Waar elke rechtgeaarde wandelliefhebber naar uitkijkt. De wereldreceptie, ontmoeting van wandelaars all over the world, in het Mekka, de bakermat van de wandelsport en wandelmeerdaagsen. De oude Romeinse stad Nijmegen. De 98e Vierdaagse. Het plein is aanmerkelijk uitgebreid waar, we ons aan moeten melden. In het dagelijkse leven een enorm parkeerterrein, mét aangrenzend park. Ruim 54.000 vooraanmeldingen, maar helaas voor de liefhebbers, de organisatie laat maar....{?} 46.000 lopers toe. Wel 50.000 bij de honderdste Vierdaagse, over twee jaar. De aanmelddagen vooraf zijn een feest van weerzien en ontmoetingen, en verbroedering, geen politieke, komaf of ras/huidskleurverschillen gelden. De stad en ommelanden dompelen onder in feestvreugde. Tot ver in de omgeving moeten wandelaars en toeristen, en fans ondergebracht worden, in openbare gebouwen, hotels, campings, en zomaar provisorische kampeerplaatsen, bij particulieren, en het openbaar vervoer functioneert extra, dag en nacht, hetzij voor stappers, of deelnemers. Nijmegen lijkt voor deze week een wereldstad. De stad is een en al feest. Het weer deze week lijkt ideaal, droog en elke dag wat warmer. Om vier uur 'sochtends gaat de eerste dag en categorie, de 50 k.m. van start. Een uitgelaten menigte van uitgaanders doet de wandelaars uitgeleide aan de start onder handgeklap , gejoel, gejuich, high five handjeklap, schouderklopjes, aanmoedigingen, gezang, erg indrukwekkend. Voor 40 en 30 k.m. gangers zijn daaraanvolgende uren de starttijden voorzien. Eén stroom wandelaars en groepen als wel individueel gaan op weg naar de noordelijke fruitstreek, de Overbetuwe over de indrukwekkende Waalboogbrug, een der visitekaartjes der stad. In doortochtplaatsen wacht ons wandelaars een enthousiast onthaal, door vaak uitzinnige feestende menigten, muziek, orkesten en meer kleinere groepen muziekanten, versierde straten en pleinen. Het is ook een lopend buffet dezer dagen. Overal offereert men de lopers op naast vragen handtekeningen, en aanbiedingen, op gesneden stukjes fruit en groenten, snoep, koekjes en wat al meer, en natuurlijk de aanmoedigingen. De wandelaar is de held de durfal. Een straat in Lent noemt zich de Via Begonia. Na de Waalbrug is het even wurmen over wegwerken, nieuwe aanleg van, om dan het dorp in te gaan. Voor mij vervolgt de routeafstand naar schilderachtig dorpje Ressen, langs oude fruitboomgaarden en landelijkheid. Anderen gaan over Bemmel en Arnhem zuid. Een wisselend landschap glijdt voorbij, steken per viaduct een autosnelweg over met een getoeter als groet van heb ik me jou daar van passerend verkeer. Even moeten we door industriegebied en belanden we in hoofdetappeplaats Elst. Hier komen alle afstanden tezamen, om tegelijk naar Nijmegen terug te lopen. De ontvangst en enthousiasme is er overweldigend. In dichte drommen en rijen volk gaat het legioen, het dorp door. Het publiek gaat uit zijn dak, en het aanbod van etenswaar is fenomenaal, naast de drankjes, nog gewoon water, tuinspuiten , douches en vernevelaars boven je hoofd. Lopen het dorp eindelijk uit, even rust en landschap genieten, om in Valburg welkom geheten te worden. Gaan dan geleidelijk klimmen, een viaduct over, en opnieuw een kakafonie van toeteraars als groet. Het is voor hen een schitterend tafereel het legioen over het viaduct en door het landschap te zien trekken. Gehucht Slijk-Ewijk door, op Oosterhout aan, langs een monument van de heldhaftige oversteek in Sept. 1944 tijdens de bevrijdingsoperatie Market Garden, aan / op de Waaldijk, die slingert langs de uiterwaarden. Zowel Oosterhout als Lent feestende massa's mensen. Draaien onder de Waalbrug door om die na wijde boog terug op te gaan, en een feestend Nijmegen binnen te trekken. De finishplaats leeft volop. Ik besluit niet lang te blijven, en ga naar mijn verblijfadres, per stadsbus. De 2e dag verloopt iets warmer. Het duurt 1 3/4 uur alvorens we de stadsgrenzen achter ons laten. Weer viaduct over met concert van toeteraars en gezwaai wederzijds, en dan gaan we zowaar een zandweg in, de natuur van weiden, bossen en vennen, een wegje brengt ons naar Alverna, waar publiek en muziek niet onder doet ter begroeting. Wandelaars en toeschouwers vieren feest, kinderen willen desnoods aan 't handje een stuk meelopen, vragen handtekeningen, vragen of wisselen