Voor wie het nog niet zou weten: we zitten weer in een sperperiode. Dat is de maand die de koopjesmaand vooraf gaat. Net zoals bv de index, is dit een zuiver Belgisch product dat nergens anders bestaat. In de sperperiode mag men niet verkopen met kortingen en zelfs die kortingen niet aankondigen. Niet officieel althans, want het zou geen Belgisch product zijn, als er niet de nodige uitzonderingen en achterpoortjes aan vast zaten. Wie bv aan koppelverkoop doet, ttz twee verschillende artikelen uit dezelfde winkel samen verkoopt, mag daarvoor wél een korting geven en ze zelfs afficheren (maar dan duidelijk als koppelverkoop). Er is trouwens nog een tweede sluiproute, die van de ‘fluisterkortingen’, waarbij nergens iets geafficheerd wordt, maar binnen in de winkel of aan de kassa de kortingen mondeling gefluisterd worden. Het fluisterkoor uit Madama Butterfly is er niets tegen! De hele maand door worden duurbetaalde inspecteurs op pad gestuurd om eventuele overtredingen vast te stellen en de overtreders zouden daarvoor beboet worden. Dat is althans de theorie.
De praktijk is lichtjes anders. Zo is er de kledingketen ZEB die al járen de wet van de sperperiode met opzet overtreedt en zich van die hele rompslomp geen moer aantrekt. De firma is daarvoor al zeven maal op overtreding betrapt en heeft daar evenveel keren een boete voor gekregen. Die boete werd nooit betaald, waarna er een gerechtelijke procedure volgde die ZEB al iedere keer gewonnen heeft (er zijn nog wel twee zaken hangende, wegens het feit dat de overheid daarvoor in beroep ging). De hele zaak doet zo’n beetje denken aan onze kieswet, waarbij elke Belg verplicht wordt te gaan kiezen, maar niet gestraft wordt als hij dat niét doet. Kafka ten voeten uit. ZEB gaat nu zelfs in de tegenaanval, door zijn 300.000 (!) klanten via een filmpje op internet aan te sporen een petitie tegen de sperperiode te ondertekenen. De keten rekent hierbij op 50.000 handtekeningen*.
Daar dit idiote systeem elders niet bestaat, komt daar nog bij dat mensen uit de grensstreken met Nederland en Frankrijk, die grens oversteken en daar gaan kopen om eventueel nu al van de zomerkoopjes te kunnen profiteren. Zeker dit jaar, met zijn vroege zomerse temperaturen, zijn heel wat mensen niet zinnens nog drie tot vier weken te wachten om zaken te kopen die men nu kan gebruiken, maar over een maand misschien niet meer, mocht het eens een rotzomer worden. Ikzelf maak dat hier ook mee in de Noorderkempen, waar heel wat mensen sneller in Eindhoven raken dan in Antwerpen. Niet omdat ze er dichter bij zouden wonen, gewoon omdat ze richting Eindhoven niet het gevaar lopen ergens in een verkeerchaos rond de koekenstad (al dan niet op de Ring) terecht te komen. Men hoeft zelfs niet eens tot Eindhoven te rijden, want de grens is zo nabij dat men ook in de eerste dorpen voorbij de grens bij Turnhout zijn goesting kan vinden. In Baarle-Nassau bv, waar men daar handig op in speelt, overheersen auto’s met Belgische kentekens het straatbeeld.
Waar zijn wij in dit landje toch allemaal mee bezig?
Wat hebben de huidige Belgische politiek en het wereldkampioenschap voetbal met elkaar gemeen? Wel, dat men er veel over kan schrijven, maar dat in de eerste plaats giswerk blijft en er weinig zekerheid is over de afloop.
Voor wat de regeringsvorming(en) betreft, zaten de media er in elk geval tot nu toe flink naast. Ook de zgz wetstraat specialisten werden koud gepakt, toen eerst bleek dat PS en CDH al een akkoord hadden over de Waalse en Brusselse nieuwe regeringsformatie en de dag daarop hetzelfde gebeurde met CD&V en N-VA in Vlaanderen. De artikels ter zake die begin vorige week in de kranten verschenen, konden meteen de papiermand en/of de versnipperaar in. Zelfs nu men enige zekerheid heeft, weet men in de verste verte nog niet hoe het gaat aflopen, zeker niet voor wat het federale niveau betreft. De groenen zijn de meest waarschijnlijk slachtoffers*, terwijl het nog altijd koffiedik kijken blijft voor wat MR en CDH in petto hebben. Vooral naar de evolutie bij de ex-christendemocraten, wordt het uitkijken. Deel uitmaken van een centrumlinkse deelregering én een centrumrechtse federale – áls er al iets van zou komen – wordt een politiek huzarenstukje. Gelukkig is er nog een Bart De Wever, die de ‘specialisten’ vorige week al voorbarig hadden afgeschreven, maar waarvan men nog altijd niet weet waar zijn grenzen liggen. Dat hij al zover gevorderd is, is op zich al een prestatie waar weinigen in geloofden. Bij CDH zou Madame Milnjet ermee akkoord kunnen gaan federaal mee te doen als zij er maar weer bij zou zijn en voor de MR is het kiezen tussen x-aantal ministerposten (kan gaan tot 7!) of voor 5 jaar de politieke woestijn in. Er zijn al moeilijkere dilemma’s geweest.
Voor wat het wereldkampioenschap voetbal betreft, dat vandaag begint, zal men al blij zijn als dat in Brazilië ook buiten de stadions goed afloopt. De tijd dat men de BRIC landen als voorbeelden van de vooruitgang bestempelde, ligt ondertussen ook achter ons. Een massale aanwezigheid van politietroepen en militairen is nu ook precies niet wat men verwacht van een sport, die men wel eens een feest durfde te noemen…
* SP.a speelt waarschijnlijk ook niet meer mee, buiten dan een troostprijs in Brussel, waar ze de plaats van de geklopte groenen mogen overnemen. Op die manier geraakt Vlaanderen ook van Smetje vanaf, de overbodige Brusselaar op Onderwijs in de Vlaamse deelregering.
Met alle discussies die er deze week nog zullen plaats vinden over de politiek op alle niveaus en de voetbalgekte die er alleen maar erger op zal worden eens dat het Braziliaanse circus van start zal gaan, nu eens iets anders om over te schrijven: het taalgebruik van voornamelijk onze sportreporters, waarvan men zich soms wel eens kan afvragen of die ooit wel eens enige taallessen hebben gekregen, zowel voor hun Nederlands als voor de begrippen in vreemde talen. Dat laatste lijkt misschien niet zo evident, maar van iemand die bv regelmatig over buitenlandse sportevenementen en sporters moet rapporteren, mag men toch wel verwachten dat hij van enkele andere Europese talen enige begrippen zou hebben.
Raar genoeg komt mijn eerste voorbeeld niét uit de sport, maar uit de politiek (men zal later zien waarom): ‘politici’. Dit woord dient uitgesproken te worden als ‘politisi’, terwijl heel wat reporters, maar ook politiekers – ministers inbegrepen – het steeds hebben over ‘politisji’. Voor het woord ‘cel’ zeggen we toch ook niet ‘sjel’, of ‘sjinema’ voor ‘cinema. Blijkbaar weten sommigen met de uitspraak van de ‘c’ geen blijf.
