De vierdaagsekoorts is al maanden en weken voor dit evenement opgelopen, zowel onder deelnemers als de stadsbewoners en die in de omgeving. Men ziet er reikhalzend naar vooruit. Noodzakelijker wijs heeft de organisatie sinds al wat jaren een deelnamestop ingevoerd , en mogen er tot 45.000 lopers inschrijven, meedoen. Zij gaan over drie afstanden t.w. 30 40 en 50 k.m. De zondag hieraan voorafgaand is er een grote openingsceremonie in het voetbalstadion , vergelijkbaar met de opening van de Olympische spelen. Zondag en maandag zijn de aanmeldingsdagen, in een groot militair kampement Heumensoord genaamd, en de Wedren voor de burgergroepen en losse lopers. De groepen bestaan b.v. uit politieregio's groepen van bedrijven , wandelverenigingen en allerlei publieke diensten. De doorsnee van de maatschappij. Bekende Nederlanders in alle geledingen doen mee, ook notabelen, ruimste zin des woords. Dit is normaliter een grote parkeerplaats voor honderden auto's en twee schoolpleinen aan elkaar. Het is er altijd beregezellig, met alle ontmoetingen en weerzien op de enorme terrassen. Treinen en bussen hebben continue dag en nacht extra dienst deze week. De stad is versiert met vlaggen en andere uitingen van feest. Etalages b.v. zijn met versieringen of foto's op het feest geënt. Ieder zoekt zijn eigen onderdak , hotel ,camping , ook noodcampings dus die anders niet bestaan, openbare gebouwen, etc. De weermannen voorspellen een erg natte vierdaagse. Vroeg naar bed , dat wordt het dezer dagen, want de 50 lopers starten vanaf 4.00u. de 40rs in twee delen als veruit de grootste deelnamegroep om kwart over vijf en kwart over zes. De 30 rs. vanaf half acht. De meesten slapen de nacht voor de eerste dag erg slecht zo hoort men telkens. Vast de spanning. De eerste dag de hoofdetappeplaats , is Elst, waar alle afstanden samenkomen. Elst is noordelijk in de Overbetuwe ergens halfweg Arnhem-Nijmegen. We worden in Nijmegen in alle vroegte uitgeleide gedaan door een enthousiaste vooral jonge menigte, de stad uit naar de Waalbrug. De plaatsen Lent, Bemmel , Ressen, Elst , Arnhem, Valburg en Oosterhout, bereiden de wandelaars uit ruim 60 tot 70 landen , een warme doortocht voor, met versierde straten, huizen, gejuich, aanmoedigingen, gefeest, gedans, gehos, en vlaggen allerlei, veel muziek elektrisch , alsook levende als bandjes, harmonieën, koren, zelfmuziekanten. Met duizenden tot tienduizenden omzomen ze de parkoersen elke dag. Indrukwekkend en een ware belevenis. Hartverwarmend en emotioneel . We worden als helden begroet. De vele talen en dialecten heersen dezer dagen onderweg. De route vandaag gaat door vlak gebied tussen globaal Arnhem en Nijmegen, over smalle en brede asfaltwegen speciaal afgezet voor uren voor ons. Elke dag worden we overal vergast op handenschudden , toejuichingen, het bekende Hi-five handjeklap, handtekeningenjagers, veelal jeugd. Gevlag geroep, waterbedelingen, aanbiedingen van allerlei handels en horecabedrijven, muziek, lawaai, ratels, kleppers, pot en pannengerammel, drumpartijen. Overal mensen en kinderen die om souvenirs bedelen , zelfklevers, speldjes , even mee willen lopers, adreskaartjes in de hoop dat ze een verre ansichtkaart krijgen toegestuurd. Stukjes fruit , allerlei snoep en eetbaars, koeken, te veel om op te noemen. Vierdaagse is een groot volksfeest kortom voor wandelaar en toeschouwers. Wanneer het legioen over bruggen en viaducten trekt is luid toeterend verkeer ons deel. Een immense k.mrs lange dikke kleurige sliert van wandelaars en groepen trekken door het veelal open landschap. Een fantastisch gezicht! We treffen uitstekend niet te warm wandelweer. Absoluut ideaal. Bij binnenkomst terug in Nijmegen net na de Waalbrug, staan mensen massa's aan de straatkanten, ons binnen te applaudiseren, en aan te moedigen, hartverwarmend. Afmelden na binnenkomst middels scan, want we lopen met een scanband om de polsen. De kaart voor de knipcontrole is voor onderweg. Velen blijven na, anderen gaan naar hun onderdak.
