‘Een oplichter leert ons de les’. Het klinkt ons vreemd in de oren. Eens te meer gaat het over geld en goed, en meteen ook over eerlijkheid en bedrog, en tevens over recht en onrecht. Zo dikwijls spreekt Jezus daarover, het moet dus wel een grote bekoring zijn: dat we eerder voor het geld leven, dan voor God.
We kunnen geen twee heren dienen: ons hart zal daar vertoeven waar datgene gelegen is, wat ons het meest dierbaar, het meest geliefd is: ‘Waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn.’
Jezus sprak tot zijn leerlingen: `Een rijk man had een rentmeester, maar hij kreeg klachten dat die zijn bezit verkwistte. Hij riep hem bij zich en zei: `Wat hoor ik daar over u? Ik wil dat u rekenschap aflegt, want zo kunt u geen rentmeester blijven.''
De rentmeester zei bij zichzelf: `Wat moet ik doen? Mijn heer ontneemt mij het beheer. Spitten kan ik niet, en bedelen, daar schaam ik me voor. Ik weet al wat ik moet doen om te zorgen dat ze me, na mijn ontslag als rentmeester, in hun huis ontvangen.''
Een voor een liet hij de pachters van zijn heer bij zich komen. Tot de eerste zei hij:`Hoeveel ben je mijn heer schuldig?'' Die antwoordde:`Honderd vaten olie.'' Hij zei:`Hier is het contract, ga zitten en maak er vlug vijftig van.'' De volgende vroeg hij:`En jij, hoeveel ben jij hem schuldig?'' Die antwoordde:`Honderd zakken tarwe.'' De rentmeester zei tegen hem:`Hier is je contract, maak er tachtig van.''
De heer prees de gewiekste aanpak van de onrechtvaardige rentmeester. De kinderen van deze wereld gaan onderling immers handiger te werk dan de kinderen van het licht. Ook Ik zeg jullie: maak je vrienden met behulp van de geldduivel; als die je dan ontvalt, zullen ze je ontvangen in de eeuwige tenten.
Wie betrouwbaar is, is betrouwbaar in het klein en in het groot, en wie in het klein onrecht doet, doet het ook in het groot. Als jullie met de geldduivel onbetrouwbaar zijn geweest, wie zal jullie dan het ware goed toevertrouwen? En als jullie niet te vertrouwen zijn geweest met andermans goed, wie zal jullie dan toevertrouwen wat voor jullie is weggelegd? Geen knecht kan twee heren dienen, want hij zal of de een verfoeien en van de ander houden, of zich hechten aan de eerste en de ander verachten. Je kunt niet tegelijk God dienen en de geldduivel.'
(Lucas 16,1-13)
GOD OF DE GELDDUIVEL
Een boekhouder, die niet deugt en die zijn vel wil redden door valsheid in geschrifte. Zo iemand wordt geprezen! Hoe is dat mogelijk?
Laten we uitgaan van de situatie: de man is ontslagen en wat kan hij doen? Spitten kan hij niet, bedelen is een schande. Dus neemt hij snel een beslissing: hij zal vrienden zoeken door vals te spelen. Alleen die besliste aanpak wordt geprezen, verder valt er niets te prijzen. Hij blijft niet bij de pakken zitten, maar gaat kordaat te werk. Dát stelt Jezus tot voorbeeld.
De kinderen van het licht zouden even kordaat moeten handelen. Wie Jezus volgt, moet kiezen. Jezus preekt een nieuwe levenswijze en wie Hem wil volgen, krijgt de vraag: laat ik alles bij het oude of keer ik me af van al wat kwaad is in mij en in de wereld?
Wellicht voelen wij dat appèl niet meer zo sterk als zij die Jezus zelf gehoord en gezien hebben, dat vuur in zijn stem – en in zijn ogen, die geestdrift, die gloed. Maar juist door die wil om ALLES ANDERS te maken staat Jezus in de lange rij van profeten die ALTIJD opriepen om slechte wegen te verlaten en het goede pad te kiezen. Overtuigd! Vastberaden! Kordaat!
Aan ons de keuze!
Ook de profeet Amos gaat heftig te keer tegen onmenselijke uitbuiters, bedriegers, die alleen winst zoeken ten koste van armen. Geld is de afgod, die hun hart misleidt.
‘Jullie, die de armen kwaad willen berokkenen en uit zijn op de ondergang van de machtelozen van dit land, LUISTER!
Nooit – en dit zweert de HEER op wie Jakobs volk zich laat voorstaan – nooit zal ik een van jullie daden vergeten.’
Zo MOETEN ook wij duidelijk stellen wat voor ons op de eerste plaats komt. Overtuigd! Vastberaden! Kordaat! Rijkdom en macht zijn zo dikwijls een hinderpaal voor recht en betrouwbaarheid, in kleine en in grote dingen.
Het laatste zinnetje zindert na: ‘Je kunt niet tegelijk God dienen en de geldduivel.’ Want ‘waar je schat is, daar zal ook je hart zijn’.
Tot driemaal toe delen we vandaag in de aanstekelijke vreugde van iemand die terugvindt wat verloren was: een herder zoekt zijn schaapje, dat de weg is kwijtgeraakt; een vrouw heeft een geldstuk verloren, en een man staat te wachten op zijn zoon, die verloren liep.
