Jacob Albert Huysmans, naar mondelinge overlevering van zijn grootvader ‘Peter Coosemans’, in De Band ‘Over spoken en tandpijn, belhamels en dieven.’ :
Franc-masons “Op de helling van de verbindingsweg tussen Molen- en Scheerstraat (noot : thans Ten Moortele) stond er in 1282 links een lemenrieten boerderij met handelshooi schuren : het Moonshof, en rechts op de akker ‘Maald’ genoemd een oudere kloosterhoeve, later na de woelingen der Spanjaarden en Geuzen onbewoond gebleven. Ze werd aangekocht door een Waalse Jonker, wiens nicht met haar twee meiden daar hun intrek namen. De juffrouw die vele avonden door tandpijn huilend aan het ijlen ging, beweerde dat te middernacht boven het erf er ‘Franc-masons’ met muziek en zang rondzoefden, wijl uit den bornput jammerklachten opwelden. Toen zijn er twee paters met olielamp en kwispelend wijwater, drie nachten telkens biddend 500 maal die bornput komen omtoeren terwille van de angstige vrouwen. Wat later liet de Jonker aan de wegtoegang een kapel bouwen ter ere van Sint-Apollonia. Elk met goeie tanden nu nog weet zonder spotternij : ‘Gun Apollonia twee centen tegen tandpijn en ge zijt ze kwijt !’
Tussen 1282 en 1578 was er achter die kloosterhoeve op het hoger deel van de akkermaal een met knotwilgen afgezoomd perceel waar het Mechels recht aan drie galgen haar grootste misdadigers liet opknopen, wier geesten daar bij nacht als Franc-masons rondspookten, en waar de dorpelingen hun deugnieten op vermaanden : ‘Gij komt er zeker van de Maalt ?’ “
Dezelfde auteur in ‘Een rad als telraam’ (‘DB’, 1979) :
Een duivelsschuur in de Winkelstraat en het ongeluksgetal dertien “De almanak wees nazomer 1568 aan. Bij de veldbaan naar het Heike, thans de Winkelstraat, stond toen een grote hoeve. Deze werd telkens tot nog in de 19e eeuw, volgens een al van toen oude legende, vernoemd als ‘die van den Duvel’…De mensen uit de omgeving, vertelden dat dit erf vroeger een somber tijdperk had doorworsteld, met haar toen beruchte duivelsschuur…In die schuur stond volgende ronde tafel : in een gekloven gat in een boomstronk, lag met zijn dom een reuze karrewiel met tot 14 genummerde spaken, bedekt rondom met enkele plankjes…Dit rad deed dienst als eettafel. Dat was door de toenmalige pachter zo gepland, om een van toen vele normen van bijgeloof : de angst met 13 aan tafel, te omzeilen, door het aanwerven van steeds 14 werknemers. Daarmee bevond zich op de hoeve, soms een stel zonderling tewerkgesteld volkje. Bij avond gingen de lieden uit de buurt naar huis, doch de vreemde knechten sliepen op de hooischelft, en sommigen zochten stiekem hun nachtrust in de stallen tussen paarden of koeien…
Spaanse rebellerende huurlingen doorkruisten deze streek en plunderden de bevolking, doch enkele nog geregelde troepen, trachtten toch de verstoorde orde te herstellen. Vele opgejaagde schelmen zochten dan heil bij roversbenden, die met een duivelse terreur, het platteland in verschrikking dreef… Op zekeren morgend ziet de hoevevrouw, op het erf, een bloedspoor naar gindse schuur, en bij het ingaan van den werktijd, telt zij 13 man aan bezigheid. Ze gaat kijken, en bij het rad zit daar de 14e, die zich zijn gewond been verzorgt. Zij vraagt waar hij daarmee is vandaan gekomen. De kerel beweert dat hij van koorts niet kon slapen, en bij nacht een wandeling langs de wei, aan prikkeldraad was verwond. De boerin biedt hem hulp van een dokter aan doch hij wimpelt die af en zegt : ‘Ik kom seffens werken’…Die namiddag komt een koopman op het hof, en vertelt dat vorige nacht op Zemst Laar, door rovers een hoeve werd in as gelegd, omdat de bewoners niet waren ingegaan, op een bende haar verwittiging, die gisterenmorgend op een briefje aan de deur gespijkerd was, met hun eis, dat er in deze voorbije nacht, in den emmer van den bornput, 5 dozijn dukaten moesten liggen, als losprijs tegenover de thans uitgevoerde bedreiging. De boer had enkel maar kunnen schieten op de schurk, die den emmer wou lichten…De nu volgende nacht droomt de bazin van haar hoeveschuur : zij ziet een gehavend rad, met slechts nog 9 goede spaken, waartussen 5 duivels haar toegrijnzen. Urenlang vergelijkt, wikt en berekent zij, en voor dag en dauw sluipt zij van de boerderij naar de veldwachter en terug…Op het middaguur wordt de hoeve omsingeld door Spaanse ruiterij, en wie wou ontsnappen, werd door de paarden omvergereden…en het werden er 5, dewelken die zich hadden misrekend op 12 dukaten…De schurk met de schotwonden, was hoofdman van nog meer verspreide benden. Hij werd in Vilvoorde op de grote markt tentoongesteld, voor 72 uren zonder eten of drinken, gebonden met het hoofd omlaag, op een tegen de schandpaal schuin geplaatst rad…”
Mondelinge overlevering, opgetekend door Marie Verbruggen in 1940. Gepubliceerd in LG, blz.327 :
Over geesten en spoken gesproken “In mei 1747 werd de koe ziek van weduwe Berbel Vermijlen. De vrouw riep een heks van Willebroek, bijgenaamd : ‘het Jaske’. Deze kwam rond 10 uur op de Tisseltbaan aan, ging in de stal en zag een geest onder vorm van een konijn op de koe zitten. Ze ging daarop in de keuken om er de slag van twaalf uur af te wachten, want buiten dit uur van de dag of de nacht mocht de geest niet worden ondervraagd. Dan gingen ze terug naar de stal : de heks, de weduwe, haar zoon Willem, haar dochtertje Anne-Katrien en een buurvrouw Jenne Kauwenbergh, de vrouw van Peer Buelens uit de Jezuïetenhoeve. De gewijde kaars werd aangestoken en wijwater werd aangebracht. De heks gaf bevel de vrijdagse en zaterdagse litanie hardop te bidden, zonder één enkel woord te missen…De gewijde kaars brak…Gewijd water geworpen !...Nu zag ze de geest onder de gedaante van een man zonder benen. Ze ondervroeg de geest : ‘Ik ben de geest van Krist Lauwens (toen elf jaar dood). Ge zult te Hanswijk elf gelezen missen horen, drij beewegen doen naar Heindonk in de Zavelkerk, drie naar de St.Romboutskapel, één naar he kapelleke van de boom van de Nekkerspoel, waar de O.L.Vrouwlitanie moet worden gelezen. Het kost drie schillingen.’ Ze gingen op bedevaart. Twee maanden later omtrent de oogst werd de weduwe ziek. De heks werd wederom geroepen. Ze kwam om elf uur en zag de geest van de overleden man zitten op het hart van de vrouw. Om twaalf uur werd de gewijde kaars aangestoken, de litanieën gebeden, wijwater geworpen, de geest ondervraagd in tegenwoordigheid van de zieke, van Willem Lauwens, van Jaak Bulens, de zoon van Peer en Jenne Kauwenbergh, en van Anne-Mieke. De geest zei dat er te Heindonk drie gelezen missen moesten geschieden, dat dan zijn ziel zou gerust zijn. ’t Is goed, zei de heks, dat ge me nu geroepen hebt, nu is het nog tijd, maar had ge nog vierentwintig uur gewacht, dan was de zieke zeker gestorven !
