Het was een ontroerende plechtigheid, gisterenavond: al die fakkels naast de frontlinie, unieke beelden, schitterende teksten ...
Ondanks de indrukwekkende beelden van de graven van talloze gesneuvelden deden ze "even" de harde werkelijkheid omslaan tot een heel "devoot" herinneren, even weg van de gruwel ...
En toch mogen we ook die nooit vergeten...
Op het bidprentje van vele oudstrijders uit WOI vind je het woord "oorlogsinvalied": dat kan heel veel ellende inhouden. Bij sommigen zei men : "gepakt door de gaas". Maar ook bij de Duitsers die op 22 april 1915 de eerste grote gasaanval uitvoerden waren er velen die er heel veel moeite mee hadden, zeker wanneer ze het resultaat zagen. Eén van hen, een zekere Siebert, vertrok na de oorlog naar de VS en sprak herhaaldelijhk zijn afschuw uit over die aanval. In zijn autobiografisch boek vermeldt hij over die aanval o.a. (in vrije vertaling) :
... De wind bleef het gas naar de Franse linies blazen. We hoorden de koeien loeien en de paarden krijsen. De Fransen bleven maar schieten. Ze konden onmogelijk zien waar ze schoten. En na ongeveer 15 minuten begon het vuur te minderen en na een half uur waren er nog maar enkele schoten en toen was alles weer stil. Na een tijdje was alles opgetrokken en liepen we langs de lege gasflessen. Alles was dood : niets leefde nog. Alle dieren waren uit hun holen gekropen om te sterven: overal lagen dode konijnen, mollen, ratten en muizen. De gasgeur hing nog in de lucht en hij hing aan de weinige struiken die nog overbleven. En toen we bij de Franse linies kwamen waren de loopgraven leeg. Maar binnen een kleine kilometer lagen overal lijken van Franse soldaten. Het was ongelooflijk. Je kon zien dat de mannen aan hun gezicht en aan hun kelen hadden gekrabd toen ze naar adem snakten en sommigen hadden zichzelf neergeschoten. De paarden, nog steeds in de stallen, de koeien, de kippen alles was dood. Alles, zelfs de insecten waren dood…
(met dank aan de heer Woussen)
FOTO : bidprentje Pijkels, oorlogsinvalied (gas) ...
KLIK op de FOTO
|