Voor onze lezing ... in juni ... maak ik een virtuele tocht van Den Bosch naar Maastricht , via de Zuid-Willemsvaart. Voor de presentatie worden dan alle beelden mooi op een rijtje gezet en... komen er vele verhalen.

Deze keer een beeld van Brug 10 in Rothem (Rotem). In ons dorp Lanklaar hadden we (hebben we)  brug 8...

KLIK op de FOTO

Een mooie draaibrug die haar functie kwijt geraakt is en... vervangen werd...

09-02-2022 om 20:31 geschreven door Frans  

Toch eens even een beeld geven van de Atlas met de Ferrariskaarten , uitgegeven in 1777 , geen origineel in mijn bezit maar wel een "herdruk" van een 20-tal jaren geleden. Een "turf" van 7 kilo (!) : dus... "zware" lectuur " !!!

KLIK op de FOTO

08-02-2022 om 20:44 geschreven door Frans  

In de reeks "Uit de geschiedenis van ons dorp" zijn we reeds aan item 177 ! We gaan nu naar de 18de eeuw... naar een fragment uit de Ferrariskaarten : een verzameling van 275 uiterst gedetailleerde topografische kaarten van de Oostenrijkse Nederlanden. Zij kwamen tussen 1771 en 1778 tot stand onder leiding van Joseph de Ferraris, generaal bij de Oostenrijkse artillerie, veldmaarschalk in de Oostenrijkse Nederlanden.

Op de kaart de twee - toen nog niet door lintbebouwing aaneengegroeide - "centra" : Lanclaert (Lanklaar , het dorp) en Mullem (Mulheim , het gehucht) . KLIK op de FOTO

Ook mooi op de kaart aangegeven de "Sint Janscapelle" , langs het tracé van de oude heirbaan. Nog geen "Rijksweg" , nog geen Zuid-Willemsvaart !!!

07-02-2022 om 20:38 geschreven door Frans  

Een laatste item met de woordenlijst in het dialect : daarna gaan we weer over op andere onderwerpen maar... we komen nog terug op het dialect ! We zijn voortdurend met taal bezig. Een Franse leraar zei ooit in de Elzas toen de Duitsers binnenvielen en Duits de spreektaal zou worden : "La langue est la clef de votre prison"... De taal is de sleutel van uw gevangenis...

Toe:t (papieren zak)

Toesje (ruilen)

Touwspang (veiligheidsspeld)

Trepke (trapje)

Trikko (pullover)

Troag (voedertrog)

Tuchtig (de koo is tuchtig)

Tuf (moto)

Uchtere (buurten)

Uitpölf (hoofdpeluw)

Umme (hemd)

Un (ajuin)

Ungerste : onderste : den ungerste stein : de onderste steen

Uuve (knikkers)

Vantie:d (soms)

Verstange ?  (verstaan ?)

Vertesteluweere

Veurdevoots (ook : veurevoots : om de beurt : voorde voets)

Vlieger (vliegtuig)

Voddemarsjang (voddenverkoper)

Vreugjaor

Vrouwluj (vrouwen)

Wèègesjiet (zweertje op ooglid)

Weinderik (woerd)

Weinjndvogel (windvogel)

Weinter (winter)

Wiemerte (aalbessen) : zwarte wiemerte : zwarte bessen  cassis)

Wujjer (verder)

Wuut (ver)

Zaal (fietszadel)

Zauwt (zout)

Zawwel (slappe koffie)

Zeisem/zeis (zeis)

Zeiver (speeksel , ook flauwe praat)

Zicht(korte zeis om graan af te doen)

Ziemele (het ziemelt : het motregent)

Zoo:g (zeug)

Zoe (zo)

Zoerdeisem (zuurdeeg)

Zoermoos (zuurkool)

Zonger (zonder)

06-02-2022 om 20:55 geschreven door Frans  

Een voorlaatste reeks dialectwoorden uit ons dorp Lanklaar (en sommige uit de omgeving ook)

Nej (dichtbij)

Ond (hond)

Onsjeenig (ontoonbaar)

Opsjödde (koffie)

Ordentelek (fatsoenlijk)

