De "schatjes" Thibault en Julie op een regenachtige vakantiedag!
Maarten en Jonas in hun "zand-fort"!
Mijn schoonmoeder Mw. Anna Conings-Bocken : 98 jaar op 08-10-2007 !!! Omringd door al haar kinderen, overleden op 15 december 2007.
Thibault en Julie worden groter... juni 2008
Jonas wordt 9 en Maarten en opa vinden het ook geweldig !
Thibault en Julie in het ballenbad!
Julie leest haar Nieuwjaarsbrief op opa's schoot! 01-01-2009.
25 april 2009 : Julie en Thibault in Plopsa Coo tijdens de Vrijwilligersdag van Child Focus!
13 juli 2009 : Julie en Thibault in Kinderstad Heerlen!
18 sept 2009 : Opa met Julie en Thibault in Maasmechelen Village !
Julie in balletpakje gaat haar balletvriendjes "trakteren" op haar verjaardag!
Communicant Maarten bedankt zijn lieve nichtje Julie voor de mooie cadeautjes: 13 mei 2010.
Julie en Thibault met de trein op weg naar Brussel! 17 aug 2010
25 dec 2010 : Julie als "sneeuwpop(je) !
10 maart 2011 : Museum voor Natuurwetenschappen Brussel : Thibault aangevallen door een vleesetende dino !!!
20 april 2011 : Tongeren : Gallo-Romeins Museum : Jonas en Maarten met hun diploma "Archeoloog voor 1 dag"!
25 sept 2011: Maarten treedt in de voetsporen van zijn overgrootvader: hij volgt klarinetles en speelt op de klarinet van zijn overgrootvader Pierre Medaer!
03 april 2012 : Julie noteert de bestellingen voor het eten in haar "restaurant"!
Een Betere Wereld
Boodschap in vele talen met info, concrete projecten, vrijwilligerswerk en verslag daarover, geschiedenis van onze regio.
28-01-2015
Documenteren ...
De ziekte blijkt hardnekkiger dan gedacht ... dus veel rusten en wat achtergrondinformatie zoeken voor volgende lezingen.
Zo was ik nu bezig met wat meer info te zoeken over "Hotel Océan" in De Panne dat in de Eerste Wereldoorlog een groot ziekenhuis was. Ook koningin Elisabeth "fungeerde" er regelmatig als verpleegster. De "link" naar onze regio ligt in het feit dat er heel wat militairen van hier ook verzorgd werden of er overleden ... en in de jaren '50 gingen wij er met ons gezin regelmatig op vakantie : de eigenaar was toen uit Stokkem afkomstig : de familie Steegmans.
Tijdens de oorlog was de hoofdgeneesheer dr Antoine Depage. Toen ik wat meer info over hem zocht kwam ik bij volgend gegeven uit dat ik zeker weer zal vertellen bij gelegenheid (er zijn zoveel details dat je er natuurlijk altijd vergeet) : zijn echtgenote Marie Picard-Depage, was slachtoffer van de Lusitania (vergaan op 7 mei 1915 : getorpedeerd door Duitse U 20 : 1198 doden). Ze kwam terug van de US waar ze fondsen verzamelde voor de militare hospitalen in België. Ze werd begraven, op vraag van Dokter Depage, in de duinen van De Panne.
Het voelt raar aan ... : je ligt ziek te slapen en dan krijg je een telefoontje vanwege een vereniging om tijdens hun "Paasfeestje" (Ziekenzorg Opoeteren) een namiddag te komen vertellen over de Eerste Wereldoorlog in het kader van hun thema "Vrede, het hele jaar door".
Dus ... agenda erbij en ... met koortsige vingers weer een notitie bij-ingeven...
Raar ... want voor vandaag moest ik een uitvaartdienst afzeggen en morgen kan ik niet naar de uitvaart van de echtgenoot van een goede vriendin en ex-collega : sedert 1969 werken we al samen in het kader van ontwikkelingshulp ...
Je hebt wel tijd om te denken, vele dingen te relativeren en ... je goed te voelen - klinkt vreemd als je ziek bent - in de verbondenheid met heel wat medemensen !
