Niet alleen over de beide Wereldoorlogen geef ik lezingen maar ook over andere aspecten van de geschiedenis van onze regio , ons "Maasland" ! Zo zijn de waterwegen heel belangrijk...

Daar dacht ik aan toen ik mijn dagelijkse wandeling maakte, deze keer op de oostelijke oever van de Zuid-Willemsvaart , richting Eisden. Daar is er een groot mijnverzakkingsgebied en daarover wil ik in enkele bijdragen wat vertellen.

FOTO : vandaag een eerste sfeerbeeld : wandelend over het kruinenpad loop je dus door de kruinen van de bomen (meer dan 10 meter hoog) en je kunt met eigen ogen de "diepte" aanschouwen ... Die ontstond door de mijnverzakkingen en... die heeft heel wat gevolgen. We bevinden ons naast de kanaaloever, oostelijke zijde , tegenover de mijn van Eisden...

22-01-2021 om 21:05 geschreven door Frans  

Over het sterven van zijn beste vriend Theodoor Vaesen schreef mijn oom Henri Medaer een aangrijpende tekst waar doorheen hij met enkele pennestreken een overwinningspalm tekende.

KLIK op de FOTO

De tekst is geschreven in de "taal" van 100 jaar geleden... maar daarom des te aangrijpender ! Ik geef de transcriptie niet weer... even nadenkend lezen brengt je in de gemoedstoestand die oom Henri moet gevoeld hebben bij het sterven van zijn "onscheidb're vriend" ! !

21-01-2021 om 20:53 geschreven door Frans  

In ons vorig item toonden we het "fragment" dat soldaat Theodoor Vaesen fataal werd tijdens de Eerste Wereldoorlog ...

Hier zijn bidprentje: zo zal de herinnering blijvend zijn...

Ik meer dan 80 lezingen vertelde ik reeds over die Eerste Wereldoorlog maar een echt intens en realistisch beeld van het veroorzaakte leed is vrijwel niet aan te geven. Ik heb weer lezingen voorbereid in het kader van een lessenreeks die ik zal (zou) geven in Lanaken , aan de "Statie", maar vandaag deelde men mij mee dat tot juni alles afgelast is ...

Ik hou u wel op de hoogte en zal meer uit de lezingen op mijn blog publiceren !

20-01-2021 om 15:32 geschreven door Frans  

WOI en familiegeschiedenis...

De oudste broer van mijn vader , Henri Medaer, vocht gedurende 4 jaar aan het IJzerfront. Op een dag sneuvelde zijn beste vriend (Theodoor Vaesen) naast hem. Samen met een chirurg haalde hij het dodelijk projectiel (fragment uit de ontgplofte loop van een kanon) uit het lichaam van zijn makker. Hij bewaarde het zijn hele leven en na zijn dood heeft onze familie het fragment aan de familie van zijn gesneuvelde vriend gegeven. Daar wordt het "fragment" (1020 gr !!!) bewaard als een relikwie.

KLIK op de FOTO : de "scherf" die Theodoor Vaesen doodde...

Over dat sneuvelen schreef hij een heel pakkende brief waarvan ik de eerste lijnen nog eens zal weergeven. Indrukwekkend !!! Zijn woordgebruik is uiteraard dat van meer dan 100 jaar geleden...

Ik kom dus nog terug op deze gebeurtenis...

19-01-2021 om 21:09 geschreven door Frans  

Indrukwekkend getuigenis door een Duitse soldaat die behoorde tot de "Stinkpioniere" , de soldaten die "roken" naar de gas-experimenten... Een ooggetuigenis als historisch document , zo belangrijk !

Fragment uit het dagboek van de Duitse pionier Siebert die de kraantjes met gas mee opendraaide op 22 april 1915 (in Nederlandse vertaling) – na de oorlog uitgeweken naar de VS als vorm van protest…

(getuigenis)

