Hem niet … maar kunnen wij geloven? We lijken immers nog zozeer op Thomas, onze zielsgelijke.
Thomas was er niet bij toen Jezus kwam.
De andere leerlingen vertelden hem:
‘We hebben de Heer gezien.’
Maar hij zei:
‘Ik wil zijn handen zien,
met de gaten van de spijkers erin;
ik wil ze met mijn vingers voelen.
Ik wil met mijn hand de opening in zijn zijde voelen.
Anders geloof ik niet.’
(Johannes 20,24-25)
Thomas lijkt wel heel diep in ons hart te wonen, soms dieper dan Jezus zelf. Argwaan, wantrouwen en ongeloof kunnen onze omgang met medemensen bemoeilijken. We kennen de bekoring om het gedrag van mensen verkeerd uit te leggen, ook als zij in openheid, goedheid en liefde naar ons toekomen. We vinden dan wel een middel om hun woorden en daden, hoe goed ze ook bedoeld mogen zijn, anders uit te leggen. We geloven soms moeilijk in wat mooi en goed is. De aarzeling om geloof en vertrouwen te schenken blijft niet beperkt tot de godsdienst.
Argwaan, wantrouwen en ongeloof werken verstikkend. Zelfs Jezus kon in Kafarnaüm geen wonderen doen, omdat de mensen niet in Hem geloofden, en in Hem alleen maar de zoon van de timmerman zagen. Geloof en vertrouwen echter wekken iemand tot leven en laten hem openbloeien.
Thomas, op die eerste paasdag, kon niet geloven in het wonder van de nieuwe mens, de Jezus die verrezen was. Hij geloofde slechts toen hij met eigen ogen de wonden zag in handen, voeten, zijde … maar toen viel Hij wel in aanbidding neer: ‘Mijn Heer en mijn God’. En hij werd een ander mens. De traditie vertelt ons dat hij naar het Oosten trok, tot in het verre India … om daar te gaan getuigen van het nieuwe leven en de nieuwe, verrezen mens.
Vandaag zien wij diezelfde wonden van de Heer in zoveel mensen, hier en elders, mensen, die vertrapt, uitgestoten, misbruikt worden. Wonden, die voortvloeien uit wantrouwen, ongeloof, onverschilligheid en onrecht. En wij kennen de wegen ten leven: geloof en vertrouwen, vriendschap, verbondenheid en gerechtigheid.
Maar vallen wij ook op de knieën, en zeggen wij net als Thomas: ‘Mijn Heer en mijn God?’ En worden wij ook nieuwe mensen, die getuigen? Persoonlijk en als kerk?
De lijdensweek – de goede week – begint met palmzondag nog op feestelijke wijze. Bij zijn ‘blijde intrede’ in Jeruzalem vieren we Jezus als koning van de vrede. Maar meteen wordt al duidelijk dat zijn koningschap anders is: Hij wil geen trotse heerser zijn, maar komt de stad binnen op een ezeltje, het lastdier van de armen, de kleinen. Bij hen wil Jezus zijn, bij hen wil Hij thuis zijn.
Dat speciale gebaar – een blijde intrede op een ezeltje – is tevens een teken van zachtmoedigheid, goede wil, toenadering en vrede, net zoals de palm, die we straks mee naar huis zullen nemen en achter een kruisbeeld steken. Bij de communie van zieken of bij de laatste sacramenten van iemand in ons gezin zal een palmtakje naast het ziekbed staan. In zijn nederigheid herinnert het takje ons eraan dat Jezus ook voor ons die vrede brengt, als angst en onrust ons dreigen te overvallen.
Meer dan 500 jaar voor Jezus geboren werd, groeide bij de profeet Zacharias reeds het inzicht dat de waarachtige vrede niet gebracht zal worden door een machtige heerser, in een gouden koets of een Rolls-Royce:
Zeg tegen de dochter Sion:
zie, uw koning komt naar u toe,
zachtmoedig en zittend op een ezel,
op een veulen, het jong van een lastdier.