Het recentste geval voor wat die ‘c’ betreft, komt uit de Formula 1, waar ze te maken krijgen met een nieuwe superster, die Daniel Ricciardo heet. Een Australiër, maar met een Italiaanse achternaam. De man stond dit jaar al enkele keren op het podium en won vorig weekeinde zijn eerste grote prijs, die van Canada. Zijn achternaam zou men ‘Ritsjardo’ moeten uitspreken, maar op onze Tv-zenders wordt dat steeds ‘Rikkardo’. Dat terwijl in zowat alle bekende talen een ‘c’ gevolgd door een ‘i’ of een ‘e’ nooit als ‘k’ wordt uitgesproken.
Een andere klassieke foute uitspraak maken we mee met de Spaanse ‘ll’, die in grammaticaal Spaans moet worden uitgesproken als ‘lj’. Dus ‘Sevilja’ en niet ‘Sevija’, zoals men overal hoort. Die laatste uitspraak is gewoon een na-apen van de Fransen, die inderdaad een dubbele ‘l’ als ‘j’ uitspreken en ‘Sevije’ zeggen, maar dat is dan de Franse vertaling. Er loopt daar in een van de Spaanse topclubs zelfs een speler mee die Villa heet en wiens naam hier dan ‘Vija’ wordt. Klinkt zo’n beetje als het Italiaanse ‘Via’ (weg ermee!).
Ik kan best begrijpen dat ook van sportreporters niet kan geëist worden dat ze polyglotten zijn, maar een paar essentiële begrippen voor termen die in hun reportages veelvuldig voorkomen, zou toch wel moeten kunnen. Dat daar vanuit de TV-directies niet op gereageerd wordt, pleit ook al niet voor het taalniveau ervan…
Het interessantste artikel dat ik dit weekeinde in de media tegenkwam, was van de hand van Bart Maddens, een eerder linksgezinde flamingant, lid van de Gravensteengroep en politicoloog aan de KU Leuven. De actie van PS en CDH om eerst een Waalse deelregering te vormen i.pl.v. een federale, terwijl ze eerst gezegd hadden het tegenovergestelde te doen, leidde Maddens ertoe eens in de geschiedenis terug te kijken. In tegenstelling tot de algemeen geldende opvatting blijkt nl dat niet de Vlamingen, maar de francofonen de grootste onruststokers te zijn, die het Belgische belang aan hun laars hebben gelapt als het hen niet uit kwam. Iets wat ik trouwens ook reeds meermaals geschreven heb in deze rubriek, maar zo hoort men het ook eens van iemand anders en niet van de eerste de beste.
In het begin van de vorige eeuw hebben de francofonen zich verzet tegen een algemene tweetaligheid van dit land. Daardoor ging de Vlaamse meerderheid als reactie op haar strepen staan en werd de tweeledigheid tenslotte toch een feit, niet alleen voor wat de taal betrof, maar ook o.m. voor de latere federalisering van het land. Bij de agglomeratieverkiezingen van 1971 lieten de Franstalige partijen een aantal nep-Vlamingen verkiezen op Franstalige lijsten, waardoor de garanties voor de Vlaamse minderheid dode letter bleven. Als reactie daarop verkregen de Vlamingen in 1989 de volledige taalgesplitste verkiezingen.
Het waren de Walen die in de jaren zeventig de gewestvorming er wilden doordrukken i.pl.v. de voorrang te geven aan een toen broodnodig economisch herstelbeleid. Het gevolg was tien jaar wanbeheer. Na het mislukken van het Egmontpact was het de 'gerecupereerde' Waal André Cools (nota bene: zoon van een Kempische mijnwerker) die de stekker uit de toen nog unitaire socialistische partij (de BSP) getrokken heeft*.
Tegen de Belgische grondwet in besloten de Walen de weigering van een uitvoerlicentie van wapens aan Saoedi Arabië te negeren. De discussie over de zgz 'institutionele atoombom' van Flup Moustache gaf de aanleiding tot de vijf resoluties van het Vlaamse parlement.
De huidige beslissing van PS en CDH om - tegen hun eigen vroegere eisen in - toch eerst een Waalse deelregering te vormen i.pl.v. eerst een federale, ligt dan ook volledig in de lijn van bovenstaande Franstalige initiatieven. De reactie op dergelijke chantage liet nu echter niet op zich wachten. De meerderheid van de Vlamingen laat zich de dag van vandaag niet meer de kaas van haar brood halen. Hoe het verder moet, vernemen we misschien deze week, maar dat er ooit een confederalisme komt, staat als een paal boven water. In Wallonië bestaat ze al!
---
* De BSP was de laatste van de traditionele partijen die zich opsplitste. Vandaag de dag hebben we in dit land nog twee zgz unitaire partijen: de communisten van de PvdA en de Groenen. In het licht daarvan is het meer dan duidelijk dat groene Wouter Van Besien zich belachelijk maakt door te stellen dat zijn partij, die in feite maar de vleugel is van een partij, vier zetels heeft gewonnen, terwijl de andere (Waalse) vleugel van dezelfde partij er tien van de veertien verloren heeft. Samengeteld betekent dat zes zetels verlies voor de unitaire groenen en hoegenaamd geen reden om ergens mee uit te pakken, laat staan mee te regeren.
De PS heeft in de eerste plaats voor Wallonië gekozen, omdat – zoals ik al schreef – de deelregeringen door de zesde staatshervorming over veel meer geld zullen kunnen beschikken (om in PS-stijl lekker te kunnen uitgeven, zonder te investeren), maar ook omdat ze de macht in haar regio wil consolideren nu er daar gevaar dreigt vanuit de communistische linkervleugel. Er is echter nog een derde reden: de federale schulden. Wat terecht gesuggereerd wordt door onze vriend Filips in zijn reactie van gisteren. De PS hoopt inderdaad dat het de Vlamingen (én de MR) zullen zijn die de putten zullen vullen op kosten van o.m. de regio’s.
Wie Di Rupo gaat opvolgen zal nl te maken krijgen met een hoop financiële problemen, die er al waren én daarbij nog een deel dat er aan komt. Zo heeft Luc Coene, de gouverneur van de Nationale Bank, al laten weten dat de overheid de volgende vier jaar 14 miljard euro extra zal moeten besparen. Europa van zijn kant wil van België nog een kleine 2 miljard extra zien vóór het einde van dit jaar. Zelfs het uitwerken (de zgz ‘implementatie’) van de zesde staatshervorming wordt een mission impossible in zowel Wallonië als in Brussel, de twee armoedige regio’s van Belgenland. Die hebben daar nl niet de middelen voor, terwijl zelfs het zgz ‘rijke’ Vlaanderen tegen die tijd zal opkijken naar een tekort van méér dan één miljard. Als grootste aandeelhouder van BNP Paribas heeft België sinds februari al een miljard euro aan beurswaarde verspeeld en kan het nog erger worden. Als de Amerikaanse boete een feit wordt, komt daar nog zo’n 200 miljoen bij. Als die boete te hoog wordt, volgt er waarschijnlijk een kapitaalsverhoging, waarbij België weer gaat verliezen, omdat het ofwel met vers geld zal moeten komen, ofwel zijn aandeel verder zal zien verwateren.