Ze gingen op bedevaart naar Heindonk. De heks werd gevangen genomen en door het geestelijk hof van Mechelen veroordeeld tot twee jaar gevang in een vrouwenklooster. Voor de rechtbank bekende ze Johanna De Ridder te heten en gescheiden te leven van haar man Jan Adriaensen. Na die twee jaar, moest ze ’s zondags na de hoogmis vergiffenis vragen aan het volk voor de ergernis die ze gegeven had.”
In deze Kronieken vind je in het jaar 1747 alle details van het heksenproces door Georges Herregods gepubliceerd in ‘De Band’ van december 1981.
Hierna een herhaling :
Een Heksenproces te Leest.
“...In deze omtrent de maent van mey in het jaer 1747 in den stal van Berbel Vermeylen weduwe van wijlen Christiaen Lauwens woonende in de parochie van Leest, eene van haere koyen sieck synde, om te weten d’ oirsaeck van die sieckte heeft doen roepen eene sekere vrouwe gemynelyck genaemt de Sias oft Jaske woonende onder de parochie van Willebroeck. Dese omtrent tien uren morgens aldaer gecomen synde, is gegaen in den stal van de verseide weduwe, ende heeft geseyt dat op die siecke koye eenen geest sagh sittende in de gedaente van een wit konijn : dit geseyt hebbende issy gegaen in huys seggende den geest niet te connen doen spreken tensy ten twelf uren van den dagh oft van den nacht ; omtrent twelf uren van den dagh is sy wederom gegaen in den stal ter presentie van de voorscreve weduwe, haren soone Gillam Lauwens, Annemi Lauwens haer dochterken, ende Jenna Kauwenbergh. In den stal synde heeft doen ontsteken de geweyde keersse, doen bybrenghen geweyt water, doen lesen de vrijdaegse en saterdaegse letanien, seggende aen Janna Kouwenbergh leserse der geseyde letanien : siet wel toe dat ge geen woorden van de letanien en mist oft den duyvel sal u den hals breken. Terwylen dat se in den stal waeren ist geschiet dat de gewyde keerse gebroken is, waerop die Jas geseyt heeft : nu siet ge wel dat hier eenen geest resideert aengesien de keerse breeckt. De letanien geeyndight synde heeft dese Jas geweyt water geworpen naer de siecke koye ende geseyt dat se den geest , den welcken sy te voren in de gedaente van een wit konyn hadde sien sitten op de koye nu sagh in de gedaente van eenen mensch sonder beenen, ende heeft tot den geest geseyt : syde van Godtswegen spreckt, syde van duyvelswegen wyckt, waarop den geest tot haer (de andere tegenwoordighe niet hoorende spreken) geseyt heeft : ick ben den geest van Christiaen Lauwens den man van de voorseyde weduwe nu overleden elf à twelf jaeren, daer moeten tot Hanswyck gehoort worden 2 gelese missen dry bedewegen gedaen worden naer Heyendonck, twee naer Calfvoert, eenen naar Peuti, eenen naer Brussel in de Savelkercke, drij naer Sinte Rombouts Capelle, ende eenen naer het capelleken van den boom buyten d’Echerspoelpoort alwaer moeten gelesen worden 22 vaderonsen. De weduwe heeft van deze Jas gevraeght hoeveel sy daer voor hebben moest, dewelcke gevraeght drij per misse schellingen dewelcke haer van de weduwe gegeven zijn. Twee maendt daernaer omtrent den hoist de weduwe sieck sijnde heeft deselve Jas wederom doen roepen om van de selve te weten welck d’oirsaeck was van haer sieckte, is daer gecomen omtrent elf uren aen het bedde van de voorseide weduwe ende heeft geseyt aen de sone Gillam Lauwens, oft hij den geest van synen vader in de gedaente van eenen man niet en sagh waer op hij antwoorde : nee, waerop sij wederom seyde dat sy hem sagh sitten op het hert van sijne moeder in de voorscreve gedaente. Omtrent twelf uren heeft se de gewijde keerse doen ontsteken, doen lesen de letanien van vrijdags ende saterdags dewelcke gelesen sijnde heeft se weyde water gesproyt ende eenighe woorden gesproken tot den tot den geest die de tegenwoordighe niet en verstonden, ende oock ten lesten geseyt tot den geest : sijde van Godtsweegs spreekt ende seyde van duyvels weghe wijckt. In de tegenwoordigheyt van den siecken, van Gillam Lauwens ende Jacobus Bulens, Annemi Lauwens. Dit geseyt hebbende heeft geantwoordt dat tot Heyendonck moesten geschieden drij gelese missen, ende dat daerom bij haar quamp om van haer geholpen te worden ende dit gedaen sijnde dat den geest dan saligh was, ende sy heeft oock tot de siecke geseyt, dat nu noch in tijdt was, ende waerthat de siecke voor 24 uren gewaght hadde van haer te roepen, dat er seker soude gesterven hebben. Twee schellinghen. Omtrent Bamis de tweede koede van Berbel Vermijlen sieck sijnde is de geseyde wederom gehaelt en gecomen omtrent tien uren in huys,ende weynigsken geseten hebbende is gegaen in den stal, ende seyde dat sij den geest sagh in de gedaente van een vrouwpersoon sittende op de koede gecleedt met grouwt lijfken hebbende verrimpelt aensicht ende brandende ooghen in het hooft dan isse wederom in huys gecomen seggende den geest niet verder te connen spreken als ten twelf uren. Die uer gecomen sijnde isse naer den stal gegaen daer bij sijnde Gillam Lauwens, Berbel Vermijlen, Anne Mi Lauwens, Cornelis N. Heeft doen ontsteken de geweyde keerse, doen lesen de vrijdaeghse ende saterdaeghsche letanien. De welcke gelesen sijnde begonst sij te lesen ende eenighe woorden te spreken de welcke de tegenwoordighe niet en verstonden ende die woorden gesproken sijnde heeft se geweyt water geworpen naer den geest ende geseyt sijde van Godtweghe etc... ende heeft den geest gevraagt hoe sij hiet, ende heeft geseyt dat se was de moeder van de weduwe. Den geest geseyt hebbende wie hij was, soo heeft sij gevraaght tot wat eynde sij daer quamp, waarop den geest geantwoordt heeft, dat se daer elf jaeren geresideert hadde, ende gevraeght sijnde wat sij versocht, heeft geantwoordt datter twee gesonghe missen moesten gehoord worden tot Caffvoert, een gelese misse tot Halle gehoort worden ende den geest heeft geseyt dat dandere kinderen dien last moesten helpen draghen : gegeven twee schellingen...”
