Het doorgaande verkeer aan de startlokatie remt sterk af, zij zien een verkeersregelaar aan de weg staan en maar vermoeden een verkeerscontrole. Op de parkeerplaats is het levendig druk, niet met wandelaars, maar activiteiten als atletiek van deze club. Bij inschrijving bekom ik een munt voor een gratis consumptie en een mandarijn. Neem de parkoersomschrijving in vogelvlucht door, en ga op pad. Langs de verkeersregelaar af, een fietspad op en vervolgens onderlangs een talud van een autoweg {E34/ A67} een graspad op langs riviertje De Run die tegenstrooms me tegemoet komt dus. Het is er flink drassig en bedekt met herfstbladeren. Ook de plassen water bedekken dit pad en het is goed opletten deze te omzeilen, verraderlijk onder het herfstblad . De luidspreker van het atletiekgebeuren hoor ik nog lang na de start. Erg hoog volume. Een waterval even verderop is hoorbaar in het verder stille landschap. Steek later per brug de stroom over en kom in gehucht Heers, even asfalt onder de schoenen. Ga langs een schilderachtige brink met bewoning weer het Kepenlandschap in, en volg een eikenweg. Rijpaarden kijken me verbaasd na, spitsen de oren, en verwachten m.i. dat ik een voederaar voor ze zal zijn vermoedelijk. Het asfalt vervolgt . In de verre omgeving komt klokgelui uit de omliggende dorpen mij ter ore. Ga een graspad in, welke van groenstrook overgaat in bosgebied, opnieuw is het opletten op vaste grond en het zandpaadje dat onder bladafval ligt verborgen, stap over takken en boomstammen. Een t-splitsing voor riviertje De Run ga ik langsheen, een stuw met val over terug langs deze rivier, weer even asfalt en een pad in welke me naar een ven en visvijver leidt. Het Vlasrootven is drooggemalen voor/ door werkzaamheden, er staat een dragline, maar mijn te gane pad is best te belopen eromheen. Kom weer aan fietspad , steek even verderop een doorgaande weg over, bos in en wordt afgezet aan de boorden van De Dommelrivier. Wordt omstuwd op smal paadje met allerlei groeisels en waar de oever het begeven heeft is even een voorzichtig te nemen doorgang daarom. Pak weidedraad vast, gelukkig geen spanning op. Na stukje bossages een weidepad in langs boorden bos, tot aan voornoemd fietspad, volg ik deze , en kom aan een watermolen in de Dommel, de gemeentegrens Veldhoven- Waalre. Sla rustplaats over een smal paadje in, en vervolgens een heg door met gewelfachtige doorgang, een beukenheg, Wat vaste campingbewoning langs, om mijn pad te vervolgen door moerasgebied, en boswerk. Het is vanaf de start miezerig weer, donkergrijze lucht, nevelig, koud, echt herfst, en de kleuren in het bos en verdere natuur zien er betoverend uit. Herfst ten voeten uit, en ik zit warm weggedoken in mijn winter-wandelkloffie. Temperaturen enkele graden boven nul. Mag na een opener pad een klaphek door een weideland ingaan, let op dit pad op koeienvlaaien, ga weer hek door weiland uit, een smalle plank met schuine brugleuningen, rivier over , weer drassige paden door en het landschap verandert in weide en akkerlanden winterklaar, percelen omsloten door oude en jonge groenstroken, bomenrijen. Paden met Y en t splitsingen ga ik door. Pad stuurt me door een klaphek een wegje op. Parkoersuitzetter ziet zich genoodzaakt een alternatieve route te maken wegens te slecht begaanbaar pad. Vervolg een poos asfaltwegje verkeersvrij door open landerijen, en kom aan doorgaande verbindingsweg fietspad . Vlak voor Valkenswaard herpakt de eigenlijke route weer, weet een doorsteek, en ga rand bebouwing een pad op welke verdwijnt in bos. Reuk van rottend herfstblad ontwaar ik, de herfstkleuren zijn hier fenomenaal mooi, en hoewel bepijling af is presteer ik het nog verkeerd te lopen, ga op mijn schreden terug, en dan lijkt alles op elkaar, ik verdwaal even, besluit dan maar even eigen weg te volgen, tot ik plots de bepijling weer tref, klopt met omschrijving een pijlnummering. Regendruppels hangen als kristallen aan de kale struiken. Een ven langsheen, ga verder in bospaden tot brede zandweg die overgaat in asfalt. Ga onder Waalre door naar volgend gehucht. Loon genaamd. Een verkeersbord met verzoek langzamer te rijden vanwege stofoverlast aanwonenden. Hoef niet behoedzaam te stappen, want de grond is verzadigd nat. Sla opnieuw rust zijnde een café over en vervolg. Opnieuw een prachtige oude brink waar de tijd blijkt stilgestaan te hebben, met oude boerderijen omringd. Moet van brink een hoge smal heggenpad in, een kerkepaadje genaamd, uit vroeger tijden, het is door nattigheid opletten waar ik schoenen plaats. Stapels boomstammen hout voorbij. Wat bos door, een klinkerwegje, even wijkje door, kom dan zandweg op, en blijkt parkoersman me met een grote bocht om Waalre te sturen, door rustige stille landschappen. Een kat komt uit de wei gewandeld , maar zet er een spurt in naar huis wanneer ze mij ziet, ze was vast op veldmuizenjacht. Beland weer door akkerlanden duidelijk winterklaar. Een verharde zandweg langs sportvelden, terug overgaand even in asfalt en weer veldpaadjes wordt ik enige malen geconfronteerd met zwermen weidevogels, mijn wat kleurige paraplu doet de zwerm opschrikken en een grote wolk van vogels scheert over de weide en akkerlanden. Het blijft zowat de hele wandeltocht druilerig. Volstrekte stilte om me heen zowat mijn hele wandelweg, allen op de wereld. Een drassig paadje weer in waar terreinwerkers dit pad omwoeld hebben met hun kolossale machines, langs stapels boomtakken, een slingerpad door open landerijen. Ik beland aan weer doorgaande weg, mag fietspad op, tot vlak voor een helling naar snelwegviaduct, ga ik fietspad af, een kort asfaltweggetje op en daar loop ik langs de autosnelweg wel op veilige afstand, langs kerstdennenteelt, weide en akkerlanden. Opnieuw zwermen vogels over me heen. In de verte tekent iets af wat de finish doet vermoeden, en dat blijkt dan ook later. Steek die weg over en kom aan de finishplaats uit. Binnen is het evenals vanmorgen een drukte van belang, vanwege andere dan wandelen, clubaktiviteiten, maar vind er na afmelding toch nog plaatsje om even te zitten. Ik kijk terug op een echte herfsttocht, enkel de wind ontbrak, maar had toch nog veel hemelvocht ervaren, voor de rest alle ingrediënten waar een herfsttocht voor staat. Een schitterend parkoers, prima bepijld. Alle lof voor de uitzetters, en andere medewerkers. Jammer was dat de opkomst wat achterbleef bij de verwachtingen. St. Nicolaastijd of het druilerige weer, in tegenstelling tot voorspellingen, zal de oorzaak zijn geweest. Heb genoten van een schitterend herfstparkoers. Hulde aan het personeel van parkoers en andere aangelegenheden de tocht betreffende. De actieve wandelaars die hier nu afwezig waren, hebben een prachtige natuurtocht gemist. De herfst in al haar glorie. Dat kunnen zij in een volgende gelegenheid alsnog goedmaken. Volgende week? Daar hoef ik niet over na te denken. OLAT vanuit Someren-heide, een bijdorp van Someren, bekend om haar jaarlijkse Kennedymars en feestprogramma eromheen. Daar heb ik weer hoge verwachtingen van gezien prachtige natuurrijke omgeving. m.n. Onze Vlaamse wandelvrienden kennen de naam al , en zullen best veeltallig aanwezig zijn hier weer. Beste lezers: Ik groet u met het Brabantse "Houdoe" . Tot volgende keer weer, mogelijk tref ik jullie hier volgende week ook. Hartelijk gegroet: Van: Peter Heesakkers.