Een heel raar woord ... maar ja : dat zullen we er maar moeten bijnemen. Erger is het als je daardoor verschillende afspraken moet afzeggen : de 2 koorrepetities vandaag (hoelang is dat geleden ?) , een uitvaartplechtigheid morgen in Mariaheide (vervanger gezocht), ... en onze voorbereidingen voor de volgende lezingen ...
Toch "studeren" we en "documenteren" we ons verder. Ik kreeg nog net een foto toegezonden van een Brrits geweer uit WOI met daarop gemonteerd een "draadschaar" om de prikkeldraad bij het aanvallen te kunnen doorknippen : zonder veel resultaat ...
We hebben weer een koorts- en hoestrijke nacht achter de rug... maar we trekken ons op aan het prachtige verslag dat Nol Roberts maakte van mijn lezing van vorige donderdag in Lanaken: en ... ik moet zeggen dat hij heel goed heeft opgelet ! Bedankt ! Ik geef hier zijn tekst weer en een "actiefoto" !
De lezing in het CC Lanaken van gepensioneerd leraar Frans Medaer over de Groote Oorlog in het Maasland, georganiseerd door kon. GOSSU Lanaken, trekt veel volk.
De leden, van de Kon. GOSSU Lanaken, kwamen afgelopen weekend samen, in De Kleine zaal van het Cultureel Centrum in Lanaken, waar gepensioneerd leraar en historicus, Frans Medaer uit Lanklaar, een lezing verzorgde, in beeld en klank, over de vier jaren durende invloed van de Groote Oorlog op de Maaslandse bevolking. Ook niet-leden waren aanwezig en zijn steeds welkom tijdens lezingen van de geschiedkundige vereniging. Voorzitter Jean Maenen heette de aanwezigen welkom tijdens de aankondiging van de gepassioneerde historicus en beloofde hen een boeiende avond.
De lezing begon bij de dodelijke schoten, op het Oostenrijkse kroonprinsenpaar, afgevuurd door Gavrilo Princip in Serajevo en eindigde met een dia van de Menenpoort, het herdenkingsmonument voor militairen van het Britse Gemenebest in Ieper, waar nog steeds elke avond klokslag 20.00 uur de Last Post geblazen wordt, door klaroenblazers van de vrijwillige brandweer. Frans Medaer stoffeert zijn lezing met oorlogs- en soldatenliederen, waarbij het orgel bespeelt. Bij het tonen van de Menenpoort en het spelen van de Last Post stonden enkele aanwezigen op uit eerbetoon. Frans Medaer gaat van stad naar stad en van dorp naar dorp, om zijn lezing te doen en zorgt ervoor dat er voldoende informatie ingelast is, met betrekking tot de plaatselijke belevenissen, tijdens de ‘Groote Oorlog’, zoals het verzet van de burgemeester van Lanaken De Caritat de Peruzzis en het platbranden, op de 4e oktober 1914, van een deel van Lanaken als represaillemaatregel op die verzetsdaden, waarbij één burgerslachtoffer te betreuren viel.
Ook briefwisseling naar het thuisfront via Nederlandse adressen, die de brieven dan, niet zonder gevaar, smokkelden naar de familie en de brieven geschreven aan oorlogsmeters, in Frankrijk kwamen ter sprake. Die ene bekende gezamenlijke kerstviering door een aantal frontsoldaten werd door Spreker aangehaald, die destijds uit hun loopgraven kwamen toen het Stille Nacht gezongen werd. Eveneens de, destijds onbegrepen, Shell Shock en de inzet van het strijdgas, voor het eerst ingezet in april 1915.
Het is dit jaar, in april, honderd jaar geleden dat de Duitsers begonnen met de plaatsing van de draadversperring die op hun bevel, door de plaatselijke bevolking aangelegd moest worden, over de gehele lengte van de grens, tussen België en Nederland, van Vaals tot de kust in Zeeland. De bewoners van het Maasland kregen de uitwerking van deze geëlektrificeerde versperring duidelijk te merken. De Dodelijke Draad maakte menig slachtoffer bij burgers en dieren, maar ook bij deserterende soldaten. Tragisch was het verhaal van een jong kind dat zijn vader, aan het eind van de oorlog in 1918, zag aankomen aan de andere kant van die verfoeilijke draad en zijn vader tegemoet liep, waarbij het kind,voor de ogen van vader en moeder, de dood tegemoet liep. De oorlog was dan wel gedaan maar de draad stond nog steeds onder spanning.
