Tapiramutá 2

Vorige zondag was er weer een aangename verrassing. Zoals afgesproken kwam Dom André in de loop van de namiddag langs voor een ontmoeting. Mundo Novo ligt immers op de reisweg, die hij die namiddag moest afleggen. ‘s Avonds zou hij voorgaan in de afscheidsmis van Padre Paulo uit Tapiramutá, en Mundo Novo ligt min of meer onderweg dan. Een bezoek van Dom André dus, en tijdens het gesprek groeide bij mij het idee om met hem mee te rijden. Zo kon ik eens zien op welke wijze een gemeenschap een Padre uitwuift. Ik had dat nooit eerder meegemaakt en het is altijd leerrijk om te zien hoe zulke dingen gebeuren. Ik polste mijn planning bij André en Frans, en zo kon ik inderdaad mee, Frans daarentegen had zelf een andere opdracht: het was nog avondmis in Mundo Novo.

Deze keer dus ‘in rechte lijn’ over de ‘Bonenweg’ naar Tapiramutá, waar we een beetje na 7 uur toekwamen. De kerk was toen reeds afgeladen vol, hoewel de mis eerst om half acht zou beginnen. De sfeer zat er ook al goed in, feestelijke stemming, drukte, zang. Je zag en hoorde het meteen: hier stond iets te gebeuren.

Buiten aan de ingang van de kerk waren twee spandoeken aangebracht, die de toon van de viering aangaven:

• Padre Paulo, de gemeenschap van Tapiramutá is dankbaar voor het werk dat de voorbije 5 jaar SAMEN verricht werd. Dank voor alles.
• Padre Paulo, u was in staat ons leven te veranderen, onze toekomst voor te bereiden en u maakte het verschil. Daarom willen wij nu zeggen: heel erg bedankt!

Dom André en ik werden meteen opgenomen in de gezellige wemeling. Goeien avond en gefeliciteerd aan Padre Paulo, en dan de sfeer opsnuiven tussen de mensen. In die feestelijke drukte was het gemakkelijk om met groepjes kinderen en volwassenen aan te sluiten en een gesprekje aan te gaan. Ondertussen liepen mensen heen en weer, werden de laatste voorbereidselen getroffen en bijna stipt om halfacht kon de mis dan beginnen, met een processie waarin verschillende gemeenschappen en bewegingen voorop gingen. Dom André en Padre Paulo sloten bij deze processie aan.

Zoals steeds bij feestelijke vieringen werd de Bijbel, bij het begin van de Woorddienst, met zang en dans omhoog geheven en aan de mensen getoond. In zijn homilie kon Dom André op een mooie manier de drie lezingen met elkaar verbinden. De profeet Jeremia werd van tussen de mensen geroepen om niet zijn eigen woord maar het Woord van God te spreken. Zo gebeurde ook met Jezus zelf. Aan het begin van zijn openbaar optreden licht Hij zijn zending toe: ik ben gekomen opdat blinden zouden zien, en doven zouden horen, ik ben gekomen om aan armen de blijde boodschap te brengen en opdat alle mensen een volkomen leven zouden vinden. Zo is het ook met ons. In onze gemeenschappen hebben wij allemaal een eigen roeping en opdracht. Maar hoezeer onze concrete dienst ook kan verschillen, allemaal moeten wij onze opdracht vervullen vanuit de Liefde, zoals Sint-Pauls schrijft in zijn Hooglied: ‘Ik mag nog tot zoveel in staat zijn, mijn kennis mag ook nog zo groot zijn, als ik de liefde niet heb, ben ik niets.’ Zoals gebruikelijk werd deze woorddienst besloten met een dankbaar applaus.

Ook naar goede gewoonte werd de viering voortdurend geanimeerd door enthousiaste zang, zoals steeds met ritmisch handgeklap en veel gebaren, die de feestelijke gevoelens onderlijnden. Voor iemand die gewoon is aan een minder levendige liturgie is het telkens een beklijvende ervaring om dit te mogen meemaken. In die liturgie is de gemeenschapszin ten volle aanwezig. Opdracht is dan om deze zelfde gemeenschap ook buiten de liturgie, in het dagelijkse leven, te realiseren, naar het woord van Dom André tijdens de homilie: elkeen heeft zijn eigen roeping en taak, maar allen moeten wij dit – in het gewone leven van elke dag – waar maken vanuit de Liefde.

Opnieuw was er hetzelfde ‘Santo, santo, santo …’ met die unieke woorden en bijhorende gebaren:

‘Ceu e terra passarão, sua Palavra não passará

Não, não, não,

Não passará.’

Hemel en aarde gaan voorbij,

Maar zijn Woord zal nooit voorbijgaan!’

Consecratie zoals steeds ingetogen en aangrijpend. Dan hand in hand het Onze Vader. En daarna de vredeswens. Plots staat Popó bij mij. ‘Is mama daar ook?’ In het gewoel had ik haar nog niet gezien, maar Avani is daar ook, en het babytje. Naar haar toegaan is op dat ogenblik niet mogelijk, dus maar vanop afstand een hartelijke vredeswens. Na de mis zullen we elkaar wel zien.

Communie, slotgebed, en dan een reeks van mensen, die kort of lang een dankwoordje tot Padre Paulo willen richten, in eigen naam of in naam van een wijk of beweging. Het is inmiddels bijna negen uur, ik ga naar buiten, en dan wordt de mis beëindigd en komen de mensen allemaal naar buiten. Dat duurt ook meer dan een kwartier, want iedereen kent iedereen, en iedereen wil ook een praatje doen. En op de foto staan. We zien Avani nog enkele minuten, en dan komt ook Dom André opdagen. Hem wacht nog een lange rit. Eerst zowat 50 km naar Mundo Novo, om mij thuis te brengen. En dan nog ruim 100 km naar huis in Mundo Novo.

Het zijn afstanden, die voor nos een beetje onaards lijken. ‘Mas valeu!’, het was de moeite waard. ‘Obrigado, dank je!.