Tot driemaal toe is er die grote vreugde omdat – na dagen of jaren van wachten en zoeken – opnieuw gevonden werd, wat voorgoed verloren leek.
Tot driemaal toe zegt Jezus ons: ZO IS GOD. Zijn geduld is eindeloos en zijn hart is altijd groter, altijd groter dan wat menselijk verstand ingeeft.
‘Wees dus barmhartig en warmhartig, zoals jullie Vader barmhartig en warmhartig is.’
Telkens kwamen alle tollenaars en zondaars naar Jezus luisteren. De farizeeën en schriftgeleerden spraken daar schande van en zeiden: `Die man ontvangt zondaars en eet met hen.'
Maar Hij vertelde hun deze gelijkenis: `Als een van u honderd schapen heeft en er één van verliest, laat hij dan niet de negenennegentig andere schapen in de eenzaamheid achter om op zoek te gaan naar het verloren schaap, totdat hij het vindt? En als hij het gevonden heeft, neemt hij het vol blijdschap op zijn schouders; thuisgekomen roept hij zijn vrienden en buren en zegt hun: `Deel in mijn vreugde want ik heb mijn verloren schaap weer teruggevonden.' Ik zeg u, zo zal er in de hemel meer vreugde zijn over één zondaar die zich bekeert, dan over negenennegentig rechtvaardigen die geen bekering nodig hebben.
Of als een vrouw die tien drachmen heeft, er één verliest, steekt ze dan niet een lamp aan, veegt het huis en zoekt zorgvuldig totdat zij die drachme vindt? En als zij die gevonden heeft, roept ze haar vriendinnen en buren en zegt: `Deel in mijn vreugde, want de drachme die ik verloren had, heb ik teruggevonden.' Zo, zeg Ik u, is er vreugde bij de engelen van God over één zondaar die zich bekeert.'
Hij ging nog verder: `Iemand had twee zonen. De jongste zei tegen zijn vader: `Vader, geef mij mijn deel van de erfenis.' En de vader verdeelde zijn vermogen onder hen. Niet lang daarna vertrok de jongste zoon met al zijn bezit naar een ver land, waar hij het verkwistte in een losbandig leven. Toen hij alles opgemaakt had, kwam er een zware hongersnood over dat land en ook hij begon gebrek te lijden. Hij zwierf rond tot hij in dienst trad bij een van de inwoners van dat land; die stuurde hem het veld in om varkens te hoeden. Graag had hij zijn honger gestild met het voer dat de varkens aten, maar niemand gaf hem wat.
Toen kwam hij tot zichzelf en zei: `Zoveel dagloners van mijn vader hebben brood in overvloed, en ik verga hier van de honger! Ik ga terug naar mijn vader. Ik zal hem zeggen: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u; ik ben het niet meer waard om uw zoon te heten, behandel me als een van uw dagloners.' En hij ging terug naar zijn vader. Toen hij nog ver van huis was, zag zijn vader hem al en werd ontroerd; snel liep hij op hem toe, viel hem om de hals en kuste hem. `Vader,' zei de zoon tegen hem, `ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u; ik ben het niet meer waard om uw zoon te heten.' Maar de vader zei tegen zijn slaven: `Haal vlug de mooiste kleren en trek ze hem aan, doe een ring aan zijn vinger en schoenen aan zijn voeten. Haal het gemeste kalf en slacht het; laten we eten en feestvieren, want mijn zoon hier was dood en is weer levend geworden, hij was verloren en is teruggevonden.' En het feest begon.
Maar zijn oudste zoon was nog op het land. Toen hij naar huis kwam, hoorde hij muziek en dans. Hij riep een van de knechten en vroeg wat er te doen was. Die antwoordde: `Uw broer is thuisgekomen en uw vader heeft het gemeste kalf geslacht, omdat hij hem gezond en wel terug heeft.' Toen werd die broer kwaad en hij wilde niet binnenkomen. Daarop kwam zijn vader naar buiten en probeerde hem tot andere gedachten te brengen. Maar hij gaf zijn vader ten antwoord: `Ik dien u nu al zoveel jaren en nooit heb ik een gebod van u overtreden, maar mij hebt u nog nooit een bokje gegeven om met mijn vrienden feest te vieren. Maar nu die zoon van u is thuisgekomen, die uw vermogen met hoeren verbrast heeft, hebt u voor hem het gemeste kalf geslacht.'
Maar de vader zei : `Jongen, jij bent altijd bij me en alles wat ik heb is van jou. We moeten feestvieren en blij zijn, want die broer van je was dood en is weer levend geworden, hij was verloren en is teruggevonden.'
Vandaag gaan de lezingen alweer over een diepe kern van ons geloof: de keuze om de weg van Jezus te volgen, en dat heeft alles te maken met onze dagelijkse manier van leven. Deze keer ligt de klemtoon op onthechting en volharding; maar daar vloeien ook andere levenshoudingen uit voort: mildheid, zachtmoedigheid, barmhartigheid, mede-leven.
Dan worden wij voor andere mensen tekenen van hoop, leven en bevrijding. Dan werken wij ook mee aan de verlossing van onze wereld en de komst van het Rijk van God, de komst van een wereld, zoals God die voor ogen had.
