Vervolg reisverslag Robert en Bertha Verbruggen-Smulders
Donderdag 4 oktober 2001: Bagard-Payrac (Milhac) ongeveer 400 km, door de bergen van de Cévennes
Weer hebben we goed weer. We nemen de weg naar Anduze en gaan eerst bij Françoise langs voor een foto en om afscheid te nemen. Ze is even vriendelijk als de avond voordien. Graag blijven we wat langer, maar ons vijfdagenplan laat het niet toe. We willen immers twee heren dienen: Marcel met zijn Bagard en Jan met zijn Milhac.
Na enkele kilometers komen we aan in Anduze. Een prachtig gelegen toeristisch stadje, omringd door hoogoprijzende rotsbergen. We begrijpen snel dat Anduze destijds zoveel indruk heeft gemaakt op Marcel. Hij sprak er onderweg zeker zoveel over als over Bagard zelf. We nemen er een paar foto’s en rijden resoluut de bergen in. Tot St. Jean du Gard, waar we tanken, gaat het nog; maar op de bergweg naar Florac wordt het menens. De ene haarspeldbocht na de andere. Jan voelt zich misselijk worden. Even halt houden, wat van de natuurpracht genieten en weer zijn we weg. Nu met Jan vooraan in de wagen. We raden hem aan niet naar de diepten te kijken, maar voor zich uit naar het slingeren van de weg. Gelukkig helpt dat Anders moesten we een grote omweg maken over de autostrade langs Montpellier, Narbonne, Carcasonne en Toulouse…Regelmatig stoppen we om van prachtige uitzichten te genieten en éénmaal om van de vele kastanjes langs de weg te proeven. In het kleine middeleeuwse stadje Florac, het hart van de Cévennes, bezoeken we de lokale kleurrijke markt en vergasten onszelf op een fris lokaal biertje. In het café wordt Marcel, op zijn terugweg van het toilet, aangesproken door een lokale schone. Het gesprek schijnt maar niet te vlotten. We grijpen in door er het vrouwtje op te wijzen dat Marcel niet te best meer hoort als er teveel achtergrondgeluid is en haar Nederlands eigenlijk ook niet dát is…Na Florac, trekken we weer de prachtige Cévennes in. Het weer blijft zonnig en even denken we aan het regenweer waarin we Leest, een paar dagen geleden, verlieten. Gedurende een dertigtal kilometers rijden we nu door de “gorge du Tarn”. Een enig mooi landschap. Achter in de wagen horen we Marcel iets ,halfgemeend, mompelen van “amaai, ik denk dat we hier nooit niet meer uitgeraken”. We verstaan Marcel, de rotsen omringen ons langs alle kanten torenhoog, het riviertje de Tarn blijft steeds diep langs onze weg kronkelen en na de 286-ste haakse bocht komt de 287-ste. Er lijkt geen einde aan te komen en wegwijzers naar Leest zijn er niet te zien! Toch komt er een einde aan. We profiteren enkele spiksplinternieuwe kilometers van de in aanbouw zijnde autostrade tussen Clermont-Ferrand en de Middellandse zee en gaan er belegde Franse broodjes eten in het nieuwe ultramoderne autostraderestaurant van Séverac-le-Chateau. Vanaf onze tafel genieten we van het prachtig landschap met het kasteel op een spitse heuvel in het centrale décor. Voldaan trekken we verder. Buiten schijnt een straffe zon. Geen wolkje aan de hemel en toch geeft de thermometer slechts 14 graden aan. We kunnen het amper geloven tot we ergens op de parking in de schaduw komen. Brrr.... wat voelt dat koud aan. De verklaring ligt in het feit dat we hier nog op 800 meter hoogte zijn, de lucht zeer zuiver is en de UV-stralen van de zon maximaal doorgelaten worden. In de wagen hebben we gelukkig een aangename 22 graden. De wegen veranderen van bergachtig naar heuvelachtig. Via Rodez reizen we naar Décazeville, waar we even stoppen voor een drankje. Dan rijden we via Figeac naar het gekende Rocamadour. We komen er aan langs boven en dalen via de kruisweg tot aan de tegen de rotsen geplakte middeleeuwse bedevaartkapel. Na een kijkwandeling door het pittoreske straatje met overwegend souvenirwinkels, nemen we eerst de loodrechte en daarna de schuine lift naar boven om er op de parking onze VW terug te vinden. Nu rijden we verder om na 25 kilometer bochtige weg, overwegend door de bossen, aan te komen in het kleine Payrac, een 50-tal km ten noorden van het bekendere Cahors.