Kortom, wie de volgende Belgische federale regering erft, zal zwarte sneeuw zien en beslissingen moeten nemen, waarbij het strikte monetair beleid van Dehaene eind vorige eeuw kinderspel was. Niemand zal dan ook staan te springen om die failliete boel over te nemen, tenzij misschien de liberalen, die anders helemaal uit de boot dreigen te vallen. Maar ook voor hen zal het dan niet meer volstaan ‘vleugels te hebben’ en ‘goesting in de toekomst’.
Het is al lang een vast gegeven, dat dit België alleen kan blijven bestaan dank zij het geduld van de Vlamingen. Die blijven netjes de wetten gehoorzamen, terwijl de francofonen ze alleen maar toepassen als het hen uitkomt. Datzelfde geldt blijkbaar ook voor het confederalisme dat door francofonen en belgicisten verketterd wordt, maar door PS en CDH nu wel zelf wordt toegepast van zodra de gelegenheid zich voordoet. Dat hebben we deze week kunnen meemaken door de demarche van die partijen, toen die meteen een akkoord sloten voor de gewestregeringen, nog vóór er een was over een nieuwe federale regering, welke nu wel erg in de verdrukking komt. De Vlamingen, waarbij de N-VA zelfs bereid was het communautaire tijdelijk links te laten liggen, konden niet anders dan dezelfde weg volgen. Voor De Wever was de zet van de francofonen een godsgeschenk, want nu kan hij verder voluit gaan. Of het straks met die federale regering nog iets worden zal, is iets waar weinigen nog van blijken wakker te liggen.
De PS deelt in Wallonië al meer dan 25 jaar de lakens uit. Ondanks het feit dat dit landsgedeelte er alleen maar armer van geworden is, blijft de partij de lakens uitdelen, grotendeels omdat ze daar op alle niveaus zowat alle belangrijke politieke postjes in handen heeft en van daaruit de bevolking blijft voorhouden dat het zonder haar alleen nóg slechter kan worden. Door voor het eerst sinds lang nog eens een federaal premier te leveren, heeft de partij onder Di Rupo nogal wat toegevingen moeten doen die ze anders nooit zou gedaan hebben en dat werd haar in Wallonië niet in dank afgenomen. Ze verloor zo’n 8% van de stemmen en moest zien dat ze hier en daar op de linkerflank gepasseerd werd door de Waalse versie van de PvdA. Dat én het feit dat de deelregeringen straks – als gevolg van de zesde staatshervorming – meer geld ter beschikking gaan hebben dan de federale, heeft ertoe geleid dat de PS voor de centen (en de macht) kiest en in de eerste plaats haantje de voorste wil blijven op de failliete puinhoop die Wallonië nog altijd is. Door de vlucht vooruit heeft ze echter de Vlaamsnationalisten de kans gegeven hetzelfde te doen en – als alles lukt – hebben we straks toch nog de confederatie, waar linksen en belgicisten zo tegen gekant waren.
---
In de marge van bovenstaande, nog dit. Wouter de boskabouter Van Besien doet nu vreselijk verontwaardigd omdat CD&V, volgens hem, een bocht naar rechts neemt. Wat is daar abnormaal aan in de regio waar 75% van de kiezers centrumrechts gekozen hebben? Dat hij en/of een van zijn groene medestanders nu geen minister kan worden, zoals hij stilletjes gehoopt had, zal wel de belangrijkste reden zijn geweest. Hij kon, zelfs vóٕór 25 mei, niet genoeg herhalen dat Groen bereid was mee in gelijk welke regering te stappen.
Tobbackske reageerde een beetje in dezelfde zin. Ook hij zegt dat zijn partij niet neen zal zeggen als ze gevraagd wordt. Vraag is maar wie er in Vlaanderen nog zit te wachten op het aanhangwagentje van de PS?
Bij CD&V hebben ze dan eindelijk het licht gezien en heeft de partij haar eis laten vallen dat er eerst onderhandeld moest worden voor een federale regering en daarna pas voor de regionale. De raid van de PS naar de gewestinstellingen heeft de ogen geopend en nu kan het allemaal opeens wel. CD&V en N-VA gaan onderhandelen voor een Vlaamse regering. Daarmee gaat alvast één droom van De Wever in vervulling en zal het straks ook deze regering zijn die mee zal onderhandelen voor een eventuele federale regering, al zou dat weer wel eens een werk van lange adem kunnen worden. De Senelle doctrine blijft ondertussen overeind. Het belangrijkste is dat de gewestregeringen er spoedig zullen komen om het land verder te kunnen laten functioneren. Voor de Vlaamse regering is er geen vaste termijn vooropgesteld, maar vóór de verkiezingen zei De Wever dat dit op tien dagen kan verwezenlijkt worden en zal men zeker trachten tegen 11 juli ermee klaar te zijn.
Net zoals in Wallonië valt ook in Vlaanderen de liberale partij uit de boot. Gwendolientje kwam in Terzake vertellen dat haar partij in dat geval ook niet in een federale regering zal stappen. Erg slim is dat niet, want als van politiekers iets verwacht wordt, dan is ze dat ze soepel moeten zijn. Met een partij die eerder anti-Vlaams is, die het confederalisme heeft afgezworen en er niet tegen op zag weer in een federale regering te stappen met een minderheid in Vlaanderen, kan weinig land nog te bezeilen vallen. Ze is mathematisch overbodig en zal dat zeker blijven als men zich zo blijft opstellen. Vraag is maar of iedereen bij Open VLD het daarmee eens is en blijft. Ook de tweede dubbele bocht die de partij genomen heeft in de Oosterweel saga is niet van die aard om ze nog erg geloofwaardig te vinden en met hun kinderlijke slogans (‘Mensen hebben vleugels’ en ‘Goesting voor de toekomst’) hebben ze blijkbaar ook niemand kunnen charmeren. Gwendolientje is tegen alles wat communautair geladen is. Jammer genoeg voor haar is in dit land alles communautair. Wat als straks haar zusterpartij, de MR, toch zou deelnemen aan een centrumrechtse federale regering – theoretisch kan dat – gaat Gwendolientje ook dan in haar hoekje blijven staan zeuren? Dat zal zeker gebeuren als zij het confederalisme blijft afzweren. Jammer voor haar is dat nu levendiger dan ooit.
Met het akkoord tot onderhandelen tussen CD&V en N-VA kan er een tweede kartel in de maak zijn, al is het toch even opletten geblazen. Kris Peeters, ex-Unizo, krijgt voor de onderhandelingen immers drie ACV’ers mee (Crevits, Van Deurzen en Schauwvliegje). Zou dat toch iets te maken hebben met de toegeving van ACV-boss Develtere een dag eerder, toen die zei geen bezwaar te hebben met de N-VA in een regering te moeten samenwerken?
