In het traject van de Zuid-Willemsvaart wordt Den Bosch (of 's Hertogenbosch) het beginpunt... maar als je de richting van het kanaal wil volgen , dan wordt deze waterweg gevoed vanuit de Maas in de omgeving van Maastricht... en wordt Den Bosch het eindpunt...

Waarom was Den Bosch zo belangrijk?

Reeds ten tijde van de Republiek liep doorheen Den Bosch een belangrijke handelsweg van Rotterdam en Amsterdan naar het Limburgse gebied (we bedoelen de regio van de huidige beide Limburgen) , naar het land van Luik en Duitsland . Dankzij een geografisch interessante ligging was de stad als het ware voorbestemd om een belangrijke plaats in te nemen als "overlaadplaats". Naar Rotteram (zee) en Amsterdam ging het via rivieren : Dieze , Maas en Merwede zorgden voor een trafiek van en naar Holland   en   naar het Zuiden,  over landwegen door middel van de befaamde "Walenkarren" of "Hessenwagens". De wegen waren slijkerig , vol modder... en de Maas was niet het hele jaar door bevaarbaar en er waren heel veel "Maastollen" te betalen...

Het contact tussen karrentransport en waterverkeer vond plaats in de haven van Den Bosch ! Daar stond een grote kraan...

11-02-2021 om 20:57 geschreven door Frans  

Deze keer presenteer ik u een schets om het hele probleem duidelijk te maken: we verbinden de Rijn met de Maas en de Maas met de Schelde. 

Het kanaal dat die stromen wil verbinden heeft - uiteraard - water nodig ! En in het traject Maas richting Schelde zal onze Zuid-Willemsvaart terechtkomen , voort"bouwend" op een voedingskanaal (rigole nourricière) ... dat in de Franse periode gegraven werd!

Het wordt heel boeiend !

KLIK op de FOTO !

Het traject Neuss bij Düsseldorf (ongeveer) - Venlo - Antwerpen.

10-02-2021 om 20:39 geschreven door Frans  

Van bij de Romeinen "springen" we naar Karel de Grote : de keizer wordt dikwijls vermeld als de man die zorgde voor het onderwijs maar op meer dan 50 jaren regeringsperiode... ondernam hij ook meer dan 50 veldtochten!

Zijn droom was het om - met economische en militaire belangen in zijn achterhoofd - de Noordzee te verbinden met de Zwarte Zee ! Dat lukt bijna... want als je de Rijn afvaart kom je net niet aan de Donau om dan de Zwarte Zee te bereiken. In Zuid-Duitsland komen zijriviertjes van beide stromen tot op ongeveer 2 km van elkaar. Dus... maakte hij daar (omgeving van Treuchtlingen) een verbinding (in 793). Daarbij moest echter een hoogteverschil overwonnen worden en... echte sluizen, dat ging nog niet.

KLIK op de FOTO : je ziet hoe  een verbinding tot stand wordt gebracht via bijriviertjes van Rijn en Donau

Hij liet dus enkele meertjes aanleggen en daartussen liet hij op een helling boomstammen leggen : daarover werden de schepen omhoog of naar beneden verplaatst ... en daarna voeren ze rustig verder : via de Donau naar de Zwarte Zee , via de Rijn naar de Noordzee !

Het dorpje waar je nu nog de resten kan zien van de Fossa Carolina" ( - adjectief gevormd vanaf Carolus -) heet Graben ! En... daar werd gegraven !!!

09-02-2021 om 20:56 geschreven door Frans  

We gaan even "ver" terug in de tijd want om het traject van onze Zuid-Willemsvaart goed te begrijpen moeten we eerst spreken over de historische Schelde-Maas-Rijnverbindingen !

Eeuwenlang droomde de "mens" ervan om de 3 grote West-Europese rivieren (Schelde-Maas-Rijn) met elkaar te verbinden. De Romeinen worstelden reeds met dat probleem: om van de Rijn op de Maas te geraken moeten ze bovenaan in Nederland een stukje over de zee. Dat was heel gevaarlijk want er waren zandbanken , deiningen en... op heel wat boten zaten roeiers boven op het dek. 