Deze feiten kregen een staartje : “Jaske” werd opgesloten en veroordeeld tot twee jaar boeteklooster, met nadien de gebruikelijke publieke vergiffenis :
“...In de saecke van officie voor ons gevoert ende ongevonnist hangende tusschen den promotor van ons Hof aenklager van den eenen cant, ende Joanna De Ridder verlate huysvrauw (gelijck sij seght) van Joannes Adriaenssens van den anderen cant ; de acten hier van gesien hebbende, op alles wel gelet sijnde ende rijpelijck alles overwogen hebbende besonderlijck verschijde haere antwoorden ende belijdenissen, ende haere ootmoedighe onderworpinghe soo antwoordende op den beschuldigende boeck van den promotor als op onse verbale ondervraginghe uyt officie gedaen, aenroepen hebbende den naam van Christus, met raet ende toestemminghe der rechtsgeleerde, definitivelijck recht doende, declameren wij, de geseyde gevangene overtuyght te sijn, dat sij van over veel jaeren de siecke menschen ende beesten heeft trachten te exorciseren oft belesen, ende dat sij vermetelyck getal te licht geloovende volck heeft wijs gemaeckt de voorseyde menschen ende beesten van eenighe vremden geest beseten te sijn, ende dat sij haer selven geveynst heeft ende een andere bedrigelijck geseght heeft, dat se dien sagh onder verscheyde gedaente van een conijn, dwijf ende menschen van over lanck gestorven, dat sij dien aensprack ende dat hij haer antwoorde, tot dien eynde misbruyckende de ceremonien ende gebeden der kercke, met een ijdele oplettentheyd van tijdt ende met een groeter ontsteltenisse van haer selven als van het bijstaende volck, ende dit niet alleen in de parochie van Willebroeck alwaer haer wooninghe is, maer oock in de bijgelegene en veer afgelegene parochien : besonderlyck in de parochien van Leest, Heffen, Hombeeck ende Schriecke ; hierom vonnisse wij de gedaeghde, dat sij provisionelijck van de plaetse haerder gevangenisse sal gebraght worden in ’t Huys van ’t H. Cruys bij de vaert in dese stadt, ende om aldaer over alle haer geseyde uytsporigheden een waere ende oprechte penitentie te doen, ende tot dien eyndesal sij met den eersten aen een geapprobeerden Bichtvader doen een algemijne bichte van altemael haer sonden, sal een geheele maent over ander daghs vasten in het broodt van quelling ende int’ water van droefheyt, ende dat se provisionelijck sal besorghen ende sonder uytstel door den mont van Eerw.Heeren pastoors der geseyde parochien sal doen vergiffenis vraghen van ’t scandaele van haer gegeven, met gelofte van in ’t toecomende diergelijcke saecke niet meer te doen, dat se alle maenden te minsten soo lanck als sij in dat geseyt huys blijven sal, sal doen aen den geseyden geapprebeerden bichtvader eene sacramentele Bicht ende alle vrijdaghen op den tijdt van haer verblijvinge sal herhaelen den vasten in’t broodt van quellinghe ende int water van droefheyt, dat se voor de twee jaeren niet en sal losgelaten worden ende dat op een geen andere conditie als dese dat als wanneer sij sal wederom gekeert sijn naer haere wooninghe, dat sij op den sondagh immediatelijck volgende op gebooghde knien, ende een keerse van geel coleur hebbend in haer handen vant’beginsel der Hooghmisse tot eynde op eene plaetse gesepareert van d’andere sal stellen, ende de vergiffenisse, dewelcke provisionelijck door den mondt van haeren Eerw.Heer Pastoor gevraeght hadde, self tegenwoordigh sijnde met haeren mondt sal hervraghen ende sal bekennen dat sij het al te light geloovende volck met haere superstitien bedroghen heeft, ende dat sij meyt uyt haere parochie op wat pretexe dat het soude moghen wesen, en sal gaen sonder oorlog van haere Heer Pastoor, ende dat sij aen hem ten minste alle maenden sacramentelijck sal biechten ende volgens sijn voorscrijvinghe sal entfanghen het lichaam van ons Heer...”
Bij het verlaten van het dorp, op de Tisseltbaan, eventjes voorbij het kapelleke van de Boerinnegilde, stonden in 1747 twee huizekes : het eerste werd bewoond door Gilliam Bradt, het tweede door het gezin Christiaen Lauwens – Barbara (Barbel) Vermijlen. Dit laatste huisje stond ongeveer op de plaats waar later de weduwe Emiel Baetens zou wonen. In dat boerderijtje vonden deze feiten plaats (geestesbezweringen). In 1747 was vader Christiaen Lauwens elf jaar gestorven (23/11/1736), hij had zijn vrouw Barbel twee kinderen nagelaten : Guillam en Annemie. Bij ziekte van mens of vee deed Berbel telkens beroep op een zekere Joanna De Ridder (“Jaske”) uit Willebroek. Guillam Lauwens huwde nadien met Joanna Van Campion en betrok het naburige huisje van Gilliam Bradt. Dochter Annemie Lauwens trouwde met Jan Steenmans en bleef bij haar moeder wonen. Dit jonge gezin kreeg twee kinderen : Petrus (1766) en Jacobus (1778). Berbel Vermijlen overleed er op 22 januari 1775 op de leeftijd van 77 jaar 7 maanden en 11 dagen. (Bronnen: Kerkarchief Leest nr.29 – 31 , Rijksarchief Antwerpen, Parochie-Archief Leest nr 41 en 42, Parochieregisters nr 51 (statu animarum) en het Kaartboek van Jan van Acoleyn – 1723).
Kasteel Moyson een spookhuis ? Dat is althans een bewering van de Nederlandse website The Ghosthunter.nl. Deze website zou gesticht zijn in 1996 en de eerste vijftien jaar van zijn bestaansgeschiedenis ruim 2,5 miljoen bezoekers tellen. Ghosthunter maakt films en foto’s van locaties waar paranormale dingen gebeuren en verkoopt die wereldwijd. Van het kasteeltje in de Kouter staan een dozijn foto’s afgebeeld met volgende kommentaar :
Kasteel Moyson -Ze noemen het kasteel Moyson maar eigenlijk is het een soort herenhuis. Er hebben architecten ingezeten. Maar waarom vindt iedereen het zo’n mysterieus gebouw ? Het staat achteraf van de straat en het straalt iets uit van opzouten. Wat is het geheim ? -Er gebeuren rare dingen. Je verwacht het niet maar de deur staat wagenwijd open. -Ook de zolder heeft zijn mysterie, er is aanwezigheid dat voel je en dat merk je. -Een zeer fraaie en knappe dakconstructie. Hoe kom ik nou op deze benaming ? Ingegeven door een overleden architect. Ben tenslotte helderhorend dus kan je zo’n mededeling binnenkrijgen. -Op het kleine kastje zit een heel klein Orbje. (noot : een orb is een lichtbol, in het Engels light orb, een optisch verschijnsel dat zich voordoet bij het maken van foto’s, bestaande uit typische cirkelvormige witte of doorzichtige vlekjes. Sommige mensen geloven dat orbs de energie is van een overleden persoon…) -Bij deze kant van de zolder zijn er ook Orbjes aanwezig. Het straalt uit, er is iets. (zie foto) -Ook de trap heeft een energieveld. Het loopt heen en weer. Je neemt het waar. Er zitten entiteiten in de gang en kamers. -Het lijkt of het steeds drukker wordt op de zolder. -Even een rustig plekje, maar hoe lang nog ? -Het huis heeft een mysterieus waas over zich heen. Wat is er aan de hand ? Ik voel ziekmakers. Dat is geen goed teken. Het gebouw moet gezuiverd worden. Het straalt uit naar bijgelegen huizen. -Nou kasteel, eerder een landhuisje maar wel een apart landhuisje.We gingen er maar weer eens terug naar toe foto camera mee en weer foto’s maken. Dat het er spookt is duidelijk gezien de volgende fotoreportage in het nachtelijke uur buiten genomen.”