Eén zaak is zeker: het blijft spannend, een stuk spannender dan men een paar dagen geleden nog had durven denken. Heerlijke tijden voor een blogschrijver op zoek naar inspiratie…
Het akkoord tussen PS en CDH – nota bene: de verliezers van de verkiezingen in Franstalig België* - om samen een gewestregering te vormen in Wallonië én voor de Franse Gemeenschap, heeft de informatieopdracht van Bart De Wever niet alleen gekruist, maar waarschijnlijk ook overbodig gemaakt. Er was zelfs een akkoord om, samen met het FDF, een Brusselse regering te vormen, maar dat plannetje gaat (voorlopig?) niet door omdat men daar ook rekening moet houden met de Vlaamse aanwezigheid en Open VLD én CD&V in een gezamenlijk communiqué al bedankten om samen in een regering te zitten met de Fransdolle Vlamingenhaters van de club van Maingain. Voor de SP.a is dat blijkbaar geen probleem…**. Rest nog de theoretische mogelijkheid om een federale ploeg samen te stellen, zelfs met PS/CDH en/of MR, maar geen hond die daar nog in gelooft. Barts opdracht was vanaf het begin een mission impossible. Misschien komen de laatste ontwikkelingen hem nog goed uit. ‘Gered door de gong’ heet dat in bokstermen.
Opmerkelijk bij dit alles is wel dat uitgerekend CD&V, die de sleutel in handen heeft op zowel federaal als gewestelijk niveau, bleef hameren op de eis dat er een federale regering moest komen nog vóór er over een Vlaamse gesproken kon worden. Ondertussen hebben de Duitstalige Oostkantonners hun regering al gevormd en nu dus ook de Walen. Vlaanderen blijft achter als quantité négligeable in de Belgische politiek. Waarschijnlijk heeft nog nooit een verkiezingsoverwinning zo bitter gesmaakt. Terwijl in Vlaanderen driekwart van de kiezers voor centrumrechts kozen, krijgt Wallonië een uitgesproken linkse deelregering. Er zijn journalisten die CDH nog altijd wel tot de christendemocratische familie rekenen (de ‘zusterpartij’ noemen ze haar), maar die vergeten dat de ‘C’ in de partijnaam al lang niet meer staat voor ‘Chrétien’.
Het wordt nu meer dan ooit uitkijken wat er bij CD&V beslist gaat worden, maar zelfs dan kan de N-VA alleen maar meespelen als het veel water in de wijn doet. Opmerkelijk in deze context is wel de uitspraak gisteren van ACV-topman Patrick Develtere, die verklaarde er geen probleem mee te hebben mocht de N-VA mee in de regering komen. Dat nadat het toch die partij was die de kat de bel aanbond i.v.m. Dexia en Arco. De verklaring van Develtere kwam er wel vóór de deal tussen de PS en CDH bekend werd.
Voor de optimisten onder ons is er misschien nu een gelegenheid om toch een Vlaamse regering te vormen met enkel CD&V en de N-VA. Ook dan zal deze laatste partij een flink deel van haar programma moeten inslikken, maar het blijft een valabel alternatief t.o.v. een tripartite met een uiterst minieme meerderheid, die dan 5 jaar koude oorlog moet vrezen.
* Samen met Ecolo, dat 10 van zijn 14 zetels verspeelde. Daarover hoort men Van Besien niet kraaien, terwijl Groen en Ecolo toch eenzelfde nationale coalitie vormen.
** Voor het akkoord over de vorming van de Brusselse regering was er een akkoord tussen PS, CDH én FDF en was steun toegezegd door Guy Vanhengel (Open VLD), die de onderhandelingen leidde voor de Vlaamse klassieke tripartite. De ‘schooier van Evere’, zoals hij in financiële kringen genoemd wordt, heeft zich daar dan toch even flink vergaloppeerd, zeker wanneer hij als liberaal akkoord zou zijn te gaan samenwerken met het FDF, een partij die zich van de liberale familie had afgescheiden, terwijl de Franstalige liberalen weer voor vijf jaar de woestijn in gestuurd worden en de Vlaamse voorlopig nog nergens staan in het politieke debat, ondanks hun ‘goesting in de toekomst’…
Zoals na zowat elke verkiezing in dit land, heeft men gegarandeerd een discussie over het aantal stemmen dat men moet halen om verkozen te worden en het een feit dat – zoals steeds – het de Vlamingen zijn die daarin benadeeld worden. Die zeteltoewijzing blijkt het gevolg te zijn van het zgn Sint-Michielsakkoord van 1993, een van de zoveel akkoorden waarbij de Vlaamse traditionele partijen zich hebben laten rollen en waarbij deze toewijzing werd vastgelegd op basis van de bevolkingcijfers. In die cijfers zijn ook jongeren en niet-stemgerechtigde vreemdelingen meegerekend. Daar bovenop komt nog het feit dat er in Brussel en Wallonië meer mensen niét gaan stemmen en er daar ook meer blanco en/of ongeldige stemmen zijn. Het resultaat van dat alles is, als men gaat vergelijken met de uitgebrachte stemmen, een Vlaamse verkozene gemiddeld 8500 stemmen meer moet halen dan een Franstalige. Voor 63% van het totaal aantal stemmen krijgt Vlaanderen maar 58% van de zetels, tegenover Wallonië, dat met 33% van de stemmen 42 zetels krijgt. Dat maakt dat, in werkelijkheid, een Vlaamse stem minder waard is dan een Waalse. Om dit systeem te kunnen veranderen, moet er een bijzondere meerderheid in het parlement gevonden worden, plus een meerderheid in elke taalgroep. Dit laatste betekent dat er ook een meerderheid aan Franstalige kant moet zijn en daar wringt meestal het schoentje. Het is een van de redenen, waarom staatshervormingen hier zo lang duren en daarna niet of slecht blijken te werken. Denk maar aan de splitsing van B-H/V, die door de Vlaamse onderhandelaars moest worden afgekocht met absurde compensaties, zoals o.a. het feit dat in er in het tweetalige Brussel alleen nog een Franstalige procureur mag worden. Verder zijn er nog de grendels, de alarmbelprocedures, de belangenconflicten en is het nogal wiedes dat er in dit land nog weinig kan veranderen op politiek vlak. Dat durven ze dan nog ‘consensus democratie’ noemen. Met dank aan de Vlaamse traditionele partijen die het tot stand komen van zo’n kromme situaties hebben goedgekeurd.
---
In de marge van bovenstaande, nog dit. De nieuw verkozenen leggen op 19 juni hun eed af, waarna ze zo'n vier maanden op vakantie kunnen! Het nieuwe parlementaire jaar begint immers pas op de tweede dinsdag van oktober. Van een rotjob gesproken!
De Wever krijgt er dus nog een weekje bij. Volgens mij is dat een uitstel van executie. ‘Ze’ laten hem gewoon rondjes draaien tot hij er zelf wel genoeg van zal krijgen. “Ze”, dat zijn in eerste instantie het Hof en de francofonen, maar ook de traditionele Vlaamse partijen. ‘Chi troppo abbraccia, nulla stringe’. Dat is geen De Wevers Latijn, maar een Italiaans gezegde dat hier zeer toepasselijk is: ‘Wie te veel omarmt, houdt niets vast’.