Een eerste verbinding werd er dus gemaakt omvan de Rijn naar de Maas te geraken... bij VKatwijk aan Zee: de Fossa Corbulonis ("gracht van Corbulo , een Romeinse veldheer).

KLIK op de FOTO : schets Hans Erren

Economisch en militair goed gezien maar interessant is nog een reden die we lezen bij Tacitus : "... inter Mosam Rhenumque trium et viginti millium spatio fossam produxit, qua incerta oceani vetarentur.... et ne tamen miles otium exueret !" 

In vertaling (eigen) : Tussen Maas en Rijn liet hij een gracht graven van 23.000 (passen: 1 pas = ongeveer 1,50 m) waardoor de gevaren van de oceaan zouden kunnen vermeden worden... en opdat de soldaten hun luie leventje zouden opgeven!"

We schrijven het jaar 50...

Deze verbinding heeft nog niets te maken met onze Zuid-Willemsvaart maar dient als historisch voorbeeld van verbindingen tussen de West-Europese rivieren: in een volgend item komen we al "dichter bij huis" !

08-02-2021 om 11:12 geschreven door Frans  

Ongeveer 200 jaar geleden werd begonnen met de aanleg van de Zuid-Willemsvaart... maar dat kanaal had voor een groot deel van het traject al een heel interessante voorgeschiedenis !

In een aantal items zullen we nader ingaan op de geschiedenis van dit kanaal , met schetsen , foto's en verhalen ! En... we zullen beginnen bij Schelde-Maas-Rijnverbindingen: het klinkt "ver van huis" maar toch zul je zien dat het met "onze" vaart te maken heeft. We komen Napoleon tegen , Willem I , des "botteresses" , boottrekkers , lijnpaden, lijnpaarden, zeilboten, stoomboten, brugwachters, .....

We zullen het verhaal apart "nummeren" : de Zuid-Willemsvaart..... en beginnen met "Le Grand Canal du Nord"'... er was water nodig voor een verbinding tussen Maas en Schelde... en toch reizen we eerst nog door naar de Rijn ! 

07-02-2021 om 18:53 geschreven door Frans  

In ons vorig item spraken we over Eisden Cité ( of Eisden Tuinwijk ) , de plaats waar onze ouders hun hele leven les gaven aan de Basisscholen. Bekend is uiteraard daar ook de Sint-Barbarakerk !

KLIK op de FOTO : een bijzondere maquette van de kerk met fietsenstallingen... die er nooit gekomen zijn.

Voor de tocht doorheen het Maasland probeer ik heel specifieke beelden te vinden waarbij verhalen horen: mensen horen nu eenmaal graag vertellen ! En zo kwam ik deze maquette tegen van de Sint-Barbarakerk... De kerk werd gebouwd van 1934 tot 1936. Er staat een prachtig orgel - met 3 klavieren - waar ik af en toe eens op mag spelen tijdens een uitvaart... Een goede vriend van onze papa , de heer René Peeters , was er jarenlang organist: een genoegen om hem te horen spelen... dat klinkt nu nog na !

06-02-2021 om 12:53 geschreven door Frans  

Onze oproep voor hulp bij het speuren naar nog meer vertalingen en de verspreiding van onze Boodschap voor een Betere Wereld "weekte" enkele reacties los ! Er werd beloofd om tips door te geven en er was ook een heel concreet voorstel van Edith ! Zij sprak over het Cité-Duits: daar hebben we ooit achter gevraagd en de verantwoordelijke zei toen dat er te weinig typische cité-woorden waren om de Boodschap zo nauwkeurig mogelijk te vertalen.

We hebben opnieuw contact gezocht en nog eens benaderukt dat we niet op zoek zijn naar letterlijke vertalingen - hetgeen wel mag - maar vooral naar een eigen manier om de doelstellingen die in onze boodschap geformuleerd zijn , uit te drukken in de "eigen" taal , te "her-talen" als het ware.

