De stad in Nederland waar de wieg van de latere wandelsport stond, en dus de vierdaagse welke nu voor de honderd en tweede maal gehouden wordt. De doortochtplaatsen vieren hun jaarlijks grootste feest, en Nijmegen zelf, een hele week lang bruist de stad dag en nacht. Een record nationaliteiten loopt mee te weten 84 van over de hele wereld. Record meeloper de hr. v. der Lans, 86 lentes oud, zal deze vierdaagse voor de 71e maal volbrengen. Er waren 51.130 voorinschrijvingen. Een limiet deelnemers van 47.000 toegestaan, waarvan er zich op de aanmelddagen 2951 niet meldden, vrij zeker vanwege het zeer warm voorspelde weer deze week. Er zijn 44.480 wandelaars de eerste dag gestart vanaf 04.00uur, elke dag tot 8.00uur over afstanden van 30-40 en 50 k.m. Een groot stadion vol zullen we maar zeggen. Individuelen, militairen, en ook burgergroepen. Een kilometers lange stoet zal dagelijks door de omgeving trekken. Diverse kledij van land en de vele lands en andere vlaggen. Een zonder meer feestelijke stoet, waarvan dagelijks het tien duizenden publiek genieten zal, zingende en muziekmakende wandelaars. Nijmegen zelf een feestende stad, met enige miljoenen bezoekers over een hele week, animatie te over. Er worden veel contacten gelegd met diverse nationaliteiten onderling, voor het leven.
De eerste dag: We gaan de stad al vroeg uit uitgezwaaid, high five’s handje klap en een razend enthousiast publiek, veel nachtelijke stappers onder hen. Gaan de rivierbrug van De Waal over, en masse, worden na de brug al verrast met een vroege controle, en gaan vanaf hier een lange noordelijke slingerdijk op naar Oosterhout . Vervolgens door de Neder-Betuwe, de fruitstreek tussen Rijn en Waal. Eindweegs na Oosterhout doet de zon zich gevoelen, gaat het via Slijk-Ewijk, naar hoofd-etappeplaats Elst, door een levendig en feestelijk stadje met enorm veel volk langs de parkoersen. De wandelaars worden bedeeld met fris water snoep, koek en toastjes met beleg fruitgerei. We worden bijzonder hartelijk verwelkomt met muziek versierde straten, applaus, aanmoedigingen, voordrachten en het gemeente bestuur op groot podium. Een feest zonder weerga. Direct buiten Elst splitsen de afstanden 50-40 en 30, Ik zal 30 volgen. Gaan door industriegebied, landelijk in, passeren een brug over de rijksweg waar we begroet worden door een kakafonie van toeters en claxons, en gaan we op dorp Bemmel aan. Vlak voor het dorp komen alle afstanden weer samen. Ook dit dorp feest , en een drukte en muziek van jewelste, we lopen door onafzienbare mensenrijen door, almaar handje klap high five. Kinderen smeken om souvenirs en handtekeningen, of lopen een eindje mee, en mensen en kinderen delen vanalles eetbaars uit. Daarnaast hangen langs en over de weg zelfgemaakte douches en sproeiwerk, tuinwaterslangen alom, de loper hoeft niets te kort te komen en kan zich voortdurend verfrissen. Een zeer warm welkom voor ons wandelaars. Het is ook erg warm geworden. In drommen trekt het legioen door het landschap op dorp Lent aan, alwaar eveneens versierde straten. Het publiek draagt ons overal op handen, applaudisseert, moedigt ons aan, zingt host danst. Heel indrukwekkend allemaal. Het gaat dorp uit met een wijdse bocht onder een autoweg door, om langsheen die weg een lange opgang naar de Waalbrug te gaan, waar de stad weer in zicht komt, en we vervolgens door opnieuw een drukke feestelijke binnenstad gaan. Massaal volk aanwezig. Na afmelding ga ik dwars over het drukke vertrek en aankomst terrein door, op weg naar het station, m'n trein naar huis, want ik prefereer toch mijn eigen huis, bed en voeding.