Pees (perzik)

Pien (pijn)

Piepel (vlinder)

Pinneke (wasspeld)

Pöl (kuikentje)

Pölverke (mini-bommetje voor speelgoedrevolvertje)

Poor (porei)

Proe:m (pruim)

Prösj (parkiet)

Punèès (duimspijker)

Pupsjen (hauw dien pupsjen oope)

Puu:n  (kus)

Puune (kussen : ww)

Rebzjie (minderwaardig iets)

Reek (riek)

Renjeere (in orde brengen)

Reub (raap)

Reure (roeren)

Reures (het is reures genog) (bijna)

Rezienewèk (rozijnenbrood)

Rôffe (bruusk trekken)

Röggestrank (ruggengraat)

Rök (rug of meervoud van rok)

Ruffele (uitrafelen)

Ruip (ruif : hooi)

Rungele (rammele  en  het rungelt in miene kop)

Ruuster (rooster)

Ruuzele (uitvallen van veren of haren)

Sjans (mutsaard – bussel sprokkelhout)

Sjaop (schaap) : sjeu:pke : schaapje

Sjauf (iemend op het sjauf lègge)

Sjebbetig : sjöppetig (miserabel)

Sjeene (schenen : teege de sjeene stampen)

Sjènk (hesp)

Sjich (dagtaak , werkuren : iech höb mien sjich al om)

Sjie:tvot (verwensing…)

Sjoester (schoenmaker)

Sjoets (oude vervormde boom of knotboom)

Sjolk (voorschoot)

Sjoor (bui regen)

Sjootelsplak (vaatdoek)

Slaover (speeksel bij dieren)

Slèèg (slagen : mcv van slaag : slèèg kriege)

Smauwel (dikke boterham)

Snoaterbel (snottebel  ook : klein kind)

Soe:ts (gezicht)

Sookker (suiker)

Spier (spier poor)

Stechele (kibbelen)

Stool (steu:l)

Strikke (te pakken krijgen)

Strikke (breien)

Struu (stro)

05-02-2022 om 23:11 geschreven door Frans  

We vervolgen ons alfabetisch gerangschikt lijstje !!!

Keel  (nachtkleed)

Kitsj (klokkenhuis van appel)

Kjiere (uithouden : iech kan het neet kiere van de pien)

Klauw (steen)

Kleefke (wasspeld)

Klie: (klaver)

Knie:n (konijn)

Kof (koef) : haarknot

Kolemarsjang

Kontent  : doech diech kontent

Koo (koe)

Koomme (komen : diech kums)

Kooweirdje (kwikstaartje)

Kosjelemosjen (fluisteren)

Kösse (kussen)

Kraog (kraai)

Krauwel (achterblijver… ook korst brood…)

Krej (kraai)

Kriemer (in de rug)

Kremke (sluiting bijv. bh)

Kröbke (kropje : sla)

Kroe:d (onkruid)

Kroe:t (biet)

Kroenekraane kraanvogels)

Kroetsje (hoesten)

Krollemol (appelbol in deeg gebakken)

Kroonsjele (stekelbessen)

Kumpt : komt : het kumpt neet zoe ne:j : het komt niet zo nauw)

Lampedèèr : lampadaire

Lampteir (lantèèr) : lantaarn

Laupe (lopen)

Lègge (leggen)

Lepsje (oplikken)

Lievend (lijnwaad)

Lievesdraod (wasdraad)

Loch (vloeibaar)

Lommelekriemer / voddenmarsjang (voddenverkoper)

Lootsj (fopspeen)

Luips (de kat is luips)

Maalplak (zakdoek)

Mansluj (mannen)

Mesjing (machine)

Mèsnaat (doornat)

Mie:t (hooimijt)

Mingele (mengen)

Mingele (mengen)

Mins (mens)

Moe:t (mist)

Mol : mölke

Moos (kool)

Mösj (‘mus)

Möts (muts)

Naas (neus)

Naober(s)

Naobers (buren)

Naolj (naald)

Neesten (niezen)

Neet (niet)

04-02-2022 om 11:05 geschreven door Frans  

Ons Lanklaars dialect... ook een "bedreigde taal". Mijn oom Pol Peeters maakte er reeds een studie over ongeveer 100 jaar geleden... Agnes Conings legde ook een hele lijst aan !!! 