Als we het cité-Duits kunnen vastkrijgen zullen we het zeker mooi illustreren met een prachtige tekening of ets van Oscar Bronckaers !

Zoek die naam maar eens op : een buitengewoon begaafd kunstenaar... en de link met Eisden is dan heel duidelijk ! Je vindt info over hem ook terug in het archief van dit blog : kijk maar eens op:  09 06 2010  ,  14 09 2011  ,  14 05 2014  !!!

05-02-2021 om 20:48 geschreven door Frans  

Vandaag is het "Wereldkankerdag".

We denken aan allen die persoonlijk of in hun familie- of kennisenkring met deze ziekte geconfronteerd worden en we wensen allen heel veel sterkte toe en hopen op een "pad" naar genezing voor velen !!!

04-02-2021 om 17:00 geschreven door Frans  

Wat de verspreiding van mijn "Boodschap voor een Betere Wereld" betreft is het nu "wachten"... hopelijk niet zoals in het toneelstuk van Samuel Beckett : "Wachten op Godot". Daarin wachten 2 personages op Godot , een persoon die nooit zal komen...

Maar het duurt nu lang : verschillende mails zijn uitgestuurd met de vraag voor vertalingen maar er komen geen antwoorden binnen, zelfs niet op berichten die je rechtstreeks plaatst op de website van verenigingen die bepaalse "minority languages" (minderheidstalen) in leven willen houden : van hen zou je toch verwachten dat ze blij zouden zijn een belangstellende mail te ontvangen en dat ze een antwoord zouden toezenden in "hun" te beschermen taal...

Het is dus zoeken naar nieuwe contacten en... wachten ! Misschien heeft een trouwe of toevallige blogbezoek(st)er contacten. Indien gevraagd stuur ik met plezier de lijst toe van de 840 (!!!) talen waarin onze "Boodschap voor een Betere Wereld" bestaat ! 

frans.medaer@skynet.be

We houden u op de hoogte !!!

03-02-2021 om 16:19 geschreven door Frans  

Ook de vertelnamiddagen in Woonzorgcentra en na het middagmaal bij Wijkwerkingen moeten we missen. Jammer, want daar kan ik mijn ontwikkelingshulpproject wat "spijzigen"...

Toch bereid ik me voor op  "inhaalmomenten" : vertellen over de vele aspecten van onze Maaslandse geschiedenis, doorspekt met heel wat anekdootjes,  en af en toe een heel "proper" mopje. Dat is ook zoeken want... tegenwoordig moet het "aangebrand" zijn blijkbaar om succes te oogsten: getuigen daarvan zijn vele passages bij tv-programma's.

Enkele ludieke nadenkertjes...

Een dief staat voor de rechter. Die vraagt hem: ‘Ik zie hier dat u niet alleen geld, maar ook horloges en juwelen hebt gestolen, klopt dat?’ ‘Jazeker’, zegt de dief. ‘Mijn vader zei altijd: van geld alleen word je niet gelukkig!’

 Een bekeuring is een boete voor iets dat je fout doet. Belasting is een boete voor wat je goed doet...

 Ook daarmee kun je een glimlach toveren op vele gezichten !

02-02-2021 om 11:52 geschreven door Frans  

In de jaren '50 van vorige eeuw konden we voetballen op de "steenweg" (Rijksweg) zoals reeds eerder verteld. Om de 10 minuten riep er iemand: "Dao kumpt enen oto aan" (Daar komt een auto aan !). Dan was het heel even "stoppen" en weer verder spelen ! Aan de zijkant van die weg lagen sporen en daarover reed eerst de stoomtram , naderhand een elektrische tram tot uiteindelijk de bussen kwamen.

Je reed toen ook nog van dorp naar dorp : van Lanklaar naar Dilsen, dan kwam Rotem om tenslotte via Elen Maaseik te bereiken.

KLIK op de FOTO : zo reed je vroeger van Lanklaar uit , Dilsen binnen !

In het begin van de jaren '70 werd de "steenweg" uitgebreid tot 4 banen en... dorpen werden middendoor gesneden. Napoleon moest het eens gezien hebben : in zijn tijd werd de route aangelegd, van Givet tot Venlo ...Daar komen we nog op terug !