(Zacharias 9,9)
Eeuwen heeft het Joodse volk nadien nog nodig gehad, om doorheen tijden van geloof en tijden van ontrouw, zijn inzicht over de komende Messias uit te zuiveren. En dan, meer dan 5 eeuwen later, trekt Jezus Jeruzalem binnen, toegejuicht als die langverwachte vorst van de vrede.
De leerlingen gingen en deden wat Jezus hun opgedragen had.
Ze brachten de ezelin en het veulen,
legden er kleren overheen,
en Hij ging erop zitten.
Zeer veel mensen spreidden hun kleren op de weg,
anderen sneden takken van de bomen
en legden die op de weg.
(Matteüs 21,6-7)
En nu, weer twintig eeuwen later, nemen wij een palmtakje in de hand, als een teken van hulde aan Christus, als die vorst van een vrede, waar mensen al zo lang naar hunkeren. Wij sluiten aan bij die eeuwenoude verzuchting en willen aangeven dat ook wij bereid zijn om, met volharding en vertrouwen, mee te gaan op de weg, die Hij gegaan is.
Vandaag vieren wij dat Hij, die wij als koning vereren, zich niet wilde vastklampen aan macht of praal of ijdele sier. Hij is door mensen vernederd, tot de dood aan een kruis. Zo volbracht Hij wat Hij altijd gezegd had: wie groot wil zijn, moet dienaar worden, en zijn leven geven aan anderen.
'Gij weet, dat de heersers der volkeren hen met ijzeren vuist regeren
en dat de groten misbruik maken van hun macht over hen.
Dit mag bij u niet het geval zijn;
wie onder u groot wil worden, moet dienaar van u zijn,
en wie onder u de eerste wil zijn, moet slaaf van u wezen,
zoals ook de Mensenzoon niet gekomen is om gediend te worden,
maar om te dienen en zijn leven te geven als losprijs voor velen.'
(Matteüs 20,25-28)
Het Rijk Gods – de wereld, die God voor ogen heeft – is totaal anders dan wat we dagelijks zien, totaal anders ook dan wat wijzelf vaak nastreven. De wereld die God voor ogen heeft, dat Rijk van God, is vaak in strijd met wat normaal genoemd wordt. Dat kan ontmoedigend werken. Daarom is dat andere woord van Jezus zo belangrijk. 'De komst van het Rijk Gods kan je niet waarnemen. Men kan niet zeggen: Kijk, hier is het, of daar is het. Want het Rijk Gods is midden onder u.' (Lucas 17,20) Het goede is zelden sensationeel en haalt de krant niet. Dat ‘Rijk van God’, dat zo anders is dan wat normaal genoemd wordt, blijft vaak ongezien. Het is troostend om dat voor ogen te houden: er bestaat zoveel goeds dat onder de radar blijft … en daar is het Rijk Gods aanwezig. En daar kan een koning op een ezeltje juichend onthaald worden.
‘Wie in Mij gelooft zal leven, ook al is Hij gestorven.’ zegt Jezus ons vandaag in het evangelie. Hij had weet van Gods trouw door dood en duisternis heen, en Hij ging ons voor op die weg. In geloof en vertrouwen! Met de opwekking van zijn vriend Lazarus toont Hij reeds: ‘Mijn woorden wekken tot leven.’
Ik zal jullie mijn adem geven
zodat jullie weer tot leven komen.
(Ezechiël 37,14)
`Wie in Mij gelooft mag dan wel sterven, toch zal hij leven;
en iedereen die leeft en in Mij gelooft, zal in eeuwigheid niet sterven.
…
Na dit gebed riep Hij met luide stem: `Lazarus, kom naar buiten!'
En de dode kwam naar buiten…
(Uit Johannes 11)
Nergens zegt Jezus: 'uw gevoel heeft u gered', of 'uw verstand heeft u gered'. Steeds zegt Hij: 'uw geloof heeft u gered'. De diepste en meest wezenlijke dingen van ons leven blijven onzichtbaar voor onze ogen, en ontoegankelijk voor ons verstand. Dan blijven alleen nog geloof en vertrouwen …
In woord en leven heeft Jezus getoond dat Hij ons geloof en ons vertrouwen waardig is.