Tweede dag: De dag van Wijchen vandaag. Elke deelnemer beseft terdege dat dit een langere maar ook moeilijkste dag wordt, in deze hitte. Lange wegen, lange weg de stad uit, een uitloop welke drie dagen zowat hetzelfde zal zijn. Uitgaand over de campus van de universiteit, en het grote landelijk bekende ziekenhuis terrein, de woonwijken in. Stad uit waar we opnieuw begroet worden als we de autoweg oversteken door de toeters en claxons en knipperlichtende auto's en vrachtverkeer. Gaat het de velden in, stukken bos door op dorp Alverna op aan. De dorpskapel staat boven op een steiger over de wandelroute, natuurlijk versierde straten in de route, gaat het schaduw in, op weg naar hoofdetappeplaats Wijchen. Er ontstaat enig oponthoud hier want alle afstanden voegen hier ineen, om gezamenlijk op weg naar het nog verre Nijmegen te gaan. Het dorp is gek en dol, het enthousiasme enorm, alsook het publiek, dat de hitte trotseert, muziekboxen, kapellen, losse muziekanten, voortdurend applaus, voordrachtskunstenaars, aanmoedigingen, door mooi versierde hoofdstraten, gaat het op Woezik aan met hetzelfde verhaal. Volgt een lange weg naar dorp Beuningen, het publiek kolosaal aanwezig, en een regelrecht gekkenhuis zo'n blije menigte, en de loper krijgt vanalles toebedeeld aan eetgerei en drank, maar vooral toch water. Verlaten feestend Beuningen, een autoweg op naar Weurt, waar alles zich herhaalt. Gaan een sluis over van kanaalverbinding met grote rivieren Maas en Waal over, duiken west Nijmeegs industriegebied in, dan het westelijk deel der stad een meest oude volksbuurt in en door, feest en blijheid alom, schitterend versierde straten, een warm welkom van de bevolking. De route stuurt ons de z.g. Waalkade op, langs ook nog een kermisterrein. Klimmen vlak voor de befaamde Waalbrug de binnenstad weer in, en krijgen veel oponthoud van lopers mede door het massale volk, plus het is vandaag het Ho-le-bi-feest, velen staan roze gekleed en vrouwelijk uitgedost langs de route. De finish is nabij, en opnieuw na afmelding ga ik ras door de drukte naar huis, eerst naar het station. Men zegt als je de tweede dag goed door geraakt, zijn de andere twee dagen een peulenschil.
Derde dag: Opnieuw een zeer warme dag. Ik bof in zoverre met mijn route, dat deze grotendeels overgroeid dus in de schaduw te belopen is. De bekende route de stad uit, en krijg een mooi landwegje te gaan naar dorp Malden, ga langs het kanaal naar Mook de meest noordelijke gemeente van de provincie Limburg. Vlak voor Mook bij het veerpont over de Maas, de verbinding tussen twee provincies, Noord Brabant en Limburg, zijn de dagelijkse rustposten ingericht. Een horeca zaak heeft met een vrijwillige gevraagde bijdrage welke en hoeveel dan ook, alles eigenlijk gratis voor de wandelaar in de aanbieding, van fris en fruit en eenvoudig eetgerei. Na deze pauze gaat het 't dorp door, elk dorp heeft zijn feestelijkheden dezer dagen, versiert en al en vooral muziek ook van eenlingen, en trio's of andere kleine orkesten tot grote harmonieën en fanfares. Na Mook vangen de heuvels aan. Een lange beboste klim van nogal wat kilometers, alsof we de bergen in gaan! Geluk voor deze afstand want schaduw is meer dan welkom. Komen boven in de heuveltoppen hoofd etappeplaats Groesbeek, het is er een feest van jewelste en extreem druk aan de route, indrukwekkend al dat enthousiasme, emotievol. Klimmen dorp uit en daar wacht de z.g. scherprechter, de befaamde Zevenheuvelenweg. Het lijkt de Alp d'Huez wel in de grote tour. Caravans omsluiten kilometers lang de route. Zij slepen met hun enthousiasme, de wandelaar erdoor. Publiek en wandelaars genieten intens. De sfeer is geweldig. Geraken in Berg en Dal, en mogen rechtaan zowat op Nijmegen aan, zowat geheel overdekt. De stadsgrens overgaand, een schaduwrijke route op. Gaan een volkswijk later in waar alles wit gekleurd is, de kledij der inwoners, de vlaggen en vaantjes en slingerende vlagjes drietips boven je hoofd, witte ballonnen, een waar feest de doortocht, Volgen een lange straat en nog tussenstraatjes waar het leven bruist, en staan we plots op onze finishplaats. Opnieuw afmelden en snel op huis aan, uit de drukte en feestelijkheden. Naar de rust van thuis.
