Na de bewondering voor de prachtige foto van een mooie ijsvogel aan de oever van de Zuid-Willemsvaart duiken we weer in de geschiedenis van de Schelde-Maas-Rijnverbindingen. Napoleon zal een verbinding laten maken tussen de Rijn en de Maas en daarna een verbinding proberen te realiseren tussen Maas en Schelde : via dat laatste plan komen we weer heel dicht bij de Zuid-Willemsvaart.

Maar eerst gaan we nog bijna 400 jaartjes terug ! Napoleon heeft voor de verbinding van Rijn en Maas in het begin van de 19de eeuw  gebruik gemaakt van een stukje van de "Fossa Eugeniana" (eerste helft 17de eeuw)... minder bekend maar... je kunt daar nu nog delen van de bedding van zien...

KLIK op de FOTO : de Fossa Eugeniana : mooie kaart van de Fossa Eugeniana:  op deze kaart gaan we zeker nog nader in... (atlas Blaeu)

Het officiële begin van de werken aan de Fossa Eugeniana of "Nieuwe Grift" had plaats op 21 september 1626 nabij Rheinberg (aan de Rijn) : van daaruit zou men een verbinding realiseren met Venlo (aan de Maas) !

De spaden liggen gereed... in een volgende aflevering beginnen we te "graven" en verduidelijken we de plannen !

14-02-2021 om 17:15 geschreven door Frans  

Vandaag hebben we er een dag-met-zuurstof van gemaakt. Zoon Bart was er even en we hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om een mooie (- corona-proof-veilige) wandeling te maken! 

Goed ingeduffeld, een tochtje langs het kanaal en... hij was op post : onze ijsvogel ! KLIK op de FOTO

Huisfotograaf Bart was in zijn nopjes en... we kwamen juist van de goede kant met zon in onze rug : daar zat "Icy" op de boord van het kanaal...

Daarna eens even naar het "Greven" gewandeld : een grindplas met daaromheen heel wat struikgewas en een beetje verder de bronnen van de Vrietselbeek. Die stroomt richting Eisden, anders dan vroeger, omwille van de mijnverzakkingen. Die hebben we nog eens goed kunnen ervaren door een wandeling over het kruinenpad : echt tussen de kruinen van de bomen door !

Zo zijn de batterijen weer eens opgeladen !!!

13-02-2021 om 18:11 geschreven door Frans  

Morgen gaan we verder met onze reeks "De Zuid-Willemsvaart" , een "ader" doorheen ons Maasland.

Vandaag hebben we eens even enkele dingen op een rijtje gezet i.v.m. onze Boodschap voor een Betere Wereld:

Onze Boodschap voor een Betere Wereld verder verspreiden , daar gaat het om: we zijn nu de lijst aan het bestuderen van de diverse minderheidstalen ( Minority languages ) op de verschillende continenten. De grote moeilijkheid is dat er bij vele van die talen geen echt email-adres kan gevonden worden om een mail naartoe te zenden. Dus zoeken we verenigingen die deze talen beschermen. Maar ook daar vind je niet altijd een adres. Dus... kijken we naar de regio en proberen we mails te sturen naar bijv. Ministerie van Cultuur, naar stedelijke of gemeentelijke overheden, naar ambassades, ...

Dat lukte in het verleden... soms... Je krijgt dan een "fier" antwoord (want je erkent hun taal) met vertaling. Enkele voorbeelden : het "Bilts" kregen we van het gemeentebestuur; de Belgische ambassadeur in Kameroen riep zijn pertsoneel bij elkaar en bezorgde ons de vertaling van onze Boodschap in 5 Kameroenese minderheidstalen ; het Mocheno kwam tot ons via een dorp in de Dolomieten, ...

Dus... met goede moed verder speuren !!!

12-02-2021 om 20:43 geschreven door Frans  

In het traject van de Zuid-Willemsvaart wordt Den Bosch (of 's Hertogenbosch) het beginpunt... maar als je de richting van het kanaal wil volgen , dan wordt deze waterweg gevoed vanuit de Maas in de omgeving van Maastricht... en wordt Den Bosch het eindpunt...

Waarom was Den Bosch zo belangrijk?