Grote drommen mensen trokken met Jezus mee. Hij richtte zich tot hen en zei: Wie naar Mij toe komt, moet zijn vader en moeder, zijn vrouw en kinderen, zijn broers en zusters, ja, zelfs zijn eigen leven verfoeien; anders kan hij geen leerling van Mij zijn. Hij moet zijn kruis dragen en Mij volgen; anders kan hij geen leerling van Mij zijn.
Als een van u een toren wil bouwen, gaat hij er toch eerst eens voor zitten om de kosten te begroten, om te zien of hij het werk kan voltooien. Want anders, als hij wel het fundament legt maar de bouw niet kan afmaken, zal iedereen die het ziet hem uitlachen en zeggen: ‘Hij begon te bouwen, maar afmaken kon hij het niet.’’
Of als een koning ten oorlog trekt tegen een andere koning, dan gaat hij er toch eerst eens voor zitten om te beraadslagen of hij sterk genoeg is om met tienduizend man op te trekken tegen de ander, die met twintigduizend man op hem afkomt. Als dat niet zo is, stuurt hij, terwijl de ander nog ver weg is, een gezantschap naar hem toe om naar de vredesvoorwaarden te vragen.
Zo moet ieder van u afstand doen van alles wat hij bezit; anders kan hij geen leerling van Mij zijn.
(Lucas 14.25-33)
‘MET JEZUS OP WEG’
We kunnen het evangelie van vandaag opsplitsen in drie afzonderlijke puntjes, waar het bij elk van ons, in ons eigen leven, op aan komt:
1.Ik moet voor Jezus kiezen, ik moet Hem op de eerste plaats stellen in alles wat ik doe en beleef. Ik moet Hem meer beminnen dan mijn familie en vrienden. Maar als ik voor Hem kies, zal ik met zijn liefde naar alle mensen toegaan, zeker naar de familieleden en vrienden, die op mijn levensweg geplaatst zijn.
2.Ik moet het kruis opnemen, mijn kruis, dat altijd anders is dan ik verwacht en dat mij toch op het lijf geschreven staat. In het leven van iedere dag moet ik liefde geven, mijn eigen plannetjes en ontgoochelingen vergeten, en altijd weer opnieuw beginnen.
3.Slechts als ik mij telkens opnieuw losmaak van mijn bezit, kan ik met heel mijn hart de weg van Jezus gaan. Want het bezit is zulk een tirannieke heerser, dat het mij geen enkele ruimte laat om ‘ook nog’ Jezus te dienen en Hem te volgen op de weg, die het evangelie tekent.
Als wij deze gedachten voor ogen houden, stellen we misschien vast dat wij soms maar half en half meetrekken in de beweging, die Jezus op gang bracht en dat wij de uitdrukkelijke keuze voor ZIJN WEG omzeilen.
Gisteren heb ik een echt echtpaar gezien. Hij was over de tachtig, zij nauwelijks iets jonger. Een beetje buiten adem tornden ze tegen de straathelling op. Hij had spierwit haar. Zij had blauwe ogen, met rimpeltjes om te zoenen. Hij leek last te hebben van astma. Zij van reuma. Ze keken niet naar de stroom, niet naar de prachtige gebouwen. Ze keken naar elkaar en hielden stevig elkaars hand vast.
Ik ben zeker dat ze een hele bende kleinkinderen en achterkleinkinderen moesten hebben. Dat zij een hele reeks miseries, zorgen, ruzies en verzoeningen hadden meegemaakt. Met spaarzame woorden wellicht, maar met de wil om bij elkaar te blijven en ook de wil om met elkaar te sterven. Je kunt daar om glimlachen. Maar er is veel liefde nodig om bij zichzelf te zeggen: 'Ik zou met haar, met hem willen doodgaan,' en zich eindelijk veilig te voelen. Haar blauwe ogen zaten nog vol vragen. Hij hield haar bij de hand, alsof hij ze tegen alles wou beschermen: het oud-worden, de aftakeling, de eenzaamheid, de dood.
Ik heb hun niet durven vragen of ook zij destijds elkaar verscheurd, uitgekafferd, verraden hebben. Ik heb hem niet durven vragen of hij haar op een of andere morgen ineens minder mooi, minder begeerlijk, minder verleidelijk had gevonden, dan die of die andere. Ik heb haar niet durven vragen of zij hem een maniak, een knorpot, een kletsmajoor of een baasspeler had gevonden. Of zij hem op de zenuwen had gegeven met haar breiwerk, haar confituur, haar gepraat en haar eeuwig rommelen in de kasten. Of hij haar tot wanhoop had gebracht met zijn kruiswoordraadsels, zijn opscheppen met heldendaden uit de oorlog, zijn postzegels en zijn branie. Ik heb hun niet durven vragen hoe vaak hij bij het weggaan de deur hard had dichtgeslagen, hoe vaak zij gehuild had, hoe vaak hij haar gezegd had: 'je begint dik te worden…', hoe vaak zij hem toegeroepen had: 'je houdt niet meer van me zoals vroeger'. Ik heb ze niet gevraagd hoe vaak ze op het punt hadden gestaan te scheiden, elkaar te vernietigen, elkaar te gaan haten misschien.