Foto’s : -Jacob Albert Huysmans. -Kasteel Moyson in 2012. -De zolder van kasteel Moyson met de ‘Orbjes’.
1989 – Vrijdag 10 februari : Voordrachtavond Davidsfonds : ‘Hekserij , vroeger en nu’. In het parochiecentrum ‘Het Klooster’. Voordracht door dokter Alfons Roeck : “Hekserij, vroeger en nu”. Hoe de magie ontstond en evolueerde tot het hedendaagse bijgeloof in Vlaanderen. Na de voordracht kon men nakaarten bij een glaasje wijn en een stukje kaas. (PB 2/2)
Deze voordracht was voor mij een aanleiding om wat gegevens over ‘Bijgeloof in Leest’ bij mekaar te sprokkelen.
BIJGELOOF IN LEEST
Mijn grootvader (foto onderaan) langs moederskant Jan-Baptist Mees (°Leest 23/9/1902, +Leuven 22/9/1979), vertelde in 1979 :
Behekste stal “Mijn vader was een kleine boer in de Kleine Heide en wij hadden vier koeien. Op vijf dagen tijd waren die allemaal dood en die stal was vergeven van de ratten. Toen heeft mijn vader onze pastoor, hij was familie van die koekskesfabriek, er bijgehaald (noot : pastoor Beuckeleers). ‘Tja Sooi,’ zei die tegen mijn vader, ‘het kan misschien mijn dood kosten, maar ik zal het doen.’ En nadat hij alle ramen had gesloten sloot hij zichzelf op in de stal en begon die te overlezen. Een hele poos later kwam hij buiten en op elk haartje van zijn hoofd lag een druppel zweet. ’s Avonds zagen wij ontelbare ratten de stal verlaten en nooit hebben wij daar nog last van gehad. Niet veel later was die pastoor dood.”
Wannes Publie,‘Wannes van Paisj’ (foto onderaan) :
Klodde “Heeft persoonlijk ‘Klodde’ gezien in de struiken van de Blaasveldstraat. Eens zag hij ‘framecons’ (heksen) door de lucht vliegen, terwijl zij al zingend naar Antwerpen trokken. Hij vertelt ook hoe op zekere morgen ergens op de Warande de kelen van alle koeien overgesneden waren. De pastoor werd er bij geroepen, pastoor ‘Van den Cruys’ en zijn hoed werd afgeslagen toen hij de stal binnenkwam. Door de macht van de pastoor werden de ‘geesten’ in de waterput gestopt en waren ze overwonnen. Wannes geloofde vast in al die dingen en als hij u zag lachen zei hij : ‘Gij gelooft het niet, maar ik heb het gezien !’ “ (‘DB’, april 1958)
Hilde Smets intervieuwde in 1997 verschillende oudere Leestenaars voor haar eindwerk ‘Kindertijd in Leest’ tijdens het interbellum. Eén hoofdstuk was gewijd aan bijgeloof :
‘Kludde’, ‘Sloekenbeer’ en andere “’Kludde’ was een vies, klein gedrocht dat wel honderd kilo woog. Je hoorde hem goed naderen doordat zijn kettingen rammelden. Als je ergens alleen liep in het donker, dan probeerde hij je langs achter aan te vallen : hij sprong dan op je rug en je moest hem de rest van de weg meedragen.
Landbouwer Jan D.P.’s vader uit de Kleine Heide vertelde hem : ‘En ‘k zag ’m komen, en ‘k ging vlug binnen. En pardaf, ne slag op de poort. En da’s echt gebeurd, hé.’
De ouders leerden hun kinderen schrik voor Kludde aan, opdat ze ’s avonds zouden binnenkomen zo gauw het donker werd. Maar als de kinderen te veel schrik kregen, dan stopten ze ermee. Dan was het gauw : ‘Maar dat bestaat niet, manneke’ (Florent M.)
Het toilet was bv. ergens buiten aan een stal, en het was wel lastig als de kinderen daar niet meer alleen naartoe durfden gaan, uit schrik voor Kludde.
Volgens Jozef V. (toen wonende in de Rennekouter) nam het bijgeloof toe naarmate men verder van de dorpskom verwijderd was. Vooral rond de Alemstraat zou het welig getierd hebben. Pieter – Jan Theofiel D.P. die nog steeds in de Alemstraat woont vertelde dat er daar oude mensen wonen die er nu nog rostvast in geloven. De oorzaak ligt in het feit dat er daar, zeker vroeger, minder licht en beweging was dan in de dorpskom. De mensen woonden daar wat afgelegen. Volgens voormelde Jozef V. kwamen daar regelmatig ‘Kluddes’ voor : grappenmakers die ’s nachts op de rug van eenzaten sprongen. De slachtoffers waren zo bang dat ze zich niet durfden omdraaien om te zien wie er op hun rug zat.
‘Sloekenbeer’ (‘Slokbeer’) was ook één of ander gedrocht. Hij huisde op plaatsen waar de kinderen niet mochten komen omdat dat gevaarlijk was : beerputten, regenputten, vijvers en beken. Daar moest je wegblijven want als je erin viel, dan at hij je op.
Bij Frederik D.R. uit de Blaasveldstraat en Jozef D.W. uit de Juniorslaan werd Sloekenbeer ook gebruikt om niet in het donker rond te lopen. Frederik D.R. : ‘Kom maar binnen, want sebiet (dadelijk) komt er ne sloekenbeer.’
In het tijdschrift Volkskunde verscheen in 1973 een artikel over Sloekenbeer. Volgens Penneman was ‘Slokkebeer’ of ‘Sloekenbeer’ een Antwerpse demon, waarmee de ouders de kinderen schrik aanjaagden als ze stout waren, niet wilden gaan slapen of als ze te dicht bij water kwamen : ‘A Anvers. Quand un marmot n’est pas sage et qu’il ne veut pas aller se coucher, on le menace du Slokkemann (sic).’ Hij huisde in beken, grachten en wallen, in water-, mest- en aalputten. Het bestaan van de Slokkeman ‘is duidelijk alleen bekend op de echte plattelandsgemeenten en op de buitenwijken van nu ‘grotere’ gemeenten.’ (T.Penneman ‘Slokkeman…in Volkskunde, jaargang 74)
Eduard S. toen wonende in de Koeistraat (thans Vinkstraat), vermeldde ook nog het ‘stallicht’ : ‘Dan was er ergens een lichtje buiten en dan waren de mensen bang.’
Geen enkele informant geeft toe dat ze erin geloofden : het was iets van de oudere generatie, of gezegdes van de ouders om de kinderen bang te maken. Alleen Jozef V. zegt dat het bijgeloof van de mensen vroeger ongelooflijk groot was. Zaken als een zwarte kat, onder een ladder doorlopen, een spiegel breken, twee messen overeen leggen of een mes met de snijdende kant omhoog leggen, het zoutvat omgooien of maar één ekster zien zitten brachten ongeluk met zich mee. ‘Sommigen geloofden daar stijf in. Ja, dat was wreed in die tijd.’