Terwijl er zich voor ons een grijsgroene wolk vormde hoorden we de Fransen plots schreeuwen . In minder dan 1 minuut begonnen ze te schieten met geweren zoals ik het nog nooit gehoord had. Elk veldartilleriegeweer, elk machinegeweer , elk geweer dat de Fransen hadden moet hebben geschoten. Ik had nog nooit zo een lawaai gehoord. De regen van kogels boven ons was ongelooflijk maar hij hield het gas niet tegen. De wind bleef het gas naar de Franse linies blazen. We hoorden de koeien loeien en de paarden krijsen. De Fransen bleven maar schieten. Ze konden onmogelijk zien waar ze schoten. En na ongeveer 15 minuten begon het vuur te minderen en na een half uur waren er nog maar enkele schoten en toen was alles weer stil. Na een tijdje was alles opgetrokken en liepen we langs de lege gasflessen. Alles was dood : niets leefde nog. Alle dieren waren uit hun holen gekropen om te sterven: overal lagen dode konijnen, mollen, ratten en muizen. De gasgeur hing nog in de lucht en hij hing aan de weinige struiken die nog overbleven. En toen we bij de Franse linies kwamen waren de loopgraven leeg. Maar binnen een kleine kilometer lagen overal lijken van Franse soldaten. Het was ongelooflijk. Je kon zien dat de mannen aan hun gezicht en aan hun kelen hadden gekrabd toen ze naar adem snakten en sommigen hadden zichzelf neergeschoten. De paarden, nog steeds in de stallen, de koeien, de kippen alles was dood. Alles, zelfs de insecten waren dood…

Daar word je heel stil bij...

18-01-2021 om 11:22 geschreven door Frans  

Het is een tijd van wandelen... en nadenken. Langs de boorden van het kanaal dacht ik na over ogenblikken in de geschiedenis waarop niet één of ander virus, maar de mensen elkaar "iets" verschrikkelijks aandeden.

KLIK op de FOTO : een beeld (vermoedelijk gemonteerd : de meeste flessen zaten in de grond...) over de eerste grote gasaanval tijdens de Eerste Wereldoorlog: we schrijven 22 april 1915...

Bijna 6000 gasflessen worden door de Duitse "Stinkpioniere" - zo werden ze genoemd - die dag opengedraaid omdat de wind toen "eindelijk" gunstig stond: die waaide in de richting van het zuid-westen (terwijl hij anders vanuit die richting kwam , namelijk van de kant van de zee). Een grote wolk verspreidde zich en vooral Franse soldaten (meestal Algerijnen die dag) zagen die wolk naar zich toe drijven. Eerst dachten ze aan mist, daarna voelden ze dat ze geen adem meer kregen en vele soldaten sloegen op de vlucht... sommigen werden "tegengehouden" door eigen officieren: ze beschuldigden de soldaten van "vluchten in het aangezicht van de vijand"... tot men in de gaten kreeg dat het levensgevaarlijk was...

We vertellen nog wel meer over die dag...

17-01-2021 om 18:09 geschreven door Frans  

KLIK op de foto : transport van "vliegtuigen" tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Toen onze "bompa" Frans Peeters geboren werd in 1873 was er nog geen sprake van vliegtuigen! De eerste "gecontroleerde" vlucht vond plaats toen hij... 30 jaar oud was ! En nu is het gewoon: sommige mensen nemen het vliegtuig zoals wij de bus nemen.

Het vliegtuig werd als "wapen" en waarnemingsmogelijkheid voor het eerst ingezet tijdens de eerste Wereldoorlog. Heel eenvoudige toestellen... een verhaal waar we nog eens op zullen terugkomen, vooral omdat er ook dicht bij ons een vliegveld was. Deze keer een eerste beeld : het transport van Duitse vliegtuigen naar een regio bij het front !

16-01-2021 om 15:06 geschreven door Frans  

Wanneer zal er na de "week" weer eens een "weekend" volgen zoals we dat "gewoon" waren? Op zaterdag eucharistieviering in Meeswijk (soms ook nog in Mariaheide) en op zondag (2de, 4de en eventueel 5de zondag van de maand) viering in Leut. Je was die "regelmaat" zo gewoon en die is nu helemaal "doorbroken".

Op maandag keken we dan uit naar de repetitie van ons OKRA-koor "Neet jonk waal sjoe:n"... en nu zie je dat ons ondertussen enkele mensen ontvallen: de sptijtige "gang van zaken" bij koren waar vooral "ouderen" bij betrokken zijn.

Waar is het uitkijken naar lezingen , vertelnamiddagen in WZ-Centra en na de "buurtmaaltijden", de optredens met of zonder koor... en dat allemaal ten voordele van mijn ontwikkelingshulproject...

Wanneer ???

15-01-2021 om 20:35 geschreven door Frans  

"Aangrijpend" is een adjectief dat je zeker kunt gebruiken wanneer je het "Treurende Ouderpaar" beschrijft , beelden die je aantreft op het Duits soldatenkerkhof van Vladslo. Käthe en haar man knielen gebogen voor het graf van hun zoon Peter.