We zoeken er een onderkomen voor de nacht. Het eerste hotel vinden we wat te stijf (lees: te duur) en met wat geluk vinden we er een gezellig hotel restaurant, aangepast aan onze smaak en beurs: “Le Cocardy”. Bovendien kunnen we alles in onze taal vragen, de uitbaters blijken sympathieke Hollanders te zijn. We maken met hen een afspraak voor het avondeten en vertrekken onmiddellijk naar Milhac. Het ligt een half uur rijden verder. De smalle wegen er naartoe lopen hoofdzakelijk door de bossen. De weinige wegwijzers zijn voor ons Latijn en eindigen allemaal op –“ac” of “at” Onze goede neus brengt ons toch nog snel tot bij het kerkje van het piepkleine en afgelegen dorpje Milhac. Jan die hier vijf jaar eerder nog geweest was met zijn schoonzoon Johan had ons even voordien nog gezegd:”als ik aan de kerk kom weet ik alles direct terug staan”. Was het de emotie? Zelfoverschatting? We weten het niet en Jan weet het ook niet meer! Gelukkig vinden we de madame van de oud-burgemeester op onze weg en die wijst Jan naar een tabaksdroogschuur. En plots weet Jan het weer. Vlug de wagen in en naar de boerderij die bij die droogschuur hoorde. Enkele minuten later rijden we de steile hofweg op en worden we hartelijk welkom geheten door boer en boerin. Jan is de blijdschap zelve en wil in twee minuten vertellen waar er een uur voor nodig is. We stellen ook verbaasd vast dat hij plots veel meer Frans spreekt en verstaat dan ervoor. Is het door de emotie? De herinnering? De boer, een kleinzoon van boer en boerin Perier waarvoor Jan in de oorlog heeft gewerkt, heeft hem direct herkend. Zijn moeder ligt spijtig genoeg in het ziekenhuis, herstellende van een dijbeenbreuk. We nemen een paar foto’s. Op deze boerderij heeft Jan in de zomer van’40 zijn bed en zijn thuis gehad. Hier en op nog twee andere boerderijen in de buurt heeft hij met een ossespan geploegd. We bezoeken ook de tweede boerderij en treffen er de boerin aan die toen één jaar oud was en nog op Jan zijn schoot gezeten heeft. De tijd vliegt snel voorbij en we nemen afscheid. Het is al donker als we, met enige moeite de weg terug vinden naar Payrac en in ons hotel aankomen. Een smakelijk avondmaal met een goede Bergerac doet ons allen deugd. We hebben weer een dag om nooit te vergeten meegemaakt.
Vervolgt.
Foto’s : -Afscheid... -Anduze maakte indruk op Marcel De Prins. -Genieten van de natuurpracht. -Mooi Frankrijk. -Jan Spoelders op de boerderij waar hij in de oorlog gewerkt had. Hier gekiekt met de kleinzoon van zijn vroegere bazen.