Tweede dag; de dag van Wijchen, ofwel "Wieche" :
We verzamelen ons weer en masse op het grote plein voor de startscan. Het plein stroomt vol met duizenden wandelaars die geduldig wachten op het startsein. Dan; door vier sluizen worden we geloosd. Het legioen zet zich in beweging zuidwaarts de stad uit en die weg is lang. Het mediacircus is in al haar hoedanigheid dezer dagen op de been om verslag en interviews te doen. We gaan eindelijk de bebouwing uit helling naar en over viaduct, waar me met enorme toeterconcerten van het verkeer begroet worden , en veel gezwaai wederzijds. Gaan langsheen elke dag diverse militaire grote veldrustposten, waar ook de burger welkom is. Krijgen een brede zandweg met smal asfaltpad erlangs te gaan door de bossen van de Hatertse bos en vennen. Smal asfaltwegje op en dan een draai door de natuur naar Alvèrna, waar het weer feest is en mensenmassa's de straat omzomen, opgewekte begroetingen en gezangen, gaat het op weer heidevelden en wat bospartijen op Wijchen zuid op aan. Het begint te miezeren, jammer maar gelukkig niet voor erg lang...
Lopen toch weer de plaats uit en splitsen met de 50 k.m. gangers die een extra lus door Niftrik en Balgoy moeten gaan. Wij gaan paralel met een gewestweg en wat landelijke omwegen langsheen mooie herenboerderijen, en plukken bos weer op Wijchen aan. Daar verandert de betrekkelijke rust weer in een kakafonie van geluiden , muziek, volk, versieringen , gevlag, door een vrij nieuwe wijk, en er is weer vanalles eet en drinkbaars bij onze supporters in de aanbieding. Schijfjes worst , leverworst, koeken, speculaas, lange vingers, noem maar wat het is in de aanbieding. Niks is teveel voor ze om ons te verwennen. De doortocht door het centrum met o.a. gesloten winkels is weer grandioos, als overal gemeenteraadsleden , burgemeester en wethouders en genodigden en allerlei uniformwerk is op de been. Wijchen barst uit zijn voegen en gaat volledig uit haar dak. Een groot feest! Mensen rijen dik langs de weg. Gemeente biedt appels aan. Gaan de lange Kasteellaan af op weg naar Woezik, versierde straten en muziek. De kerkklok luidt. Dan gaat het weer de rust in, stuk andere route dit jaar. Meest landelijk op Beuningen aan, tussen allerlei verzorgingsplekken en tenten langs. De regen van even vanmorgen maakt plaats voor mooi zonnig weer. Naderen Beuningen , gaan over autowegviaduct, onder toeterconcerten van onderdoorgaand verkeer. Een file staat er zelfs. Ook Beuningen staat op haar kop, mensenmassa's omzomen de route, tribunes mensen, en muziek alom, een groot feest! Applaus en toejuichingen, allerlei aanbod we schijnen helden te zijn...... Weer naar den buiten gaande door meest landelijk gaat het op Weurt aan, even bijkomen en rust, en altijd weer een erg warm indrukwekkend welkom waar we ook doorkomen. De mensen zijn onvermoeibaar!.... Groepjes toeschouwers die acteren , verkleden, hossen , polonaises, muziek maken, eigengebouwde podia, grandioos! Gaan over de gewestweg op Nijmegen aan, eerst door een industriezone, over de sluizen van het verbindende Maas-Waal-kanaal, en dan slaat toch de regen toe... Het massa volk vlucht niet, trotseert de regen, laat ons niet in de steek, blijft ons begroeten en aanmoedigen en er lijkt een weddenschap wie het mooist hun straat versiert. . Draaien later de Waalkade op langs kermistoestanden en attracties, klimmen met een grote bocht de binnenstad in door een grandioze apotheose van feestende mensenrijen. De regen stopt en de zon verschijnt. Groepen mensen in roze verkleed want het is Roze-woensdag. De dag van de holebi's. Muziek en dans, gejuich, gerammel, wat een volksfeest! De finish komt eraan en dag eindigt na de aankomstscan.
