In normale tijden is Black Friday de koopjesdag voor de fysieke winkels. Als reactie was er een dag met kortingen bij de webwinkels, de maandag na die zwarte vrijdag. Een internet gebeuren, een Cyber Monday. Dit jaar is het alleen maar 'cyber' geweest, met ongeloofelijk veel aankopen via het internet. Tegen heug en meug heeft de politieke wereld en de virologen de toestemming gegeven om de gewone winkels te openen op 1 december. Een voorproefje was er met de lichtspektakels in Brugge en Brussel. Het was drummen om de gekleurde lapionnekes te zien, die bewogen en dansten op muziek. Geef het volk 'brood en spelen' om het tevreden en koest te houden. Dat was voor mij de teneur van dit weekend. Dat is al een zéér oud gezegde, neergepend in het Latijn: panem et circenses. Juvenalis (60n C-133?-140?nC) een Latijns dichter ten tijde van keizer Nero, schreef de uitdrukking neer in één van zijn vele satirische werken 'Satire X'. Kort gezegd: de gunst van het volk winnen door oppervlakkige behoeften van het volk te lenigen nl eten en vermaak geven. In Spanje klaagden de intellectuelen van de 19e-20e ook over goedkoop en bruut amusement: pan y toros, brood en stierengevechten. Het is wel van alle tijden dat de machthebbers het gepeupel moeten koest houden met een floche zoals op een kermismolen: gratis rondjes draaien, gratis kijken naar mooie lichtjes, gratis vermaak, gratis parkeren, gratis vervoer. Juvenalis bedacht ook een andere spreuk: men sana in corpore sano, een gezonde geest in een gezond lichaam. Ik kan wel zeggen dat ondanks deze gezegdes, die zo oud zijn als de straat, een waarheid als een koe zijn; iets dat overduidelijk is, iets waar men niet omheen kan door de evidentie. In de Middeleeuwen haalden de christelijke moralisten Juvenalis vanonder het stof en sindsdien zijn die twee spreuken gemeengoed geworden. Te pas en te onpas gebruikt.
Ik heb weer een wijs man leren kennen door het citaat van de dag: Hoe kunnen ze zeggen dat mijn leven geen succes is? 70 jaar heb ik genoeg te eten gehad en ben ik eraan ontsnapt opgegeten te worden! Dat is van Logan Pearsall Smith (1865-1946), een essayist, criticus, aforist, epigramist, en een expert in godgeleerden en godgeleerdheid van/in de 17e eeuw. Ik ben al die -isten gaan opzoeken om te begrijpen wat hij allemaal deed. Kortweg, een schrijver die alle genres probeerde en wat opzoekwerk deed. Zoals ik dus, ik schrijf, ik probeer en doe opzoekwerk. Maar hij heeft mooie woorden gezegd zoals hierboven en ook het volgende: geef mij een bed en een boek en ik ben gelukkig.
|