Ik lees regelmatig over de kunstenares Käthe Kollwitz en bezocht ook een museum in Keulen aan de Neumarkt: daar kun je vele werken bewonderen. Je vindt de beelden in het archief van dit blog op o.a. 15 10 2020 en 20 05 2019. Je kunt ook bij "zoeken in blog" het woord Vladslo ingeven.

KLIK op de FOTO

Aangrijpend is ook deze minder bekende ets van "Moeder en Zoon"... In vele van haar werken drukt zij op een zeer intense wijze het oorlogsleed uit...

14-01-2021 om 20:44 geschreven door Frans  

In deze coronatijd wandelen we zoveel als we kunnen. En... dat is ook een gelegenheid om weer eens een plekje op te zoeken waaraan we dierbare herinneringen hebben ! 

KLIK op de FOTO : aan het "stationnetje" in Eisden Cité ... goed ingeduffeld...

Het stationsgebouw was oorspronkelijk in hout opgetrokken maar na een brand werd het vervangen door een stenen gebouw. In 1983 werd het station gesloten voor het reizigersverkeer, bleef het goederenstation nog enkele jaren open. Op 18 december 1987 vertrok de laatste trein met steenkool naar de cokesfabriek van Marchienne-au-Pont. Het is nu een eindpunt van de spoorfietsen tussen As en Eisden en... daar vertrekken heel wat wandelpaden.

Mijn mooiste "jeugdherinnering" : als de schoolreis plaatsvond van de leerlingen van Eisden, mocht ik mee met de "radiotrein" naar de kust want mijn papa en mama gaven les in Eisden-Cité: je mocht dan aan de micro gaan zingen en dat klonk doorheen de hele trein !!!

13-01-2021 om 16:27 geschreven door Frans  

Wat de beide Wereldoorlogen betreft is er in onze familiegeschiedenis heel wat te vertellen !

De oudste broer van mijn vader vocht 4 jaar aan de IJzer en mijn vader werd krijgsgevangene tijjdens de Tweede Wereldoorlog. Daarbij was een dokter Medaer burgemeester in Stokkem tijdens de Eerste Wereldoorlog. Reeds eerder vertelde ik over hem dat hij van de Duitse overheid de toelating kreeg om een dame 1 liter melk per dag te laten kopen. De dokter schreef dat zij niet erg gezond was... maar eigenlijk ging het om haar 6 kinderen die ze - na het verkrijgen van de toelating - dagelijks wat melk kon bezorgen !

KLIK op de FOTO : een ander voorbeeld van zijn bezorgdheid. Zijn handschrift in het Duits en even de vertaling ernaast geplaatst !

Een landbouwer heeft een paard moeten afstaan... en nu heeft hij een ander en dat wordt ook opgeëist. Maar ook hier grijpt de dokter in : hij zendt een verzoekschrift aan de Duitse overheid. Van het vervolg hebben we geen schriftelijk bewijs maar we hebben vroeger in onze familie "gehoord" dat het gelukt was... 

12-01-2021 om 21:00 geschreven door Frans  

Vandaag verjaart mijn echtgenote : 79 jaar... wat gaat de tijd toch snel... een dooddoener van een onliner maar... oh zo juist ! Dat deed me denken aan een foto van onze kleuterklas in Lanklaar , 74 jaar geleden, bij zuster Narcisse !

KLIK op de FOTO : heel stijlvol met er armpjes achter de rug...

We staan er beiden op want we zijn van dezelfde "jaargang". Mijn echtgenote zit op de 2de bank van de meisjes en ikzelf zit op de tweede bank van de jongens , naast haar... maar heel devoot gescheiden door een smalle gang. En... bij Mia is het matje al mooi gevlochten en bij mij ligt nog altijd de "puinhoop": een voorafbeelding van 2 karaktereigenschappen !!!

Positief is wel dat ik nu thuis weer een half jaar de jongste ben !!! En hopelijk doen we er nog heel wat jaartjes bij !!!

11-01-2021 om 15:23 geschreven door Frans  

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden een aantal soldaten gefusilleerd , soms als "voorbeeld". Dit is de dramatische afscheidsbrief van een soldaat in Frankrijk die samen met enkele kameraden werd gefusilleerd als voorbeeld: 4 december 1914... Je kunt hier een vertaling lezen die ik maakte van zijn afscheidsbrief... Enkele jaren na de oorlog werden ze "in ere hersteld" (gerehabiliteerd) en kregen ze een monument (5 april 1925 !) op de plek van de executie... Hier word je heel stil van...