3e dag: Dag v. Groesbeek. Uitgeleide in de zeer vroege morgen van vooral jeugdig publiek die ons luid en in koor aanmoedigt. Duurt weer lang de stad uitgaande. Dan plots de velden in naar Malden, waar het levendiger wordt weer. Door een vrij nieuwe woonwijk. Wijk uit, kanaaldijk op waar we na de Heumense kanaalbrug de grens van Limburg/ Gelderland passeren, met overkant Brabant te zien, drie-provinciënpunt dus. Smalle dijk langs de Maas. Een afdaling naar grind/zandweg op weg naar Mook, meest noordelijke dorp van Limburg. Plein aldaar speelt fanfare en veel volk weer. Ronden vierhoekig plein voor driekwart. Gaat het even verder de ophaalbrug over naar levendig recreatiegebied Plasmolen, en dan lange bosweg naar Milsbeek. Splits met de 50 k.m. route en daar gaan wij alvast recht op de heuvelen aan, van vlak naar plots stijgend, exact op de grens met Duitsland, het Reihswald linkerkant , de St. Jansberg met bossen andere kant en daarvan een paar huizen langsheen. Draaien na zowat 2.5. k.m. van de rijksgrens af. Opent zich het panorama aan de top, waar provinciegrens en rijksgrens samenkomen, gaan we van Limburg , Gelderland weer in en draait even verderop de rijksgrens van ons weg, oostwaarts. Dorp Bredeweg door na daling, licht op en afgaande, en dan recht op beredruk feestelijk Groesbeek aan, een drukte van heb ik jou daar? Versieringen en opnieuw een warm welkom en klaterend applaus aanmoedigingen, gejuich!.... Het enthousiasme van de toeschouwers is telkens aandoenlijk. Ze zien ons als helden! We gaan stadje uit op weg naar de Zevenheuvelenweg, ook hierlangs duizenden en duizenden mensen en kampeerwagens caravans langs de kanten, het lijkt de Tour de France wel! Enorm. Het gaat nu heuvel op en af op dorp Berg en Dal aan, en opnieuw gaat dorp uit het dak, dansende springende acterende mensen, luide muziek, levende als electrische, handenschudden, hi-fivegeklap, talloze tuin [dak]- tenten langsheen de dorpsstraat. Weg gaat op Nijmegen oost aan. Donkere luchten pakken zich samen, gaan stad in met een prachtige groene boslaan en dito villa's, erg lang dat wel, maar het duizendenkoppige publiek doet alles vergeten. Woonwijk Hengstdal door, weer versierde straten en vele zeepbellenblazers, we worden op handen naar de finish gedragen als het ware, enthousiasme kent geen grenzen. Kijk bedenkelijk naar de zware lucht, zou ik nog voor de bui binnen kunnen zijn? En verdorie; net de laatste honderden meters laat de bui haar last vallen, neigt eerst naar hagelstenen, en het klettert van de regen , laat mijn plastiekske koppig nog uit.... Zoek na het afmeldburo mijn schuil-heil onder de enorme horeca-tent, en administratie en perscentrum , waar het schouder aan schouder mudvol staat. Als het droger wordt en miezert, ga ik er maar door naar mijn onderdak-verblijf.
4e dag; Dag van Cuyk:
De stemming tijdens het wachten op de startscan is opperbest, met vele duizenden opeen gepakt wachten we op het moment van gaan. Dezelfde route van de tweede dag de stad weer uit. Weer over viaduct en kakafonie van getoeter, maar dan rechtdoor dwars door de bossen van Hatert en St.Walrick en Overasselt op aan. Nog net in Nijmegen , was het begonnen met vervelend te regenen, en dat duurde even. Voor Overasselt werd het droog en gaat het door vierend dorp. Gaan stukken van wijk door en dan de klim naar de Maasdijk, aan de overkant zien we brabant. De 50 k.m. takt af naar Grave, Gassel, Beers, en even nog naar Vianen. Onze dijk slingert amechtig langs de uiterwaarden. Voor ons de betonnen Maasbrug van de A73 autoweg, die maar steeds ver weg lijkt te blijven. Als we er dan toch aankomen en de brug naar brabant oversteken, is het opnieuw een getoeter en gezwaai wederzijds. Naast me over de dijk die slingert zie ik een kleurig lint tot k.m. rs ver weg in het landschap trekken op Linden en deze brug aan. Zo mooi om te zien! We komen in dorpke Linden die zich elk jaar onder een noemer of slogan opsiert en acteert voor de loper, langs de route , aan de huizen en in de voortuinen. De lopers genieten en filmen en fotograferen er op los. Een eiken buitenweg brengt ons langs de Kraaienbergse plassen, een zandafgravings of winningsgebied, met plezierboten en een paar machtige zandzuigerboten. Krijgen een smalle verbinding te gaan met een helling en provisorische baileybrug, om nog wat te slingeren op Beers aan tussen akkers en weiden en maisvelden enerzijds, plassen anderzijds. Alle afstanden vervoegen weer in het feestelijke