Vervolg reisverslag Robert en Bertha Verbruggen-Smulders
In Bollène verlaten we de “Autoroute du Soleil” en rijden we van rondpunt naar rondpunt, bergop, bergaf door de zuid-franse wijndorpen in de richting van Alès. Onderweg stoppen we even om van dichtbij vast te stellen dat we te laat komen voor de druivenpluk. We proeven van de kleine druifjes die onder de bladeren zijn blijven hangen. We vinden ze helemaal niet slecht…tot we plots ontdekken dat er op sommige struiken nog duidelijk sporen te zien zijn van de laatste bespuiting met kopersulfaat of iets dergelijks. Vlug willen alles terug uitspuwen, maar sommige druifjes zijn daarvoor reeds te diep afgedaald…. We troosten ons met onze ouderdom en we zullen er toch zeker niet ziek van worden zeker? Al vlug komen we aan in Alès. Een kleine stad, maar door het spitsuur en de smalle straten is het er een heksenketel. Even foutparkeren, om een foto te nemen van Marcel aan de ingang van het station waar hij 61 jaar geleden de trein heeft genomen om via Vichy en Parijs thuis te geraken. We verlaten het stadje in file, steken de Gard over en nemen de weg naar Anduze. Via het dorpje St.Christol komen we aan de ingang van Marcel’s oorlogsdorpje: Bagard. In het enige Hotel-Restaurant van het dorp vinden we al snel een onderkomen. Bij het drinken van een frisse pint vragen we aan enkele bezoekers van de bar aanwijzingen naar Marcel’s verblijf in ’40. Als basisdocument hebben we daarvoor een potloodtekening van het gebouw waar “les garcons belges” toen, op de zolder, in het stro sliepen. Verder hebben we nog een foto van een gebouw, dat het mogelijk kan zijn, uit 1984. Met dit materiaal trekken we het dorp in. De kerk is gesloten, maar aan de kerk parkeert een auto en de dame van het uitstappend koppel kan ons verzekeren dat het gebouw er nog is. Ze vertelt dat ze zich de Belgen van toen nog herinnert. Begrijpelijk, ze was toen 16 en die blonde noorderlingen 17 en wat ouder. Ze vertelde ons waar we ongeveer moeten zijn, dat het gebouw is gekocht door een koppel dat het helemaal heeft omgebouwd, enz. Met deze wetenschap en na nog een boel andere navragen, o.a bij een gezin afkomstig uit Luik, trekken we met de wagen naar de vermoedelijke plek, ergens op de drukke weg tussen Bagard en Anduze. Het blijkt een tamelijk groot domein te zijn met veel groen en bomen langs de weg, zodat het gebouw nauwelijks te zien is vanop de weg. Na aanbellen en een korte verklaring aan de vrouw des huizes in de parlofoon horen we haar zeggen: ik zal de poort openen en rijd maar binnen. En dat doen we. Een grote herdershond komt ons toegelopen en doet de eerste reukcontrole. Een vriendelijke brunette van ongeveer vijftig jaar oud verwelkomt ons. Na de voorstelling vernemen we dat ze Françoise heet en hier woont met haar, op deze avond afwezige, man. Ze hebben geen kinderen.
We worden er goed ontvangen. Ze toont ons de hele ruime woning. Ook boven, waar Marcel met zijn makkers, vroeger geslapen heeft. We mochten er gerust foto’s nemen. Zij neemt op haar beurt een fotokopie van de potloodtekening en noteert begeesterd Marcel’s verhaal van toen. We mogen haar computer gebruiken om haar Leest te tonen en wisselen E-mail adressen uit. Zij en haar man blijken socialisten te zijn uit de stal van de vroegere franse president Mitterand. Hij is directeur van een “une école de carence”. Françoise werkt op het ministerie van onderwijs en is bijzonder geïnteresseerd in de mogelijkheden tot “jumelage” met buitenlandse lagere scholen. Bij een "Pernod" word er gezellig van gedachten gewisseld. Ze hebben het vroegere gebouw, dat gediend heeft als kwekerij van zijderupsen en later van varkens, omgebouwd tot een moderne landelijke villa. Een prachtig open zwembad ontbreekt niet. Haar man steekt al zijn vrije tijd in de verdere uitbouw. Hij heeft er zelfs een heuse werkplaats voor ingericht. Toen het donker word nemen we voorlopig afscheid. S’anderdaags s’morgens zouden we terugkomen om vóór de villa een foto van Marcel te nemen.
Onderweg naar het hotel begint het te bliksemen. Het is het voorspel van een fel onweer met hevige en langdurige regen. Het kan ons echter niet deren. We zitten immers ondertussen in het restaurant en genieten zowel van de maaltijd als van de voorbije dag.
Vervolgt.
Foto’s : -Jan en Marcel voor het plaatsnaambord van Alès. -Aan het station van Alès. Marcel nam hier 61 jaar geleden de trein om via Vichy en Parijs thuis te geraken. -Hier verbleef Marcel tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het vroegere gebouw was ooit een kwekerij van zijderupsen en later varkens. Thans een moderne landelijke villa.