01-02-2021 om 15:00 geschreven door Frans  

De telefoon... en dan weet je al ongeveer wat er komt...

Volgende week : ( tot nu toe ) : 2 uitvaarten : Maasmechelen dekenale kerk (maandag) en Meeswijk (woensdag). Volgende zaterdag : de vormelingen in Proosterbos.

Maar ja , zolang we kunnen zeggen of sms-en "ik zal er zijn" of "is genoteerd" , gaan we helpen. 

Ondertussen werken we aan de illustratie van de stamboom , aan het opsporen van genealogische gegevens... maar een link Stokkem - Tienen hebben we nog niet gevonden! Speuren dus !!!

31-01-2021 om 18:03 geschreven door Frans  

Mijn vader Pierre Medaer was een zeer begaafde klarinettist en een prima dirigent: dat laatste zowel voor koor als fanfare. In 1963 ... lang geleden ... kwam hij ons eens "even" vragen om een "stukje" op piano te spelen: hij had namelijk een gedicht van Arnold Sauwen "op noten gezet" !

KLIK op de FOTO : de eerste lijnen... netjes door mijn vader uitgeschreven...

Het gedicht Maasland (Arnold Sauwen)  weerspiegelt de heimwee van de dichter naar zijn geliefde Maasland; Dat wordt ook heel mooi weerspiegeld in de muziek ! We hebben het met onze koren heel dikwijls gezongen... het klinkt in mijn oren wanneer ik eraan denk. En... wanneer zal het moment komen dat we weer kunnen zingen???

Maandag verzorg ik weer een begrafenis in de dekenale kerk van Maasmechelen: een 15-tal aanwezigen en... zelf ben ik alleen : spelen en zingen...het zijn "rare" tijden!

30-01-2021 om 11:20 geschreven door Frans  

Het opstellen van een "ruime" stamboom van je familie is niet eenvoudig maar... het is een enorm boeiend speurwerk. Zo kwam ik terecht bij heel wat mensen met de naam "Medaer" in de omgeving van Tienen. De perfecte "link" heb ik echter nog niet kunnen vinden.

KLIK op de FOTO : zo kom je dan grafstenen tegen met de naam"Medaer" maar een link is dan weer heel moeilijk - of niet - te vinden. We blijven echter speuren !!! Een begraafplaats in Tienen...

Vele Parochieregisters en registers van de Burgerlijke Stand staan online. Maar het is een bladeren doorheen honderden papieren... soms heel moeilijk te lezen en vele pastoors hadden een eigen "versie" van het noteren van geboorte, huwelijk of overlijden. Soms heel informatief , soms staat er vrijwel niets extra bij... Maar... het speuren waard !

29-01-2021 om 16:45 geschreven door Frans  

Een beetje wazig maar een uniek beeldje uit 1962 : renners van een wielerwedstrijd vliegen voorbij en doorheen de magnoliaboom zie je aan de linkerkant van de foto een stuk van ons huis langs de Rijksweg bij het kruispunt in ons dorp Lanklaar .

KLIK op de FOTO

Het venster dat je volledig ziet... dat is van de kamer waar ik geboren ben... in 1942...

28-01-2021 om 15:21 geschreven door Frans  

Kofi Annan, toenmalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties , riep ’27 januari’ in 2005 uit tot een internationale herdenkingsdag: Holocaust Memorial Day. Op deze dag worden de Holocaust en de bevrijding van Auschwitz wereldwijd herdacht.

KLIK op de FOTO

Op 27 januari 1945 werd vernietigingskamp Auschwitz bevrijd door het Russische Rode Leger. Het in het zuidwesten van Polen gelegen kamp was dan bijna leeg. De Russen troffen er nog ongeveer 8000 gevangenen aan. Tienduizenden waren moeten vertrekken... velen van hen kwamen om onderweg in hetgeen men de "dodenmarsen" noemt. In de jaren ervoor waren er meer dan 1 miljoen mensen omgebracht , voor het overgrote deel Joden...