Wat komt het er trouwens op aan? Ze waren daar, nog altijd daar, nog altijd samen. Een kneep, een systeem, een mirakel-recept voor een mirakel-liefde bestaat niet. Alleen de liefde bestaat: met haar revoltes, haar dode ogenblikken, haar schaduwzijden en haar crisismomenten, waarvan men alleen kan hopen dat het groeicrisissen zullen zijn. Een met littekens gemerkte liefde, aangrijpender misschien door al die verwondingen dan een liefde die niet geleden zou hebben. Ik heb hun ook niet durven vragen: 'Hoe hebben jullie het klaargespeeld?' Wie zou zoiets durven vragen.
Toen ze twintig waren heeft zij hem wellicht gezegd: 'gaan we samen dansen?' En heeft hij geantwoord: 'als jij dat graag hebt, lieveling'. Als ze dertig was: 'gaan we naar de zee?' - 'Als jij dat graag hebt, lieveling'. Later nog: 'gaan we de kinderen eens opzoeken?' - 'Als jij dat graag hebt.'
Daar, in de straat waar ik woon, met haar neusje om stortvlagen op te vangen en haar helderblauwe blik scheen ze te zeggen: 'gaan we samen tot het einde van het leven?' En de wijze waarop hij haar hand vasthield scheen te antwoorden: 'als jij dat graag hebt, liefste'….
Simonne Conduché.
(Uit: 'Al de dagen van ons leven. Een boek voor gelovige gezinnen.', Averbode, Altiora, 1986, pp. 188-189)
Aanzien, ambitie, streven naar macht, we kennen die grote bekoringen. De leer van Jezus is zo totaal anders, en wordt daarom wel eens als een leer ‘voor zwakkelingen’ bestempeld, goed voor mensen, die het leven in deze wereld niet aankunnen. Toch weten we dat Jezus juist groot werd door klein te willen zijn en te dienen.
Vandaag worden we uitgenodigd om ons te bezinnen over de ware grootheid, die gelegen is in de nederigheid, die we bij Jezus zelf zagen.
Toen Jezus op een sabbat het huis van een van de voornaamste Farizeeën binnenging om er de maaltijd te gebruiken, hielden zij Hem voortdurend in het oog. Daar Hij opmerkte hoe de genodigden de voornaamste plaatsen aan tafel uitzochten, hield Hij hun de volgende gelijkenis voor:
‘Wanneer gij door iemand op een bruiloft wordt genodigd, ga dan niet aanliggen op de voornaamste plaats. Het zou kunnen zijn dat er door uw gastheer iemand is uitgenodigd die voornamer is dan gij, en dat degene die u en hem genodigd heeft u komt zeggen: Sta uw plaats aan hem af. Dan zoudt ge vol schaamte de minste plaats moeten innemen. Maar wanneer ge ergens genodigd wordt, ga dan op de minste plaats aanliggen. Als degene die u heeft uitgenodigd dan komt zal hij u zeggen: Vriend, ga wat hoger op. Zo zal u eer te beurt vallen in het oog van allen die met u aanliggen. Want al wie zichzelf verheft zal vernederd en wie zichzelf vernedert zal verheven worden.’
En Jezus zei ook nog, maar nu tot zijn gastheer: ‘Wanneer gij een middag- of avondmaal geeft, nodig dan niet uw vrienden, broers en bloedverwanten uit en ook geen rijke buren. Het zou kunnen zijn dat zij op hun beurt u uitnodigen en dat gij het dus terugkrijgt. Maar als ge een gastmaal geeft, nodig dan armen, gebrekkigen, kreupelen en blinden uit. Gelukkig zult ge zijn omdat zij het u niet kunnen vergelden. Het zal u vergolden worden bij de opstanding van de rechtvaardigen.’
(Lucas 14,1.7-14)
DE HEER VERHEFT WIE ARMOE LIJDT
Een tafelgesprek met een dubbele les: één voor de gasten en één voor de gastheer. Voor de GASTEN sluit Jezus op het eerste gezicht aan bij de menselijke wijsheid. Als je mikt naar de ereplaats, val je wel eens in affronten. Dat is pijnlijk en daarom is het beter een bescheiden plaats te kiezen. Maar deze menselijke wijsheid wordt door Jezus toch op een hoger niveau getild. In het oog van God, of beter in het Rijk van God is alles anders en worden louter wereldse of menselijke inzichten onderste boven gehaald: ‘Wie zichzelf in hoogmoed verheft zal vernederd worden, en wie nederig is, zal geprezen worden.’ ‘De Heer verheft, wie armoe lijdt’, zong Maria al in haar Magnificat. Jezus tekent dus een diepere levenshouding: Hij wil ons leren om in alle nederigheid open te staan en dankbaar te zijn voor alles wat God en medemens ons bieden.
Ook de les voor de GASTHEER heeft een diepere betekenis: een feest is dé kans bij uitstek om vriendschap te beleven en te laten groeien. Maar échte vriendschap rekent niet, ze bloeit in een hart dat zuiver en edelmoedig is. Ze vertrekt niet van berekening: zoveel geven en evenveel terugkrijgen. Jezus’ Woord is zoveel eerlijker: ook kleinen hebben recht op ons warm hart. Vriendschap berust op liefde, die zichzelf wegschenkt en niemand uitsluit.
