Alan Bennett: The Uncommon Reader

Die ongewone lezer is de koningin van Engeland. Ze komt toevallig op een plek buiten het paleis waar ze niet vaak komt en waar die dag net de bibliobus staat. Behalve de chauffeur is er alleen een roodharige jongen aanwezig. Deze Norman werkt in de keuken van het paleis. De queen neemt om te beginnen een roman van Ivy Compton-Burnett mee, een schrijfster van familieromans. Ze krijgt de smaak van het lezen te pakken en de week daarop bezoekt ze opnieuw de bibliobus. Ze laat zich bij haar lectuur begeleiden door Norman. Deze homoseksuele jongeman bevalt haar zo, dat ze hem benoemt tot haar literaire assistent. Hij krijgt een bureau in de gang in de buurt van de koninklijke vertrekken, tot ergernis van de naaste medewerkers van de koningin. De queen geraakt verslaafd aan het lezen. De humoristische passages volgen elkaar nu op.

Af en toe volgen er pretentieloze beschouwingen over boeken en lezen.

The appeal of reading, she thought, lay in its indifference: there was something lofty about literature. Books did not care who was reading them or whether one read them or not. All readers were equal, herself included. Literature, she thougt, is a commonwealth; letters a republic.

Here in these pages and between these covers she could go unrecognised.

De koningin moet een officieel bezoek brengen aan Wales. Ze vraagt Norman welke Welshe schrijvers ze tijdens haar reis zou kunnen lezen. Dylan Thomas en John Cowper Powys hebben ze al gehad. Het gesprek met Norman gaat zo verder:

“You could try Kilvert, ma’am,” said Norman.

“Who’s he?”

“A vicar, ma’am. Nineteenth century. Lived on the Welsh borders and wrote a diary. Fond of little girls.”

“Oh,” said the Queen, “like Lewis Carroll.”

“Worse, ma’am.”

“Dear me. Can you get me the diaries?”

“I’ll add them to our list, ma’am.”

Bij een andere gelegenheid leest ze Henry James, bij wie het verhaal nogal eens wil slabakken.

It was Henry James she was reading one teatime when she said out loud, “Oh, do get on.”

The maid, who was just taking away the tea trolley, said, “Sorry ma’am,” and shot out of the room in two seconds flat.

“Not you, Alice,” the Queen called after her, even going to the door. “Not you.”

Bij een bezoek aan Canada:

In the far north what few polar bears could be assembled hung about waiting for Het Majesty, but when she did not appear loped off to an ice floe that held more promise. Logs jammed, glaciers slid into the freezing waters, all unobserved by the royal visitor, who kept to her cabin.

“Don’t you want to look at the Lawrence Seaway ?” said her husband.

“I opened it fifty years ago. I don’t suppose it’s changed.”

Het boekje (121 kleine bladzijden) verscheen in 2007 bij Faber and Faber. Het is het leukste wat ik in jaren gelezen heb

01-12-2008 om 15:17 geschreven door john

James Baldwin: Going to meet the man

Deze bundel bevat 9 verhalen. Ze gaan over de jeugd van een zwarte jongen, over discriminatie, de gelovige gemeente, een lynchpartij, enz.

Beter dan de verhalen na te vertellen, kan ik enkele mooie passages overtikken.

Uit Previous Condition.

Een zestienjarige jongen verlaat zijn thuis en vindt onderdak bij een vriend. Als de landlady ontdekt dat hij zwart is, vliegt hij aan de deur. Hij gaat zich bedrinken en maakt in een bar kennis met een oude vrouw.

“Baby,” said the old one, “what’s your story?”

“I got no story, Ma”, I said

Uit Sonny’s Blues

Over een barmeid:

When she smiled one saw the little girl, one sensed the doomed, still-struggling woman beneath the battered face of the semi-whore.

Over het kind

He hopes that there will never come a time when the old folks won’t be sitting around the living room, talking about where they’ve come from, and what they have seen, and what’s happened to them and their kinfolk. But something deep and watchful in the child knows that this is bound to end, is already ending. In a moment someone will get up and turn on the light. Then the old folks will remember the children and they won’t talk anymore that day. And when light fills the room, the child is filled with darkness. He knows that everytime this happens he’s moved just a little closer to the darkness outside. The darkness outside is what the old folks have been talking about. It’s what they have come from. It’s what they endure. The child knows that they won’t talk anymore because if he knows too much what’s happened to THEM, he’ll know too much soon, about what’s going to happen to HIM.