Hier deel 1 

‘t uuske (WC)

Ampfel (handvol)

Anges (anders)

Aore (haore : haren)

Avekoat (advocaat)

Aveseere (vooruitgaan)

Baaje (baden)

Bakkes (bakhuis en grote mond) : hauw die bakkes

Balans (blans) : weegschaal : tot 5 kg koperen schalen

Baskuul (bascule : meer dan 5 kg)

Batteraaf  ( ondeugend ventje )

Bè:je (bidden)

Bejje (wonden laten inweken) en : erop bejje : erop slaan

Bekans (bijna)

Besèng (kuip)

Beu:ke (wenen)

Biggel (Franse g) : pik , houweel

Binjele (kousenophouders : bij sportkousen)

Bleinjèès (steekvlieg)

Bloom (bloem)

Bloomkoel (bloemkool)

Boe:n (boon)

Boe:ne (bonen)

Boegie (kaars)

Boejie (boeien)

Bökkem (bokking)

Botte (laarzen)

Bouw (boterham)

Breustig (De zoag is breustig) (bronstig)

Brik (baksteen)

Brikkebekker (bikkenbakker)

Brikkemesjang (afval van baksteken)

Bro:k (kloekhen)

Brook (broek)

Charmant veu:l  (nogal veel)

Dabbe  (krabben)

Dat stuit neet (dat past niet)

Dèn  (hooizolder)

Den ungere sloape (siesta houden)

Diech (jij)

Doareweg (nogal veel)

Doeg (doe)

Donkel : in den dunkele laupe

Dras (koffiedik)

Dujje (duwen)

Dul (duizelig)

Dunkele (donkerte)

Dunkele (in den dunkele : in het donker)

Dweeskop (iemand die altijd dwars gaat liggen)

Ekstemeere      (De wuurs neet geëkstemeerd) (achten)

Elentrik (stroom)

Ermzaalig (armzalig)

Euvereerd (een overledene die opgebaard is)

Eweg (weg , ervan door)

Foetele (valsspelen)

Galjaar (ondeugender ventje/vent)

Gank (gang : ook : gank weg : ga weg)

Gelie:k : gelijk : de krie:gs gei gelie:k)

Gerömd (met soort plooitjes)

Gesjengeleerd (kapot geraakt : zien sjoon waore gesjengeleerd door de pikdraod)

Get (iets)

Gevuchel (als minderwaardig beschouwd)

Good (goed)

Graas (gras)

Hauwe (houden)

Helpe : de hulps miech toch?

Hooste (hoesten)

Houwe (slaan)

Huij (hooi)

Hulpe (bretellen)

Inpessant (ondertussen)

Invèème (draad door ’t oog van een naald steken)

Iering (haring)

Jertelle (kousenophouders vanaf korset)

Kalle (spreken)

Kasjevekske (hesje met stukje aan)

Katsche ‘stukjes appel)

Kawf (kalf : keijfke : kalfje)

Ke ( r ) staanjele (kastanjes)

02-02-2022 om 16:49 geschreven door Frans  

Lezingen over de geschiedenis van het Maasland komen er zeker aan. Daarom speuren we steeds naar nieuwe beelden die de "sfeer" van een bepaalde periode weergeven.

Deze keer een oude postkaart met een beeld van het kruispunt in Rotem. De stoomtram komt uit de richting van Maaseik en zal na Dilsen ook in Lanklaar aan het kruispunt stoppen !

KLIK op de FOTO

Onze bompa zei dat het destijds zo stil was dat je tot in Lanklaar de stoomfluit van de tram kon horen als hij tussen Elen en Rotem reed... verschillende kilometers ver !!!

01-02-2022 om 20:53 geschreven door Frans  

Wachtend op antwoorden... die voorlopig niet komen... ga ik verder met het vertellen van verhalen die ik kon optekenen bij het vastkrijgen van vertalingen. 