De oprichting van Monumenten, door heel België en de heldenvereringen hadden ook een plaatsje in de lezing. Na een geweldig applaus, konden de aanwezigen enkele tastbare bewijzen, waaronder oorlogskranten, van het oorlogsleed bekijken die door Frans Medaer tentoongesteld
Vandaag houd ik het heel kort op mijn blog : het is - denk ik - ongeveer 12 jaar geleden dat ik nog serieus ziek was : nu , de griep , ganse nacht hoesten, hoge koorts ...
Dus : enkele vervangingen zoeken : orgel in Meeswijk en Leut ... doet echt raar ... En met dit mooie winterse weer kan ik alleen maar genieten van de vogeltjes die in de tuin de "vetbolletjes" opeten en de "idyllische" schilderijtjes in de sneeuw ...
Voor jullie alvast een fijn weekend toegewenst !!!
Toch snel een beeldje van mijn uitzicht ... geniet ervan !
Mooie commentaren ontvangen over mijn lezing in Lanaken...
De 60 aanwezigen hebben in Lanaken heel geboeid geluisterd en gekeken naar mijn verhaal over "Het Maasland en de Eerste Wereldoorlog".
Het is raar zo over je eigen te schrijven maar ... de commentaren waren eensluidend positief : zeer boeiend, talloze anekdootjes, mooie live-muziek, ondanks het moeilijke onderwerp toch ook heel wat humor, heel emotionele momenten (vooral tijdens het lezen van tekstfragmenten...), veel eer voor "gewone" jongens die anders misschien nooit - of veel te weinig - geëerd worden, ook heel wat info over de lokale situatie...
FOTO : een klein deel van mijn collectie voorwerpen uit de Eerste Wereldoorlog... een "decor" dat ik steeds aanbreng bij een lezing...: medailles , kogels (Franse) en "bolletjes" uit een schrapnel (Duitse en geallieerde) , een fragment van een ontploft kanon dat Theodoor Vaesen doodde en door mijn oom-ambulancier bewaard werd, de kop en de huls van een "bom" , een flesje (vermoedelijk voor yoghurt : vers opgegraven in Boezinge) ...
KLIK op de FOTO
En nu gaan we ons verdiepen in "andere" gemeenten : Zutendaal , Dilsen, Elen, Maaseik, Gerdingen , Hasselt ...
We zijn nu ongeveer 6 jaar niet meer ziek geweest en nu ... hoesten , beetje koorts, pijn in de "ledematen" ... ondanks griepspuit en ... net vanavond Lezing in Lanaken ... dus : in plaats van alles nog eens grondig door te nemen, een hele dag "rust" ...
Maar ons blog houden we dagelijks bij !!!
Fragmenten lezen we voor uit o.a. een brief van een soldaat - Henri FLOCH - (zie FOTO) - die als "voorbeeld" zal gefusilleerd worden : op zeker ogenblik , temidden van de waanzin van het sneuvelen van talrijke soldaten... Zelf begrijpt hij het (natuurlijk) niet want hij is nog uit de handen van de Duitsers kunnen ontsnappen ... Hij schrijft o.a.
(de afscheidsbrief in eigen vertaling uit het Frans)
Mijn teergeliefde Lucie,
Wanneer deze brief bij jou zal toekomen, zal ik gefusilleerd zijn.
Ziehier waarom: op 27 november, rond 5 uur ’s avonds, na een hevig bombardement van 2 uur, in een loopgracht in de 1ste linie, juist wanneer we gedaan hadden met onze soep te drinken, zijn Duitsers in onze loopgraven binnengedrongen en hebben mij, samen met 2 andere kameraden, gevangen genomen. Van een moment van verwarring heb ik gebruik gemaakt om te ontsnappen uit handen van de Duitsers. Ik heb mijn vrienden gevolgd, en vervolgens, werd ik beschuldigd mijn post te hebben verlaten in tegenwoordigheid van de vijand.
Gisterenavond zijn wij met 24 moeten verschijnen voor de Krijgsraad. 6 werden ter dood veroordeeld, waaronder ik. Ik ben niet schuldiger dan de anderen, maar er was een voorbeeld nodig.