Van zodra het na de verkiezingen duidelijk werd, dat de N-VA niet incontournable geworden was en dat ook de klassieke Vlaamse partijen een meerderheid konden vormen zonder de partij van De Wever, was het even duidelijk dat de partij alleen nog zou kunnen meespelen als ze veel water in haar wijn zou doen. ‘Driekwart van het eigen programma inslikken’, zoals Flup Moustache het al zei. Het valt nog af te wachten wat het op Vlaams niveau nog zou kunnen worden, maar op federaal vlak moet Bart zich geen illusies maken. De francofonen willen hem gewoon niet.
Als de traditionele partijen er op Vlaams niveau toch de N-VA bijnemen, dan zal het zijn om zichzelf in te dekken. Zoals ik reeds schreef in mijn blog van 29 mei (‘Zonder stok achter de deur’) zullen er de komende legislatuur nog harde noten te kraken vallen. Ik heb toen reeds een hele opsomming gegeven van de schulden die zullen moeten worden aangezuiverd, maar daarmee is de kous helemaal nog niet af. Ondanks het feit dat België door de Europese Commissie voorlopig van het strafbankje werd gehaald, omdat het land onder de 3% norm bleef, blijft er nog meer dan genoeg om zich zorgen over te maken. Een volgende federale regering, maar ook de deelregeringen, moeten de lasten op arbeid laten dalen, snoeien in de uitzonderingstarieven van het btw-systeem, financiële achterpoorten sluiten en de belastingen eenvoudiger maken. Ze zullen nog dit jaar een kleine twee miljard extra moeten vinden om de begroting op peil te houden, meer mensen aan het werk moeten krijgen, degenen die werken langer laten werken en de loonkloof moeten dichten om niet uit de markt geprezen te worden. De index zal hoe dan ook weer eens moeten worden ‘aangepast’ en er zal extra geld moeten gevonden worden om de pensioenen betaalbaar te houden. Allemaal ‘suggesties’ van Europa.
Als de N-VA straks nog zal mogen meespelen, dat zal dit grotendeels komen omdat de trado’s de verantwoordelijkheid voor al die zaken niet alleen zullen durven dragen. De Vlaamsnationale partij dreigt dan een soort CD&V-light te worden.
Louis Michel, oud minister van Buitenlandse Zaken in de voor Vlaanderen nefaste regering Verhofstadt I en vader van Charles, momenteel voorzitter van de MR, heeft verklaard dat zijn groep uit de liberale Europese fractie zal treden, mocht die de N-VA als lid aanvaarden. Daarmee blijft ‘big Loulou’ consequent met zichzelf en dan denken we aan zijn tijd bij Verhofstadt, toen hij zijn landgenoten aanspoorde niet meer naar Oostenrijk op vakantie gaan, omdat toen de partij van Haider deel ging uitmaken van de Oostenrijkse regering. Hoe democratisch Loulou was, bleek ook nog vorig jaar toen er een hele heisa was i.v.m. het tot stand komen van de Europese privacywet. Er werden toen nl door allerlei lobby’s zo’n 2.000 (!) amendementen ingediend, waarvan er 158 vanuit het kantoor van Michel bleken te komen. Daarmee ging hij in tegen een wetsvoorstel van zijn eigen fractie, de Alde (niet te verwarren met de Aldi, alhoewel…). Toen daarover een schandaal uitbrak werd niet hij, maar een medewerker ontslagen die de amendementen zgz op eigen initiatief had ingediend. Een truuk van luie Charel, die voorheen al eens werd toegepast door de kleine Eyskens toen die, als minister van Buitenlandse Zaken in een der regeringen Martens, een paspoort had toegekend aan een terrorist.
De verklaring van de oude Michel laat nog maar eens zien, dat De Wever op de MR niet moet rekenen voor de vorming van een centrumrechtse federale regering. Daarvoor heeft Bart nl de MR nodig, plus – voor Brussel – zelfs het FDF. De voorzitter van die Fransdolle Vlamingenhaters, Maingain, heeft zich trouwens ook al uitgesproken tegen een regering met de N-VA en men heeft ook die partij nodig, anders gaat de CdH evenmin meespelen. Hetzelfde is trouwens gebeurd met Yvan Mayeur, de huidige PS-burgemeester van Broekzele, die de informatieopdracht van De Wever ridiculiseerde.
Het ziet er dus weinig waarschijnlijk naar uit dat De Wever erin zal slagen om een federale regering op de been te brengen, waarin zijn partij vertegenwoordigd zal zijn, laat staan iets te zeggen zal hebben. Dat legt de bal terug in het kamp van de Vlaamse trado’s, die men zal aanbieden opnieuw deel te nemen in een centrumlinkse coalitie, iets waarnaar SP.a en Open VLD wel oren zullen hebben. Voor CD&V ligt de zaak anders, daar die partij alleen met de N-VA al een Vlaamse regering kan vormen. Dat laatste moet dan ook de topprioriteit worden, waarna men een Vlaamse regering zal hebben en het de Vlaming in de straat worst zal wezen hoelang de volgende federale regeringsvorming dan nog zal duren. In dat geval kan men trouwens – in tegenstelling tot 2011 – de N-VA niet meer de schuld geven dat er geen federale regering tot stand komt.
Het wordt even spannend deze week. Morgen moet De Wever zijn verslag als informateur bij Filip aanbieden en gaan we misschien al iets te weten komen. Eén week is absoluut onvoldoende, zeker als men tussendoor ook nog onderhandelen moet over de regionale regeringsvorming. Gaat de geschiedenis zich herhalen en krijgen anderen straks weer een veelvoud aan tijd om e.e.a. uit te zoeken?
Zoals ik hier al meermaals gesteld heb, is momenteel hét belangrijkste dat er zo snel mogelijk een Vlaamse regering komt. Zelfs Philippe Moreau, de (ex?) ideoloog van de PS, vindt dat dit voor De Wever het beste scenario is, al zegt hij erbij dat Bart wel driekwart van zijn programma zal moeten inslikken. Met de uitslag van de verkiezingen, die in feite niets hebben opgelost, blijft dat de enige mogelijkheid om straks ook federaal iets te forceren. Lukt dat niet, dan riskeert de winnaar van deze verkiezingen voor 5 jaar in de oppositie terecht te komen. En dat met een CD&V die de beoogde 20% niet haalde en de SP.a die nooit eerder zo weinig stemmen kreeg. Zelfs in haar eigen Leuven haalt de partij van de Tobbacks geen 14%, zowel voor de federale Kamer als voor het Vlaamse parlement en wordt ze daar de vijfde partij! Kan zo’n voorzitter zomaar aanblijven en zo’n partij mee blijven regeren?
Ik vraag me trouwens af, waarom sommigen blijven stellen dat er eerst een federale regering zou moeten komen. De Duitstaligen hebben hun nieuwe gewestregering toch ook al. Leven die misschien op een andere planeet?