souveniers uit, stickers zijn populair, of ze geven een briefje met adres om liefst van de verst komende deelnemers een ansichtkaart te bemachtigen. Wij gaan op hoofdetappeplaats Wijchen aan. Het is de dag van Wijchen genoemd. We worden er verwelkomd met enorme massa's toeschouwers, en kakafonie van muziek. Ook hier gemeentebestuur aan de route ter verwelkoming en genodigden. Het duurt enige kilometers. Gaan Woezik door in alle voortdurend enthousiasme, om even een rustiger weg, het landschap in te gaan omzoomd met allerlei verzorgingsposten, in ruimste zin. Gaan weer een levendige autoweg over en opnieuw staan duizenden toeschouwers klaar om ons in hun gemeente Beuningen te verwelkomen in muziek en uitgelatenheid. Wandelaar en publiek houden elkaar onvermoeibaar bezig dezer dagen. Het is fantastisch en emotioneel wederzijds. We slingeren door de woonplaats en gaan de weg op Weurt aan. Draaien na de sluis aan het Maas-Waalkanaal, {verbindend} de westelijke wijken van Nijmegen binnen, straten prachtig versierd {!!}. En allerlei muziek en eenlingen of kleine groepjes alsook orkesten, fanfares spelen de wandelaars een kleurige urenlange kolonne door hun straten. Het feestgedruis kent geen grenzen. Dit is trouwens dagelijkse kost, met doortochten. Gaan onder een stenen oude spoorbrug, door bijna de binnenstad in , maar volgen de route langs de Waalkade, langs of door de daar opgezette kermis-attracties, om vlak voor de grote stalen boogbrug, de binnenstad in te klimmen. Het is tevens Roze woensdag traditioneel en dat zullen we weten ook. Roze is de overheersende kleur hier, en het vergroot het enthousiasme. Trekken wat feestelijke en feestende straten door, en al gauw komen we op De Wedren aan. Onze finishplaats, het is er gigantisch druk. Ik blijf niet lang en bereid me op de dag der Zeven Heuvelen, morgen voor, het belooft nog warmer te worden. Dag 3: Het zal weer ruim anderhalf uur duren alvorens we de stadsgrenzen achter ons laten, maar dan hebben we qua landschap ook wat terug. Zien voor en achter ons een slinger van duizenden, en duizenden wandelaars. Het gaat op Malden aan, draaien wat straten door met spontane drink een eetgelegenheid aanbiedingen van de bewoners. Zelfs de huisdieren in kooien langs de straat zoals cavia's en konijnen. Van Malden uit gaat het richting provincie Limburg en de meest noordelijke gemeente ervan Mook, aan de overkant van de Maas zien we provincie Noord Brabant. Het drie-provinciënpunt. Wij gaan hier de 40 en 50 routelopers verlaten, na ook daar verwelkoming, en krijgen een schitterende en overgroeide bosweg van enige kilometers te gaan. Heerlijk in de schaduw dus. Deze stijgt ook heel geleidelijk als in de echte bergen. Pas aan randje Groesbeek als we weer in Gelderland zijn, zijn we de schaduw kwijt, en is het weer overweldigend druk, muziek en levendigheid, het publiek applaudiseert zonder oponthoud, in alle respect en verwondering voor ons. We worden gevierd als helden. Klimmen het dorp uit en dan dient zich de scherprechter van de Vierdaagse aan, de dag en weg der waarheid. De beruchte maar o zo mooie Zevenheuvelenweg. Het lijkt hier de Alpe,Du Huez wel met al die kampeerwagens langs het parkoers en op de hellingen, die hun plaatsen vorige dag al in namen. Het publiek is overweldigend, en het enthousisasme evenzo. Dalen op en af en laten ons begieten met tuinspuiten zelfgemaakte sproeiers, en vernevelaars boven het parkoers. En de water {drinken} dragers die zich ook hier uitsloven letterlijk, het gejuich aanmoedigingen, gezang en muziek in allerlei instrument zij ons deel. Gaan op Berg en Dal aan, en vervolgens op Nijmegen de terugweg dus. We hebben gelukkig overgroeid parkoers in de stad aangekomen, gaan door een straat vol met witte ballonnen, en vlagjesslingers driepuntig boven het parkoers. Mensen in het wit gekleed. Er moet een tandje bij over een lange klinkerweg, en het houdt niet op met de belangstelling, nog wat afslagen te gaan almaar versierde straten door, hossende en zingende en handjesgevende verklede mensen en high five handjeklappen. Het is enorm indrukwekkend. Plots dient zich het finishterrein aan. Wij krijgen de mededeling, dat we vanwege de hitte morgen verwacht 35 graden {!!!