Mijn brieventas, met wat erin zit, zal je bezorgd worden. Met tranen in de ogen en met een geweldig pijn in mijn hart neem ik haastig afscheid van je. Op mijn beide knieën vraag ik je heel deemoedig vergiffenis voor al de pijn die ik je zal aandoen en de moeilijkheden waarin ik je zal doen terechtkomen.
Mijn kleine, lieve Lucie, nogmaals vergiffenis.
Ik zal nu mijn biecht spreken en ik hoop je in een betere wereld mogen terugzien.
Ik sterf onschuldig voor de misdaad die mij ten laste wordt gelegd, namelijk als zou ik mijn post in tegenwoordigheid van de vijand verlaten hebben.
Het is het noodlot !
Mijn laatste gedachten gaan naar u tot het einde.
Henry Floch
6 soldaten (Fransen) worden op 4 december 1914 gefusilleerd bij wijze van voorbeeld ... ze worden "gerehabiliteerd" in 1921 ...
De powerpoint voor de lezing van morgenavond in Lanaken is klaar : 220 dia's (sommigen zullen heel snel voorbij-flitsen), enkele teksten (fragmenten uit frontbrieven en zelfs uit een brief van mensen die gaan gefusilleerd worden ...) , de titels van enkele "oorlogsliederen" (de noten zitten al in het geheugen opgeslagen) en enkele originele voorwerpen!
De tekst ... vraagt men me dan ... die zit ook "gestockeerd" ...: ik hou er niet van om af te lezen ... Er zijn wel zoveel details dat we er altijd vergeten maar ... met nog 10 lezingen te gaan ... houden we het ook voor onszelf heel boeiend!
Deze keer weer "iets" veranderd : ik volg de tocht van Belgische regimenten naar de IJzer aan de hand van de plaatsen waar jongens van de "Maaskant" (of het Maasland) hun leven lieten ... Triestig maar heel realistisch en een gelegenheid om hen te eren !!!
Zo viel Willem Frissong bij de slag om Antwerpen ... : respect !
Gisteren publiceerden we uit de kadasterplannen van 1826 de "dorpskern" van Lanklaar.
Vandaag geven we het algemene overzicht van ons dorp met zijn "langwerpige" figuur. Vele bossen en heide komen erbij "achter" het kanaal . De bossen werden later nog veel intenser aangelegd om hout te hebben voor de stutten in de koolmijn van Eisden.
Daarvoor "knoopte" men het zand van het Kempisch plateau vast door struiken en wat bomen, anders bleef het bij stormen naar het dorp waaien (wegens de overwegende winden uit het zuid-westen) : zo kregen we ook onze bijnaam : "de Zavelknuipers" !
In 1826 werd het "Voedingskanaal" ( "Rigole Nourricière") verbreed en verdiept en alzo omgevormd tot "Zuid-Willemsvaart". Het door de Fransen aangelegde kanaal(tje) was bedoeld om een kanaal te voeden dat een verbinding zou betekenen tussen de Maas en de Schelde met als "splitsing" de waterscheidingslijn in Lozen-Bocholt.
In datzelfde jaar verschenen nieuwe kadasterplannen: we zijn dan in de "Hollandse Tijd" !
Op de FOTO : onze dorpskern van Lanklaar met de bocht van de Zuid-Willemsvaart, waar het brugwachtershuisje nog moest komen, en die in de jaren '30 van, vorige eeuw tot "oud kanaal" zou worden omdat men een "rechter" en breder traject zou bijmaken!
Op zaterdag 7 maart mag ik voor het 5de jaar op rij de "Verenigingenquiz" : "Rotary Good Luck" presenteren in zaal Nieuwenborgh te Stokkem.
Alle verenigingen uit Dilsen-Stokkem zijn weer uitgenodigd voor een heerlijke en spannende quiz-avond, de mogelijkheid om een aardige "cent" te verdienen voor hun vereniging en ... een goed doel te steunen : vorig jaar konden we een behoorlijke som bijeenbrengen voor een aangepaste rolstoelfiets voor Freya, daarvoor :o.a. Make a Wish, ....
Snel inschrijven want er kunnen slechts een 70-tal ploegen geplaatst worden !!!
Het weekend beginnen we weer met het orgel spelen tijdens een uitvaart plechtigheid in Leut. We hadden ook in Lanklaar moeten gaan maar ... dat telefoontje kwam te laat ... Een "collega" zal het oplossen!