 Foto : de gefusilleerde Floch. 

Mijn teergeliefde Lucie,

Wanneer deze brief bij jou zal toekomen, zal ik gefusilleerd zijn.

Ziehier waarom: op 27 november, rond 5 uur ’s avonds, na een hevig bombardement van 2 uur, in een loopgracht in de 1^ste linie, en juist wanneer we gedaan hadden met onze soep te drinken, zijn Duitsers onze loopgraven binnengedrongen en hebben mij, samen met 2 andere kameraden, gevangen genomen. Van een moment van verwarring heb ik gebruik gemaakt om te ontsnappen uit handen van de Duitsers. Ik heb mijn vrienden gevolgd, en vervolgens, werd ik beschuldigd mijn post te hebben verlaten in tegenwoordigheid van de vijand.

Gisterenavond zijn wij met 24 moeten verschijnen voor de Krijgsraad. 6 werden ter dood veroordeeld, waaronder ik. Ik ben niet schuldiger dan de anderen, maar er was een voorbeeld nodig.

Mijn brieventas, met wat erin zit, zal je bezorgd worden. Met tranen in de ogen en met een geweldig pijn in mijn hart neem ik haastig afscheid van je. Op mijn beide knieën vraag ik je heel deemoedig vergiffenis voor al de pijn die ik je zal aandoen en de moeilijkheden waarin ik je zal doen terechtkomen.

Mijn kleine, lieve Lucie, nogmaals vergiffenis.

Ik zal nu mijn biecht spreken en ik hoop je in een betere wereld mogen terugzien.

Ik sterf onschuldig voor de misdaad die mij ten laste wordt gelegd, namelijk als zou ik mijn post in tegenwoordigheid van de vijand verlaten hebben.

Het is het noodlot !

Mijn laatste gedachten gaan naar u tot het einde.

Henry Floch

10-01-2021 om 00:00 geschreven door Frans  

"Raar" voelde het deze avond aan in de kerk van Proosterbos. Ik begeleidde er Stephanie (dirigente van het Requiemkoor en verantwoordelijke voor de jongeren) tijdens de eucharistieviering voor de vormelingen. Alles werd uitgelegd : ieder woord, ieder gebaar , iedere "boodschap". Zo werd alles "begrijpêlijk" voor de jongeren !

En... dat is nu een hele tijd geleden... tot voor enkele maanden was het "wekelijkse kost" maar... het is raar hoe dat nu aanvoelt: geen volwassenen in de kerk , alleen de 22 vormelingen! Maar... die letten heel goed op , verzorgden smeekbeden en voorbeden en... gedroegen zich heel braaf... Dat belooft !!!

09-01-2021 om 20:15 geschreven door Frans  

Voor mijn volgende lezing over Oorlog en Vrede in onze Regio heb ik een afspraak in Lanaken... wanneer de coronamaatregelen het mogelijk zullen maken... Dus blijf ik "naarstig" speuren naar documenten, foto's, verhalen, enz... 

KLIK op de FOTO : zo ontdekte ik dit document waar gesproken wordt over  personen die over de grens heen met elkaar "converseren". Dat wordt ten strengste verboden in dit document ! België is bezet , Nederland niet...

Zo werd er bijv. in Stokkem door een familie afgesproken om op vrijdagavond aan de Maas te verschijnen en dan met elkaar te praten (schreeuwend) want een gedeelte van die familie bevond zich op Nederlands grondgebied.

08-01-2021 om 11:01 geschreven door Frans  

Met een Boodschap voor een Betere Wereld in zoveel talen (840) en al onze acties kun je natuurliojk niet naast de beelden uit de Verenigde Staten kijken. De democratie is in gevaar als je die manifestaties, vernielingen,... ziet.

Iemand zei ooit dat democratie het beste politieke systeem is, maar tegelijkertijd ook het moeilijkste. Dat wordt eens te meer bewezen. Het is uiteraard moeilijk om te aanvaarden dat er een meerderheid is die haar wil oplegt. Maar als dat op een wijze gebeurt waarbij er veel respect is voor de minderheid... dan is samen-leven mogelijk. Anders verval je in een onafrembaar extremisme...

Niet voor niets eindigt mijn boodschap op "wederzijds respect": dat is de essentie van een fijne samenleving !