Allereerst zijn geloof en vertrouwen pure gaven: we kunnen ze niet veroveren of bemachtigen, we kunnen deze gaven enkel ontvangen: ‘Wij staan voor U met lege handen!’
Dit vraagt een hart, dat arm en leeg geworden is, een hart, dat nederig is en bereid tot overgave. Aan zulke arme, leeg geworden mensen kan de Heer zijn gaven van geloof en vertrouwen schenken. Enkel in zulke mensen kan Hij zijn Geest leggen.
En dan kunnen we, eerlijk en oprecht, bidden:
Heer, God van levenden,
wij geloven dat leven en dood in uw handen liggen.
Die gedachte geeft ons hoop.
Als we iemand verliezen die ons dierbaar is,
weten wij zelf geen raad of antwoord.
Leer ons dan ook, Gij, God van levenden,
in volle overgave ons leven in uw handen leggen
en leer ons telkens weer – vol vertrouwen en geloof –
‘Uw wil geschiede’ zeggen. Amen.
(Gebed geïnspireerd door Toon Hermans)
JAN
Ik heb u nooit door bitterheid bedrogen,
Onder mijn huid bloeide blijmoedigheid,
Want ook de bloemen leven snel en open,
En leven heet vergankelijkheid.
Nu lopen vogels in de vlakte van mijn ogen.
Ik ken de onschuld van de made, ken de averij.
Dit is mijn dageraad, de moed voor regenbogen,
Gods jonge vingeren verwekken mij.
Ik laat u nog een zachte zomer over,
Het huis van liefde waar gij achterblijft.
Treur niet om mij, ik loop op wolken, tover
Met Peter en met Geert ons eigen paradijs.
Adriaan Magerman
(in: Adriaan Magerman & Achiel Pauwels :
"Sonate. Hommage aan Paul Rutger")
Op de achterflap van het bundeltje lezen we: ‘Sonate. Een poëzieboekje met schetsen en gedichten, als aandenken bij leven en afscheid van BRT 2’s orgelman, Paul Rutger en zijn kinderen Peter, Geert en Jan.
Vandaag horen we hoe Jezus een blinde man geneest. De betekenis ligt voor de hand. Jezus kan ook ons genezen van een vorm van blindheid, die ons kortzichtig maakt en onze horizon verengt. Zoveel kan opgedrongen worden door mode, media of medemens. Zoveel kan ook woekeren in het eigen hart. Midden die verblinding die van buiten uit of van binnen in gevoed wordt, kan Jezus ons begeleiden naar een oase van verpozing. Zoals de Heilige Augustinus al wist: ‘Onrustig blijft ons hart, tot het rust vindt in U.’
`Zo iemand komt niet van God,' oordeelden sommige farizeeën,
`want Hij onderhoudt de sabbat niet.'
Jezus hoorde dat ze hem eruit gegooid hadden,
en toen Hij hem teruggevonden had, zei Hij:
`Gelooft u in de Mensenzoon?'
Hij antwoordde: `Wie is dat, Heer? Dan zal ik in Hem geloven.'
Toen zei Jezus: `U hebt Hem ontmoet: het is degene die met u spreekt.'
`Heer, ik geloof', zei hij, en hij wierp zich voor Hem neer.
(Je vindt het hele verhaal in Johannes 9)
In de genezing van de blinde man toont Jezus dat Hij licht brengt in de wereld. Als we Hem horen en zo tot geloof in Hem komen, groeien nieuwe, andere en ruimere inzichten. En vanuit die andere inzichten wordt onze manier van leven en onze omgang met elkaar ook anders.