Ik word wakker met een uurtje langer slapen vanwege de terugzetting van de klok naar wintertijd. Bij de ochtendschemering zie ik kleine donkere wolkjes, met een rode rand. Op mijn weg naar Boxtel zie ik grondmist. Het belooft niet te min een mooie zonnige dag te worden. In de schoolkantine van het plaatselijke lyceum de startplaats dus is het een levendige drukte. De startroute gaat dwars door de dorpskom het oude centrum. Een oud hobbelig kasseiwegje stuurt me door een steeg, stille winkelstraten over de markt met een standbeeldje van "stapke voets" levensecht, kennelijk een fameuze straatveger eertijds, met schop en bezem in zijn handen. Boxtel lijkt in diepe rust, gezien de leegte van haar straten. Na wat straten gaan we een steeg in. Het parkoers wisselt snel in parken, oude en nieuwe bebouwing, zeer recent tot voor-oorlogs. Herbouwde straten met appartementen. Een achterom heggepaadje door, een vennetje , in natuurlijk een parkje, paden rijk bezaaid met beukennootjes. Na dit parkje een groenige villa en bungalowwijk door. Om dan het Sparrenrijkbos door te gaan, echter het bos is in tegenstelling zijn naam rijkelijk voorzien met allerlei soorten bomen, benevens de spar. De paden gaan schuil onder een bladerdek, van afgevallen bladeren. De herfst heeft haar intrede duidelijk gedaan. De bomen kleuren prachtig, een schilder kan het niet mooier. Geniet van doorkijkjes naar velden en akkers winterklaar, omrand met veelkleurige bomen van die bossen. Een oude beukenlaan door welke overgaat in versmald pad. Draaien met de schouders tussen dicht opeenstaand groen. Draai een breed bospad of weg in met veel tourfietsverkeer omzoomd met oude eiken. Kunnen gemakkelijk fietsers ontwijken door bosweg zand te gaan lopen. Steek een doorgaande weg over, om meteen natuurgebied Eikenhorst in te gaan, ook doorkijkjes waar in de schaduw witbevroren landerijen. Nachtvorst dus. Steek middels een graspad een wei over, naar opnieuw bosperceel, overgaand in rietkragen manshoog, welke aan een stroom staan. Na wat wild en ruigte geslinger kom ik aan een 30 m. brede stroom, in wijdse ruimte en volg deze stroom, met watervallen en sluizen, de Essche stroom middels graspad, al flink vertrapt door mijn voorgangers. Mooie waterspiegels leiden me af, tuur de wijdse omgeving af, het decor van rijk gekleurde bomenpartijen. Een rustgevende omgeving. Even lijkt het erop dat we Vught zullen aandoen, maar met een slingerend fietspad worden we onder de autoweg A2 naar Utrecht-Amsterdam doorgestuurd. Betreden dan natuurgebied Halder. Een breed verhard pad op enerzijds blik in de ruimte noordwaarts, maar aan rand van bos anderzijds, onder oude eikenbomen door, met uiteraard de grond rijkelijk bezaaid met eikels. Afwisselend asfalt en grindpaadjes naderen we St. Michielsgestel, door landelijke taferelen. De Theereheide door. De herfstzon warmt intussen op, en schijnt bijna wolkloos. Jacks gaan uit en worden om de middels geknoopt. Bereik dan een boerderij-erf waar de club de rustpost voorzien heeft, knus en gezellig buiten zitten we in de zon en ik bezie naast alle klets her en der, de wandelaars aankomen en vertrekken. Erg veel bekenden. Een leuke ontmoetingsplaats. Ga na de pauze, even asfaltwegje in wat overgaat in een fietspad, welke een tijdlang draait door het landschap, en me brengt aan de oevers van de eerder genoemde E-stroom. Opnieuw volgt een graspad hierlangs over dijken die aangelegd zijn tegen opkomend Maaswater uit vroeger eeuwen, wanneer na een flinke regentijd de Maas buiten haar oevers trad. Mogen later de dijk af die nooit verveelde, om weer landerijen in te gaan en zowaar een weide vol koeien, welke dit jaar schijnt steeds zeldzamer te worden. In de rivierdalen groeit volop mattenbies, wat vroeger als vlechtwerk diende. Ga na landerigheid een overdekte groenstrook in over een dijkje met doorkijkjes naar wisselend landschap almaar rechtdoor, en ga over in dicht bosgebied met opnieuw kleurige bomen en herfst bladwerk. Een waar schilderijpalet. Lage eikenstruiken langs in volle kleur en bruine varensgebieden. Gaan dwars door een golfterrein met spaarzame golfers toch. Hoef niet op te letten op rondvliegende golfballen. Aan rand golfterrein een smal bospaadje in. Bladerpaadjes en het is zoeken naar het pad te gaan. Om ons dwarrelt het blad uit de bomen. Een grindpad door bosgebied zet me af op een fietspad met doorgaande weg die Boxtel met St. Michielsgestel verbindt. Deze bosweg is wat lang maar zeker niet vervelend, en veel afleiding aan de natuur rondom. Weerszijden de weg is afgezet met gaaswerk-draad en her en der een luikje om klein wild doorgang naar ander bosgebied te bieden. Mag dan linksom een grindweg in, en ontdek dan een bordje met dicht en rijm, welke in dit gebied veel opgeld doen. Dichtwerk welke me opviel was met volgend opschrift: Vierdaagse: "Moeder is gaan lopen, dus vader zit alleen. 't Is moeilijk te verkopen vijf kinderen om je heen. Vader is degene die het gezin bestuurt. maar goed dat de Vierdaagse, geen vijf dagen duurt" . Van dichter, Gerard Bijvoet. Gedicht als naam dichter zeer toepasselijk! Helaas, menig wandelaar ziet dit bord niet en snelt voorbij. Hoe toevallig, van toepassing op wandelaars, ver van de vierdaagsestad zomaar in de weidse natuur, in een totaal andere provincie, wordt dichter geïnspireerd?! Ik zet mijn gang voort, tref steeds meer dagjesmensen die deze mooie herfstdag willen genieten per fiets en te voet. Na dit grote bos met opnieuw boeiende doorkijkjes, tref ik nog een dode wat groot uitgevallen muis dunkt me. Houtwallen opgeworpen om wild schuil te geven, muren met oude takken en planten, langs de bosweg. Volgt een lange stijging in de weg. Ga per viaduct over de voornoemde A2 autoweg met gehaast verkeer. Dalen hierna weer om een wilgenwegje in te gaan. Zie mogelijk honderdtallen ganzen aan water in de velden mogelijk trekganzen op weg naar warmere oorden voor de winter, die even een tussenlanding maken. Een weide met alpaca's langs, meest jonge exemplaren. Nog wat bokken , schapen, geiten in weilanden. De route slingert door de weilanden en akkers. Dient zich ineens bebouwing aan van Boxtel. Route-uitzetters bedienen ons van zo veel mogelijk groen door de bebouwing, met veel hoge flatgebouwen op het eind. Steken oude rijksweg Eindhoven -'s Hertogenbosch over en gaan oude bebouwing Boxtel in. Korte straatjes en stegen door, gaat het rechttoe op het lyceum af, de finish dus. Waar het na afmelding nog gezellig is met nablijvers, waaronder veel bekenden. Een afsluiting van een weergaloos mooie echte herfsttocht, in al haar pracht en praal. Het routecomité heeft weer prachtig werk geleverd. De wandelaars kwamen van ver uit het land, en ik ben er zeker van, dik tevreden. Met het nablijven worden we met de vroege zonsondergang geconfronteerd, waren vergeten dat de klok verzet was. Heb een wandeldag genoten met schitterende natuur. Kijk nu al uit naar hun mid-wintertocht 5 februari 2017. U kunt het Nederlandse wandelprogramma vinden op www.wandel.nl van onze nationale wandelbond , www. KWBN.nl. U beste lezers groet ik weer met een hartelijke Brabantse groet: "Houdoe"! Tot volgend keer weer. Van Peter Heesakkers