Overlezen van wonden Modest V.S. uit de Kouter had een nonkel die beweerde dat hij wonden en gezwellen kon overlezen. Je moest hem je wonde tonen en terwijl hij kruistekentjes en bezwerende gebaren maakte, bad hij het volgende : ‘Ik kwam over een hoge berg gegaan, Ik zag daar drie maagden staan. De eerste sprak : ‘Het zal genezen’, de tweede zei : ‘Het moet genezen’, en de derde sprak : ‘Het is door Maria zoet, dat deze wonde genezen moet.’ Maar als er iemand in de familie iets erg voorhad, gingen ze wel voor alle veiligheid naar de dokter in plaats van naar hun oom.”
Pauline Van Boxem (foto onderaan) in ‘DB’ van februari ’80 en oktober ’85 :
Overlezen zieke dieren : “In het begin van de jaren 1900 woonde ik met mijn ouders in de Tiendeschuurstraat. Mijn vader (noot : Edmond Van Boxem, foto onderaan) oefende er het beroep van smid uit en had ook een ijzerwinkel. Hij verkocht er alle landbouwalaam en huishoudgerief. Moeder met haar zeven kinderen baatte een klein landbouwbedrijf uit en hield tevens ook staminee. Dat landbouwbedrijf bestond uit : één ezel, twee koeien, twee geiten, twee zwijnen, enkele konijnen en kippen. Vader was eigenlijk afkosmtig uit de stad Mechelen. Hij had school gelopen in het Scheppersinstituut en behaalde er zijn diploma van hoef- en meestersmid. Hij was danig fier op deze diploma’s en ze hingen dan ook aan de beste muur van ons staminee. Bij het beroep van smid had hij nog andere eigenschappen. Hij overlas ook zieke dieren en had daar speciale gebeden voor. Meestal beterden deze dieren dan.
In het paarden beslaan was hij uren ver bekend maar wat meer was, in het genezen van paarden en vele andere viervoeters was er zijns gelijke niet te vinden. In die tijd waren er nog geen veeartsen te vinden zoals nu en dan geschiedde het gewoon met anedere methodes, zoals overlezen, kwakzalverij, enz..
Hierna volgen een paar recepten van ‘de Smed’ : Als de koeien te dik staan…uwen duim op den bult houden, waar de koe te dik staat, drie maal een kruisteken maken op den bult met de woorden : ‘Rubeana, Rebeana,Zebestiana Zervier’, en dan twaalf vaderonzen en twaalf Weesgegroeten bidden. Doe dit twee keer en de koe is genezen.
Overlezen van zweren : maak eerst een kruis over uzelf, dan een kruis over de zweer. Zeg dan het volgende : ‘Op ene goede vrijdag is Onzen Heer Jezus Christus gekruisigd en gestorven, en geheel doorwond, maar die wond en zwilde en zwoor niet, en ik hoop dat deze wond ook niet zal zwillen of zweren, maar genezen, gelijk tevoren, in den naam van God de Vader die ons geschapen heeft, in den naam van de Heilige Geest, die ons heilig gemaakt heeft. Bid nog vijf vaderonzen en vijf Weesgegroeten ter ere van de vijf bloedige wonden met glorie zij de Vader’, steeds de rechter duim op de wond houden. Dit moet gedurende drie opeenvolgende morgenden nuchter gelezen worden.
Zakpijn bij paarden : met de duim een kruis maken op den zak van het dier terwijl men het volgende zegt : ‘zo waarachtig als God, daar zijn drie afstammelingen, Jezus, Maria, Jozef, op enen ezel rijdende naar Egypte, met buikpijn beladen, de Heilige Drievuldigheid’… En de buikpijn is gedaan.
Om wratten te overlezen of af te binden : zeg eerst ‘in den naam van de Heilige Drievuldigheid bind ik deze wat af’. Lees dan het Evangelie van de dag en vijf vaderonzen en een Weesgegroet.’ “
Op de website van de Vlaamse Volksverhalenbank vonden we op 14 januari 2012 : (mondeling overgebracht door L. De Wit, Leuven 1956)
Verzonken kasteel in Leest “In Leest zou ooit een kasteel zijn verzonken. Volgens sommige mensen was dat een straf van God omdat de kasteelheer op een vrijdag vlees zou hebben gegeten. Volgens anderen strafte God de kasteelheer omdat die zwart goed had gekocht op het kruisweg van de steenweg en de spoorweg. Een andere vrouw vertelde dat op die plaats geen kasteel, maar een villa had gestaan. De man die daar meer dan honderd jaar geleden woonde, mocht zijn broek niet laten zakken of de molenaar die achter hem woonde, had het gezien. De man kon de situatie niet volhouden, brak zijn villa af en ging ervandoor. De stenen die nog steeds op die plaats liggen, zouden de overblijfselen van de villa zijn.”
Geest op het kerkhof “Op het kerkhof kwam altijd een geest met een wit hemd spoken. In café ‘Rome’ bij de kerk beweerde een man dat hij niet bang was voor de geest. De man ging naar het kerkhof en trok het hemd van de geest weg. Toen de man weer thuis was, stond de geest bij zijn bed. De man vernam van de geest dat hij het hemd op dezelfde plaats moest gaan teruggeven, anders zou hij sterven. Als de man een kind meenam, dan zou er niets kunnen gebeuren. Die nacht ging de man met een kind op zijn rug naar het kerkhof om de geest het hemd weer aan te trekken. Sindsdien heeft men de geest niet meer gezien.”
Kleudde “Een man ging altijd naar het klein cafeetje bij de brug over de Zenne. Op een dag zat Kleudde echter op de leuning van de brug. De man werd door Kleudde op de rug gesprongen en moest hem enkele honderden meters dragen.”
Kleudde in de Winkelstraat “In de Winkelstraat stond vroeger een hoeve. Mensen die daar in het donker voorbijkwamen, werden door Kleudde besprongen en moesten hem dragen tot ze thuis waren.”
Kleudde moest gedragen worden “Vroeger moesten de mensen Kleudde vaak dragen. Kleudde was een duivelse zwarte hond met lange haren. Als men zich op de grond liet vallen in de hoop hem kwijt te raken, dan bleef Kleudde ook liggen. Men moest hem dus wel naar huis brengen.”
Kind moet toverkunst van haar moeder overnemen “Een vrouw kon niet sterven, waardoor één van haar kinderen verplicht was haar toverkracht over te nemen.”
Verzonken kasteel in de Warande “In de Warande zouden een gouden zool en een gouden wieg verborgen liggen. Daar zou ooit ook een kasteel zijn verzonken.”
Zwarte Madam “Een man uit Leest die over de Battelse Bergen liep, zag daar zes boomstronken voor de brug. Op die plaats stond de Zwarte Madam. De man liep bang weg door het broek en langs de Hombeekbrug.”
Vervolgt…
Bijgevoegd : -Jan-Baptist Mees. -Wannes Publie had een persoonlijke ontmoeting met ‘Klodde’ en zag ook ‘framecons’ door de lucht vliegen. -Afbeelding van Kludde. -Pauline Van Boxem. -Edmond ‘Mon’ Van Boxem, de smid die ook dieren genas.
1989 – Woensdag 4 januari : Davidsfonds afdeling Leest : “China, Hemel en Aarde”. Avondrondleiding om 20 u. (PB 5/1)
1989 – Zondag 8 januari : Zevende Aperitiefconcert Gegeven ten voordele van de parochie door de Kon. Fanfare St.-Cecilia onder leiding van Frans Violet in het parochiehuis. De inkomkaarten werden door de Leestse Chiro aan huis aangeboden aan 100 frank.