} eerder mogen starten, en worden ernstig gemaand, op tijd en veel te drinken, en hoofdbedekking te dragen. Niet tegen dovemansoren gezegd. De 4e dag: De sfeer is enorm mooi en fijn onderling, heel speciaal, maar dat was het ook de vorige dagen, maar de deelnemer geraakt in een euforie, men ruikt de finish als het ware. Men wil de hitte nu kost wat kost trotseren. Met goede moed en de waarschuwing van medische diensten in gedachten, gaat het overweldigende legioen op stap, uitgeklapt, aanmoedigingen, gejuich van het meest jonge en luidruchtige publiek. Ze zijn buiten zinnen. Onze supporters. Het doet je toch enorm veel. Vol goede moed en het vooruitzicht van een prachtige triomfantelijke intocht gaan we voor de laatste maal op weg. Het blijkt onderweg , dat het vierdaagse bestuur besloten heeft geen muziek toe te laten onderweg en zeker niet bij de intocht, geen muziekkorpsen uit binnen en buitenland, die ons de stad in zouden geleiden, vanwege de vliegtuigramp gisteren waarbij bijna tweehonderd Nederlanders omkwamen, vlaggen gingen halfstok, een flinke domper toch op een feestelijk vooruitzicht. Ook in de doortochtplaatsen is muziek taboe, het enthousiasme bij het publiek is er toch niet minder op. Buiten de stad volgen we een traject door de Overasselse en Hatertse vennen en bossen, naar dorp Overasselt. Ik verheug me op het landelijk aantrekkelijk traject hierna, maar de verbazing is echter groot, dat men de koelte van een enigzins winderige en heftig slingerende dijk verkozen heeft, langs de Maas, op de grens van twee provinciën. Zien de laatste voor ons vroegere vertrokken afstanders van de 40 k.m. de brug van de Maas over strompelen, waar wij met een wijde boog het dorpje Heumen intrekken. Leuke ontvangst, waar een klein dorp groot in kan zijn. Na wat wegjes geraken we aan de samenkomstpunt van alle afstanden, en bereiden we ons gezamelijk voor op een glorieuze intocht, waar we bossen bloemen aangereikt zullen krijgen van meestal toch wildvreemden. De gladiolen maken de hoofdmoot uit. De gladiool was in de romeinse tijd, het symbool van de overwinning, de triomfen en dus doet ook opgang al jarenlang in de stad Nijmegen. Vanaf Malden wordt het publiek dermate talrijk dat elk overzicht je ontgaat, en hoe verder op Nijmegen opaan, wordt het een regelrecht gekkenhuis. Het enthousiasme kent geen grenzen, familie vrienden bekenden, collega's enz. vallen van ontroering en vreugde in elkaars armen ter begroeting. Het is erg ontroerend om te aanschouwen. Van Malden tot in Nijmegen en tot aan de finish, moeten het beslist honderdduizenden toeschouwers zijn die de intochtroute omzomen. Bewondering, gejuich, applaus, gezang, aanmoedigingen voor moeilijke lopers is ons deel. Het publiek gaat helemaal uit hun dak zoals wij dat noemen. Het is telkens weer een belevenis en diep geroerd raak je erdoor en geëmotioneerd ook. Vooral als je ter hoogte van tehuizen en ziekenhuizen en andere inrichtingen van gehandicapten of ernstig zieken loopt raak ik althans erg geëmotioneerd bij de aanblik van zelfs mensen die aan het eind van hun leven lijken te zijn. Je bent dankbaar, en voelt je rijk, dat je dit kan doen en volbrengen, in alle gezondheid. De Nijmeegse Vierdaagse een mars of evenement, om nooit meer te vergeten. De langste deelnemer 67 keer, 82 jaar oud liep hem a.h.w. op zijn sokken zo gemakkelijk uit, en er zijn nog andere oudere helden, vaak met allerlei medische ingrepen kunstdelen in en aan hun lichaam, die succesvol deze vierdaagse ieder jaar weer volbrengen. Die intocht is onbeschrijflijk mooi. Helaas dit jaar moest de muziek ontbreken, maar het Yess !- gevoel was er niet minder om. Niet voor niets wordt het meedoen als aan de vierdaagse als een virus omschreven, je kan er mee besmet raken en in lengten van jaren mee willen blijven doen. De aantallen terugkeerders groeit met het jaar van tien tot vele tientallen keren meedoen. De hr. van der Lans is nu recordhouder. Bravo! Vierdaagse: Waar aan conferentietafels uren , dagen, maanden, jaren zonder resultaat overlegt wordt, gebeurt hier in een of paar dagen. De wereld ontmoet elkaar hier in alle vrede en vriendschap, en goede onderlinge verstandhouding. Vierdaagse is niet in ook mijn artikel samen te vatten. Het is voor mij de meest unieke gebeurtenis, in mijn leven, maar zeker ook in wandelland. Beste lezer: Tot volgend schrijven, alle goeds van deze kant. Ik roep u toe met het Brabantse "Houdoe!"