Schijndel: Een gedenkwaardige plaats voor mij. Waar ik mijn eerste wandeltocht liep, voorzichtig, op de 15 k.m. , wel in geweldige gietbuien juist tijdens die wandeling. Elke nieuwkomer die dat ervaren zou, zou de wandelschoenen aan de wilgen gehangen hebben, maar toen begon het pas echt voor mij. Liet me niet kennen en zette door, en vanaf dan zou het wandelfanatisme in mij toeslaan. Ik kwam stijf als een plank van deze tocht terug. Het centrum van het dorp is flink veranderd, en de bebouwing uit de kluiten gewassen sinds. Aan de rand van het dorpscentrum koos OLAT vandaag vanuit het ontspanningscentrum zijn activiteiten. We gaan direct het dorp uit, steken de randweg over, en meteen herken ik het begin van de route destijds. Dat deed me wel wat. Vrijwel direct kiest de club voor het padenwerk na de start. Populierenbomen voeren de boventoon in deze streek ruwweg ten zuiden van 'sHertogenbosch, de Meierij genaamd. Heerlijke paden slingeren we door, het hemelzwerk is azuurblauw, maar nog wat grondmist, wat prachtige zonnestralen tovert tussen de bomen door. Ochtenddauw ligt nog in de velden en weiden, en toch hoewel herfst, is het nog opmerkelijk groen in de natuur. De populier is zijn blad al aan het verliezen en aan het verkleuren, eind Augustus en in September al als gewoonlijk de eerste boom die al de komende herfst aankondigt. De paden zijn al bedekt met rottend herfstblad, van de populier. We gaan door vochtig moerasgebied. Treffen mooie doorkijkjes onderweg, allerlei struikgewas en boorden riet en andere grassen . Populier overheerst ook in deze streek, hout vooral voor de klompenmakerijen, en welke veel vocht onttrekt uit de grond. Wanneer een populier gekapt wordt, is het voorschrift dezelfde soort terug te planten vrijwel kort hierna. Zo blijft het gebied haar eigenheid behouden. Krijg na de eerste paden een betonpad , zo'n anderhalve meter breed te gaan, met veel recreatieverkeer, joggers, fietsers, zomaar wandelende dagjesmensen. De weersverwachting is gunstig, zonnig en zelfs warm, vrijwel geen wind. Eerder zomers dus. In een bocht van dit beton pad loop ik verkeerd, ga op de kortere afstand en dat ontdek ik aan de route-omschrijving. Ik keer were, en geraak aan het punt waar ik verkeerd ging. Wat een reacties van de lopers die ik tegemoet kom! Terug aan het betonpad zie ik de reden van verkeerd gaan. In het struikgewas hangt inderdaad een pijl. Graspaden zijn "in" vandaag, naast enkele keer glibberige modderpaden, maar dat is broekgebied nu eenmaal. Klaphekken ook en smalle balkenbrugjes als over al of niet droge slootjes en stroompjes. Een brede zandweg met natuurlijk populier en enkelmanspaadjes met boompjes kleine rode bessen. Waterlopen, balkbrugjes, gewone bruggen zijn ons deel, almaar smalle paden door poorten. Vlak onder een poort een verraderlijk diepe kuil wat me achterop komenden doet waarschuwen. Wandelknooppunt palen bepalen onze route deels. Gaan soms door agrarisch gebied. Weinig koeien weer buiten, maar ander weidevee als pony's, schapen, geiten, paarden. Dient zich de veldrustpost aan, en laat me brood en koffie goed smaken. Na rust brede zand veldweg op. Wat verder blijkt de appel inderdaad niet ver van de bomen te vallen, zeker niet bij jonge bomen. Rijp als ze zijn en niet kunnen wachten op haar plukkers. Trek door velden en langs waterlopen naar het natuurgebied Wijbosscher broek in. Aantal oude bomen wedijveren met jonge boompjes in het landschap. Oude bomen op de achtergrond fris groen nog met oude bomen op de achtergrond kaler wordend, en verkleurend. Wilgenboompjes maar ook grotere oude langs de paden. Moerasbos volgt. Paadje door weiden heen, met later meidoornheggen en om grasveld heen aan bosranden. Geraak ik aan de zaal rust. Buitenterras goed bezet met toeristen en wandelvolk. De Schaapskooi genaamd. Schuren voor die beesten nog leeg , zij grazen in de gebieden rondom deze uitspanning. De bediening is wat traag en toch veel jong personeel. Ze weten met de drukte geen raad. Een Vlaamse schuur, what's in the name? Hooiberg, mooie tuin en boomgaard, een heerlijke rustplaats toch. Hierna volgt asfaltwegje overgaand in brede zandweg door den boer zijn terreinen. Een pijl blijkt weg, of weggehaald door onverlaten. Papier brengt uitkomst weer, en gaan poos weer bossen in, nu veelsoortige bomen. Terug open zie ik op afstand contouren van stadje Veghel en gaan langs de randen van dorpje Wijbosch. Steek rotonde over met nogal fietsenstallingen en bushalten, gaat het dwars door industriegebied. Moet juist over oude spoorlijn, het Duits lijntje genaamd, deze lijn langslopen. Gaande van Boxtel, via Uden en Veghel, Mill en Gennep naar Duitsland eertijds, vandaar zijn naam. Het pad is soms wat ongemakkelijk vanwege de spoorkeien die de rails ondersteunen en steunden, en wat lang ook. Moet verderop over een smal muurtje in sloot wat niet plezant is voor ouderen en moeilijk lopenden bedenk ik. Ben nu aan andere kant spoorbaan en even verderop hebben parkoersuitzetters opnieuw een opgave, via een smalle plank over sloot naar de andere kant terug van het spoor, steunend aan twee paaltjes lukt het, dan de dijk opklauteren, traptreedjes op, spoorbaan over en weer stenig pad volgen. Voetmassage en blarenplagers, voet omzwikkers. Bereik dan spoorwegovergang in doorgaande weg Schijndel in, daar wacht de tweede rustpost. Laat de soep en brood wel smaken. Nee we zijn er nog lang niet ! Het pad langs spoor vervolgt aldoor over soms stenige paden losse spoorkeien, en blijken de routemensen nog een hele omweg om Schijndel in petto te hebben. Eindelijk mogen we dan van het spoorlijntje afscheid nemen, dit was vaak overgroeid, met struikgewas en jonge boompjes, tussen zijn rails, kruisen het en duiken de landerijen in van ook al geoogste maïsvelden, inmiddels kale vlakten dan. Steven nog wat landerijwerk door, rustige wegjes en den boer zijnen doen. Om na enige tijd bebouwing te bereiken, blijkt Schijndel te zijn. Ga door langs scholengemeenschappen en bejaardencentra langs, sommigen zitten buiten op bankjes te klessebessen met elkaar, sommigen ons groetend en zij genieten van het wandelvolk. Een museum voorbij en dan volgen straatwerken, wat chaotisch! Over zowat een kilometer. De route voert ons door straten helemaal omwoeld met wegenwerken, bergen zand en diepe sleuven, riolen en andere leidingaanleg, waar hulpdiensten als ambulance en brandweer in geval van totaal nood, niet bereikbaar zijn, om bij de bewoners te komen. Ondoordacht en slordig. En dat mag van de gemeente? Heel onnadenkend!! We moeten over rubbermatten langs de voordeuren gaan. Ik vrees voor bewoners interieur en vloerbedekkingen. In geval van zand of modder! Welk brein verzint zoiets nu? Steek dorpsstraat over en daar staat een monumentaal pand helemaal in een glazen kast gehuld. Dak en muren. Glaswanden dus waarachter de oude muren, byzonder om te zien. Een glazen huis dus. Draaien dan half om de even zo oude kerk, komen langs een plek met hangjeugd aan de dorpskroeg, en ga ze in alle rust voorbij. Ik verslik me in een afslag en wordt door oudere dames terug op het juiste pad geroepen, wandelen wat steegjes door, en geraken op een bekende weg naar de finishplaats. Een dorpse ontspannings en zaalsportcentrum, staat daar gloednieuw te wezen. Een puike start/finishplaats dat wel. De route vandaag was weer Echt OLAT, hun eigen slogan. Prachtig nazomerweer, enkel vliegtuigstrepen waren er onderweg. Dat zou vanaf maandag zwaar veranderen zegt de weerman ons. Op de finish tref ik Noud weer, de hoffotograaf van deze club. Zijn foto's zullen in de loop van de week op de site van OLAT.NL verschijnen. Een kort gezellig na zijn in de zaal volgt, vooraleer ik de thuisreis aanvaard. Toch weer een byzondere route vandaag en inderdaad echt OLAT. Trof nog best veel Belgen die vaak van ver de reis hadden ondernomen . Tot uit West-Vlaanderen. Daarnaast de oude getrouwen, bekende, altoos aanwezige wandelaars die al jaren noem maar klant zijn bij de club, ook van alom uit het land. Ik heb er vandaag weer mijn draai gevonden ook toch. Aan u beste lezers ik groet u met het Brabantse "Houdoe", weer. Tot volgend keer weer. Van: Peter Heesakkers.