“Nog maar net waren de eindejaarsfeesten voorbij, of onze fanfare stond al voor haar eerste optreden in het nieuwe jaar, ons 90-jarig jubileumjaar ! Voor die gelegenheid werd het uniform van onze muzikanten een beetje gemoderniseerd met een nieuwe badge en frisse dassen. Ook de dames van ons korps, die zich in het verleden een beetje stiefmoederlijk behandeld voelden, werden dit keer extra in de watten gelegd met modieuze handtassen (van Laurent David !) ons geschonken door ‘Couture Nicole’, waarvoor onze grootste dank. Het piekfijn uitgedost orkest was dan ook in zijn nopjes en bracht ondanks de niet-aangepaste weersomstandigheden, een gezellige ‘eindejaarsfeestensfeer’ onder de talrijke aanwezigen. Vooral onze clown ad interim, Tim Van Medegael, bedacht het publiek met een bijzonder gesmaakte vrolijke noot. Ons korps ontving dan ook een enorm applaus en werd door de parochiale overheid in de bloemetjes gezet, eveneens ter gelegenheid van ons jubileumjaar.” (“Toeters en Trompetten”, jg 8, nr.2)
1989 – 8 januari : Sterzingen In de namiddag driekoningen-zingen door de Chiro. (PB 5/1)
1989 – 12 januari – Nieuwsblad :Levensgevaarlijk gewond “Toen de 15-jarige Wim Muysoms, leerling aan het Gemeentelijk Technisch Instituut te Londerzeel en wonende Kleine Heide 25 Leest, naar school fietste, kwam hij in de Bergkapelstraat in aanrijding met een auto die een lichte bocht had gemist. Wim Muysoms werd in zorgwekkende toestand overgebracht naar het ziekenhuis van Willebroek en later naar het Stuyvenbergziekenhuis in Antwerpen. De wagen die eerst een afsluiting had geramd en nadien tegen een boom tot stilstand kwam, werd totaal vernield. De bestuurder, eveneens een leerling aan dezelfde school, bleef ongedeerd.”
1989 – Vrijdag 20 januari : Nieuwjaarsreceptie De voorzitters en secretarissen van alle parochiale verenigingen werden uitgenodigd in het parochiecentrum “Het Klooster” voor een bespreking : “Wat met de parochielokalen ?” (PB 12/1)
1989 – Zaterdag 21 januari : Kaartavond K.W.B. In het groot chirolokaal. (PB 19/1)
1989 – Zondag 22 januari : Aspi’s Pensenkermis Vanaf 14u30 in de chirolokalen pensenkermis met in de parochiezaal volksdans voor de liefhebbers. (PB 19/1)
1989 – Vrijdag 27 januari : Algemene Ledenvergadering Landelijke Gilde In het Parochiecentrum ‘Het Klooster’. Om 19.30 u. paardenbiefstuk. Om 20 u. : ‘een nieuwe politieker stelt zich voor’. 21.30 u. : ontspanning. Alfons Van Stappen en Willy De Leus waren uitgenodigd om uit te weiden over ‘de toekomstplannen van het nieuwe bestuur’. (PB 19/1 en 26/1)
1989 – Zondag 29 januari : Lichtmis Pannenkoekenbak Volksdansgroep Korneel nodigde iedereen uit in de Parochiezaal aan de Kouter voor de Lichtmis pannekoekenbak. Dit tussen 14.30 en 18.00 uur. Prijs : 70 frank. (Folder)
1989 – Zondag 29 januari : Landelijke Gilde : Ten huize van... Tussen 10 en 12 stond Emanuel De Wit uit de Grote Heide de leden van de Landelijke Gilde Leest toe hem een bezoek te brengen en kennis te maken met een moderne manier van witloof kweken. Het bestuur van de Gilde zorgde voor een “hartverwarmertje”. (PB 26/1)
1989 – 31 januari – Nieuwsblad : Gerommel bij VV Leest “Trainer Roger Mergeay is er op Tubantia niet in geslaagd het verhoopte puntje te halen. Integendeel zelfs, want de Leestse oefenmeester heeft er zich heel wat last op de hals gehaald. Tijdens de rust ontstond er immers een woordenwisseling tussen Rudy Wauters en Mergeay, met als gevolg dat Wauters niet meer in de tweede periode op het veld kwam. Roger Mergeay neemt het niet dat hij door Rudy Wauters voor schut wordt gezet in het bijzijn van de ganse spelersgroep. Hij zal dan ook geen beroep meer doen op Wauters tot deze zijn excuses komt aanbieden. Tevens zal Mergeay zo vlug mogelijk met het bestuur spreken om nog sancties tegen de Leestse verdediger te nemen. De Leestse trainer ging nog verder in zijn uitlatingen over de spelersgroep van Leest. Hij is van oordeel dat het juist een groep kleine kinderen is die voor het eerst samenspeelt. Tevens is de trainer van oordeel dat de mentaliteit in de ploeg vlug moet verbeteren wil men zich dit seizoen nog redden.
Voorzitter Gust Emmeregs had wel een andere visie over de partij van zondag. Hij is van oordeel dat de spelwijze zo niet verder meer kan. Vooral de manier waarop de verdediging telkens ‘gerold’ werd, kan niet meer. Ook hij is van oordeel dat er nog voor de belangrijke wedstrijd van zondag een diepgaand gesprek moet volgen tussen spelers, bestuur en trainer. De partij van zondag tegen Willebroek is immers van te groot belang. Gaat men opnieuw de boot in, dan lonkt opnieuw het provinciaal voetbal voor de ‘vedetten’ van Leest. Als enig lichtpunt in de partij van zondag, haalde Mergeay toch Bart Hellemans en Dirk Mertens aan. Dit vooral voor hun inzet. (RCM)”. Leest verloor de wedstrijd tegen Tubantia Borgerhout met 3-0. De ploeg van VV bestond uit : Spinnael, Augustus, Willems, Heremans, Imbert, Nauwelaerts, Slagmuylders (75’ Selleslagh), Wouters (46’ Huys), Hellemans, De Raymaeker, Mertens.
Dezelfde krant van 18 februari blokletterde : ‘Verloren zonen terug bij VV Leest’.
Na een verzoenend gesprek met voorzitter Emmeregs werd het dispuut bijgelegd en kwam Rudy Wouters opnieuw in de kern. De andere verloren zoon waarop de auteur doelde was Rudi Van Hoof die zijn wederoptreden deed na een lange afwezigheid wegens een kwetsuur.
1989 – Eind januari : Frans Violet koos voor K.F. St.-Cecilia Leest “Na veel overleg en voorzichtig wikken en wegen, besliste onze dirigent, Frans Violet, eind januari om zich iedere vrijdag volledig ten dienste te stellen van onze fanfare. Spijtig voor onze collega’s uit Tisselt, maar we zijn er van overtuigd dat onze beide verenigingen baat hebben bij het ontrafelen van deze knoop. De situatie was voor geen van beiden stimulerend zodat een keuze zich opdrong. Wij hebben hierbij wellicht meer geluk gehad. Toch wensen wij onze buren veel succes voor de toekomst !” (“Toeters en Trompetten”, jg 8 nr.2)
1989 – Februari “Toeters en Trompetten” (Jg.8, nr.2) : Onze jeugd onder de loep. (Foto onderaan) “Onze fanfare telt ongeveer 45 muzikanten en de familie breidt zich steeds uit. Onlangs zijn er weer piepjonge toeters bijgekomen. Ons eerste kwartet is :
Naam : An Van Medegael, Dorpsstraat 49 Leest. Leeftijd : 13 jaar, dochter van Celle Van Medegael (de kinesist). Instrument : cornet. Leerlinge van : Johan De Win(ter). Hoeveel oefen ik per week ? 10 min. per dag (meestal). Hoe zie ik er uit : een babbelkous met een lange tong. Zit ik naast tof gezelschap in de fanfare : nee, ze doen mij altijd lachen, maar soms wijzen ze wel iets aan. Zijn er steeds voldoende “Leo’s” aanwezig ? ja, als ik niet té grote honger heb !
