ONTMOETING¹  

Enkele dagen geleden hadden we een afspraak met Dom André, de huidige bisschop van Ruy Barbosa, maar in een ver verleden mede-seminarist en vriend in het Collegium Pro America Latina (COPAL) te Leuven. Het ligt dan ook voor de hand dat bij elk bezoek aan Frans in Mundo Novo ook één of meerdere ontmoetingen met Dom André gepland worden. Vriendschapsbanden van toen – die nooit losgelaten werden – worden weer aangehaald langs herinneringen van toen en bekommernissen van vandaag.

Ruy Barbosa ligt op zowat 85 tot 90 km van Mundo Novo, tenminste als je kiest voor de kortste weg en een flink stuk zandweg voor lief neemt. De droogte mag dan heel wat ellende en zorgen opleveren, een voordeel ervan is dat deze zandweg nu goed berijdbaar is, zonder diepe groeven in het wegdek en zonder modder. (Wie hierover wat meer wil weten, leest op deze blog maar eens ‘Macajuba pela pista’ van 26 en 31 januari 2011. Meer nog dan de tekst zullen de foto’s spreken. In dezelfde zin kan ook de pagina van 28 januari 2010 leerrijk zijn: ‘Zoals dat gaat in Mundo Novo’.)

Niets dus ditmaal van de moeilijkheden, die we toen ondervonden. Hoewel niet rimpelloos was de zandweg, die we nu dienden te nemen, zonder risico en goed berijdbaar. Vermits we ruim de tijd hadden, kregen we op die manier ook de kans om het bezoek aan Dom André te verbinden aan een ander agendapuntje dat telkenjare weerkeert: de abdij van Jequitibá².

We namen dus de zandweg vanuit Mundo Novo. Na zowat 40 km komen we aan de abdij. Bij het uitstappen zien we een klein deel van de ‘fazenda’ of boerderij, die aan de abdij verbonden is. Enkele geiten en geitjes trachten nog wat voedsel te vinden in het dorre gras. Wanneer ik hen wat meer van nabij wil bekijken – inclusief fotootje links, fotootje rechts – komen meteen enkele diertjes naar me toe. Ze zijn blijkbaar niet bang van mensen maar gewoon aan dit gezelschap en hopen allicht dat er misschien wel wat eetbaars van de kar zal vallen. Ik steek dan ook mijn hand door de afsluiting, en onmiddellijk beginnen ‘de kleintjes’ mijn handen af te likken. Maar veel eten of drinken levert dat niet op, ook al volgen ze mij een tijdlang.

Terwijl ik zo met die geitjes doende ben, komt een man van 30-35 jaar in mijn richting. Ik vraag hem of hij misschien werkt op de boerderij en misschien ook woont in het eenvoudige gebouw een beetje verderop. Deel 1 van mijn vraag wordt positief beantwoord: hij werkt inderdaad op de fazenda van de abdij. Voor het tweede deel van de vraag is het antwoord negatief. Hij woont niet in dat gebouw, maar in het klooster zelf. Is hij dan monnik? Postulant, antwoordt hij. Voor de tweede keer. Een antwoord vol vraagtekens en dus een gesprek. Ja, 15 jaar geleden, hij was toen amper 20, was hij uit São Paulo een eerste keer naar Jequitibá gekomen. Meteen de vraag: hoe komt iemand uit São Paulo in ’s hemelsnaam terecht in Jequitibá, 2000 km verderop, afgelegen en zeker niet wijd bekend. Hij wilde in de Nordeste monnik worden en was daarom naar het klooster Sao Bento – de Heilige Benedictus – in Salvador gegaan, omdat dit het oudste Benedictijnerklooster is van Brazilië, gesticht in 1582. De monniken van daar hadden hem toen doorverwezen naar Jequitibá, omdat hij eerder een ‘woestijnleven’ wenste in het dorre binnenland dan een kloosterleven in een miljoenenstad. En hij vond daar daadwerkelijk een invulling van zijn roeping.

‘Onderweg³’ echter op de paden van het kloosterleven kwam na enige tijd evenwel een ‘onvoorzien’ obstakel – wie weet wel door de Voorzienigheid zelf op zijn weg geplaatst. God gaat immers steeds of bijna steeds tewerk door ‘mensen onderweg’. Over zijn vader heeft hij niet gesproken – een vaderloos gezin zoals zovelen? – , maar zijn moeder werd in die tijd ernstig ziek en er waren nog vier andere kinderen thuis, zelf was hij de oudste. Even bezinnen en bidden – want zoveel tijd om een keuze te maken is er dan niet – en dan begreep hij dat God hem voorlopig op een andere wijze riep dan hij voorheen zelf had gedacht. Er moest voor moeder en de andere kinderen gezorgd worden, en dus trok hij, na een gesprek met de abt, terug naar São Paulo. Hij vond werk in een groot bouwbedrijf dat in staal, glas en beton aan de lopende band gebouwen neerpootte in die grootstad van nu ongeveer 20 miljoen mensen. Het verdiende ook goed en het gezin kon goed leven.

Nu zijn we jaren later, moeder is hersteld en kan voor zichzelf zorgen, de andere kinderen zijn getrouwd en kunnen voor zichzelf instaan en de roeping van toen kreeg nieuwe ademruimte. En zo was hij, na meer dan 10 jaar São Paulo weer op weg gegaan naar Jequitibá, langs de kronkelpaden die God wel eens meer bij een roeping in petto houdt.

Het is te vroeg om nu al meer te zeggen over zijn roeping, maar spontaan had ik deze inval. ‘Eigenlijk lijkt het traject van deze vreemde levensloop mij misschien wel een toetssteen van Godswege.’ Deze monnik-van-de-tweede-roeping leek mij door zijn levenskeuzes inderdaad zeer luisterbereid en gehoorzaam aan Gods roepstem. Hij wilde ingaan op het woord van Jezus: ‘Kom en volg mij’. Maar ‘onderweg’ bleef hij attent: geeft God misschien een teken, een heel klein lichtje misschien om mij wegwijs te maken? Ook Newman had dit immers zo ervaren: ‘Leid Gij mij voort¹’.

-----

¹ Zie de overweging, die na deze pagina ‘Ontmoeting’ wordt gegeven. 

² Over deze abdij zal later een afzonderlijke bijdrage geschreven worden.

³ Zie op deze blog de bijdrage van 28 februari 2010 met de titel ‘Onderweg’.