Op zekere dag stuurde ik een vraag voor vertalingen - in het Engels en het Spaans - naar de universiteit van Madrid , naar de afdeling "Moderne Talen". Een prof vond het project geweldig en... bezorgde mij een vertaling in het Moçarabe , een taal die in de 15de eeuw nog gesproken werd in het gedeelte van het Iberische schiereiland dat tot 1492 door de islam veroverd was: daar had zich een heel eigen taal ontwikkeld... later dus uitgestorven. Via die afdeling kwamen later ook nog regionale Spaanse talen.

Soms moet een mens echt geluk hebben !!!

31-01-2022 om 20:47 geschreven door Frans  

Een mooie foto van de ouders van onze mama : Frans Peeters ( °Lummen 14 01 1873   -   + Lanklaar 04 01 1961) en zijn tweede echtgenote Anna Maria Catharina Claes ( °Munsterbilzen 25 07 1866   -  + Lanklaar 29 03 1942 ) rustig "poserend" in de tuin van het "schoolhuis". Bompa Peeters was hoofdonderwijzer in ons dorp Lanklaar en had aanvankelijk alle (!) klassen onder zijn hoede... 

KLIK op de FOTO

Hij schreef een prachtig verslag over de Eerste Wereldoorlog in Lanklaar , een tekst die ik bij elke lezing gebruik ! 

30-01-2022 om 18:06 geschreven door Frans  

Omdat ik toch voor een tijdje aan huis "gekluisterd" ben , houd ik me bezig met het ordenen van stamboomdocumenten.

Vandaag gaan we even terug naar 29 mei 1956. Mijn vader Pierre Medaer is op schoolreis met leerlingen van de Jongensschool van Eisden Cité en bezoekt Botrange.

KLIK op de FOTO : een heerlijke plek die echt doet terugdenken aan de jaarlijkse schoolreizen. (De foto is iets wazig... we zoeken naar verbetering)

Onze papa was onderwijzer en een geweldige klarinettist en dirigent. Hij werd geboren in Stokkem op 25 oktober 1906 en overleed op 9 november 1987 in het ziekenhuis van Bree.

29-01-2022 om 21:24 geschreven door Frans  

Het moest er eens van komen : vandaag positief getest op Corona.

Gelukkig goed gevaccineerd en boosterprik gehad : dus echt heel milde symptomen !!!

We houden u op de hoogte !

28-01-2022 om 15:35 geschreven door Frans  

Vandaag kan ik op deze gedichtendag niet anders dan een heel "apart" voorbeeld van poëzie weergeven. Het dateert uit 1952 , is van de hand van Lucebert , en ik leerde het kennen tijdens mijn studie van cursussen aan de Open Universiteit : Cultuurwetenschappen , vak : Literatuurgeschiedenis. Het is een gedicht , gemaakt op het "schema" van een sonnet. Om eens stevig over na te denken... in deze individualistische maatschappij !!!

sonnet

27-01-2022 om 20:58 geschreven door Frans  

Zoals eerder gemeld probeer ik mijn lezingen over de Zuid-Willemsvaart "op te fleuren" met nieuwe beelden. Deze keer letterlijk : een oude postkaart  - die een situatie weergeeft aan de brug over de oude kanaalarm in ons dorp - werd ingekleurd.

KLIK op de FOTO

Die gaan we er zeker bijvoegen... en zo langzamerhand lezingen voor juni... voorbereiden !

26-01-2022 om 09:51 geschreven door Frans  

Overvloed aan orde heb ik niet... en dat is zelfs nog een "eufemisme" ! Dus... zijn we eraan begonnen : boeken per onderwerp bij elkaar plaatsen , documenten allerhande ivm familiestamboom bij elkaar brengen (de classeurs zitten overvol maar...) , postzegels WOI in de albums stoppen , documenten bij elkaar brengen om toekomstige lezingen te "updaten", ...

De voornemens waren er... zijn er nog... maar de lijst zelf van hetgeen geordend moet worden is "onoverzichtelijk" lang... 

Dus beginnen we er toch aan! Op geneanet kun je bij fmedaer al heel wat gegevens terugvinden over onze stamboom. Oh ja... die moet ook nog aangevuld worden...