Naam : Veerle Nuytkens, Dorpstraat 55 Leest. Leeftijd : 13 jaar, dochter van de vlomaker. Instrument : cornet. Leerlinge van : Johan De Win en Pierewiet. Hoeveel oefen ik per week ? meestal elke dag 10 minuten. Hoe zie ik er uit ? onnozel. Zijn er genoeg knappe jongens te vinden in onze maatschappij ? neen, allemaal labbekakken. Durf ik te babbelen met m’n geburen tijdens de repetitie ? zeker, waarom niet ?
Naam : Ilse Peeters, Juniorslaan 116 Leest. Dochter van : Simonne Gobien en Henry Peeters. Instrument : alto. Leerlinge van : meester luc Vertommen. Hoeveel oefen ik per week ? elke dag 20 min. Hoe zie ik er uit ? klein maar dapper. Wat vind ik van mijn leraar ? soms grappig, soms zuur. Voel ik me goed in onze toeterfamilie ? ja, want ik doe het graag en er wordt plezier gemaakt. Durf ik mijn nootje te blazen zo juist voor de dirigent ? Af en toe, behalve als hij eens uitvliegt maar voor derest wel.
Naam : Gunter Peeters, Juniorslaan 116 Leest. Leeftijd : 14 jaar, broer van Ilse. Instrument : cornet. Leerling van :Johan ‘De Winne’. Hoeveel oefen ik per week : 5 min. per dag (af en toe). Hoe zie ik er uit ? Stil en kalm. Wat vind ik van mijn leraar ? goed. Waar ga ik naar school ? Koninklijk Atheneum Pitzemburg – wetenschappelijke. Wat doe ik zoal tijdens de pauze ? Drinken (cola) en flipperen. Vera Van Medegael.”
1989 – Februari – “Toeters en Trompetten”, jg 8, nr.2 : EEN NIEUWE START
“Gewoon muzikant zijnde van onze vereniging en een bewogen periode als muzikant achter de rug hebbende, wil ik ook een steentje bijdragen aan dit magazine. Aangezien ik geen deel uitmaak van het bestuur, kan ik sommige zaken meer van op afstand bekijken, door de bril van de gewone muzikant. Uit dit oogpunt wil ik de geschiedenis van ons korps even kort overlopen. Zoals alle verenigingen wordt ook onze geschiedenis gekenmerkt door perioden van bloei en perioden van teloorgang. Onder de regie van Rik en Jean Pierre werden de absolute topperioden van ons bestaan waargemaakt. Fantastische successen werden behaald, alles liep gesmeerd en draaide op volle toeren. Men keek met respect op naar de Kon. Fanfare St.-Cecilia Leest en we betekenden wat in de muzikale wereld der amateurs. Toen deze glorieperioden ten einde liepen, werden ze gevolgd door mindere perioden. Zo ook wanneer Jean Pierre Leveugle ons korps verliet. We werden geconfronteerd met de typische verschijnselen, die schering en inslag zijn na zulke periode van hoogconjunctuur. De muzikanten hadden alles meegemaakt, ze hadden alles gewonnen wat er te winnen was. Ze waren oververzadigd, muziekmoe en afgepeigerd. Toen wisten we dat we langzaam maar zeker een donkere tunnel inschoven en niets of niemand kon dit beletten. Tijd alleen kon ons redden. Geloof me vrienden, deze tijd hebben we nu gehad ! Toch wil ik nog even de vinger in de wonde leggen en de volgende trieste bedenkingen maken : -Hoe vaak waren we niet misnoegd en hebben we te pas en te onpas kritiek geuit op alles en nog wat, terwijl onze instrumenten in hun koffers lagen en er enkel uitgehaald werden de vrijdagavond van 20 tot 22 uur ! -Hoe vaak hebben we geen drogredenen gezocht om niet naar de repetities te komen, terwijl onze instrumenten lagen te gisten in hun koffers en onze collega’s met 20 voor 40 moesten blazen ! -Hoe vaak hebben we de laatste jaren niet gepronkt met het welslagen van pensenkermissen, eetdagen, teerfeesten enz… en dit terwijl onze instrumenten morsdood in hun kisten lagen, onbespeeld met muurvaste ventielen !!!
Daarom : Vrienden, laat ons een nieuwe start nemen ! Het wordt hoogtijd dat we terug beginnen te bouwen. Dit hebben we de laatste tijd verwaarloosd. Een goede fanfare kan je alleen opbouwen, wanneer iedere muzikant een kleine dagelijkse inspanning levert. Elke dag een kwartiertje oefenen is de enige basis waar men kan op steunen en geloof me, deze basis hebben we nu dringend nodig. Ik zou de muzikanten in twee groepen willen splitsen en tot elke van deze twee groepen zou ik het volgende willen zeggen : Groep 1. zijn de anciens, de muzikanten die ‘het’ allemaal meemaakten. Tot deze groep behoor ik zelf. Collega’s, hebben we niet de plicht om ons muzikaal peil een beetje op te vijzelen ! Hebben we deze plicht niet ten overstaan van onze jeugd, de muzikanten die ‘het’ nog niet meemaakten. Moeten we er niet voor zorgen dat ook zij eens in een korps kunnen spelen, waar de gensters vanaf vliegen ! Moeten wij hen ook eens niet het succes laten smaken, wat het betekent in een goed functionerend geheel mee te draaien. Wat het betekent, wanneen men ergens komt en men hoort de anderen zeggen : ‘Opzij mannen, Leest is hier !’
Groep 2. de jeugd ! Jongelingen, vergeet niet, muziek is het mooiste wat er op deze wereld is, maar het is verduiveld lastig. Muzikant kan je alleen worden door elke dag een beetje te bouwen. Hier zijn geen verrassingen mogelijk. En al zijn de studies tegenwoordig nog zo zwaar, één kwartiertje per dag, tussen de soep en de patatten, is toch snel gevonden ! En vergeet ook niet, de toekomst van onze vereniging ligt grotendeels in jullie handen.
Wanneer we de laatste tijd de werking van onze fanfare bekijken, kunnen we rustig stellen, dat het grootste leed geleden is. We gaan terug bergop, de aanwezigheden op de herhalingen zijn fel verbeterd. Toch is het nu niet de moment om stil te staan, want stilstaan betekent achteruitgaan. Toch stel ik vast dat er op de repetities te veel muzikanten zijn die hun partij er komen instuderen. Een repetitie dient om het samenspel op punt te stellen en niet om de stukken te leren, dat moet thuis gebeuren (tijdens dat bewuste kwartiertje). Alzo verspelen we dikwijls teveel tijd.