Dit maal had deze club voor Bladel gekozen al startplaats van een van hun tochten doorheen het jaar. Het was even inlopen naar de startplaats in het gebied de Tipmast. Op mijn gang erheen tref ik de markering van het Renier Sniederspad welke hier start en Bladel met Antwerpen verbindt. Een bord met de naam Egypte verrast me, maar blijkt de straatnaam te zijn. Het ziet er overigens groen uit dus geen Egyptische toestanden wat natuur aangaat. Ik hoor tot tweemaal toe knalgeluiden op mijn gang, en kom tot de ontdekking dat kastanjes uit de bomen vallen, op autodaken en motorkappen, auto´s van wandelaars al onderweg. De naam van deze tocht is vernoemd naar Zwarte kaat, een heks welke in Bladel en omstreken huishield en woonde, en onderweg tijdens deze tocht verhaalt over deze vrouw. Het voert te ver om de geschiedenis te vertellen, u kunt beter googelen naar "zwarte kaat", als u meer hierover wil weten. Kastanjes en talloze bolsters komen voor mijn voeten , onderweg naar het startburo. Na inschrijving vangt mijn wandeling aan. Passeer talloze vakantiewoningen in het groen al meteen. Ook het bosgebied van de Kempen biedt zich direct aan. Geraak, na even op een trimbaan met allerlei oefen/apparaten. Kom voorbij een monument, ter nageachtenis van drie overledenen maar kan geen plaquette of anderszins ontdekken van het verhaal hierachter. Onder mijn voeten boomvruchten als denne/appels , eikels, kastanjebolsters, het is al meteen een gemeleerd bosbestand van veler boomsoorten door elkaar, en wat onderweg opvalt groen in plaats van herfstkleuren overheerst. Kom ook langs kleine heideveldjes. Toch dwarrelt nu en dan lover rondom me. Zie soms ook boleten, maar paddestoelen nauwelijks, en toch het is herfst. Ook vallen op jonge boompjes en struikgewassen bospercelen, en ruigtegroei mag hier haar gang gaan. De rustpost dient zich al na een vier k.m. aan met een prachtige goedvoorziene kadiwagen, de trots van deze club. Kadi staat voor kantinedienst. Een ruim terras erbij zodat ieder zich in alle rust en gemak kan zetten. Na deze rust krijgen we een beekdalwandeling voorgeschoteld. Aller soorten grassen, enorme vlakten bosbesstruiken in de onmetelijke stille en grote bossen zijn ons deel, jonge en oude bomen door elkaar. Struin door bospaden en her en der fietspadennetwerken, toerist en wandelaar kunnen hier hun hartje ophalen, en niet vergeten de heerlijke bosgeuren onderweg. Paden lopen is het patroon van deze dag. Geraak aan de autoweg E34 genoemd door de Vlamingen, voor ons op Nederlands gebied A67 en aangelegd destijds als de E3 gaande van Stockholm naar Lissabon. We laten het verkeersgeraas weer achter ons naar de natuurlijke rust en stilte. Weide en akkerlandschappen zijn in deze bosstreek verweven. Zie dit jaar opmerkelijk weinig koeien {!?}. En wanneer ik ze later toch nog tref zeg ik ach het zijn misschien wel herfstkoeien, wat lacherig naar medewandelaars. Een bord met natuuruitleg vertelt ons dat we in natuurgebied De Pals lopen, en ziedaar, een groepje rode vliegenzwammen naast het pad! Een bosperceel waar hoge vergeelde varens tussen de bomen staan, even verder toch weer groene. Het is een heerlijke slingerpaden partij door smalle, brede en grassenhoge paden. Teken zullen geen vat op me hebben vanwege lange broek. Geraak weer aan de rustpost van daarstraks, en krijg een heerlijke voedzame warme kop soep, voor een spotprijs aangeboden. We zitten in de frisse herfstwind uit oostelijke richtingen, maar het is er absoluut gezellig. Een visvijverwandeling mag niet doorgaan van de boswachter, maar niet getreurd, ik krijg na rust weer heerlijke houtsprokkelpaadjes te gaan, en zie stapels rijen boomstammen, de boswerkers dunnen het bos uit om grondgroeisels hun kans te geven. Alom sporen van bosmachines. De geoogste stammen ruiken ook flink toch. Eindeloos dolen door de natuur en uit de frisse herfstwind volgt weer. De routeuitzetters , pijlen aanbrengers en ophalers hebben een hel of a job, zoveel is zeker. Het is perfect gepijld, maar toch ik houd mijn routebeschrijving paraat. Elke meter van traject staat omschreven, met de totaalafstanden optellend. Er is weer schitterend werk verricht door de routebouwers. Pijlen ook genummerd opvolgend, conform papier. Een boomstam omzwachteld met gele zwammen, grasakkers in de bossen met opmerkelijk kort gras, teeltakkers velen zijn als winterklaar, her en der geoogste mais-akkers al, kale vlakten, en bosranden, het is ongelooflijk mooi hier. Kom langs de Heksenboom, ja die van het verhaal zwarte kaat, duidelijk honderden jaren oud lijkt. Grillige takkendak met weinig lover, dat wel, een oude beukenboom. Die veel kan verhalen en al die jaren en eeuwen de natuurgrillen weerstond. Sprokkelhoutpaadjes weer volgen op, draai met schouders door smalle paadjes langs de bomen, soms ontbreken echte paden door grillige aanplant of door de natuur ingenomen. Draai drie kwart om een groen kort grasveld heen en bezie bosrand van drie zijden zo gaande per smal pad met boomwortels vaak bovengronds. Onder aan boomstam een grote elfenbank, je zou er bijna op gaan zitten, dit exemplaar moet erg stevig zijn schat ik in. Even weidegebied met overwegend zwartbont vee, koeien dus, van het friese ras zegt men. Kom langs een plek waar zwarte kaat eens gewoond zou hebben. Nu een verblijfhut voor natuurgaanders. Eindig in natuurlandgoed Ten Vorsel waar een hoge terp zich een vleermuizenkolonie schuilhoudt en deze via een zeg maar luikje in en uit kunnen vliegen, maar dan is het wachten op de avondschemer vooraleer deze buitenkomen. Bossen worden afgewisseld met landschappen weiden en akkers, her en der een boerenschuur aan de einder. De akkers veelal winterklaar. Ga weer bos in en ontdek vakantiewoningen van af de start en kom tot de conclusie dat de finish nadert. En zo blijkt ook. Een geweldig compliment past de club, de routeuitzetters, bepijlers, vrijwilligers, bestuur, de bemensing van de rustpost-verzorgenden. De club heeft weer een geweldig visitekaartje afgegeven, en het mooie grote kempengebied volledig uitgebuit, met een route om je vingers bij af te likken. Rust , ruimte, en puur natuur. In een woord fantastisch. Een lokker voor elke wandelaar. Heel veel dank aan de inzet van clubleden. Als klap op de vuurpijl geeft Annelies een bestuurslid en helper me nog een lift naar Eersel. Kan het nog mooier !? Noteer de club maar in uw wandelagenda. Medio December een kersttocht vanuit Luyksgestel, een paar k.m. van het Belgische Lommel. De Grenslopers, weet u wel? Mijn volgende tochten zullen OLAT in Schijndel en Boxtel zijn, ook twee natuurklassiekers. U beste lezers, groet ik weer, met het Brabantse: Houdoe ! Tot volgend keer. Van Peter Heesakkers
De afkorting van deze zeer actieve club betekent , Groot Veldhovense Atletiekclub. Veldhoven , is gesitueerd even ten zuid-westen van grote stad Eindhoven, en desalniettemin toch verbonden met de stadsdienstbus. Gemakkelijk bereikbaar voor de niet autobezitter dus. Een wandelaar blijkbaar ergens uit het verre westen des lands, blijkt dezelfde bestemming te hebben, en na vraag aan de buschauffeur, kan ik hem geleiden naar de startplaats en waar uit te stappen. Aan de uitstaphalte gekomen zet deze er een spurt in echter, waar ik nog op stoom moet komen. Na een tiental minuten gaans laat ik me geleiden door een luidsprekergeluid, die duidelijk wedstrijdelementen verkondigt. De atletiekclub houdt tevens activiteiten als waar deze oorspronkelijk voor bedoeld is, op deze vroege zondagmorgen. Ik betreed een schitterende accomodatie met eigen cafézaal, waar het goed toeven blijkt, en de prijsvoering zonder meer populair genoemd mag worden. Het is daarbinnen een levendige bedoening. De inschrijving gaat vlot en ik trek nog even mijn dunne jack uit want vandaag is een recordwarmte voorspeld al is het in de vroegte nog enigzins frisjes als ik de reis hiernaartoe aanvang. Mijn zonnebril en kleppet op ga ik in zomers tenue op weg. Langs de atletiekbaan van hun goedvoorziene sportpark, schrik ik me de weet ik wat, bij een startschot en stormt een groepje atletiekers weg. Het is er overigens levendig druk daar aan het veld en zijn banen. Ik doe het toch maar rustiger aan, en laat het terrein marcherend achter me. Ben meteen in den buiten van schoolterreinen en een recente grote woonwijk, temidden van de natuur. Krijg anschluss met een fitte zestiger, die meteen ook kond doet van zijn voorbije zorgelijke tijd en nu zijn ontspanning heeft gevonden in activiteiten als wandelen. Wandelen reinigt de geest, en zet je zorgen aan de kant. We gaan door open enigzins golvend terrein, velden met verwaarloosd groen en akkers, groepen bomen her en der, en in de verte aldoor opstijgende witte vogels van een naburig vliegveld. We zijn er gauw aan gewend. Ons routepapier vermeld geduldig en exact alle wandelpaden, die we te gaan hebben, onder een stralende en dus zonnige hemelzwerk. De omschrijving zeer nauwkeurig, houd ik bij de hand, en vink de regels aan welke ik betreed. De pijlen zijn conform papier genummerd, en zelfs de meters tien tot honderdtallen staan erop vermeld. Met de route is duidelijk een kenner bezig geweest. Gelukkig is veel schaduw onderweg voorzien, door bossen en wegjes met bomen, maar