De voorbereiding van onze lezing over "Het Maasland en de Eerste Wereldoorlog" - Cultureel Centrum Lanaken op donderdagavond 22 januari - is voor 85% klaar : nog wat meer "Lanaker" accenten leggen en ... dan kunnen we al aan de volgende lezing beginnen te denken ...
Uit Geel kwam nogmaals de uitnodiging om er met ons OKRA-koor te gaan zingen in een Woonzorgcentrum : dus... ergens "inplannen" en ... vervoer regelen : een programma samenstellen zal geen probleem zijn : ons repertorium telt ondertussen 190 liederen.
En dit weekend vergeten we de natuur niet : het is vogel-tel-weekend !
Heerlijke namiddag in het Woonzorgcentrum "Bessemerberg"
Ongeveer 100 (!) aanwezige residenten, familieleden, personeelsleden "genoten" van de vele vertellingen bij de beelden over "Vroeger en Nu"! In de presentatie had ik - meer dan anders - aandacht geschonken aan de "kledij" : een verhaal van ongeveer 125 jaar "zich kleden" ! En ... de commentaren bij de badmode en de lingerie waren natuurlijk om van te snoepen !!!
De nieuwjaarsbrief doet het ieder jaar opnieuw weer (telkens wat geactualiseerd) : ik heb nu June uit "Familie" de vrouwelijke JR uit "Dallas" genoemd enz ...
FOTO : de aankondiging in de hal van het Woonzorgcentrum "Bessemerberg" in Lanaken.
KLIK op de FOTO !
Lieve mensen, bedankt voor jullie actief "meedoen" en voor de bijdrage aan ons project en ... tot een volgende keer !!!
Tijdens onze lezing proberen we de "tocht " van het Belgisch leger te illustreren aan de -helaas - gevallen soldaten of via andere info : de "gewone" mens moet centraal staan.
Vandaag de beeldzijde van een bidprentje : soldaat Hendrik CAMPSTEYN , hoornblazer , echtgenoot van Anna-E. Braeken, sneuvelde te Aerschot op 19 augustus 1914, 7 dagen na de "Slag der Zilveren Helmen", toen bepaalde regimenten van het Belgisch leger terug trokken in de richting van Leuven , Mechelen , Antwerpen ... en zoverder naar de IJzer
KLIK op de FOTO !
We houden ons aanbevolen voor bidprentjes van Limburgse gesneuvelden (vooral Maaslanders) : scans zijn uiteraard ook heel welkom !
Om onze lezing in Lanaken goed voor te bereiden proberen we ons alle "locaties" duidelijk voor te stellen. In het vorige "item" zagen we enkel Duitse soldaten op wacht staan ldichtbij de brug over de Zuid-Willemsvaart te Smeermaas.
Vandaag een postkaart - in kleur - van voor de Eerste Wereldoorlog : het is diezelfde locatie aan het kanaal in Smeermaas maar nu werd de foto genomen op de andere oever: een prachtig "tijdsdocument !
Wat onze lezing betreft in Lanaken (volgende week) zijn we "in volle voorbereiding": alle mogelijke info wordt opgezocht en ... zo kwamen we ook een foto tegen van de "Duitse wacht" aan de brug in Smeermaas (Smeermaes). Een heel interessant document dat we zeker gaan tonen en... we zullen er een "moderne" foto naast leggen, kwestie van alles duidelijk te situeren.
Tijd ... moesten we nog "meer" hebben : verschillende telefoontjes bieden info aan maar ... overal geraken is niet mogelijk!
Vandaag proberen we toch "even" de tentoonstelling te bezoeken in Vucht: het gaat over het begin 1940 neergestorte vliegtuig : weliswaar WOII maar daar hebben we ook al een heel uitgebreide "map" over ... weeral plaats tekort in de "boekenkast" ...
Met ons OKRA-koor Meeswijk "herhalen" we enkele liederen en kijken we een paar "nieuwe" liederen na : dan beslissen we welk(e) lied(eren) we aan ons repertorium gaan toevoegen : we zijn al aan nummer 189 !!!
Het klinkt wat "voorbarig" maar tijdens de repetitie met ons parochiaal Mannenkoor Meeswijk kijken we vooruit naar Pasen ... !!!