Vierde dag: De tienduizenden uit het wandellegioen gaan op weg voor de laatste dag. De meesten krijgen drie provinciën te bewandelen vandaag: Gelderland, Noord Brabant, en Limburg. Al ruim een week lang staat er erg veel zitmeubilair in aller vorm aan de intochtroute van de St.Annastraat, voor deze week en dag omgedoopt in de naam Via Gladiola, omdat de bloemen voor de wandelaars overwegend gladiolen zijn. Zelfde route van vorige twee dagen gaan we de stad uit, tot aan autoweg A73 waar we vergast worden door een fantastisch claxon en toeterconcert van het autoverkeer wanneer men ons massaal over het viaduct ziet trekken. Krijgen een prachtige natuurweg daarna door de bossen en vennen van de Hatertse heide op dorp Overasselt aan. Natuurlijk laat ook dit dorp zich niet onbetuigd in een grootse ontvangst. Na de dorpskom een wijk zig-zag door, klimmen we een dijk op die slingert aan de noordelijke rand van de Maasrivier. We lopen nog juist in Gelderland, de overkant hiervan is Brabant. De dijk wordt even verderop erg smal en we lopen in de volle zon want bomen kent deze dijk niet.... De dijk slingert diepe bochten langs de rivier met wijdse zichten. Ver voor ons zien we de autoweg A73 waar het verkeer langzaam rijdt om ons te observeren, die vinden het een machtig gezicht zo;n lange slinger lopers door het landschap op de dijk kilometers ver weg zichtbaar. En dat is het ook, omkijkend. We gaan vlak voor autoweg de dijk af en lopen dorp Heumen binnen, een lief Gelders dorpke, met een warme ontvangst, we worden dezer dagen overal, met spandoeken en borden speciaal welkom geheten, en dorp uit weer een tot ziens toegeroepen. Dorp uit geraken we aan de routepunt waar alle afstanden tezamen komen en wel Malden. Vanaf hier begint een grandioze finale intocht route. De begroetingen van het massale publiek kent geen grenzen, het enthousiasme groeit met de laatste kilometers. Het publiek neemt toe met vele honderdduizenden, totaal uitzinnige bewonderende mensen, allen klappen zingen roepen en soms leuzen. Spandoeken, borden, vlaggende. Het is zeer aangrijpend en aandoenlijk, emoties kennen geen grenzen, wij zijn hun Helden met hoofdletter. Het laatste dorp in de route is een groot feest in de doortocht. De rijen mensen groeit per k.m. zowat, en aan de stadsgrens worden de rijen zó dik, onvoorstelbaar en in deze hitte! De laatste kilometers staan er zelfs tribunes volgepakt alsof je door enorme stadions loopt. Overal krijgen we een warm en enorm onthaal, het publiek is zowat gek geworden van enthousiasme. Juichen, applaus, slogans, zingen, optredens, dansen. Het moedigt de wandelaar aan, doet de pijnen en ongemak vergeten. Ook de bloemen zijn massaal, vaak ook van totaal onbekenden. Ik kan het niet meer vatten en er komen tranen in mijn ogen zo'n aandoenlijke taferelen, zoveel blijdschap zoveel intens gelukkige mensen, wandelaars en publiek. We geven toe het was een zeer warme editie deze vierdaagse en er stroomden tranen van geluk om mij heen. Er is in de vierdaagse zoveel te beleven , zien, zo'n hechte gemeenschap uit landen van over de wereld, iedereen is er voor elkaar, zoals een strofe in het vierdaagselied klinkt. Wij zijn een voor allen en allen zijn we een. En dat is zonder meer zo. Van alle komaf en geledingen hoog tot lage afkomst, allen lopen met hetzelfde doel: Aankomen, en in vrede en vriendschap banden smeden voor het leven. Aan conferentietafels doet men hier maanden jaren over zonder vaak uitkomst. Hier in Nijmegen gebeurt het in een of paar dagen. Dit feest laat je nooit meer los. Ik heb opnieuw een fantastische Vierdaagse gehad. Het is onder ons al lang duidelijk, het is een virus dat je nooit meer kwijt kan raken. De stad begint deze avond en grandioos finale feest in de binnenstad vooral. Tot in de kleine uurtjes. Ik zal er niet bij zijn. Geachte lezer{s} Ik moest dit verslag zo beknopt mogelijk houden, maar geloof me er is zoveel te zien en te beleven en over te schrijven dat mijn type vingers me pijn doen. Wens u allen goeds en geluk. Tot mijn volgend schrijven. Ik groet u met "Houdoe"!
