In dit item het vervolg van de brief van prof. Aguilera uit Chili.
Vertrouwen was gebaseerd op de praktijk van Kawésqar om onjuistheden af te wijzen en te bestraffen. Alles wat niet waar was, werd als een "leugen" beschouwd. Er waren geen "witte leugens", omdat het leugens op zich zijn en dat is voor hen onaanvaardbaar. Dit alles werd aan kinderen geleerd door middel van verhalen die impliciet de overdracht van deze regels bevatten. Zelfs de taal zelf dwingt sprekers om waarheidsgetrouw te spreken door middel van taalkundige bewijzen, die morfologisch zijn.
Maar de concepten die in de tekst voorkomen, bestaan niet. Het vertalen van de tekst is dus niet haalbaar. Elk woord zou moeten worden onderzocht om te proberen een term te creëren en ondanks het feit dat Kawésqar, zoals elke taal, mechanismen heeft voor lexicale creatie, kunnen ze alleen worden geaccepteerd als ze worden goedgekeurd door de sprekende gemeenschap. Helaas zijn er nog maar drie oude mannen over die volledig bekwame sprekers zijn.
De laatste generatie die de taal heeft gekregen is die van 1960, ze zijn volledig tweetalig, maar van hen heeft er maar één Kawésqar als primaire taal als tweetalige spreker. In de hele wereld zijn er geen 100% tweetalige mensen, er is altijd een primaire taal. Ik heb Engels, dat ik van kinds af aan spreek en ik ga zonder moeite van de ene taal naar de andere met schrijven en spreken, maar voor bepaalde dingen overheerst het Spaans in mij, zoals wiskundige bewerkingen. Dan komt het Duits, dat ik elke dag gebruik, maar na het Engels, en ten slotte het Frans, dat ik van tijd tot tijd mondeling gebruik, maar altijd lees. Er is geen conflict tussen deze talen en de doorvoer ertussen is storingsvrij. Ik heb lang geleden Nederlands geleerd, maar als ik het nu probeer te spreken, denk ik aan Duits, maar ik kan redelijk vloeiend lezen, ik kan zelfs Afrikaans begrijpen, dus Vlaams is misschien niet zo'n probleem, maar dat heb ik in ieder geval niet geprobeerd.
Het spijt me dat ik de vertaling niet kon doen, maar de Kawésqar is zo. Het bleef in een premoderne staat en werkt heel anders dan de westerse cultuur. Met vriendelijke groeten vanaf het einde van continentaal Zuid-Amerika.
|