De Farizeeën kelderen de blinde man; ze schelden en schimpen, en menen zo groot te worden. Maar dat werkt als een boemerang: niet de blinde mens wordt afgebroken, zelf worden zij zielige schepsels! Hun hoogmoed verblindt hen en belet hen om de grootheid van die kleine mens te zien. Zijn nederige geloof ontgaat hen, en veel meer nog ontgaat hen de boodschap van Jezus: dat goedheid, mildheid en liefde ontzaglijk veel belangrijker zijn dan de letter van de wet. Hun verstokte eigenwaan maakt hen ziende blind!
En bij Jezus zien wij een mooie houding die getuigt van openheid en zielengrootheid. Hij merkt die kleine mens op, die uitgesloten wordt. Hij ziet zijn leed en Hij gaat letterlijk mede lijden: zelf voelt ook Hij hetzelfde leed. Hij lijdt mee en Hij draagt mee. Zozeer leeft en lijdt en draagt Hij mee dat het leed wordt opgeheven: de blinde man wordt ziende. Zo tekent deze genezing ten volle de grootheid van Jezus: Hij brengt een blijde boodschap voor de kleine, arme mens. Zo voert Hij uit wat Maria reeds in haar Magnificat had uitgezongen: ‘Hij drijft uiteen wie zich verheven wanen, en wie gering is geeft hij aanzien.’
We horen een moeilijke lezing vandaag: het gesprek van Jezus met de Samaritaanse vrouw, bij de oude waterput van Jacob. Het is een gesprek met een dubbele bodem: de vrouw denkt alleen aan gewoon water, om de dorst te lessen; Jezus echter spreekt over iets heel anders: het water is een beeld voor het volkomen leven, dat Hij ons aanreikt.
Jezus antwoordde: ‘Iedereen die drinkt van dit water, krijgt weer dorst,
maar wie drinkt van het water dat Ik hem zal geven,
krijgt in eeuwigheid geen dorst meer;
integendeel: het water dat Ik hem zal geven,
zal in hem opborrelen als een bron van eeuwig leven.’
(Johannes 4,13-14)
Het tafereeltje, dat we zonet hoorden – het gesprek van Jezus met een Samaritaanse vrouw – speelt zich niet af in ons land maar in een dor gebied, nog net geen woestijn, waar de watervoorziening en de bevoorrading in water een reële bekommernis is. Als de regen maanden uitblijft, gaat de natuur ten onder. Je ziet het soms in de subtropen, en het is een zielig zicht, dat zelfs cactussen kunnen afsterven door de maandenlange droogte. Het gras op de weiden wordt ros, er komen kale plekken tussen, met zand dat al even ros is. De dieren kwijnen weg, gieren cirkelen in de lucht en af en toe ligt er een kadaver. Ook mensen lijden en verzwakken onder droogte en hitte.
In deze context spreekt Jezus: zoals drinkwater van levensbelang is voor plant en dier en mens, zo is Hij bron van volkomen en waarachtig Leven. Alleen bij Hem komen wij ten volle tot Leven, zonder Hem is ons leven maar een schaduw en kwijnen wij weg. Het gaat hier niet om mystiekers of grote heiligen: Jezus spreekt voor gewone mensen, zoals wij. We moeten ook niet denken aan uitzonderlijke praktijken, waarin die verbondenheid met Hem beleefd wordt. In ons dagelijkse leven kan Hij tot ons komen, en kunnen wij bij Hem zijn: door een stil gebed of een simpele gedachte doorheen de dag kan ons dagelijkse leven dieper worden.
Belangrijk is bovenal dat we Hem ontmoeten in het gewone leven zelf. Dan worden gewone dingen ongewoon, door de diepgang, die zij krijgen. De vreugden, die wij kennen, worden een geschenk uit zijn hand; en zelfs het leed, dat ons overkomt en misschien neerdrukt, wordt een geschenk. We worden meer met Hem verenigd, want ons leed en verdriet wordt een afspiegeling van het leed dat Hij zelf te dragen had.
Zelden of nooit komt Hij tot ons op een spectaculaire wijze, maar Hij komt tot ons, gans onverwacht, in duizend, duizend dingen. Laten wij dan ook de aandacht voor de diepgang in de dagelijkse dingen niet verliezen.