Het is altijd weer heerlijk om samen te "musiceren" !
Dat deden we gisteren in familie ook tijdens het verjaardagsfeestje van mijn echtgenote : piano , orgel , violen , klarinet, gitaar ! En ... zingen natuurlijk !
FOTO : kleindochter Julie speelt haar pianolesje met de handjes onder een keukenhanddoek ... : plezier beleven aan het musiceren, dat is belangrijk ! Ik speelde ooit 3 liederen achter elkaar - op aanvraag - geblinddoekt ... voor een lekker glaasje wijn !!!
Het is een boeiende namiddag geworden in de zaal naast de kerk van Mariaheide!27 Vormelingen en hun begeleid(st)ers volgden heel geboeid de beelden en de verhalen bij de geschiedenis van ons project "Boodschap voor een Betere Wereld" !
Natuurlijk gingen we heel sterk in op het aspect "veilige wereld" met o.a. "duiding" van de terreur waar zij vele beelden van gezien hebben, teruggrijpen naar de Eerste Wereldoorlog, de eigen "leefsituatie" , cyberpesten , Child Focus, gevaren van "chatten", enz...
Heel wat vragen leven bij jongeren: ze worden met ontzettend veel "elementen" geconfronteerd. Een namiddag als deze geeft de mogelijkheid om eens rustig op al die aspecten in te gaan! En ... er kwamen uiteraard heel wat vragen!
Bedankt lieve jongeren voor uw geweldige luisterbereidheid, uw interessante vragen en ... beloften om er samen een betere wereld van te maken voor iedereen ! Succes in uw verder leven !
eenvoudige Vandaag spreek ik voor de vormelingen van Mariaheide , een jaarlijks terugkerende namiddag. Niet gemakkelijk deze dagen om ook de actualiteit te "duiden" temeer omdat onze Boodschap voor een Betere Wereld begint met de woorden : "Wij willen een veilige wereld ..."
Toch is dat de noodzakelijke voorwaarde om je talenten te kunnen ontwikkelen EN ze ten dienste te stellen van de medemens! Dat is de weg naar een "Betere Wereld" , geen blind en vernietigend fanatisme om welke motieven dan ook !
Ieder jaar vraag ik me af wat er gebeurd is met de vormelingen van de vorige jaren ... hebben zij "iets" uit onze voordracht, onze beelden, ... "meegenomen" voor hun verdere leven? "Heel soms" krijg ik zo nog eens een berichtje of een vraagje ...
Pratend over één van onze projecten zullen we zeker deze foto van de affiche - die het Kerstfeest aankondigt in Putik (Filipijnen) - laten zien !
- Deze voormiddag verzorgen we met orgel en gezangen een uitvaartplechtigheid in Meeswijk : symbool : de kleuren ...
- Daarna snel naar Lanaken voor een vergadering met de animatie : voorbereiding van de namiddaggen die ik er ga geven in het Woonzorgcentrum "Bessemerberg" over "Vroeger en Nu" met tijdens de tweede namiddag "125 jaar Mode" ... : de eerste keer in mijn leven dat ik een défilé op de "catwalk" mag presenteren !!!
- In het Woonzorgcentrum 't Kempken (Stokkem) laten we ons even "zien" op de Nieuwjaarsreceptie : een babbel met residenten, hun familie en de vele vrijwillig(st)ers
- Ten slotte: nog eens even onze presentatie "checken" want morgen spreek ik over "Een Betere Wereld" voor de vormelingen van Mariaheide!
En ... de FOTO is ééntje uit de reeks die we van onze groep "A Better World Philippines" hebben gekregen : in het dorp "Putik" hebben ze een aantal kansarme kinderen en hun familie een mooi kerstfeest bezorgd: hartverwartmend als je die beelden weer krijgt. En dat nu reeds voor het 14de jaar op rij !!!
Onze 4 kleinkinderen: foto 1 : Maarten en Jonas foto 2: Thibault en Julie ! foto 3: Thibault en Julie worden groter! foto 4: Julieke bij de kerstman foto 5: Thibault als cowboy in de turnles! foto 6: Julieke 31 maart 2007: ik word groter! foto 7: 11 april 2007: de 4 schatten van kleinkinderen samen met opa. foto 8: Moederdag: Kleindochter Julieke en haar mama Jill.
Gastenboek
Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
