1959 – Julinummer “De Band” : Pater Jozef Selleslagh vanuit de missie van Chibitoke te Usumbura (Urundi) :
In een van uw nummers die mij altijd zeer welkom zijn en die mij regelmatig toekomen, hebt u gevraagd of mijn adres nog juist was. Op dat ogenblik was dat juist veranderd. Het is zo bijna of ik reizende missionaris ben, niet in de zin dat ik véél reis, maar dat ik veel verander van post. Ik zit nu in CHIBITOKE : 65 km van Usumbura en van Bukavu. Het is hier de vlakte van de Ruzizi-rivier, op een hoogte van een 900 meter en daardoor is het hier nogal warm. Chibitoke is een nieuwe missie, enkele jaren geleden gesticht. We zijn echter nog heel in ons begin. Een huis hebben we nog niet, een kerk ook niet. We wonen in drie klaslokalen en de “kerk” bestaat uit vier klaslokalen. We hebben absoluut geen geld om ons huis en kerk te kunnen bouwen. Het volk van onze missie is ook heel speciaal : een samenraapsel van mensen uit het binnenland, waar een te grote bevolking was, en die ze hier in de vlakte hebben gebracht waar er bijna niemand woonde. Het was hier vroeger een echte wildernis en heel ongezond. Nu is het wel wat veranderd. De Staat heeft hier wegen doorgetrokken en het land in stukken van 4 hectaren verdeeld. Wie hier komt wonen, krijgt voor niks de 4 hectaren en wordt dan nog gedurende 6 maanden gevoed. In ’t algemeen is het hier goede grond. De bijzonderste teelten zijn : katoen, maniok, en maïs. De twee derden van de bevolking zijn heidenen. Een bevolking van een goeie 30.000 zielen. Het is hier niet al te rooskleurig op christelijk gebied, want dikwijls zijn het de niet al te vurige kristenen die van de bergen naar de vlakte komen om hier hun geluk te zoeken, ver van hun familie en van hun kennissen ; ze missen er de steun van die gemeenschap… Nochtans denk ik wel dat er stilaan een andere gemeenschap of samenhoren zal gevormd worden in die nieuwe missie waar wij nu vreemd zijn, tussen vreemde mensen.”
1959 – Julinummer “De Band” : Huldebetoon.
“Tot 15 augustus 1959 blijft op het gemeentehuis van 9 tot 11 uur een inschrijvingsregister als huldebetoon aan Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Luik. Tot hetzelfde doel zal het onderwijzend personeel zich in de gemeente ten huize aanbieden. Een bijdrage wordt gevraagd voor het huwelijksgeschenk dat aan Prins Albert zal aangeboden worden.” (DB, juli ’59)
(Noot : dit register was n.a.v. het huwelijk van Albert, de prins van Luik en de latere koning met de Italiaanse donna Paola Ruffo di Calabria dat plaatsvond op 2 juli 1959)
1959 – 1 juli : Start legerdienst van Edward GEERTS.
Die dag ging begon Edward Geerts uit de Scheerstraat (thans Ten Moortele) zijn legerdienst te Doornik. (DB, juni ’59)
Op bezoek bij Giele Slachmuylders, de oudste inwoner van Leest
Giele Slachmuylders werd te Hombeek geboren de 18e januari 1865 in de Bankstraat. Nu woont die goeie, brave man op de Steinemolenhoeve, (Noot : de geschiedenis van deze hoeve is terug te vinden in deze Kronieken jaar 1347) daar aan het viaduct van de Kapellebaan. In de omgeving kent men hem best als ‘Giele van d’hoef’ ; zo spreekt men ook van Jan en Frans van d’hoef, zijn twee zonen die daar bij hem inwonen. Toen ik er binnen kwam, was Giele bezig met bidden aan zijn Paternoster. Zijn schoondochter –een vriendelijk vrouwtje- zei me dat Giele er veel paternosterkens ‘doorhaalt’ op ’n dag. Ik riskeerde het toch maar, Giele in z’n gebed te storen. Hewel Giele, zei ik, ik ben eindelijk eens afgekomen op verzoek van de ‘grote baas’ om u eens te horen vertellen over de goeie oude tijd. Om het u gemakkelijk te maken zal ik vraagskens stellen. -Ge zijt in Hombeek geboren, hoelang hebt gij er gewoond ? -Tot ik 27 jaar was, dus (ik tel voor hem) tot 1892. -Waart ge toen al getrouwd ? -Ik trouwde op mijn 35 jaar, dus in 1900. Juust. -Hoe zag er de streek uit Giele, in uw jonge tijd ? -Huizen waren er nog niet zoveel. En degene die er stonden waren opgetrokken in stro en leem. Er waren enkele grote boeren en vele kleine boerkens. Op het land won men sloren (koolzaad), vlas, patatten Krüger, industrie, de Deinze-patatten, rode, blauwe en bleekblauwe patatten. De opbrengst was niet zo groot en ze waren niet zo vroeg, dat schol wat. In ’t volle seizoen, als er vele waren, kostten de patatten 5 fr de 100 kg ; de vroege gingen tot 13 à 14 frank. Ik heb eens geweten dat men te Mechelen aan de statie 23 frank betaalde voor 100 kg. -Giele, waren de mensen content in uwen tijd ?Hij richt zijn hoofd op en met een kordaat ‘J A !’ wil hij zeggen : ‘veel contenter dan nu’. De mensen waren meer bevriend met elkaar, voegt hij er aan toe, ze konden elkaar beter betrouwen. -Kreegt ge altijd roggebrood ? -In de week wel, maar ’s zondags kregen we elk één witte boterham. -In welk jaar hebt ge de eerste velo zien bollen en hoe zag die er uit ? -In 1870, ik was toen 5 jaar oud. Het waren andere velo’s dan nu : een klein wiel van achter, een groot wiel van voor ; freins waren er niet aan. -Hoe moest gij dan remmen als ge de berg afreedt ? -Ge moest dan maar wrikkelen met uw voorste wiel, van links naar rechts tot ge stil stond. Ge stond op een zijstuk aan ’t achterste wiel met uw ene voet, ge duwde uwe velo vooruit en intussen sprong ge op uw zadel …
Er waren ook houten velo’s, zegt Giele lachend, zonder banden : men maakte zich banden van koorden en van versleten zelen van windmolens, zelen dus waarmee men de zakken op en af had getrokken. Weinig mensen konden zich de luxe permitteren van een velo. We gingen dan maar te voet, naar Londerzeel, naar Willebroek, naar Mechelen, naar O.L. Vrouw Waver, vooral als ’t kermis was…Voorts bleven we thuis de zondag en wij kegelden, schoten doel met 20 man (die de roos schoot, kreeg de hele pot : 20 centen) of we gingen vissen. Als we van huis gingen, dan moesten die van 14 à 16 jaar voor de donkerte terug thuis zijn. Die van 16-20 jaar mochten al wat langer weg blijven, maar er werd toch achter hun ‘veren’ gezeten. In de zomer mochten we langer wegblijven (volgens de klaarte), in de winter iedereen binnen te 7 uur ’s avonds.
-En het ‘verkeren’ Giele ? -Wel dat ging niet zo straf als nu. Eens per week, de zondag, mochten we eens naar elkaar toe. Het gebeurde wel eens, als men weinig werk had, dat men er ook in de week al eens op af trok. De koppels mochten bij mekaar blijven tot de ouders gingen slapen. -Werd er vroeger veel gedanst ? -In alle staminees zat er toen een harmonicaspeler om polka, wals, kwadrille, scottisch te begeleiden. Als de jongens alleen waren, dansten ze met elkaar, de meisjes deden in dat geval hetzelfde. Voor elke dans moest men 3 centen betalen, wat gelijk stond met een streep (glas) bier. Soms mochten de meisjes daar ook eens van drinken. -In een juninummer van verleden jaar, heeft Victor Van den Bempt iets verteld over het ‘loten’. Weet gij nog iets over die tijd, Giele ? -Ik ben geen soldaat moeten worden, omdat ik me er uit had getrokken : twee van m’n broers hebben een remplacant kunnen vinden, mits te betalen natuurlijk. De ouders van een soldaat trokken per maand 10 frank, terwijl de soldaat zelf een ‘solde’ had van 15 centen ; daarvan moesten ze o.a. de blink kopen om het paardengetuig te poetsen. Enkel de ouders die niet al te welstellend waren, trokken die 10 frank. Het gebeurde wel eens dat iemand aan zijn gebuur zijn hond verkocht (waarvoor hij anders 2 frank belasting moest betalen…) ; zo werd hij dan gerekend bij degenen die voor hun zoon-soldaat konden trekken, omdat hun financies niet hoog genoeg meer stonden. -Wel, Giele, gij zijt hartelijk bedankt omdat ge ons zo bereidwillig te woord hebt gestaan, en ook gij, Frans en Louis, die nu en dan een handje hebben toegestoken. Tot ’n volgende keer ! De Interviewer.” (Noot : Jan De Decker)
Willem Jan Dagobert ‘Giele’ Slachmuylders was te Hombeek geboren op 18 januari 1865 en hij overleed te Leest op 12 september 1962, hij was 97 geworden. Giele was gehuwd met Maria Rosalia Lauwens van Zemst-Laar. In 1894 had hij, als enige Leestenaar, een jachtbrief afgeleverd gekregen (GA).
“De goede vader is heengegaan. God heeft hem getrouw bevonden in het vervullen van zijn plicht. Als oudste inwoner van het gewest was zijn leven één offer, één gebed, vooral tijdens de laatste maanden, wanneer hij zijn einde nabij wist. Gelaten, tot het einde is hij de weg gegaan zoals Gij, o Heer, hem had bevolen. Hij was eenvoudig, hartelijk en oprecht, een voorbeeld voor zijn kinderen. Voor iedereen die hem kende was hij een ware vriend.”