Vrienden, laat ons een frisse wind door onze rangen blazen. Een korps met spirit hoeft niet om de haverklap aan wedstrijden deel te nemen. Of zoals het vroeger al eens het geval was : buitensporige inspanningen en een overladen programma leiden achteraf tot verval. Toch wil ik stellen dat men enkel aan zijn hobby plezier beleeft wanneer men er zich voor inzet. Beoefent men een hobby in groep, moet ieder voor zijn deur vegen en in blok aan één zeel trekken is de boodschap ! Wat kan een dirigent aanvangen met ongetrainde mensen die niet weten welke tonen er uit hun instrument gaan komen als ze aanzetten; die niet stil en niet sterk kunnen spelen en die de moeilijke passages liefst overslaan !
Ik hoop dat mijn geschrijf niet godslasterlijk is en ik niet ter dood zal veroordeeld worden door één of andere Ayatollah ? Tot slot : de Frans koos voor ons ! Kiezen wij nu voor hem en onze fanfare. Freddy Walchaers.”
1989 – Zaterdag 4 februari : Schoolbal In de parochiezaal. (Parochieblad 2/2)
Foto’s : - Vier jonge krachten van St.-Cecilia : An Van Medegael, Veerle Nuytkens, Ilse Peeters en Gunter Peeters. -Freddy Walschaers.
1989 –Eerste Communicanten ‘89 Bert Boonen, Lies Cordemans, Nathalie De Laet, Anita De Potter, Annelies De Wit, Maarten De Wit, Brecht Dierckx, Joke Jespers, Gert Huysmans, Liesbeth Moens, Lien Peeters, Davy Selleslagh, Shanna Spoelders, Carl Storms, Annelies Rodet, Sylvia Van den Bergh, Bartel Van den Wijngaert, Pieter Van Waeyenbergh, Elke Verschueren, Annelies Heylen, Veerle Verschuren, Veerle Lauwers, Marian Van Damme, Bart Casteels.
1989 – Abonnering van het Parochieblad “Parochie St.-Niklaas Leest – Betreft : Abonnering van het Parochieblad. Beste Parochianen, naar het einde van het jaar toe worden steeds schikkingen getroffen voor het komende jaar. Zo ook voor de abonnering op het PAROCHIEBLAD; hetzij per her-abonnering of eventueel een eerste maal dat U het Parochieblad wenst te nemen.
Getrouwe lezers weten welke betekenis en waarde een dergelijk weekblad heeft in onze leefwereld en in ons medevoelen met de parochie en medemensen. Zo bv. is een Parochieblad gewenst om op de hoogte te blijven van het parochieleven. Tevens een hulpmiddel om de misintenties voor uw overledenen bekend te maken of niet te vergeten. Ook waardevolle artikels in verband met het jaar van het gezin worden erin gepubliceerd, alsook wekelijks uitleg over misteksten, bruikbaar voor U zelf, voor zieken of ouden van dagen.
U kunt gebruik maken van een overschrijvingsformulier van de Parochie St.-Niklaas te Leest. De prijs voor het jaarabonnement 1989 blijft vastgesteld op 350 fr. Mocht U bij vergetelheid uw herabonnering door overschrijving niet hebben verricht, dan komt er in de loop van de maand wel een ijveraar(ster) even bij U aanbellen. Aanvragen voor een Parochieblad kunnen steeds geschieden op de pastorie, tel. 21.78.01.
In de hoop en de verwachting dat het Parochieblad een degelijke schakel vormt in ons parochieleven, hartelijk dank voor uw hernieuwde of uw eerste abonnering. Doe het nog vandaag !
Genegen groeten van uw parochiepriesters, Pater Damiaan Karel Van Aken, E.H. Frans Lornoy.”
1989 – Dat jaar werden er te Leest 22 kinderen gedoopt in de parochiekerk. 27 jongens en meisjes werden gevormd door deken Edward Vanderwegen. 17 jonge mensen gingen een kerkelijk huwelijk aan waarvan 10 in de parochiekerk. 22 mensen overleden dat jaar en werden in de parochie begraven. Kerk en Leven (het “parochieblad”) had te Leest 453 postabonnementen. (Kerk en Leven 28/12/89)
Vooruitzichten 1989
“Zalige wensen aan al onze parochianen. Moge 1989 vervulling brengen van al wat mogelijk en wenselijk is, dank zij ons aller medewerking. Daarop durf ik hopen om onze parochie tot een hedendaagse dynamische gemeenschap uit te bouwen. Ook voor ons hier ter plaatse zal in het vooruitzcht van de toekomst aan parochiale structuren moeten gewerkt : dit is het onvermijdelijke vooruitzicht dat één priester of pastoor beschikbaar moet worden voor twee of meer parochies. Zo zijn er al enkele mensen met wie ik mag samenwerken nl. Suzanne Duysburgh-Broothaerts, Paul Peeters, Raf Selleslagh, Christiane Annaert-Van Medegael, Frank De Prins, An De Smet-Van Bremt. Om echter te komen tot een goede uitgebouwde ‘Parochiale ploeg’ zal nog wat tijd verlopen en zullen enkele mensen nog moeten ontdekt worden om het ‘Parochiaal beleid en het kerkelijk parochiaal leven’ te helpen dragen en zo mogelijk uit te bouwen. Meer dan waarschijnlijk zal ‘Ziekenzorg’ in onze parochie, in dit nieuwe jaar van start gaan.” (Parochieblad 5/1)
In hetzelfde weekblad van 12 januari verscheen het vervolg op deze ‘Vooruitzichten’ :
“Het van start gaan van ‘Ziekenzorg’. Later hierover nog wat meer en nauwkeuriger berichtgeving.
Samen met de parochiale verenigingen hopen wij de parochielokalen onder de loupe te nemen om deze zo mogelijk uit te bouwen of beter aan te passen aan het hedendaagse verenigingsleven en andere familiale bijeenkomsten. Samen moet dat kunnen naar het voorbeeld en met de raad van de naburige parochies, die reeds noodzakelijke aanpassingen hebben doorgevoerd. Maar de mens leeft niet alleen van brood en in noodzakelijke gebouwen.
De catechese van de toekomstige vormelingen en communicanten in onze parochie verhoopt voor de toekomst te kunnen en mogen rekenen op bereidwillige medewerking van ouders en andere belangstellenden.”
1989 – Calvarieberg op kerkhof werd vernieuwd Onder Pater-Pastoor Van Aken werd dat jaar ook de Calvarieberg op het kerkhof aangepakt. De houten omlijsting uit 1709 bleef behouden en werd herschilderd. Het houten middenpaneel werd vervangen door een stenen achterwand waarop een keramieken calvariekruis kwam van Georges Herregods. Het vorige kruis met de barokke Christusfiguur hing aanvankelijk in de kerk, boven het hoogaltaar, en verhuisde vermoedelijk in 1869 naar het kerkhof, toen dit altaar vervangen werd door het huidige. Onderaan nam men ook het gekalkte ‘calvariebergje’ weg en metste men op de vier hoeken zandstenen blokken; op de twee laagste, de voorste, kwam een bidplank. (‘De Sint-Niklaasparochie in Leest’, Wilfried Hellemans en ‘LG’ blz.211)
Foto’s : -De Calvarieberg in de jaren ’70. -Na de vernieuwing. De keramiek van de gekruisigde Christus is van de hand van Georges Herregods. (Foto 2013)