In september van vorig jaar verklaarde De Wever, in een interview in De Tijd, dat hij er soms van wakker lag zijn werk niet af te kunnen maken. ‘Ik heb een groot deel van mijn leven heel intens aan politiek gedaan’, zei Bart toen, ‘Wanneer de ‘delivery time’ aanbreekt, zou het wel jammer zijn dat moment te missen’. Of dat moment eraan komt, weten we misschien deze week, al zal dat niet betekenen dat daarmee de problemen van dit land zullen zijn opgelost. Zelfs het verhaaltje dat er na de zesde staatshervorming geen communautaire problemen meer zouden zijn, is een fabeltje. Zeker voor wat Vlaanderen betreft, zal het voor de traditionele partijen geen wandeling door het park worden met één Vlaming op drie in de oppositie.
Nadat de Belgische poot van BNP Paribas deze week al negatief in het nieuws was gekomen door de hold-up van de Belgische staat op een tienduizend van haar klanten die samen anderhalf miljard euro verspeelden (zie mijn blog van gisteren), was het de beurt aan de Franse moeder om een klap te incasseren. En wat voor een klap! Het Amerikaanse ministerie van Justitie wil de Franse bank een monsterboete van 10 miljard dollar (±7,3 miljard euro) opleggen, omdat het bedrijf jarenlang dollartransfers heeft uitgevoerd naar zgz schurkenstaten zoals Iran, Syrië, Cuba en Soedan. Als dat doorgaat, zal dat de hoogste boete zijn die ook door een financiële instelling zal moeten betaald worden, zo’n vijf keer meer dan de hoogste boete tot nu toe.
Deze boete treft deze keer niet de klanten – zoals de verkoop met terugwerkende kracht bij de Belgische dochter – maar de bank zelf. I.pl.v. de klanten zal de Belgische staat er mee voor moeten opdraaien, de belastingbetaler zeg maar, u en ik. In de nasleep van de Fortis affaire had de Belgische staat nl door het doorverkopen van Fortis aan BNP Paribas zo’n 10% van de Franse aandelen gekregen plus 25% van het Belgische filiaal. Na het bekend maken van de mogelijke boete is het BNP Paribas aandeel zo’n 5% minder waard geworden en voor de Belgische staat betekent dat alleen al een verlies van minstens 350 miljoen euro. Daar houdt het niet mee op, want die boete komt overeen met zo ongeveer de winst van anderhalf jaar. Daardoor zou het goed kunnen, dat de bank straks een kapitaalsverhoging moet doorvoeren, waardoor België nog eens extra geld mag bovenhalen. Als het dat niét doet, zullen nl haar aandelen verwateren en mag men een verkoop met winst, waarop gehoopt werd, helemaal vergeten.
Vorig jaar verkocht minister Geens aan het Franse moederbedrijf de 25% die de Belgische staat nog bezat in de Belgische dochteronderneming en kon hij daarna triomfantelijk verklaren daarmee de Belgische staatsschuld onder de 100% van het bbp te hebben gekregen. Dat laatste is ondertussen achterhaald, zoals ik ook reeds vertelde in mijn blog van 29 mei (‘zonder stok achter de deur’) en het wordt nóg erger. Mocht Geens die 25% niét verkocht hebben, dan had de Belgische overheid nog een blokkeringsminderheid in BNP Paribas Fortis gehad, terwijl ze nu de impact van de hele zaak moet ondergaan zonder er nog iets aan te vertellen te hebben.
Een slecht examen dus voor een mogelijke kandidaat premier. Als het hem een troost mag wezen, een andere kandidaat, Didier Reynders, deed het al niet veel beter (denk maar aan Dexia) en werd, na een dienst van liefst tien jaar, beschouwd als een der slechtste ministers van Financiën die dit land ooit gehad heeft en die alleen maar goed was in het uitsturen van zijn kabinetschefs naar andere lucratieve overheidsbanen.
Een regering in lopende zaken mag geen nieuwe belastingen heffen. Het is daarom opmerkelijk dat nu, vlak ná de verkiezingen, er toch allerlei nieuwe belastingen worden aangekondigd. De beslissingen daarvoor waren dus al genomen vóór 25 mei, maar men heeft er wijselijk (sic) voor gekozen ze pas na de verkiezingen bekend te maken om de N-VA – die de ploeg van Di Rupo een belastingregering noemde – geen vers buskruit te geven.
Zo raakte maandag bekend, dat een nieuwe belasting op beleggingsfondsen de beleggers zo’n anderhalf miljard euro extra gaan kosten. Het gaat om tienduizende klanten (van BNP Paribas Fortis), maar hier en daar zal er zich wel iemand pijn doen. De belasting is door de bank van de rekening van de klanten gehaald op ‘the day after’, 26 mei dus en rekent op de verkoop van fondsen een belasting aan van 25% met een terugwerkende kracht van vijf jaar!
Eergisteren werd dan bekend dat de btw op renovatieprojecten stijgt van 6 naar 21 procent. Die korting was indertijd gegeven om bouwpromotoren aan te moedigen minder aan nieuwbouw te doen en eerder oudere gebouwen in een betere staat te brengen, waardoor o.m. meer mensen een betaalbare woning konden vinden in de steden. Tegelijkertijd zorgde ze ook voor het aanzwengelen van de bouwactiviteiten. Nu komt daar een eind aan en is het te verwachten, dat er niet alleen minder gaat gerenoveerd worden, minder werk dus, maar dat die renovatie ook behoorlijk duurder uit zal vallen, zodat minder mensen zich nog een nieuwe woning zullen kunnen veroorloven. Bij dit verhaal past ook de definitieve vernietiging door de Raad van State van de milieuvergunning voor Uplace. Nu kan men voor of tegen dat project zijn, feit is wel dat straks niemand in Vlaanderen nog bereid zal zijn de zgz ‘brownfields’ op te ruimen en dat de regio – zeg maar de belastingbetaler – er zelf voor op zal mogen draaien. ‘Wat we zelf doen…’
Het had nóg erger kunnen zijn, want de week vóór de verkiezingen lekte uit, dat er een derde nieuwe (pest)belasting zou komen op de ± 500.000 bedrijfswagens die er in dit land rondrijden. Die verhoging werd door Koentje Geens op de valreep (de vrijdag vóór de verkiezingen) ongedaan gemaakt. Het was echter diezelfde Geens die op 25 april van dit jaar de komst van die nieuwe taks had aangekondigd en ze later op geen enkel moment betwiste. Als Geens straks weer in een nieuwe regering mag meespelen, is de kans groot dat die taks er toch nog komt – desnoods met terugwerkende kracht - en zal Gwendolientje, mocht haar partij er ook weer bij zijn, zich nog eens kunnen komen verontschuldigen bij haar achterban. Van huichelaars gesproken!
---
N.a.v. de recente lezersreacties over de regeringsonderhandelingen (en t.a.v. Gina) nog dit. Als Peeters geen minister-president van Vlaanderen kan worden, zegt mijn glazen bol dat hij ook geen premier van België zal zijn. Zijn partij heeft daarvoor nl een wit konijn achter de hand en wel de hierboven vermelde supertsjeef Geens, die zelfs door de PS aanvaard zou worden. Bij een nieuwe federale regering zonder de PS is er trouwens ook nog een zekere Didier Reynders kandidaat. De keuze voor Di Rupo in 2011 heeft de instap tot de Wetstraat 16 wel erg laagdrempelig gemaakt…
In de voorbije verkiezingscampagne konden de media niet genoeg herhalen dat het ging over de tegenstelling tussen het N-VA en het PS-model. Daarbij werd duchtig op het N-VA programma ingehakt, terwijl er weinig verteld werd over wat dat van de PS feitelijk omvatte. Wallonië wordt nu al decennia lang door de PS beheerst met als resultaat een bittere armoede.