zand en graspaden overheersen toch deze route door een schitterend Kempenland, her en der een akkerveld, tuinbouwgewassen, ruig begroeide velden het parkoers schakeert voortdurend. Ik ben helemaal in mijn element met dit parkoers. Alom rust ook, enkel verre kerkklokken zijn hoorbaar. Moet naast paden ook een droge sloot door onder oude beuken en sparrebossen. Bossen rijk geschakeerd met diverse boomsoorten en percelen, nu en dan onderbroken, met veldjes. Ik passeer enkele grafheuvels uit de merovingische tijd en préhistorie, hier opgravingen van urnen en wat dies meer zij uit die tijden. Overledenen werden onder koepels begraven, en kregen nog vanalles mee, voor op weg naar het hiernamaals. De parkoersen zijn in lengten ruim bemeten, maar daardoor ook byzonder mooi, mooier dan een afgepaste afstand, maar als ik op de open veldrustpost mijn kansen bereken op langere afstanden besluit ik toch maar voor een goede middenafstand welke trouwens ook langer uit zal vallen. Het is gezellig en druk op de veldpost, ik bemerk wel dat de grote meerderheid voor nog kortere afstanden lijken te kiezen gezien de warmte bijna 27 graden. De warmste dag sinds begin van de metingen in 1901 op deze datum zo verneem ik bij thuiskomst. Ik ga weer in de hoeven en ik krijg een zonder meer schitterend parkoers voorgeschoteld. Een dubbele boskruising zet me even op verkeerde benen, en als ik dat bemerk maak ik rechtsomkeer. De bepijling is niet altijd logisch, en vergt soms wat zoekwerk om deze toch te ontdekken, maar soit. Een mooi ven krijgen we ook erbij en verder trippel ik allerlei boswegjes en paadjes door, T-splitsingen kruisingen Y-splitsingen, spokkelhoutpaadjes, graspaadjes zijn wandelaars deel, door een rustieke omgeving, en snuif boslucht op. Geniet met een grote G. Passeer weer grafheuvels aan onderste randen met palen omringd, min of meer ronde bulten zijn het. Kom door gehucht Half Mijl genaamd. Na een kruising door bouwland even in de volle zon, en trek mijn pet lager over m'n voorhoofd. Lille noemt een bord, aan een wegje. Een sportpark achterlangs dat zonder meer bij het dorp Vessem hoort. Na weer een poos boswerk beland ik in een ruimte met lage groeisels, die blijken ontstaan uit het vroegere Groot Vessems Ven, ook wel "meer" genoemd, die door de groeiende waterwinning, droger kwam te staan, en wandel nu over de bodem waar eertijds water stond. Ik krijg een kunstmatige heuvel te beklimmen door middel van een natuurlijke trap, welke me een schitterende uitkijk geeft, over het restant van het toen nog grote meer. Vanaf een afgevlakte top. Het water is diep blauw. Daal aan de andere kant heuvel weer af en ruil open ruimte weer in voor bossen. Een ven nog en oud donker sparrenbos door. Mijn blad put uit door almaar bospaden te benoemen, en na wat k.m.rs doemt er een breed bospad op met asfaltfietspad erlangs, en uiteraard fietsverkeer, welke ik de ruimte geef door op de brede paralelle zandweg te blijven. Beland weer op de eerder vandaag voorziene veldpost, dus de grote lus. Kan hier gratis mijn schoenen laten verzorgen en of poetsen. Ga na rust langs monument Toterfout, waar ergens vijftiger jaren vorige eeuw veel opgravingen waren welke nu met stenen uitlegpanelen verteld wordt wat men waar en hoeveel gevonden heeft. Bereik weer bewoning wat dorpje Zand-Oerle blijkt te zijn met prachtige brink en wat horeca omheen, op het midden een oud kanon destijds door bewoners ergens uit de velden hierheen gesleept, uit de tweede wereldoorlog, ga niet dorp in maar een boswegje stuurt me ongeveer richting dorp Oerle welke behoort bij Veldhoven en dan coniferen heggenwegjes, prima onderhouden gladgeschoren. Ontdek twee bananenbomen in een dicht begroeide achtertuin, merkwaardig in ons klimaat! Nu komt er een veldenparkoers , langs een pas gehooid veld waar de geoogste hooi in rijen, nog ligt, wijdse blik hier met de contouren van Oerle op de achtergrond, een ander kerkdorp. Loop nu volop in de felle zon, over zanderige wegjes door akkerlandschappen, best zwaar lopen vaak, zo los het zand is. De droogte en de zeer warme tijd van voorbije weken laat bruine { gras} velden zien. Zo ook de bermen. Een grote moderne veldschuur langsheen, zie ik Veldhovense gebouwen aan de einders opdoemen. De lucht betrekt plotsklaps. Kom dan aan de finishplaats aan waar het nog even goed toeven is na afmelding, het is wel rustiger dan vanmorgen omdat het sportprogramma zijn einde heeft gevonden intussen. Neem afscheid van de aanwezigen, en bedank leden en bestuur in het byzonder met alle lof voor een schitterende dag, parkoers en organisatie. Zonder meer voor herhaling vatbaar. Krijg nog allerlei promomateriaal in handen gedrukt met o.a. hun tocht de tweede zondag van November, vanaf Het Witven in Veldhoven. Zie site GVAC.Nl . Een gelegenheid die zonder meer borg staat voor opnieuw een mooie tocht. Op mijn gang naar het dorp begint de lucht voorspelbaar te betrekken, wat overigens in mijn woonplaats beperkt zal blijven tot een niets betekenend buitje. Beste lezers. Ik groet jullie met: "Houdoe" { houd je goed} . Tot een volgend keer weer. Van: Peter Heesakkers.
Deze van de serie Grensparkwandelingen wordt georganiseerd door Wandelclub 55+ uit Eersel vanuit dorpje Knegsel wat bij gemeente Eersel hoort. Een wegwijzer in Steensel geeft aan 2 km. naar Knegsel wat ik zeer betwijfel, en eerder op 3 km. inschat gezien looptempo en tijd. Maar ach wat geeft het je bent wandelaar en die kijkt niet op een kilometertje of zo meer. Moet omzichtig langs wegwerkers heen gaan en begin een lange klim naar en over viaduct over de autoweg Eindhoven-Antwerpen. Geraak daar in een bebost gebied, en een eindweegs verder komen me al wandelaars tegemoet gelopen vanuit een zijpad en weer zijwegje in het groen. Dorpshuis De Leemhoef luidt de naam van de startgelegenheid, klinkt boerderij-achtig dus ik denk aan een omgebouwde of gerestaureerde boerderij. Knegsel, een klein Kempens dorpje, dat onder de rook van Eindhoven nog niet is uitgegroeid, tot een der satellietsteden in Eindhovens agglomeratie, maar echt dorps gebleven is. De Leemhoef komt in zicht en ik verbaas me over de accomodatie. Een splinternieuw gebouw met diverse ruimten, waaronder sportaccomodaties, waarvan ik de rendabiliteit voor zo'n klein dorp betwijfel, maar soit, niet mijn zorg. De straten en de pleinen en voorplein staan vol geparkeerde auto's van deelnemers. De Vlamingen zijn enorm vertegenwoordigd zo blijkt ook aan de nummerborden. Zo bewerkstelligt deze grens-wandel-actie dat meer wandelaars met elkaar in contact komen en elkaars clubs en streek leren kennen. Mijn routepapier bij inschrijving bekomende zegt aan de kop. Deelname aan deze tocht is geheel op eigen risico?! Oei, waar kan ik me aan verwachten dan? Twee straten gaans ben ik het vriendelijke en vredig ogende Kempendorp al uit, een zandwegje in. Op een vijfsprong van bospaden, moet ik een statige oude beukenlaan in welke het bos doorsnijdt. Een dicht bos ook en toch ook recentelijk uitgedund getuige de flinke stapels hout of boomstammen langs de route, het ruikt ook lekker naar het recent gevallen vocht. Het is ook switchen langs plassen op de paden, maar het is nog begaanbaar. Het wordt plots stil achter me en dan blijkt , dat ik een afslag met pijl, dat wel, gemist heb. Overigens blijkt het parkoers prima gepijld al zijn sommige routeduiders wel wat veel verborgen in het groen. Ik moet een halve draai maken om een grafheuvel die deze streek rijk is uit de Merovingische tijd, welke heuvels met palen omrand zijn. Uit opgravingen teruggevonden. . Ging ik met helder weer van start, de lucht raakt steeds meer bedekt met stapelwolkjes wat open landschappen meer fleur geven, als lijken die schilderijen. En niet veel later zelfs raakt het half bewolkt. Er komen flinke koppen aan het zwerk. Ik tracht er figuren uit te fantaseren. Ik mag een flinke bocht om Knegsel gaan door het Kempische groen, om dan toch zandpaadjes voor asfalt te ruilen. Kruis de Veldhovense wegverbinding steek over naar fietspad in het bos en ben dan op de Moormanlaan, welke eigenlijk geen laan lijkt maar een bredere bosweg, die ook nog lang blijkt maar zeker enerverend is. Kruis wegje dat ik vanmorgen liep op weg naar Knegsel en beland zomaar ergens temidden bos aan de rustpost der club, waar het erg druk is. Na verwijlen ga ik verder op weg door boswegen en paden en kom weer in opener gebied met boszomen op de achtergronden met her en der een boerderijtje of boshuis aan de randen. De bewolking neemt toe maar er blijkt nog niets mis te gaan met de nattigheid. Het geeft het open gebied een prachtig cachet dat wel en ik heb mijn afleiding dus. Een oude eikenweg met asfalt stuurt me door velden bieten, kropsla, aardappelvelden, weiden, boontjes, akkers en maïs, kortom de boer zijn verdiensten en werk ten voeten uit. Het gebied geeft rust in mij. En rustig is het ook. Op de weg aan mijn voeten loopt een schaduw met me mee, onherkenbaar als zwart figuur, maar hij blijft me letterlijk voor de voeten lopen, toch niet hinderlijk moet ik toegeven maar communicatie met hem is onmogelijk. In een scherpe bocht in de weg naar links moet ik enigszins rechts en meteen links weer een bosrand volgen aan de akkers, en