Een dubbele les over de dankbare, belangeloze liefde. Die liefde vinden wij meestal niet bij diegenen die zich met de ellebogen vooraan in de rij wringen, maar wel bij hen die bereid zijn een trapje lager te gaan staan, zodat ook de kleinen kans krijgen om aan het feest deel te nemen.
En laten we niet vergeten: wij kunnen daarbij moeilijk overdrijven, want de allerlaatste plaats is al bezet. Helemaal achteraan staat Jezus zelf al: de Christus, de Zoon van God, geminacht, gemarteld, gedood.
‘De laatsten zullen de eersten …’ Jezus spreekt vandaag over de arrivisten van het geloof, diegenen, die denken dat ze er al zijn, en zich daarvoor beroepen op hun uiterlijk vertoon. Zij menen al ‘gered’ te zijn, maar zouden wel eens buiten het Rijk van God kunnen vallen: niet omdat de Heer hen buitenzet, maar omdat zij zichzelf uitsluiten door hun manier van doen.
God oordeelt immers anders dan wij. Niet de uiterlijke schijn telt, maar de ingesteldheid van het hart. Moge ons eigen warme hart elke dag meer en meer gelijken op het Heilig Hart van Jezus zelf.
In die tijd trok Jezus rond door steden en dorpen, en gaf er onderricht en Hij zette zijn reis voort naar Jeruzalem.
Iemand vroeg Hem: ’Heer, zijn het er weinig die gered worden?’ Maar Hij sprak tot hen: ’Spant u tot het uiterste in om door de nauwe deur binnen te komen, want, Ik zeg u, velen zullen proberen binnen te komen, maar zij zullen daar niet in slagen. Als eenmaal de huisvader is opgestaan en de deur gesloten heeft en als gij dan buiten op de deur begint te kloppen en begint te roepen: Heer, doe open! zal Hij u antwoorden: Ik weet niet waar gij vandaan komt. Dan zult ge opwerpen: In uw tegenwoordigheid hebben we gegeten en gedronken, en in onze straten hebt ge onderricht gegeven.
Maar weer zal zijn antwoord zijn: Ik weet niet waar gij vandaan komt. Gaat weg van Mij, gij allen, die ongerechtigheid bedrijft. Daar zal geween zijn en tandengeknars, wanneer gij Abraham, Isaäk en Jakob en al de profeten zult zien in het Rijk Gods, terwijl ge zelf buitengeworpen zult zijn. Zij zullen komen uit het oosten en het westen, uit het noorden en het zuiden, en zij zullen aanzitten in het koninkrijk Gods.
Denkt eraan: er zijn laatsten die eersten en eersten die laatsten zullen zijn.’
(Lucas, 13, 22-30)
DE NAUWE DEUR
‘Waar zijn we eigenlijk mee bezig?’ Het wordt zo dikwijls gezegd en op zijn manier vraagt Jezus dat ook aan de Joden, maar die wisten al voor zichzelf: zij waren ‘gered’, want zij waren het volk van Abraham. En dan is daar die 'dwaze' vraag: ‘Heer, zijn het er weinig die gered worden?’ Velen moeten gedacht hebben: ‘Wat vraagt die nu!’ En Jezus zegt dan nog dat het niet volstaat om tot het 'uitverkoren' volk te behoren. ‘Wat leeft er binnenin, en wat toon je naar buiten?’ ‘Waar ben je mee bezig?’, daar komt het op aan.
Zitten wij soms niet in hetzelfde schuitje? We gaan naar de mis, we moorden niet en roven niet. En een leugentje af en toe, om bestwil dan nog, dat moet toch kunnen! WIJ zijn goed, maar die andere daar … Jezus wist dat ook al, toen Hij eens vertelde: ‘Twee mensen gingen naar de tempel, de één was farizeeër, de andere tollenaar. En de farizeeër, vooraan in de tempel, bad: Heer, ik dank u dat ik niet ben zoals die andere daar!’ Laat Jezus’ woord ons leren: Christen ‘ZIJN’ wij eigenlijk nog niet. Wij ‘WORDEN’ het naarmate wij dat telkens opnieuw proberen. Wie op zijn lauweren gaat rusten, geeft het kwaad de vrije loop, zoals het onkruid, dat ongevraagd de kop opsteekt.
Als wij dan vragen, waarvoor al onze inspanningen om christen te worden wel dienen, vertelt Jezus, op een dag, een verhaal over een feest, waar wij in Zijn vriendschap delen. Maar Hij geeft twee bedenkingen. Ten eerste. Niet iedereen raakt op het feest. Sommigen blijven buiten, niet omdat de Heer hen buitenzet, maar omdat zij zichzelf uitsluiten door hun manier van doen.
En: ‘Er zijn laatsten die eerst zullen zijn!’ Verschiet niet als gij mensen ziet aanzitten die gij niet verwacht had, en die er, volgens u, niet bij horen: die zonderling, die anders was, of die buur waarmee gij ruzie hebt. God oordeelt anders dan wij. Niet het uiterlijke telt, maar het hart en aan ieder van ons zal Hij vragen: ‘Hoe groot was uw liefde? Hoe warm was uw hart?’ Zoals een profeet al lang voor Jezus gezegd had: ‘Barmhartigheid wil ik, en geen offers, want dit volk eert mij met de lippen, maar hun hart is ver van mij’.