07-01-2021 om 14:59 geschreven door Frans  

Geschiedenis "bijhouden" betekent niet alleen op zoektocht gaan in het verleden maar ook de actuele situatie volgen en gedocumenteerd "opslaan" ! Het zijn tegenwoordig geen met de ganzenveer geschreven documenten maar teksten in word of digitale foto's ! In ons item "Uit de geschiedenis van ons dorp 164 - dd. 03 11 2020 - toonde ik de afbraakwerken van de wijk "Slakken".

KLIK op de foto : eigen foto 05 01 2021 : je ziet een bijna vlak terrein... het doet me denken aan de tijd dat ik af en toe gidste in Parijs en mensen wilden kijken naar de "verdwenen" Bastille... Daar had je alleen nog de lijnen in het wegdek... 

Nu is de ganse wijk weg (wat een alliteratie) en wordt de laatste "hand" ( - kraan -) gelegd aan de nivellering van het terrein. Weer verdwijnt zo een stuk "dorpsgeschiedenis" . Het was een wijk waar verschillende nationaliteiten naast elkaar woonden , maar vooral een hechte buurtgemeenschap vormden...

06-01-2021 om 09:41 geschreven door Frans  

Volgende zaterdag ga ik de vormelingen van Proosterbos (Maasmechelen) in "hun" kerk begeleiden bij het aanleren van de liederen voor hun vormselfeest. We hopen op die wijze de jongeren ook op "geestelijk" vlak een perspectief te bieden. We kunnen nog geen datum plakken op hun feest maar we hebben de gelegenheid om te zingen ( met Stephanie als cantor) en te babbelen met deze jongeren!

Het is belangrijk in deze tijd perspectief te bieden, op verschillende vlakken. Dus... gaan we ervoor !

Vorige jaren gaf ik op de eerste of tweede zaterdag van januari een "lezing" (eerder een vertelnamiddag) over oorlog en vrede: de grote wereldconflicten maar ook de kleine ... Die eerste "vormende" dag zou op het einde van deze week weer doorgaan bij de vormelingen van Mariaheide : dat stellen we (voorlopig) nog uit...

05-01-2021 om 14:20 geschreven door Frans  

Een schilderij (KLIK op de FOTO) , gemaakt door onze buurman-schilder René Simons. Zijn werkkamer grensde aan onze slaapkamer en wanneer hij in oostelijke richting keek , naar het dorpscentrum rondom de "oude" kerk, zag hij juist hetzelfde als wij zagen : een uniek beeld dus !

Het schilderij kon ik redden uit de container waarin men huisraad aan het werpen was toen het huis waarin René woonde leeggemaakt werd : het schilderij was beschadigd maar Theo Leenders heeft het mooi gerestaureerd.

René Simons werd geboren te Gent in 1909 en overleed te Lanklaar in 1973. Hij liep school te Hasselt (Sint-Jozefscollege) , studeerde enkele jaren Klassieke Filologie te Leuven en volgde schilder-en tekenles. Ondanks een lichamelijke handicap (zijn rechterarm was vanaf zijn geboorte verlamd) was hij een veelzijdige schilder !!!

Hij kon ook al eens "grommelen" : ik herinner me dat hij op een nacht rond half 4 (in zijn kamer die slechts door een bakstenen muur van de onze gescheiden was) aan een kader begon te timmeren. Ik werd wakker en riep terwijl ik op de muur klopte : "René , laot miech slaope , iech höb examen Wiskunde vandaag!" René stopte maar toen ik hem 's avonds zag zei hij: "Van diech maak iech noets e sjilderij". En zo geschiedde !!!

04-01-2021 om 11:48 geschreven door Frans  

Wij woonden vroeger aan het "kruispunt in ons dorp Lanklaar. Een gevaarlijk punt, zeker in de periode vooraleer de "lichten" er geïnstalleerd werden. Op een schemeravond... hoorde je soms een slag en dan... haastig naar buiten en helpen indien het nodig was : een zoveelste ongeluk. En toch konden we op die "steenweg" ooit voetballen en riep er om de 10 minuten iemand: "Dao kumpt enen oto aan" !

Klik op de Foto : aan het kruispunt in de periode voordat ons huis en hotel Beunen er stonden ! Je ziet wel rechts, het huis waarnaast wij bouwden; op de hoek het oorlogsmonument "De Steen"...

Zo "voeden" we onze genealogie ook met beelden. De namen die je tegenkomt zijn soms ook verbazingwekkend : De la Brassine en Blancpain komen voor in onze stamboom maar nu vonden we ook een link naar de naam "Molord"... het blijft een heerlijk speuren !!!

03-01-2021 om 12:58 geschreven door Frans