dan pakt het bos me weer helemaal in en is de schaduw gevlogen. Het zij zo. Krijg een serie Y en T splitsingen te nemen en knooppunten routepaden voor toeristische wandelaars bedoeld, in goddelijk mooie natuur. Geraak weer terug bij de rustpost van daarstraks, en na nuttiging en korte gesprekjes met al of niet bekenden, vang ik mijn route weer aan. Moet de Moormanlaan van vanmorgen tegen richting in gaan lopen. Weer lang maar zeker niet verveeld door het bosgroen, met her en der verborgen verblijven of woonst van mensen in goeden doen. Het Oeyenbos is het genaamd hier, en dat Oei klinkt onheilspellend, maar ben afgeleid van het snel wisselende groen. Ga o.a. langs velden met kweek-coniferen, en andere boomsoorten kweek de ene volgroeider dan de andere soorten maar toch in deze velden een mooi intermezzo. Het begint te motregenen, niet erg maar toch zodanig dat ik besluit mijn regenjack uit mijn rugzak te halen, en als je die eenmaal aantrekt of aan hebt is het alweer voorbij en zie ik in de verte, dat een bui me ongemoeid laat gelukkig. Ik krijg een visgraatachtig gelegd klinkerpad te volgen langs een verbindingsweg tussen Knegsel en Veldhoven zo vertellen me wegwijzers verderop. Ga deze weg af met zeer verspreide bewoning, en mogen zelfs particulier gebied doorkruisen, en bedank een der bewoners buiten staand met z'n kindjes voor het vriendelijke gebaar, wat zeer gewaardeerd wordt. Ja we moeten grondbezitters te vriend houden toch.. Ik geraak na enige tijd alweer op de Moormanlaan, na her en der verscholen villa's en huisjes al of niet vakantiebewoning, en een lange bosweg stuurt me opnieuw uiteindelijk naar de bekende rustpost, welke nu veel rustiger is na de twee vorige keren. Blijf er nu niet lang en vervolg een ander bospad mijn parkoers. Aan de route maakt een bewoner kond van de geboorte van Mats, in een versierde voortuin. Kom dan langs een amateursportpark, waar werkers voorbereidend werk doen voor de aanstaande competitie, en weet ik dat ik vlak bij Knegsel moet zijn. En zo geschiede, wat weidevee dient zich aan en dan komt bebouwing in zicht. Een klein smal asfaltwegje stuurt me op een wei aan met pony's, welke jong om zich heen hebben als een gemiddelde hond zo groot of klein zo je wilt. Ik bereik dan de dorpskom, en ineens dient zich de hoeve van de start aan van vanmorgen, nou ja ontspanningsgebouw toch. Zal er ooit een Leemhoef gestaan hebben in de jaren achter ons. In een aparte zaal zitten oudjes te kaarten en te knutselen. Ik neem even de tijd ter bezichtiging van het gebouw. Komen nog andere oude en nieuwe getrouwen binnenvallen van wandelaars. Later vang ik de terugtocht aan van de wandeling naar de lijnbus, in Steensel. Op de fietspaden waar ik moet lopen staat het onkruid meters hoog zogezegd, en hangen over het pad, wat het voor gebruikers smallere doorgang maakt, de gemeentewerkers of niet genoeg in dienst, of op vakantie, is het kennelijk niet opgevallen dit ongemak voor passanten . Kom ook langs het begin van een rivier hier nog een watergeultje dat hier ontspringt, De Gender genaamd. Welke in de befaamde Dommel uitmonden zal. Moet weer langs grondwerkers en begroet ze. Als ik aan de halte kom laat men het hemelwater los over Gods akkers, maar ik zit goddank wel droog in de halte. De lucht trekt totaal dicht. Ik mag weer terugzien op een werkelijk schitterende Kempische natuurtocht, prima beschrijving, goed bepijld, en in natuur ten voeten uit. Prima rustpost. Complimenten passen zeker op de organisatie. Keer voldaan huiswaarts. Beste lezer ik groet u. "Houdoe"en tot volgend keer weer. Van Peter Heesakkers
Op weg per o.v. naar de derde dag de Dag van Groesbeek genaamd. Elke dag is vernoemd naar de hoofd-etappe plaats van het parkoers. De reis wordt wat avontuurlijk. De trein welke toch tijdig vertrekt rijdt met ingehouden snelheid omdat voor ons een goederentrein rijdt. Ik mis daarom de overstaptijd op het tussenstation. Op dat station zijn al vroeg problemen en we moeten van perron verhuizen, om een andere trein te nemen, welke ook nog te laat vertrekt. Gister mochten we een half uur vroeger starten vanwege de hitte die voorspeld was. Nou ja scheelt drie k.m. lopen. Vandaag alles weer bij het oude. Dichte lange rijen verzamelen op plein De Wedren, in afwachting van het startsignaal, van duizenden wandelaars. Het aantal uitvallers van de vorige dagen is enorm hoog. De afmeldtijden waren al verlengt met een half uur. Ik liep en loop me geregeld vast in laat ik zeggen slenterende voorlopers, mogelijk slecht getrainden, slecht schoeisel, en medische problemen, als spierpijn en blaren. De stad uitgaand is een saaie route, we lopen n.l. drie maal dezelfde route de stad uit wat twee tot twee driekwart uur scheelt aleer we de bebouwing uit zijn. Meteen na de afdraai stedelijke bouw uit volgt een smal asfaltwegje door veelal open landschap een slingerwegje wat onze voorlopenden toont. Een dichte lange rij. Velden met gladiolen blijken plaatsgemaakt te hebben voor andere gewassen. De gladiolen zijn de hoofdmoot tijdens de intocht de vierde dag. Zij hebben een oud-Romeinse triomfbetekenis. Nijmegen kent een Romeinse tijd en is een der eerste en dus oudste steden van Nederland. Heden ten dage doet men nog regelmatig opgravingen en vondsten uit die tijd. En heeft men een museum om die vondsten te tonen. Het wandellegioen trekt door Malden als eerste doortochtplaats. Ook hier is het levendig druk met belangstellenden, muziekbands, en versieringen. Na deze plaats gaan we door parkachtig terrein een klim op die ons langs de oevers van het Maas/ Waal-kanaal brengt. Een paar k.m. verder bereiken we het drie-provinciënpunt, te weten Gelderland uitgaand de grens met de kop van Limburg in, gaan kanaalkant verlaten waar de Maas stroomt alwaar de overkant de Provincie Noord Brabant aan de overkant is. Een dijk op onder de bomenwegen uit op weg naar Mook, de meest noordelijke gemeente van Limburg. Mogen eindelijk de dijk af uit de felle zon middels een breed zand en kiezelwegje. Dan de oude rijksweg langs tussen Venlo en Nijmegen, spoorbrug onderdoor wandelen we Mook binnen, een der grote rustplaatsen in het veld dient zich aan, welke elke wandeldag zich zo'n drie keer aandienen, meest voor de militaire deelnemers bedoelt, maar ook de burger welkom is. Buiten dit kampement dienen zich horeca aan. Een der zaken vraagt een vrijwillige bijdrage aan en de loper kan zich hier gratis laven aan diverse dranken, eetgerei, en de andere stands hebben hier het nakijken. We zijn langs de Maas en zien de veerpont pendelen tussen Brabant en Limburg. Na wat verpozing gaan we echt het dorp Mook in. De dorpsnotabelen Burgemeester en wethouders {schepenen genaamd in België} en gemeenteraadsleden, moeten en willen heel wat deelnemershanden schudden, en wisselen korte begroetingen uit. Dit gebeurt in elke doortochtgemeente zo, elke dag weer. Steken dorpje uit rijksweg over en volgt een lange klimweg het aanvangende heuvellandschap in. Meest prachtig overgroeid en temidden van grote bospartijen een weg die geleidelijk maar voelbaar klimt, als wandelen we in de grote bergen, op weg naar het Gelderse Groesbeek. Het is een prachtige natuurweg, en uit de al brandende zon. Na wat k.m. rs gaan we de provinciegrens met Limburg weer over , Gelderland binnen. Even een slinger door Groesbeek, na de lange bosweg, en dan voegen we ons bij de andere afstandslopers. Het parkoers is eivol en het publiek is ook hier in vele duizendtallen aanwezig, en natuurlijk ook Groesbeek verwelkomt ons feestelijk met muziek allerlei levende en luidsprekers langs de route, en versierde route. Oergezellig weer hier, en de aanmoedigingen en applaus is niet van de lucht. Het gaat op en af heuvels het dorp door, dorp uit klim naar boven en we maken ons gereed voor de befaamde Zevenheuvelenweg. Langs deze weg een Ronde van Frankrijk indruk met geparkeerde caravans en stands, het is zwoegen in de hitte, water en fruit en meer eetgerei wordt aangeboden door rijen dik publieke belangstelling. De weg gaat voortdurend omhoog omlaag, maar de afleiding is voor de wandelaar enorm. Opblaasfiguren in het almaar golvend landschap, borden en spandoeken met meest persoonlijke aanmoedigingen voor meelopenden, met spreuken en rijmen. Ik leg hier een stop in bij twee bekende standhouders om even bij te praten en te zitten natuurlijk, en zie het oneindige legioen voorbijtrekken, zingend, strijdkreten, uniformen uit talloze vreemde landen ook. Politie, bedrijvengroepen, wandelgroepen, burgerdienstgroepen en wat al meer, daartussen natuurlijk de z.g. individuelen de grootste groep deelnemenden. Voorwaar een schitterend schouwspel voor het publiek dat urenlang het parkoers omzoomd zich geen moment vervelend kennelijk. Aan het eind van de Zevenheuvelen, de scherprechter, klimmen we Berg en Dal binnen, draaien een wijk door en belanden op de weg naar Nijmegen met gelukkig meer groen boven onze hoofden, zo ook later dwars door Nijmegen zuid-oost, waar in een woonwijk een waar volksfeest is losgebarsten, we krijgen een warm ontvangst en doortocht, witte ballonnen over de straten, en in wit geklede mensen, confettiregen en muziek natuurlijk, handgeklap, aanmoedigingen, een een woord fantastisch!!