Laat ons eigen warme hart gestalte geven aan het Heilig Hart van Jezus. Laat uw Woord in ons werkelijkheid worden. Amen.
DE KERKDEUR
Hij stelt ons de vraag :
heb je er wel eens over na gedacht,
wat er gebeurt
als je door een kerkdeur naar binnen gaat?
Heb je wel eens aan de lijve ondervonden,
dat zo een deur
een verbinding is van twee werelden?
Aan de ene kant van de deur
ligt het rumoerige, dagelijkse leven
van werken en zakendoen.
Het leven met zijn zorg en zijn gezelligheid,
het leven waarvan wij genieten met zoveel goeds
en ook met zoveel kwaads, narigheid,
leugen, bedrog en achterdocht.
Aan de andere kant,
de ruimte waar wij,
met al onze onrust en onze zorgen,
tot rust kunnen komen.
In die ruimte is het licht anders.
Het wordt getemperd
door gebrandschilderde ramen,
door de sfeer van beschouwing en gebed,
van dieper en anders zien.
Die ruimte is indrukwekkend
door haar sterke muren,
de oprijzende pilaren en de hoge gewelven.
We zijn in het huis van God,
waar alles wijst naar zijn goedheid,
naar zijn barmhartige liefde.
Dat is de ervaring
van vele toevallige bezoekers,
pelgrims en toeristen.
Het moge de ervaring zijn
van elke kerkganger,
die door de kerkdeur naar binnengaat.
vrij naar Peer Verhoeven, geïnspireerd op Romano Guardini
24 missionarissen en ontwikkelingswerkers, klaar om te vertrekken naar de verscheidene kontinenten, woonden – vorige zondag 18 augustus – de 42ste editie van het diocesaan zendingsfeest bij in de kapel van het diocesaan centrum Groenhove te Torhout. In deze eucharistieviering ging Mgr. Jozef De Kesel, bisschop van Brugge, voor in concelebratie met de aanwezige priester-missionarissen.
‘Samen inzetten op de toekomst’ is de slogan van de Missio-campagne dit najaar. Deze zin was tevens het thema van de viering op het diocesaan zendingsfeest. Missionarissen zetten zich ook vandaag nog altijd in voor de toekomst van de gemeenschappen waar ze tewerkgesteld zijn en waar ze aan verkondiging doen.
Van de 24 gasten waren er 20 missionarissen, 3 zusters en 1 lekenhelpster. De vertrekkende missionarissen en ontwikkelingswerkers ontvingen als zendingskruisje een door de bisschop gezegende replica van het originele Missio-kruis dat verwijst naar de verscheidene kontinenten. Ze zijn straks weer wereldwijd werkzaam, van Brazilië en Guatemala over Congo, Kameroen, Rwanda, Tanzania en Zuid-Afrika tot de Filipijnen, Taiwan en Indonesië. Ook kapucijn Frans Labeeuw was aanwezig. Na 43 jaar missiewerk in Pakistan keert hij definitief terug. De missieverantwoordelijke van het bisdom Kayanga uit Tanzania, Father Muhesi David Livingstone, woonde eveneens het zendingsfeest van het bisdom Brugge bij.
In zijn homilie verwees bisschop Jozef De Kesel naar de evangelie-lezing die leert dat het nooit vanzelfsprekend is een leerling van Jezus te zijn, in andere kontinenten niet maar ook hier niet. ‘Het is niet onze roeping de wereld waarin we leven te veroordelen. Dat is het gevaar van ieder fundamentalisme. We zijn niet geroepen om te oordelen maar om te redden. We moeten de cultuur die ons gegeven is, eerbiedigen. Het is daarin dat we het evangelie moeten verkondigen. Maar dat wil niet zeggen dat het altijd in de meest comfortabele omstandigheden kan gebeuren. Onbegrip en tegenkanting zullen er altijd zijn. Toch is en blijft het onze roeping om te laten zien hoe het evangelie, de boodschap van Gods menslievendheid, bron van solidariteit en ware menselijkheid is’, benadrukte de bisschop van Brugge.
Op dit diocesaan zendingsfeest drukten 240 aanwezigen hen een oprechte dank uit voor hun inzet voor de kleine mens. Allen baden ‘voor de missionarissen die door de eeuwen heen zijn opgestaan om naar het woord van de Heer het goede nieuws te verkondigen en er ook zelf van te getuigen. Om Gods zegen over al hun inzet en gebed.’ Ook was er een voorbede ‘voor allen die zich inzetten voor de missiewerking of zich betrokken weten bij de wereldwijde missionaire dimensie van de kerk. Moge door hun aanwezigheid die kerkgemeenschap verder toenemen in geloof en onderlinge broederschap.’
Het ensemble ‘Good News’ uit Marke zong tijdens de viering gospels en negro-spirituals, samen met de Missio-medewerkers, de dienst missiepastoraal van het bisdom Brugge. Op de eucharistieviering volgde een gezellig samenzijn in de refter van Groenhove voor de missionarissen, families en genodigden.