25-01-2022 om 20:54 geschreven door Frans  

KLIK op de FOTO

Zoon Bart noemde deze foto ( - hij maakte ze in retie - ) van een Pimpelmees en een Boomklever "conversatie". Ze geven de indruk met elkaar te "praten" en... voor de pimpelmees is het een hele inspanning : voor de boomklever is deze houding "gewoon" ...

Dat deed me onwillekeurig denken aan de "mens" : converseren is belangrijk !!!

24-01-2022 om 16:06 geschreven door Frans  

Op een dag als deze met weer een grote betoging in Brussel kunnen wij niet anders dan even "iets" over de coronapandemie zeggen.

Wij zijn gevaccineerd en hebben onze boosterprik gekregen.We zijn zo met ongeveer 80% van de bevolking en dat geeft meer kansen op mindere symptomen bij besmetting en op meer "vrijheden". In het Woonzorgcentrum waar onze zus/schoonzus verblijft is er weer een grote uitbraak van besmettingen : gelukkig is iedereen van de residenten op haar afdeling gevaccineerd en "geboosterd" zodat het - voorlopig - blijft bij heel milde symptomen , heel anders dan enkele maanden geleden...En... na ons bezoek aldaar hebben we een negatieve test afgelegd...

Mensen hebben uiteraard het recht op vrije meningsuiting maar naar Brussel gaan om de boel op stelten te zetten en bijv. politieagenten aan te vallen , vernielingen aan te richten  en winkels te plunderen... dat kan niet.  Absolute vrijheid bestaat trouwens niet : je bent vrij in die mate dat je geen gevaar vormt voor jezelf noch voor anderen. Ik zie niemand links rijden of het rode licht negeren... dat zijn ook te volgen afspraken die een veilige samenleving mogelijk maken ...

23-01-2022 om 18:17 geschreven door Frans  

"Onze" pastoor is naar een verzorgingstehuis voor een "kortverblijf". Maar... in gesprekken aan de telefoon uit hij zijn twijfels over een "gezonde" terugkeer. En dan ???

Wij hebben nu in Meeswijk om de 14 dagen (2de en 4de zaterdag van de maand) een gebedsviering... voor een 15-tal personen. En vandaag was ik alleen (en met een vrij hese stem) om te zingen en tegelijkertijd orgel te spelen. De kerk zit duidelijk met problemen : tekort aan priesters en diegenen die nog dienst doen zijn op leeftijd (onze pastoor is er ook 77...).

Men spreekt in de geschiedenis van "golfbewegingen" maar ik zie op dit ogenblik een dalende golf (in tegenstelling tot de golf aan besmettingen...) en ik ben benieuwd of het zeewater daarna opnieuw tot op een zekere hoogte kan "rijzen"... Een heel , heel moeilijke "oefening"...

We houden u op de hoogte...

Toch een mooi weekend toegewenst !

22-01-2022 om 20:38 geschreven door Frans  

Deze avond ging ik condoleren in het funerarium bij het lichaam van Lieske : zij was meer dan 70 jaartjes geleden bij ons thuis om voor ons , de kinderen, te zorgen ! 

Een lieve , zorgzame vrouw en... dat is ze tot haar 94ste gebleven : op latere leeftijd speelde ze nog "harmonica" in de "club" van haar zoon Pierre met wie ik deze avond nog een mooi gesprek kon hebben...

Onze oprechte deelneming !

21-01-2022 om 20:52 geschreven door Frans  

Binnenkort herdenken we dat 200 jaar geleden  de Zuid-Willemsvaart uitgegraven werd! Er wordt een heel programma uitgewerkt , zelfs met een "drijvende" tentoonstelling. Met die geschiedenis ben ik al vele jaren bezig en ik gaf er heel wat lezingen over.

Vandaag werd ik gecontacteerd door radio Limburg om mee te werken wanneer de feestelijke herdenking plaats zal vinden !

Daar gaan we ons nog eens extra op voorbereiden !!!

We houden u op de hoogte !!!

20-01-2022 om 20:40 geschreven door Frans