We volgen een lange bomenweg door de wijk, om aan de Groesbeekseweg af te draaien door straten waar het publiek volledig uit hun bol gaat, een groot carnavalsfeest. Bereik dan plots de finish. Een prachtige warme en fijne dag. Ik bekom bij afmelding mijn knipkaart voor de vierde dag, en baan me een weg door de immense drukte op het station aan.
De vierde dag: Vanuit de trein zie ik donkere onheilspellende luchten opkomen. Na de start is er even hoop, dat we die zullen mogen ontlopen, maar blijkt verkeerd gehoopt. Even buiten de stad geraakt giet het enorm en onweert het ook. De wandelaar gaat door, geen schuilgelegenheid, en het plastieken wandellegioen zet moedig door. Komen in het gebied Hatertse vennen en bossen wat ons afleiding brengt. Prachtig dwars door de natuur. Buiten het bos gekomen klaart het weer op. de hemelse drums en trommels verstommen langzaam, de zon breekt hoopvol door. Open landschappen en volgt het dorpje Overasselt, regen of niet het deert bewoners niet het feest daar gaat door. Gaan nog wat straatjes door en klimmen naar de hoge dijk, die ons slingerend langs zijn uiterwaarden brengt, langs de Maas rivier, waar bezuiden de provincie brabant zich manifesteert, wij lopen nog op Gelderse gronden, het is een fantastisch gezicht voor en achter de schier oneindige rij wandelaars. In de verte zien we de Maasbrug, of viaduct het verkeer langzaam rijden in file zelfs op de A73 , er wordt constant getoetert , het moet voor automobilisten en vrachtchauffeurs, een indrukwekkend en imposant gezicht zijn, tot k.mrs ver op de dijk vol met wandelaars te zien aankomen. Vlak voor de brug mogen wij afdalen de dijk af en volgen de weg naar dorp Heumen. Het dorpsvolk verwelkomt ons met drankjes, allerlei eetgerei, en drinkwater, elke dag zijn tuinslangen uitgerold gebruikt als douche en drinkflessen te vullen urenlang, zo geweldig hoe de bevolking met ons meeleeft, en vaak ook wandelaars in huis ontvangt. Elke dag weer. Dorp uit weer en we volgen een beton en asfaltweg tot het punt waar alle afstanden weer samenkomen. Vanaf hier begint de glorieuze intocht, ik voel iets op mijn hakken, niet pluis, maar zet door nu. Wil geen verzorgingspost zien. Leg nog wel aan voor een stop op de bondsrustplaats van de organisatie. Vanaf hier is de publieke belangstelling, mede door de grootste publiciteit vanwege de 100e Vierdaagse, door talloze radio en t.v. stations zo groot, onbeschrijflijk het volk!! De wereld wandelt, was ik me terdege van bewust van alle continenten zijn wandelaars gekomen. Maar de belangstelling langs de weg slaat werkelijk alles, alsof heel Nederland en daarbuiten langs de route zit. Het ontomelijk enthousiasme is emotioneel, en maakt diepe indruk op ons wandelaars en doet pijn en ongemakken vergeten, het geeft ons vleugels naar de finish. Het publiek dweept ons op, klapt, juicht, zingt, roept. Het maakt me elk jaar weer zeer emotioneel, de rijen mensen wordt dikker en dikker. Ik bekom mijn finishknip aan de rand van de stad, als we binnenwandelen, want is ondoenlijk in de stad zelf. Dan vangt een enorme metamorfose aan, rijen dik wild-enthousiast publiek langs de intochtroute die nu in een weg naar en door Nijmegen gaat van zuid naar noord dwars door de stad overheen de oude rijksweg, die vol met wandelaars, muziekbands , muziekkorpsen uit binnen en buitenland, zwaaiende zingende oneindig klappende roepende mensen, het is echt onbeschrijflijk, hier zou ik een apart topic over kunnen schrijven. De toeschouwers gaan volledig uit hun dak. Bezetten hun huisraad als zetels stoelen banken en allerlei geïmproviseerde zitterij stond al dagen buiten langs de intochtroute. Dit is de laatste k.m. rs het allermooiste van de vierdaagse, zie huilende wandelaars en vrienden familieleden elkaar omhelzen, het is echt onbeschrijflijk die taferelen. Wanneer ik langs inrichtingen loop en langs de rijen ziekenhuisbedden van een landelijk groot speciaal ziekenhuis loop, en rolstoelzitters, bekruipt me een gevoel van grote dankbaarheid dat ik dit weer mag doen, beleven, zien, mag en kan presteren. Ik voel me schatrijk. Intens gelukkig en tevreden. Ik heb het wéér geflikt toch. Ik geniet van het publiek, zij van ons, een geweldige finale van ook dagen achter ons die zich in sfeer, medeleven, gezelligheid in boeken laten beschrijven, daar zal ik in dit verslag nog tekort schieten. Een belevenis onbeschrijflijk! De 100e vierdaagse, niet voor niets dus. De laatste k.m. rs groeit het publiek met zeker honderd duizenden, rijen tribunes huizenhoog vol, alsof je door een groot stadion wandelt. Urenlang zitten ze daar en staan ze, klaterend applaus, gejuich, muziek, het is een heksenketel regelrecht. Aan moedigingskoren. Een absoluut bizondere belevenis. Ook buitenlands fans van deelnemers zijn niet bepaald stil te noemen, wandelaars lopen in klederdracht uit hun landen. Wat je waarneemt is een boek op zich. Ik kijk na afmelding en beloning in ontvangst genomen op een bankje langs de intochtroute de grootse intocht af. Een letterlijk urenlange rij van vaandels uniformen, vlaggen van landen, steden clubs en wat al niet meer, muziekkorpsen, waaronder heel bizondere. Het was een warme, maar ook fantastische 100e vierdaagse, een sfeer die zich niet kan laten beschrijven, zo mooi en feestelijk, en internationale gezelligheid, vriendschappen voor het leven begonnen. Hartverwarmend. Waar men aan conferentietafels jaren maanden of weet ik wat over doet, gebeurt hier in rang en stand dat wegvalt deze week. Alleen voor een , een voor allen, kunnen diplomaten erg veel van leren. Hier wordt de wereldvrede gesmeed. Onze Koning Willem Alexander vereerde ons op de laatste dag ook met een bezoek bij de intocht. Zijn vader liep mee in 1967 met ons de hele vierdaagse, en liep hem kwiek uit. Nu onze koning nog!..... Ik heb een schitterende vierdaagse beleefd, toen ik na de intocht weer opstond kroop ik bijna naar het station op aan, ik voelde gesprongen blaren, en wurmde me door de drukte. Het was een groot feest, maar de binnenstad was niet meer begaanbaar, en heb ik in het feestgedruis voorbij laten gaan, dat feest zou tot zaterdagmorgen vroeg duren. Ik arriveerde thuis overgelukkig. Dit feest had ik nooit willen missen. Ik groet u geachte lezers, tot volgend keer weer. Fijne vakantie, behouden thuiskomst weer. Houdoe!!