De eeuwen door zijn er altijd profeten geweest, die hun ingedommelde tijdgenoten wilden wakker schudden voor meer rechtvaardigheid, hartelijkheid, goedheid, kortom voor een betere wereld, die bruist van geestdrift, met mensen, gedreven door Gods goede, Heilige Geest.
Dikwijls werden deze mannen of vrouwen belasterd, dikwijls ook gedood, zoals met vele profeten, met de apostelen, met vele leerlingen en ook met Jezus zelf gebeurd is.
Vandaag sporen de lezingen ons aan tot dat enthousiasme en die durf, ook als het moeilijk is.
In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: ’Vuur ben Ik op aarde komen brengen, en hoe verlang Ik dat het reeds oplaait! Ik moet een doopsel ondergaan, en hoe beklemd voel Ik mij totdat het volbracht is.
Meent gij dat Ik op aarde vrede ben komen brengen? Neen zeg Ik u, juist verdeeldheid. Want van nu af zullen er vijf in één huis verdeeld zijn; drie zullen er staan tegenover twee en twee tegenover drie; de vader tegenover de zoon en de zoon tegenover de vader; de moeder tegenover de dochter en de dochter tegenover de moeder, de schoonmoeder tegenover de schoondochter en de schoondochter tegenover de schoonmoeder.’
(Lucas 12,49-53)
GEEN VREDE ZONDER VURIGHEID
Vreemde woorden over verdeeldheid, zo anders dan de eenheid waarvoor wij altijd bidden. Toch wil Jezus geen ruzie stoken. Wel zegt Hij: ‘Denk niet dat echte vrede bestaat zonder het vuur van loutering en bezieling.’ Hij wil geen schijnvrede, in de stijl van hippies en sekten, met hartjes en bloempjes, en goedkope woorden over ‘peace’ en ‘love’, die elk conflict verdoezelen. De diepe, duurzame vrede van Jezus is anders. Zij groeit langzaam en vraagt een bekering, die pijn doet, een zuivering van ons hart door het vuur van Zijn liefde. Dat gebeurt stapje voor stapje in onthechting, met aandacht voor wat er omgaat, diep in het hart van de ander. Die vrede draagt altijd een kruis in zich: je moet jezelf wegcijferen voor wat deugd heet en lof verdient!
Die vrede bestaat ook niet zonder bezieling. Wie liefdevol wil handelen, moet strijd leveren, tegen anderen, EN tegen de eigen zelfzucht. Liefde is niet zeemzoet, maar eerlijk en oprecht, gedreven door de Geest. Zelfvergeten liefde roept weerstand op, in jezelf en bij anderen. Je moet kiezen voor wat schoon en edel is. En dingen achterlaten, die je graag zou hebben.
Een levend geloof moet tegenstand oproepen. Wie middelmatig leeft, zo half en half, zal geen last krijgen. Maar de Heer vraagt meer. Johannes schreef het al (Apokalyps 3,15-16): ‘U bent niet koud of warm. Was u maar koud of warm! Maar nu u lauw bent, spuw ik u uit.’ Vurigheid en enthousiasme brengen tegenstand mee. Zelfs in de kleine kring van familie en vrienden.
Jezus wil geen verdeeldheid zaaien in gezinnen en families. Maar Zijn taal is krachtig: lauwheid en gebrek aan bezieling zijn erger dan onenigheid. Wie het evangelie beleeft, zal altijd tegenstand krijgen. Maar de Heer is meer gediend met een consequente liefde, ook al brengt die pijn mee, dan met een goedkope eensgezindheid die alleen maar schijnvrede is.
Om die oprechte, eerlijke vrede met elkaar en in ons hart, mogen wij de Heer vandaag bidden.
(vrij naar een preek van Pater Frans s.j., Oudenaarde)
DE VERSCHIJNING VAN ONZE-LIEVE-VROUW VAN LA SALETTE
Het was zaterdag 19 september 1846 rond 3 uur in de namiddag; de hemel was wolkeloos, er was geen mist... Op dat ogenblik vond op de berg van La Salette, 1800 m hoog, een wonderteken plaats in het bijzijn van twee herdertjes: een ‘mooie Dame’ verscheen plotseling aan Maximin Giraud en Mélanie Calvat. De twee kinderen, van wie de een net elf geworden was en de ander bijna vijftien was, waren geboren in Corps en hadden als gemeenschappelijke kenmerken hun afkomst, hun armoede, hun onwetendheid, hun onschuld en zelfs hun beroep. Toch kenden zij elkaar nauwelijks.
Die negentiende bevonden zij zich op dezelfde plaats, met hun kudden. Rond halfdrie klommen ze naar het plateau boven het ravijn. Daar zagen ze hun koeien vredig liggen, waarna ze gerustgesteld weer naar beneden liepen. Plotseling stootte Mélanie een luide kreet uit, bij het zien van een stralende lichtbol waarvan de schittering de hele vallei vulde. Maximin kwam naar haar toe gelopen …
Op dat moment opende de mysterieuze lichtbol zich en een ‘mooie Dame’ werd zichtbaar. Haar houding vertolkte ontroostbaar verdriet, het hoofd in de handen en de ellebogen op de knieën... Even later stond zij recht, deed enkele stappen in de richting van de herdertjes en zei hen : ‘Kom dichterbij, kinderen, wees niet bang. Ik ben hier om jullie groot nieuws te vertellen.’