De werkloosheidgraad in Wallonië bedraagt 19,2% (t.o.v. 5% in Vlaanderen en 11,3% in Brussel). In een recente tabel van tewerkstellingsgraad van 266 Europese regio’s staan Oost- en West-Vlaanderen in de top 20 en de rest van de Vlaamse regio’s in de top 60. Geen enkele Waalse provincie haalt de top 100, Henegouwen (de thuisbasis van Di Rupo!) zelfs niet de top 200.
Vlaanderen heeft gemiddeld zo’n 3,7 leefloners per duizend inwoners, Wallonië 12,4 en Brussel liefst 23,8. Dat wordt allemaal officieel betaald door België, maar grotendeels met Vlaamse centen. In tegenstelling tot de zgz inhaalbeweging die Wallonië maakt via o.m. het even zgz Marshallplan, daalden de nieuwe investeringen er met 10%, terwijl er in Vlaanderen toch nog altijd een lichte stijging van 2% was.
En zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. Feit is dat Wallonië er nooit bovenop zal komen als dat met de PS moet gebeuren. Er zijn daar nu weer communisten verkozen en die vinden zelfs de PS te rechts, stel u voor. Als de PS het in de volgende federale regering weer voor het zeggen zou krijgen zonder tegengewicht vanuit Vlaanderen (ttz zonder de N-VA), dan zal deze situatie alleen maar erger worden. De Vlaamse partijen die eventueel een Di Rupo II zouden steunen, zitten dan wel voor enkele jaren gebeiteld, maar het zouden wel eens hun laatste jaren kunnen zijn. Bij SP.a en Open VLD zijn ze zich daar niet van bewust, bij DC&V een beetje. Dat beetje zal straks het verschil moeten maken.
Ik zal mijn glazen bol nog eens moeten bovenhalen om te voorspellen wat er, volgens mij, zou kunnen gebeuren in onze politiek. Bart De Wever is nu wel een week aan zet, maar geen hond die gelooft dat het wat worden zal. Hij heeft nl geen ‘stok achter de deur’. Uitgerekend de slogan waarmee het VB naar de verkiezingen trok. Het lot kan wreed zijn.
Als de N-VA wil vermijden dat het misschien voor vijf jaar nergens nog zal kunnen meespelen, is de partij verplicht een knieval te doen richting CD&V. Als dat lukt, zeker op Vlaams niveau, kunnen die twee partijen samen optrekken richting federaal vlak en ook daar kan CD&V wegen op de besluitvorming. Eer het zover is, zullen de Vlaamsnationalisten nog heel wat water in hun wijn moeten doen, misschien zelfs Peeters opnieuw het minister-presidentschap moeten aanbieden. Het zal veel Vlamingen hard aankomen, maar zolang CD&V en de Waalse partijen een alternatief hebben – en dat hebben ze wel degelijk – zit rechts Vlaanderen in zak en as*. In tegenstelling tot bij het VB kan men het de leiding van de N-VA niet kwalijk nemen. Als het waar is dat de kiezer altijd gelijk heeft, kan de partij van De Wever nog wel meedoen, maar dan alleen als aanhangwagentje van de christendemocraten en zonder veel verdere eisen te stellen.
Of dat allemaal zo’n ramp zou zijn, valt trouwens nog te bezien. De volgende bewindsploegen, zowel op federaal als gewestelijk vlak, zullen nog dit jaar harde noten te kraken krijgen. Er was al geweten dat België de volgende jaren 13 miljard euro extra zal moeten besparen. Nadat eergisteren bekend werd dat het Vlaams tekort oploopt tot 1,3 miljard, kreeg de federale regering gisteren te horen dat het federale overheidstekort plots nog maar eens verhoogd wordt met 16 miljard. De reden voor Vlaanderen is, omdat Eurostat wil dat de pps-constructies* niet buiten de begroting kunnen gehouden worden. Voor het federale komt het doordat ook de schulden van de huisvestingsmaatschappijen mee moeten geteld worden. Dat laatste betekent dat, ondanks zelfs enkele meevallers, de staatsschuld straks boven de 103% zal komen, daar waar de regering Di Rupo recentelijk nog kraaide dat ze onder de magische 100% grens zou blijven. De partijen die de volgende regeringen gaan uitmaken, mogen dan ook beloofd hebben wat ze wilden, in het vooruitzicht van nog eens een pak extra besparingen, zal er weinig eer te rapen vallen en kunnen we er vanuit gaan dat de oplossing nieuwe belastingen zullen zijn. Uitgerekend dat wat een derde van de Vlaamse kiezers wilde vermijden door op N-VA te stemmen. Voor CD&V is het dan ook een nachtmerrie zoiets te moeten uitvoeren met uitgerekend de N-VA in de oppositie, met een Europa dat deze keer niet van plan is dit land weer eens uitstel te geven.
* In De Tijd van gisteren noemt een zekere Dirk Van Poucke, een onderhandelingsexpert van de UGent, de overwinning van de N-VA een ‘pyrruszege’. Dat was de titel van mijn blog van maandag…
** pps-constructies zijn samenwerkingsverbanden van de overheid met de privé-bedrijven, voor bv de bouw van scholen of sociale woningen.
Zoals ik in mijn blog van 26 dezer – the day after – al schreef is de kans groot dat de overweldigende overwinning van de N-VA al bij al voor de Vlaamsnationalisten een Pyrrusoverwinning zal worden. In die blog had ik er nog een vraagteken achter staan, dat mag weg, want de drie trado’s kunnen in principe nog een meerderheid halen en de N-VA is niet incontournable geworden. Het is CD&V die midden in het bed ligt en die waarschijnlijk alleen een akkoord zal sluiten als háár prioriteiten en niet die van de N-VA voorrang zullen krijgen. De Wever zal dan ook nog heel wat water in zijn wijn moeten doen om te verhinderen dat zijn partij straks helemaal uit de boot valt.
Er is, volgens mij, één lichtpuntje en dat is de vraag of CD&V het zal aandurven de N-VA buiten de regeringsvorming(en) te houden. De partij gaat dan alle verantwoordelijkheid krijgen voor een loodzware legislatuur, met extra bevoegdheden maar met minder geld. Daarenboven zal ze af te rekenen krijgen met een oppositie van 1 op de 3 Vlamingen en haar ware gelaat moeten laten zien in de communautaire kwesties die hoe dan ook zullen rijzen. Als puntje bij paaltje komt, is immers alles communautair in dit land. Verder weet ze dat het zakenleven en de middenstand grotendeels achter de partij van De Wever staan en dat ze nog meer jobs naar het buitenland zal zien vertrekken als de PS het weer voor het zeggen krijgt.