dorp, een compleet gekkenhuis!....Even verderop buiten dorp moeten de 50 nog een extra lus gaan maken terwijl wij op Cuyk direct aan mogen. Even rust in en landelijkheid. Maar dan: Cuyk binnengaand is het feest compleet! Mensen dringen op de route, en zodoende versmalt deze wat onhandig. Het is nog 15 k.m. te gaan weet de ervaren loper en rekenaar. Feest kent geen grenzen, klappend worden we ritmisch op Nijmegen aan gaande aangemoedigd. Je weet echt niet welke kant op te kijken. Gaan door de doorgaande hoofdstraten van Cuyk en het grote dorps of stadsplein onder een tunnel door over de maaskade, en veel later , een draai een speciaal aangelegde ponton [drijvende legerbrug] op, over de maas van brabant naar limburg, ja we krijgen vandaag drie provincies te gaan..... De drukte is hier rondom en in die stad overweldigend!... De lopers ruiken a.h.w. de finish. De moed en de stemming stijgt ten top nu. Nog 13 k.m. te gaan naar de Via Gladiola, dat noemt men de intochtroute in Nijmegen al jaren , waar de bloemenhulde wacht, en de gladiool het meest in de aanbod en verkoop is... De wereld lijkt zich langs de route almaar verdergaand te verzamelen. Zo druk wordt het. De loper krijgt vleugels, en we gaan over een mooie maasdijkweg op Mook aan, vandaar op de rijksweg recht op Nijmegen aan. Mook uit van limburg naar prov. gelderland, Molenhoek, en Malden, waar het publiek ons viert! Sportterreinen met parken langs en een enorm veld waar de burger en militiare groepen verzamelen en zich opmaken voor een werkelijk indrukwekkende grandioze intocht. Hier vervoegen zich ook de muziekgezelschappen , harmonieën , fanfares, drumbands van allerlei landen en legeronderdelen, orkesten. We passeren de beroemde "Scheidingsweg", zijnde de gemeentegrens tussen twee gemeenten, en vlak hierna.... Dit slaat inderdaad echt alles! Vele rijen dik staat het publiek ons te verwelkomen. Een stad en streekblad beweerde eens een schatting , dat er de laatste zes k.m. van de intochtdag; 350.000 {!!} toeschouwers langs dit deel zou staan....Weet niet , zou kunnen, want hoe verder je de route gaat hoe meer en hoger de tribunes vol zitten/ zijn... . Je ziet alom tranen , emoties, blijdschap, zwaaiende , klappend volk. Bloemenhuldes. Ik kom nog vlak langs een groot landelijk bekend ziekenhuis waar vele tientallen ernstig zieke en terminale bedlegerige patiënten liggen. Elk jaar weer. Het aanblik grijpt me telkens weer enorm aan, maar toch ; ik voel me telkens ook weer geweldig rijk , dat ik dit al 40 jaren in goede gezondheid heb mogen volbrengen. Ook als ik invaliden en rolstoelers zie b.v. , waar we als langs tehuizen komen. Wat voel je je dan bevoorrecht om dit te mogen en kunnen doen. Het warme welkom en belangstelling van de toeschouwers, is onvergetelijk. En de muziek in al haar hoedanigheid alom. Stad en ommelanden hebben een groot volksfeest dezer dagen. Neem je ze de vierdaagse af zou een ware revolutie ontketenen. De wandelaar houdt van Nijmegen. Nijmegen vereert de wandelaar. De stad zal nog tot zaterdagmorgen doorvieren, maar vele vermoeide wandelaars willen nog maar een ding; naar bed, uitslapen. Want 'snachts om en vanaf half drie en volgens categorie later opstaan , is geen kleinigheid! Die biologische klok is helemaal ontregeld. Ook ik sliep als een marmot... Deze week is onbeschrijflijk mooi. Zoveel beleving van wandelaar en bewoner. Stad en omgeving koesteren ons. Ik heb me in dit verslag helaas moeten beperken maar geloof me zoveel indrukken in die paar dagen. Het is meer feest dan wandelen. De wereld ontmoet elkaar, rangen, standen, huiskleur, indiaan , negeroïde en gele ras en wat ook valt helemaal weg. Even wat cijfers: 42.812 meldden zich. Van de 45.000 inschrijvers. Er waren 38.420 uitlopers. Laagste aantal uitvallers ooit in de vierdaagsegeschiedenis. Het weer viel al bij al geweldig mee !.... Weerman zei rekening te houden met verregende vierdaagse. De temperatuur was in haar geheel nog niet eerder zo ideaal. Daar zal het aan gelegen hebben het lage aantal uitvallers.
Ik heb me moeten beperken in mijn verhaal over deze moeder aller wandeltochten de 95e vierdaagse. Er is zoveel over te vertellen en evenzoveel te zien en te beleven, de afleiding onderweg is erg groot, al is het parkoers zowat geheel verhard. Wat Mekka voor de moslims is , is "Nijmegen" voor de wandelaar. Eens moet hij/zij dit ondergaan hebben.
Ik groet u weer met, Houdoe, blijf wandelen, zien we elkaar vast wel ergens. Peter Heesakkers
