7 mei 2020

Captatieverbod in 10 ecologisch kwetsbare stroomgebieden in provincie Antwerpen

Vanaf 8 mei 2020 geldt een tijdelijk captatieverbod in 10 ecologisch kwetsbare stroomgebieden binnen de provincie Antwerpen.

Wegens de aanhoudende droogte stelt Antwerpse gouverneur Cathy Berx via politiebesluit een captatieverbod voor 10 ecologisch kwetsbare stroomgebieden in. Het waterpeil is er kritisch laag. Het verbod is nodig ter bescherming van het (grond)watersysteem en de valleigebieden die zeer gevoelig zijn voor de gevolgen van droogte. De controleurs van de provincie Antwerpen volgen het waterpeil op de voet op.

Onderstaande kaart geeft een overzicht van de 10 ecologisch kwetsbare stroomgebieden waar het captatieverbod geldt. Het betreft de stroomgebieden van de Laarse beek, Zwanebeek, Klein beek, Molenbeek, Tappelbeek, Delfte beek, Bosbeek, Rode Loop, Loeijens Neetje en het Merkske. In deze gebieden mag uit geen enkele onbevaarbare waterloop water onttrokken worden. Dit betekent o.a. dat er geen water opgepompt mag worden om velden en tuinen te beregenen en ook visvijvers volledig moeten afgekoppeld worden van de waterlopen. Uitzondering hierop is het beperkt capteren van water als drinkwater voor het eigen vee dat nog buiten staat en het beperkt capteren van aanmaakwater voor gewasbeschermingsmiddelen.

De nood aan een gedifferentieerd captatieverbod weerspiegelt zich op terrein: de waterstand is laag of de beek staat bijna droog. (Laarse Beek te Brasschaat op 27 april 2020 (rechts) en op 6 maart 2020 (links))

Het tijdelijk verbod is geldig tot het wordt opgeheven bij politiebesluit. De situatie van de waterlopen wordt systematisch opgevolgd. Omstandigheden zoals het weer kunnen er voor zorgen dat het verbod wordt gewijzigd of ingetrokken.

De stand van zaken van de captatieverboden en een interactieve kaart zijn te raadplegen via www.cathyberx.be (vanaf 08/05), www.provincieantwerpen.be/waterlopen (vanaf 08/05) of de twitteraccount van de provinciale dienst Integraal Waterbeleid.

Aanpak droogte in Provincie Antwerpen

Provincie Antwerpen hanteert een gedifferentieerde aanpak bij het beheersen van de droogteproblematiek van haar waterlopen. De provincie heeft in totaal 15 kwetsbare stroomgebieden in beeld gebracht waar duurzaam water- en natuurbeheer een sneller captatieverbod vereisen. Door extreme droogte komen immers de waterkwantiteit en-kwaliteit in gedrang, en kunnen ook planten en beschermde dieren onherroepelijk aangetast worden. In navolging van de Europese Habitatrichtlijn (92/43/EEG) dient de provincie als waterloopbeheerder dit te voorkomen.

Bij een gedifferentieerd captatieverbod wordt enkel een verbod ingesteld op de waterlopen waar het waterpeil onvoldoende is om een goede ecologische toestand te garanderen. Hierdoor kan tijdig worden ingegrepen voor waterlopen waar de nood hoog is en wordt een algemeen captatieverbod voor heel de provincie Antwerpen vermeden.

Deze maatregel komt ten goede aan het (grond)watersysteem. Door de bovenstroomse valleien te gebruiken als sponzen die het water traag loslaten, blijft de hele vallei langs de hele waterloop langer vochtig. Dat is goed voor alle dieren, planten en gewassen langs de beek.

In de stroomgebieden waar het captatieverbod vanaf nu geldt, worden zo ook Europees beschermde vissoorten beter beschermd . Het is belangrijk dat de jarenlange inspanningen om deze soorten te behouden niet teniet worden gedaan.

Een lokaal captatieverbod is eerder een uitzonderlijke maatregel. De provincie is in haar taak als waterbeheerder vooral proactief bezig met het beheersen van de waterproblematiek door bijvoorbeeld waterlopen te hermeanderen, valleigebieden op te waarderen en overstromingsgebieden aan te leggen.

In bijlage:

• Politiebesluit captatieverbod 07/05
• FAQ captatie
• Overzichtskaart stroomgebieden