Reeds ten tijde van de Republiek liep doorheen Den Bosch een belangrijke handelsweg van Rotterdam en Amsterdan naar het Limburgse gebied (we bedoelen de regio van de huidige beide Limburgen) , naar het land van Luik en Duitsland . Dankzij een geografisch interessante ligging was de stad als het ware voorbestemd om een belangrijke plaats in te nemen als "overlaadplaats". Naar Rotteram (zee) en Amsterdam ging het via rivieren : Dieze , Maas en Merwede zorgden voor een trafiek van en naar Holland   en   naar het Zuiden,  over landwegen door middel van de befaamde "Walenkarren" of "Hessenwagens". De wegen waren slijkerig , vol modder... en de Maas was niet het hele jaar door bevaarbaar en er waren heel veel "Maastollen" te betalen...

Het contact tussen karrentransport en waterverkeer vond plaats in de haven van Den Bosch ! Daar stond een grote kraan...

11-02-2021 om 20:57 geschreven door Frans  

Deze keer presenteer ik u een schets om het hele probleem duidelijk te maken: we verbinden de Rijn met de Maas en de Maas met de Schelde. 

Het kanaal dat die stromen wil verbinden heeft - uiteraard - water nodig ! En in het traject Maas richting Schelde zal onze Zuid-Willemsvaart terechtkomen , voort"bouwend" op een voedingskanaal (rigole nourricière) ... dat in de Franse periode gegraven werd!

Het wordt heel boeiend !

KLIK op de FOTO !

Het traject Neuss bij Düsseldorf (ongeveer) - Venlo - Antwerpen.

10-02-2021 om 20:39 geschreven door Frans  

Van bij de Romeinen "springen" we naar Karel de Grote : de keizer wordt dikwijls vermeld als de man die zorgde voor het onderwijs maar op meer dan 50 jaren regeringsperiode... ondernam hij ook meer dan 50 veldtochten!

Zijn droom was het om - met economische en militaire belangen in zijn achterhoofd - de Noordzee te verbinden met de Zwarte Zee ! Dat lukt bijna... want als je de Rijn afvaart kom je net niet aan de Donau om dan de Zwarte Zee te bereiken. In Zuid-Duitsland komen zijriviertjes van beide stromen tot op ongeveer 2 km van elkaar. Dus... maakte hij daar (omgeving van Treuchtlingen) een verbinding (in 793). Daarbij moest echter een hoogteverschil overwonnen worden en... echte sluizen, dat ging nog niet.

KLIK op de FOTO : je ziet hoe  een verbinding tot stand wordt gebracht via bijriviertjes van Rijn en Donau

Hij liet dus enkele meertjes aanleggen en daartussen liet hij op een helling boomstammen leggen : daarover werden de schepen omhoog of naar beneden verplaatst ... en daarna voeren ze rustig verder : via de Donau naar de Zwarte Zee , via de Rijn naar de Noordzee !

Het dorpje waar je nu nog de resten kan zien van de Fossa Carolina" ( - adjectief gevormd vanaf Carolus -) heet Graben ! En... daar werd gegraven !!!

09-02-2021 om 20:56 geschreven door Frans  

We gaan even "ver" terug in de tijd want om het traject van onze Zuid-Willemsvaart goed te begrijpen moeten we eerst spreken over de historische Schelde-Maas-Rijnverbindingen !

Eeuwenlang droomde de "mens" ervan om de 3 grote West-Europese rivieren (Schelde-Maas-Rijn) met elkaar te verbinden. De Romeinen worstelden reeds met dat probleem: om van de Rijn op de Maas te geraken moeten ze bovenaan in Nederland een stukje over de zee. Dat was heel gevaarlijk want er waren zandbanken , deiningen en... op heel wat boten zaten roeiers boven op het dek. 

Een eerste verbinding werd er dus gemaakt omvan de Rijn naar de Maas te geraken... bij VKatwijk aan Zee: de Fossa Corbulonis ("gracht van Corbulo , een Romeinse veldheer).

KLIK op de FOTO : schets Hans Erren

Economisch en militair goed gezien maar interessant is nog een reden die we lezen bij Tacitus : "... inter Mosam Rhenumque trium et viginti millium spatio fossam produxit, qua incerta oceani vetarentur.... et ne tamen miles otium exueret !" 

In vertaling (eigen) : Tussen Maas en Rijn liet hij een gracht graven van 23.000 (passen: 1 pas = ongeveer 1,50 m) waardoor de gevaren van de oceaan zouden kunnen vermeden worden... en opdat de soldaten hun luie leventje zouden opgeven!"

We schrijven het jaar 50...

Deze verbinding heeft nog niets te maken met onze Zuid-Willemsvaart maar dient als historisch voorbeeld van verbindingen tussen de West-Europese rivieren: in een volgend item komen we al "dichter bij huis" !

08-02-2021 om 11:12 geschreven door Frans