Over de kerkdienst

“Tis the old ship of Zion,” they sang, and the sister with the tambourine kept a steady, jangling beat “it has rescued many a thousand!”. Not a soul under the sound of their voices was hearing this song for the first time, not one of them had been rescued. Nor had they seen much in the way of rescue work being done around them. Neither did they especially belief in the holiness of the three sisters and the brother, they knew too much about them, knew where they lived, and how.

Uit This Morning, this Evening, so soon

Over de tegenstelling VS-Europa bij Amerikanen aan boord van een schip

It was a friendliness which did not suggest, and was not intended to suggest, any possibility of friendship. Unlike Europeans they dropped titles and used first names almost at once, leaving themselves, unlike the Europeans, with nowhere thereafter to go. Once one had become Pete or Jame or Bill all that could decently be known and any suggestion that there might be further dephts, a person, so to speak, behind the name, was taken as a violation of that privacy which did not, paradoxically, since they trusted it so little, seem to exist among Americans. They apparently equated privacy with the unspeakable things they did in the bathroom or the bedroom, which they related only to the analyst, and then read about it in the pages of best sellers.

Uit Going to meet the man

Dit is een verschrikkelijk lynchverhaal. Twee staaltjes van de racistische instelling van de blanke sheriff uit het begin en het einde van het verhaal.

He could not ask his wife to do just a little thing for him, just to help him out, just for a little while, the way he could ask a nigger girl to do it.

Come on, sugar. I’m going to do you like a nigger, just like a nigger, come on, sugar, and love me just like you’d love a nigger.

28-11-2008 om 14:32 geschreven door john

Laura Esquivel: Como agua para chocolate

Deze roman is van 1989, waarmee ik maar wil zeggen dat men deze rubriek niet moet lezen om zijn actualiteitswaarde. De roman is vertaald in 33 talen en haalde een miljoenenoplage. Hij is verfilmd en in de Nederlandse vertaling luidt de titel Rode rozen en tortilla’s. Dit boek is het debuut van de Mexicaanse schrijfster Laura Esquivel die geboren is in 1950.

De roman telt 12 hoofdstukken, van januari tot december. Het verhaal speelt zich echter af over een veel langere periode. Het meest in het oog springend in dit boek zijn de recepten. Elk hoofdstuk begint ermee en ze worden stuk voor stuk uitvoerig beschreven. Het gaat om Mexicaanse schotels waarvan we hier niet altijd de ingrediënten zullen vinden.

Een meisje vertelt het verhaal van haar grootmoeder Tita. Als de jongste van drie zussen al de 15-jarige Tita nooit kunnen trouwen. De traditie wil dat zij bij haar moeder blijft en haar verzorgt tot ze sterft.

(Toevallig hoorde ik deze week dat een min of meer gelijkaardige traditie bij andere volkeren ook nog bestaat. Zo wil de traditie bij de Kosovaren dat het jongste kind later moet zorgen voor de opvang van de ouders).

Pedro is een jongeman die op Tita verliefd is en omdat hij bij haar in de buurt wil blijven, trouwt hij dan maar met haar oudere zus Rosaura. Die situatie vraagt om problemen die uiteindelijk 22 jaar later een oplossing krijgen.

Een groot deel van het verhaal speelt zich af in de keuken en tijdens het bereiden van de gerechten. Een ander thema is dat van het vuur en de letterlijk brandende passie. De gebeurtenissen vinden plaats op het platteland, met op de achtergrond de Mexicaanse revolutie. Geregeld duiken fantasie en magie op, maar dat stoort niet als men bedenkt dat het een verhaal betreft dat jaren later wordt verteld door de kleindochter.

Ik heb het boek graag gelezen. En afgezien van de typisch Mexicaanse woorden, is het ideale lectuur voor mensen die op zoek zijn naar een niet al te moeilijke roman in het Spaans.

28-11-2008 om 13:58 geschreven door john