Daarop daalden de twee kinderen verder af en gingen dichter bij de Verschijning, die zij langdurig bekeken. In hoofdzaak was haar kledij de kledij van de arme vrouwen van de streek. Maar op haar hoofd had zij een diadeem van stralen en een kroon van rozen. Een witte hoofddoek, afgezoomd met een band van rozen, lag over haar schouders. Op haar borst een kruisbeeld, met een trektang en een hamer. Tenslotte droeg ze een voorschoot en schoenen met gespen en roosjes er op. Ze weende en haar gelaat was getekend door diepe droefheid.
Toen begon de ‘mooie Dame’ te spreken, eerst in het Frans en daarna in het dialect van de streek. ‘Als mijn volk zich niet wil onderwerpen, ben ik gedwongen om de arm van mijn Zoon neer te laten komen. Hij is zo zwaar en drukt zo naar beneden dat ik hem niet meer kan tegenhouden. Al zo lang lijd ik voor jullie ! Als ik wil dat mijn Zoon jullie niet in de steek laat, ben ik verplicht om onophoudelijk voor jullie tot Hem te bidden. En niemand geeft zich daar rekenschap van! Jullie mogen zoveel bidden en werken als je wil, nooit zullen jullie de moeite die ik voor jullie gedaan heb kunnen herstellen!’
‘Ik heb jullie zes dagen gegeven om te werken, de zevende heb Ik voor mezelf voorbehouden en die wil men mij niet toestaan. Dat is het wat de arm van mijn Zoon zo zwaar maakt! De bestuurders van karren kunnen niet vloeken zonder de naam van mijn Zoon daarbij te noemen! Dat zijn de twee zaken die de arm van mijn Zoon zo zwaar maken.’
‘Als de oogst mislukt, dan is dat jullie schuld. Ik heb het jullie vorig jaar doen zien met de aardappelen, maar jullie hebben er geen aandacht aan geschonken. Integendeel, als jullie bedorven aardappelen vinden dan vloeken jullie en noemen daarbij de naam van mijn Zoon. De aardappelen zullen verder rotten en met Kerstmis zullen er geen meer zijn.’
Op dat ogenblik keek Mélanie naar Maximin als om hem te vragen wat de woorden van de ‘mooie Dame’ betekenden. Toen zei de H. Maagd tot hen : ‘Ah ! Jullie begrijpen geen Frans, kinderen: ik zal het anders zeggen.’ Daarop hernam ze, in het dialect van Corps, haar laatste woorden : ‘Als de oogst mislukt...’, en het vervolg. Dan ging ze verder in de volkstaal : ‘Als jullie graan hebben, moeten jullie het niet zaaien. Alles wat jullie zaaien zal door de dieren opgegeten worden, en wat toch opschiet, zal tot stof uiteenvallen wanneer het gedorst wordt. Er zal een grote hongersnood komen. En tevoren zullen de kinderen onder de zeven jaar de stuipen krijgen en sterven in de armen van de volwassenen. De anderen zullen boete doen door de hongersnood. De noten zullen slecht worden en de druiven rotten.’
Na deze dreigende woorden ging de ‘mooie dame’ nog even verder: ‘Als ze zich bekeren, zullen de stenen en de rotsen veranderen in stapels graan en zullen de aardappelen zichzelf planten.’
‘Bidden jullie goed, kinderen?’, vroeg de Dame hen voorts. De herdertjes antwoordden : ‘Niet zoveel, Mevrouw.’ – ‘Ach, kinderen, jullie moeten ’s avonds en ’s morgens bidden. Als jullie niet beter kunnen, zeg dan minstens een Onzevader en een Weesgegroet. En als jullie de tijd hebben, moeten jullie er meer opzeggen.’
‘Er gaan slechts enkele oudere vrouwen naar de mis ; de anderen werken heel de zomer lang ook op zondag, en als zij in de winter niet weten wat doen, gaan ze enkel naar de mis om met de godsdienst te spotten. En in de Vasten lopen ze naar de slager als honden!
De ‘mooie Dame’ besloot haar toespraak in het Frans: ‘Wel, kinderen, jullie moeten mijn woorden doorgeven aan heel mijn volk.’ Daarop liet ze de herderskinderen achter, stak de bergrivier de Sézia over en zei een tweede keer, zonder zich om te draaien : ‘Dus, kinderen, jullie moeten mijn woorden doorgeven aan heel mijn volk.’
Tenslotte begaf ze zich naar het plateau, van waarop ze opsteeg boven de aarde om vervolgens terug te keren naar de serene hoogten van het uitspansel en het Paradijs... En plots begon het water van de ‘ kleine fontein ’ opnieuw te stromen!
Aan het eind van de namiddag, toen de zon begon onder te gaan, haastten Maximin en Mélanie zich met hun kudden terug naar het gehucht Les Ablandins, waar ze hun meesters alles vertelden wat ze op de berg gezien en gehoord hadden. En het verhaal dat de herdertjes op de dag zelf van 19 september 1846 gedaan hebben, zijn ze sindsdien onveranderlijk blijven herhalen, zowel tegenover een ontelbare menigte bedevaarders als tegenover de burgerlijke en religieuze gezagsdragers.
(vrij naar E.H. Giray, missionaris van La Salette)