We zullen zien hoe super Bart het er deze week vanaf brengt. Als informateur van een federale regering mag hij het nu al vergeten, al vind ik dat persoonlijk nog niet zo erg. Mocht hij er ondertussen wél in slagen een Vlaamse coalitie bij elkaar te brengen, dan zou dat een stap vooruit kunnen zijn, al zal de inbreng van de N-VA dan wel in sourdine zijn. Als het de partij niet lukt er nog iets van te bakken, dan heeft het VB zeker nog niet afgedaan en zouden heel wat VB-kiezers die nu tactisch voor de N-VA gestemd hebben, wel eens terug kunnen keren naar het origineel. Tegen die tijd moet het VB dan wel orde op zaken hebben gesteld.
Voor de mensen die zich terecht boos maken over de huidige politiek in Vlaanderen, is het niet slecht bovenstaand gedichtje van Toon Hermans in herinnering te brengen. Men kan ermee lachen, maar in feite is het grotendeels de waarheid. Alleen noemen ze dat tegenwoordig ‘pragmatisch zijn’. Buiten het feit dat het VB genekt werd door het cordon sanitair, wat in Vlaanderen niet herhaalbaar was voor de N-VA, hoezeer de francofonen dat ook nu nog zouden willen, waren er inderdaad de eigen interne moeilijkheden en het feit dat de partijtop niet vatbaar was voor sjoemelen en andere ingrediënten die Toon zo raak beschreef. In navolging van het Franse FN, waar Jean-Marie Le Pen de leiding aan zijn dochter moest laten omdat hijzelf niet meer aanvaard werd, zou het geen kwaad kunnen dat ook bij ons het VB radicaal voor een verjonging kiest. Symptomatisch in dat opzicht is een artikel in The Economist van 17 dezer (dus van nog vóór de verkiezingen), waarbij een lange lijst voorkomt van zowat alle Europese partijen die het weekblad eurosceptisch noemt. Het Vlaams Belang wordt daar niet eens bij vermeld…De partij heeft nu (misschien) vijf jaar de tijd om dat te verwezenlijken. Met Tom Van Grieken en Barbara Pas heeft het VB alvast twee jongeren die geloofwaardiger kunnen overkomen dan een oudere generatie, die haar deel heeft gehad, maar duidelijk niet meer aanspreekt. Gerolf Annemans heeft dat al begrepen en stelt zijn functie als partijvoorzitter ter beschikking na de zomervakantie. Mocht straks blijken dat de N-VA het ook niet voor mekaar krijgt, is er nog altijd hoop. Mocht het tegendeel waar zijn, zullen we ons daar alleen maar over kunnen verheugen.
Ondergetekende heeft gisteren niet de hele namiddag en de avond naar de Tv gekeken. In het vooruitzicht op een natte maandag heb ik eerst enkele uren in de tuin gewerkt, waar ik e.e.a. heb verplant. Daarna had ik een afspraak met een dochter en een kleindochter en zijn we samen naar de cinema in Turnhout de opera Carmen van Georges Bizet gaan zien en beluisteren. Dat maakt dat ik pas laat op de avond thuis was, waar ik de uitslagen van de verkiezingen pas vernam. Dat gebeurde met een dubbel gevoel.
Om te beginnen bleek de vrees van een Vlaamsnationale afstraffing na de ongemeen harde en negatieve kiescampagne van de traditionele partijen ongegrond. Anderzijds was er ook weinig euforie omtrent de vooruitgang van de N-VA, omdat die grotendeels tot stand gekomen is met de overstap van nog maar eens een grote groep VB-kiezers. Een vestzakbroekzak operatie dus, waarbij de traditionele partijen al blij waren met een soort status quo. Het resultaat van dat alles is, dat het weer afwachten wordt, zowel voor de vorming van een Vlaamse als die van een federale regering. Eigenlijk is niet de N-VA, maar CD&V aan zet, want het is de enige partij die zowel met de N-VA als met rood en blauw een Vlaamse regering kan vormen en die bovendien alleen zeker is van het behoud van Peeters’ zetel als minister-president als ze voor de tweede formule kiest. Toch is dat helemaal niet zeker en is het bijna een blamage dat Peeters zo’n 15.000 voorkeurstemmen minder haalde dan tante Homans, door Tobbackske ooit een ‘tweederangsfiguur’ genoemd. Tenslotte blijft het nog altijd mogelijk dat Bart De Wever e.o.a. tactische zet uit zijn mouw schudt (door bv Peeters de post te laten behouden) en kennen we weer wat meer Latijn na Bart’s ‘Viti Vim Virtus’. En wat er verder nog volgt, kan best verwoord worden met de vaste uitspraak uit de fabeltjeskrant: ‘dat zien we morgen dan wel weer.”.
Kortom, de N-VA is de grote overwinnaar van deze verkiezingen. Vraag is maar: wat doet ze ermee, als CD&V tenslotte wel eens het laatste woord zou kunnen hebben?
Vandaag is het dan eindelijk zover: 25 mei 2014, de dag van de moeder aller verkiezingen. Menigeen zal een zucht van verlichting slaken, al was het maar om al het gezever over de politiek door partijen die alles beloven, maar waarvan men niets (meer) gelooft. Zoals ik terloops al eens gemeld heb, kan een partij alleen maar hopen dat een deeltje van al de gedane beloftes zal verwezenlijkt worden, dikwijls nog in een verwaterde uitvoering én op voorwaarde dat ze mee in de regering zit. Waar het voor Vlaanderen op aan komt, is vanavond te weten of de Vlaamsnationalisten het goed genoeg gedaan hebben, na deze ongewoon negatieve campagne van zowat alle traditionele partijen. N-VA was misschien negatief t.o.v. de PS, de Vlaamse trado’s echter t.o.v. een eigen Vlaamse partij. Open VLD had op dat gebied tenslotte afgehaakt, maar met slogans als ‘Mensen hebben vleugels’ en ‘Goesting voor de toekomst’ koopt men ook niet veel. Wat van deze verkiezingen zal blijven hangen is dat men de mensen gewoon angst heeft aangejaagd met bedreigingen die niet hard gemaakt konden worden. Het had soms meer weg van gemeentepolitiek, uitgerekend het enige niveau waarop deze keer niet gestemd hoeft te worden.
Ik vraag me soms af hoe men in het buitenland reageert op nieuwtjes van deze verkiezing, als men daar bv ziet dat ministers van huis tot huis gaan met foldertjes en dat in een wereld die steeds meer online gaat. Of dat bv een Vande Lanotte die op straat de index gaat verdedigen, een systeem dat in al onze buurlanden een relict is dat daar al jaren geleden is afgeschaft (en meestal vervangen is door all-in akkoorden, die het leven niet extra duurder maken, wat met de index wél het geval is). Voor diezelfde buitenlanders wordt het helemaal belachelijk als die te horen krijgen dat men hier ongeldig kan stemmen, maar men daarvoor wel naar het stemhoekje moet komen. Dat, als men niét komt, men een boete riskeert, waar haast nooit iets van in huis komt. Dat, wie vier keer in vijftien jaar niet komt opdagen, een andere straf krijgt: hij/zij mag dan helemaal niet meer gaan stemmen. Only in Belgium!
Enfin, mensen, stem voor de ‘goei’ en laten we maar hopen dat de trado’s straks stemmen tekort zullen komen om het onzalige beleid van Di Rupo voort te zetten, zelfs met Groen erbij.
