Via een Chileense prof hebben we geprobeerd onze Boodschap voor een Betere Wereld vertaald te zien in de taal Kaweskar. Via Magdalena (dirigente en Chileense) verliepen de contacten met prof. Aguilera maar... die stuurde ons een prachtige en zeer boeiende tekst waarin hij uitlegt waarom de boodschap in die taal NIET kan vertaald worden. Vandaag deel 1 van zijn antwoord (vertaling uit het Spaans).
"Dank u voor uw brief en het toegezonden document.
Kawésqar is een taal van oude jagers-verzamelaars (die tegenwoordig in de moderne wereld leven, volgens de moderne wereld, zoals elke andere niet-Kawésqar-persoon), er zijn concepten die niet bestaan en daarom is het buitengewoon moeilijk om te proberen om de tekst te vertalen, beter gezegd, dat kan niet.
"Wereld" heeft bijvoorbeeld geen equivalent in Kawésqar. Hun "wereld" waren de kanalen, fjorden en gletsjers van West-Patagonië; de rest kwam, zodra ze contact hadden met Europeanen, "van hun territorium" of "uit het noorden" of "uit het zuiden" of "uit het land van buitenlanders ”, zodat er geen concept van de wereld als geheel is.
Er is ook geen woord voor "onderwijs". Het onderwijs dat de kinderen kregen, werd verzorgd door de oudsten, die de namen van de plaatsen, jachttechnieken, enz. voortvertelden. Dat was het soort onderwijs dat ze kregen, natuurlijk is er een werkwoord dat "onderwijzen" betekent, maar geen zelfstandig naamwoord. Er zijn ook geen woorden voor “solidariteit, vertrouwen en wederzijds respect”, zo letterlijk. Solidariteit kwam tot uiting in normen die volledig werden nageleefd door de gemeenschap, die zich op verschillende manieren manifesteerden. De Kawésqar-etiquette bepaalde bijvoorbeeld dat wanneer iemand ging jagen of vissen, ze het product van jagen, vissen of verzamelen moesten delen met de leden van het tijdelijke kamp, door middel van wat zij čas noemden (uitgesproken als "chas").
|