U leest de titel goed. De 100e vierdaagse gaat van start, en zulk groot jubileum, laten in het bijzonder Nijmegen maar ook de doortochtplaatsen zich gelden. Door extra versieringen langs de routes, de muzikale omlijstingen van levende en elektrische muziek en diverse andere activiteiten. Een zeer warm welkom wacht de deelnemers door de plaatselijke bevolking en bezoekers. Wanneer in uit de stationshal stap 'sochtends om me aan te gaan melden, zijn straatveegploegen al volop in de weer, want deze mensen hebben deze week extra werk, vanwege straten en pleinen, waar een massa afval door de feestvierders achtergelaten wordt. Vanuit het station ga ik al direct een feestboulevard in. Er kan twee dagen aangemeld worden om de drukte zoveel als mogelijk te mijden. Ruim 55.000 aanmeldingen uit rondom 70 landen, maar de organisatie had de limiet gesteld op 50.000 deelnemers, inclusief 5. a 6000 militairen groepen uit allerlei landen. Mijn aanmelding ging vlot op het immens drukke en erg grote plein. We krijgen een plastic band om onze polsen, waar scantekens op staan, deelnamenummers, en afstand. Aan melding wordt gescand, en de start en finish elke dag. We krijgen een knipkaart voor controle onderweg. Op het plein heerst een erg fijne sfeer van kennismakingen en weerzien. Allerlei talen zijn hoorbaar en ook landelijke kledij. Een haast echt winkel en activiteitencentrum met enorm terras, waartussen journalisten , cameraploegen aller land en station op jacht zijn om aparte momenten en interviews af te nemen. Een hele rij sateliet schotelwagens staan op gereserveerd terrein, om hun land en stations op de hoogte te houden. Kortom een heel mediacircus, en perscentrum. De nabije binnenstad stroomt vol wandelaarsfans en wandelaars uit aller land, winkels en eet en drankzaken doen goede gouden zaken. De binnenstad leeft van de muziekskes, en voorstellingen en de straten zijn extra versiert. Nijmeegse bevolking ontvangt haar gasten, warm. De wereld wandelt hier, en het feest eromheen deze week, is indrukwekkend. De eerste wandeldag op dinsdag start vol goede moed. Stappers en publiek in de binnenstad moedigen de startende wandelaars hartstochtelijk aan. Het grote legioen van tienduizenden lopers trekt de stad uit, en gaat de Waalbrug over, de Overbetuwe in. De fruitkweek-streek van Nederland. De doortochtplaatsen wachten ons op met muziek en versierde straten, grote feesten en dit gebeurt elke dag, overal applaudiseert men, en is razend enthousiast. Het belooft een warme dag, en overal wordt het legioen vergast, op snoepschalen, koekjes , gesneden fruit, toastjes met smeersels erop maar zeker ook tuinslangen, geïmproviseerde douches boven de parkoersen, en drinkwater is meer dan ruim voorhanden. Hartverwarmend het respect en medeleven met de wandelaars. Het maakt diepe indruk op ons zoveel welkome gastvrijheid, aanmoedigingen medeleven, spandoeken met leuzen handtekeningenjagers , souvenirsbedelaars, stickersverzamelaars, zelfklevers door de zuiderbuur genaamd, vooral de kinderen, we trekken door boomgaarden, langs landerijen, plekken boomgroen, een idylisch klein oud dorpje Ressen, over viaducten met aldoor claxonerende auto's en vrachtverkeer, en knipperende lichten ter begroeting. Gaan door een streek van de Betuwespoorlijn, langs velden en akkers in volle bloei. Bereiken een industrieterrein van enige grootte, en wandelen dan hoofdetappeplaats Elst binnen. Hier is het publiek volkomen gek geworden, in dichte drommen omzomen zij de parkoersen, en het wandelleger moet vaak wat inhouden, en trekt in drommen voorbij. Het stadje feest als nooit tevoren. Het samenspel met wandelaars en publiek is echt geweldig! Buiten het stadje gaan we door landschappen van rustige aard op Valburg aan, klimmen buiten het dorp weg omhoog over spoorlijnen en autoweg, en natuurlijk weer een kakafonie van toeterende auto's, op weg naar Slijk-Ewijk en Oosterhout aan. Na Oosterhout trekken we een lange slingerdijk op, voor ons in de bochten zijn drommen wandelaars en groepen met vlaggen en vaandels zichtbaar. We draaien om dorpje Lent heen, zien de veranderingen in de waterlopen, en eilanden aangelegd in de rivier de Waal, en gaan de helling op naar de indrukwekkend grote en hoge boogbrug over de Waal, de binnenstad van Nijmegen weer in, alwaar ons een warm welkom wacht van duizenden toeschouwers. Bij mijn afmeldburo geef ik mijn knipkaart af en bekom de kaart voor morgen. Zoek door de drukte op het plein mijn weg naar het station, en neem de trein naar huis. Er rijden dag en nacht deze week extra treinen en bussen om wandelaars , fans en feestvierenden , te vervoeren. En elke morgen stuiten wandelaars op grote schoonmaakploegen. Een hels karwei dat spreekt.
De tweede dag. Bekend als de dag van Wijchen, spreek uit als Wiechen. De hoofdetappeplaats, De wandelaars krijgen een dik anderhalf uur een parkoers door de stad voorgeschoteld. Puur verkeerstechnisch, om het werkverkeer niet te hinderen, gaan na een viaduct dan direct het groen in van de Hatertse vennen, een zandweg door bospartijen en gaan om vennen heen naar Alverna, mogen nog wat beschaduwde wegen volgen en, en gaan de kom van Wijchen in. Bereiken het centrum, en daar breekt de hel weer los, een leven van jewelste. Op het marktplein komen andere afstanden die vroeger en vanaf 04u. al gestart zijn bij elkaar. Wordt even schuifelen, want kom er op de drukste tijd. Burgemeester en andere gemeentelijke notabelen begroeten ons vanaf de eretribune, met muziekkorpsen en orkesten, en talrijk publiek verwelkomt ons, deze taferelen gebeuren elke dag elke doortochtplaats, ze zwaaien zingen in koren en klappen voor ons, geeft ons vleugels. In drommen trekt het vierdaagseleger door, op weg naar dorpje Woezik en later een bomenweg, in de schaduw, naar Beuningen en Weurt. Overal duizenden toeschouwers, feest levendigheden. Weurt gaan we het verbindingskanaal tussen Waal en Maas over met onder ons de schutssluizen, even wat industrieterrein door, om westelijk de stad weer binnen te lopen, de wijk Waterkwartier in. Een regelrecht gekkenhuis van feestende buurtbewoners, prachtig versierde straten door, het voelt zo warm dit welkom, muziek, optredens, orkesten, harmonieën. Het was een zware warme dag 35 a 36 gr. en weer is er water in overvloed, gesneden komkommerschijfjes en meloenen, sinaasappels, appels you name it, de toeschouwers en aanwonenden bieden ons het aan, indrukwekkend en hartverwarmend wildenthousiast publiek. Alle dagen en overal, zij zijn vol ontzag over de lopers. We hebben een tweede warme dag achter de rug. Gaan onder oude spoortunnel in boogvorm door, raken even de binnenstad, gaan naar benee de Waalkade op, langs een volop draaiende kermis. Maken vlak voor de Waalbrug een steile klim met wijde bocht naar boven toch de binnenstad in. Het is de traditionele roze woensdag, een straat wemelt van de Ho-le-bi's vaak gewaagd gekleed ook. Het legioen trekt door de straten vol feestelijkheden, urenlang,een schitterend kijkspel voor het publiek, die ons blijft begroeten met hi --five handjeklap, ook onderweg elke dag, gezang, gedans, muziek, vaak dwepend gebonk. Krijgen nog even stuk weg met schaduwdak boven onze hoofden, steken een drukke singel over wacht nog een tribune toeschouwers en bereiken weer het plein van ons wandelaars. Hoe druk het daar is behoeft geen uitleg. De zwaarste dag van de Vierdaagse, de scherprechter, die geoefende en slecht voorbereide lopers scheidt, zit erop. We zijn op de helft, met twee zeer warme dagen. Qua natuur een saaie dag, maar wat deert? Het publiekse enthousiasme sleept de loper erdoorheen. Publiek en wandelaars stelen elkaars harten dezer dagen. Andere, de laatste twee dagen worden vervolgd, ik ga even ter ruste. Blijf mijn verhaal volgen dus.