Redenen genoeg om er even bij stil te staan...

27-01-2021 om 16:14 geschreven door Frans  

Ook in de omgeving van Kaaskerke "lagen" soldaten uit het Maasland. Daar was er een stevige loopgracht aangelegd en daar doorheen kon via sporen heel veel munitie aangevoerd worden.

KLIK op de FOTO : smalspoor of decauville-systeem in de loopgrachten: duizenden kilometers smalspoor in voornamelijk 600 mm spoorwijdte werden aangelegd; in het Engels sprak men van "trench railways".

Vele beelden zijn er beschikbaar uit de tijd van Wereldoorlog I maar - zoals mijn oom ooit zei - :"Het geluid van de kanonnen , de geur , de modder , het geschreeuw van gekwetsten, de aanblik van doden.... dat en nog zoveel meer in werkelijkheid aanschouwen en voelen... is niet juist weer te geven"...

26-01-2021 om 18:07 geschreven door Frans  

Als je de beelden ziet van de rellen in Nederland met vernielingen en plundering dan vraag je je terecht af wat dit eigenlijk met protest te maken heeft.

Een stel hierrieschoppers en dieven maakt van de "gelegenheid" gebruik om hun verniel- en diefstalzucht bot te vieren. Zelfs een ziekenhuis wordt belaagd... een plek waar men mensen verzorgt en...waar verschillenden van hen misschien terechtkomen om er voor Covid 19 - in één of andere variant - verzorgd te worden... want "coronaproof" verliepen de manfestaties zeker niet...

Opgeroepen via "social media"... een medium dat zo "verbindend" zou kunnen zijn...

25-01-2021 om 16:13 geschreven door Frans  

In de volgende lezingen  -  wanneer zal dat zijn ? - zal ik bij het thema "Oorlog en Vrede" ook stilstaan bij de Tweede Wereldoorlog in onze regio.

KLIK op de FOTO : we zijn aan de oude kanaalarm in ons dorp Lanklaar , waarschijnlijk in de maand juni 1940. Op 10 mei waren de Duitsers ons land binnengevallen en alle bruggen over de waterwegen werden opgeblazen. In de volgende weken werden noodbruggen aangelegd : dit is de noodbrug over de oude kanaalarm en daarop zien we Duitse soldaten: een waardevol historisch beeld. 

De heer Feys , verantwoordelijke voor de waterwegen , kreeg de opdracht alle documenten te vernietigen. Gelukkig redde hij een belangrijk schetsboek met de situatie van de Zuid Willemsvaart anno 1849. Op de eerste pagina noteerde hij fijntjes : "Sauvé du bûcher et offert à moi-même." (Gered van de brandstapel en aangeboden aan mijzelf !) Schitterend !

Zo werd een belangrijk historisch document gered !

24-01-2021 om 18:47 geschreven door Frans  

Jongeren proberen op alle mogelijke manieren de coronatijd door te brengen. Daarbij is het maken en plaatsen van filmpjes via "Tik Tok" een blijkbaar boeiende bezigheid. Men wil zoveel mogelijk volgers hebben en als dat getal op één of andere dag plots vermindert... dan zijn ze een depressie nabij.

Ook proberen ze de "hypes" te volgen en "dingen" na te doen: een dansje is geen probleem maar... er zijn gevaarlijke dingen! Zo viel mijn oog vandaag op een berichtje uit Italië : een 10-jarig meisje laat het leven bij een soort "challenge" die ze via tiktok geleerd had : een wurgspel dat fataal afgelopen is...

Onbegrijpelijk dat er niet kan opgetreden worden tegen het verspreiden van dergelijke gevaarlijke spelletjes (ze noemen dat dan "challenges") , tegen filmpjes waarin manifeste onwaarheden worden verteld , filmpjes waarin jongeren.... worden "afgekraakt" op diverse manieren...

Om even bij stil te staan... zeker op een blog met als titel "Een Betere Wereld"...

23-01-2021 om 17:02 geschreven door Frans