Emmerance en Wikkes waren hevige “Blekken”. Stan Gobien : “Leest in Feest” :
Emmerance van de Croes
“…was één van de fanfaremensen die een grote en positieve invloed hebben gehad op de Leestse jeugd en het Leestse verenigingsleven. Ze was gehuwd met de vaandeldrager Louis De Croes. Emmerance was bijzonder sociaalgezind en idealistisch ingesteld. Ze streefde ernaar alle medemensen te helpen als waren ze haar familieleden. Later, toen de mensen een meer persoonlijk leven gingen leiden, had ze heimwee naar de tijd toen iedereen nog voor iedereen zorgde. Ze was de bazin van café ‘De Zwaan’, het latere café ‘Op den Hoek’. Ze had zo goed als altijd van ’s morgens tot ’s nachts volk in de zaak. Ze was in de jaren 1954 – 1960 meter van de Leestse jeugd toen die nog gevormd werd in grote groep en met verschillende leeftijden in de St.-Martinuskerk te Hombeek. Na het vormsel trakteerde Emmerance met een stuk chocolade en van de vormselpeter, toen burgemeester Verschueren, kregen de gevormden een glas limonade of cola. In de jaren vijftig en zestig zorgde ze goed voor de Leestse schooljeugd van de Heide. In de wintermaanden mochten de leerlingen van de meisjes- en de jongensschool bij haar ’s middags hun boterhammen gaan opeten. Er was toen geen middagtoezicht in de beide Leestse scholen. Met een twintigtal kinderen van alle leeftijden zaten ze in de keuken, want in het café mochten ze niet. Ze kregen van Emmerance koffie, melk, cola of limonade. En Emmerance zorgde er toen ook voor dat er tussen de meisjes en jongens geen romances ontstonden, want een jongen mocht niet naast een meisje zitten. ’t Was in haar keuken net zoals in de kleuterschool : de meisjes aan de ene kant en de jongens aan de andere kant…”
Op bezoek bij ‘Emerance van de Croes’ – De Band 1977 :
Emerance : “…mijn ouders waren Jan Van den Heuvel en Octavie De Win. Toen ze getrouwd waren trokken ze in een huisje van de Molenstraat, daar waar Marcel Spoelders nu woont. Daarna gingen ze op de Warande wonen en daar ben ik en ons mannen geboren. In 1920, ik was toen vijf jaar, zijn we naar de Winkelstraat verhuisd. Een handwerkershuisje dat nu afgebroken is : het stond juist tussen dat van Dolf Peters en De Prins en er was een schuur en een stal aan. Mijn ouders waren kleine boerkens in die tijd. In 1934 woonden we in de Elleboogstraat waar nu Jan De Prins woont. We waren met drie jongens en drie meisjes, onze va werkte op het Arsenaal. Toen ik in 1936 trouwde met onze Louis, gingen we bij z’n grootmoeder in ’t café. Ik heb 30 jaar lang café gehad, ik ken iedereen, huis na huis, straat na straat. Nante van Toebak, Rik van den Do, den Ossenboer, Rik van Kock, den Blokmaker en zovele anderen, dat was het Leest van vroeger. In 1946 is de grootmoeder van onze Louis gestorven en hebben wij ’t café overgenomen. Vroeger hadden de mensen wat aan elkaar en iedereen kende iedereen. Als er in ’t dorp iemand ziek werd hielpen de geburen met het huishouden. De mensen gingen om beurten helpen met het eten maken, het huis op te kuisen. Ieder pakte daar zijnen toer van. De mensen hadden meer tijd en zaten bijeen. Ik heb ‘van ze leven gewest’ dat in ’t café de vrouwen zaten te breien rond de kachel terwijl de mannen de kaarten op tafel sloegen. De vrouwen speelden dan ook wel eens en er werd gebabbeld en moppekens verteld. Er was een heel andere mentaliteit als nu. We hadden wel de welstand niet die de mensen nu hebben, maar we hadden veel plezier. Als ge met Nieuwjaar van iemand iets kreeg, het mocht het simpelste zijn, ‘da waarde mee opgezet’. Nu pakken ze dat vast en ze zetten dat op de kast en daar staat dat dan. Niet dat ze dat vergeten maar ze hebben er nie zo’n plezier van. Vroeger ging ik op de boerderij mee koeien melken, brood bakken of de koeien naar de wei jagen, dat deed ik graag. Maar t’is onze eigen fout een beetje, we hebben ze zo gemaakt. Ons vader had niet wat wij nu hadden, wij hadden minder maar we waren wel content. Voor onze zondag kregen we ne cent en dan kochten we een snoepje. Als het kermis was kregen we vijfentwintig centiem en dan moest er nog familie komen. En de juffrouw vroeg dan nog geld om de naakten te kleden. We moesten dan van ons kermisgeld nog ’n vijf centiem overhouden om die mee te nemen naar ’t school want daar deed ge dan goe mee. Ik heb veel herinneringen aan vroeger, plezante en triestige. Toen ik café had duurde het soms lang voor de laatste klanten buiten waren. Ik deed dan da’k sliep en dat was het signaal dat het tijd was om te gaan voor de laatste klanten. Op een keer waren Cyrielke, den Blokmaker, den Ossenboer en meester Selleslagh aan ’t kaarten : het waren dagelijkse klanten waar ik veel plezier mee heb gehad. Die keer was het laat eer ik deed alsof ik sliep om die mannen uit het café te krijgen. Ik hoorde ze zeggen : die zullen we ne keer hebben, we gaan aan en laten ze zitten met de deur vierkant open. De mannen stonden buiten te lachen en voor da’k de sleutel kon pakken om de deur te sluiten waren ze als de kippen terug binnen. ‘Wa gij z’n deugniet’, riepen ze, ‘ge slaapt maar loos !’ En die hebben me daarna nog lang aan ’t lijntje gehouden zulle ! Met die mannen heb ik toch veel plezier gehad.”
Vervolgt met : “En in 1978 vertelde ze…”
Foto’s : -Emmerance als peuter. -Het huisje van haar ouders in de Molenstraat in 1981. -Emmerance nam 49 keer deel aan de voetbedevaart naar Scherpenheuvel. Het jaar dat ze voor goud wilde gaan, schafte de pastoor van Leest die bedevaart af. -Met Josée Tourné in 1960 bij de pl. communie van Marcel Van Hoof, een zoon van haar vriendin Leonore van de garde. -Emmerance van de Croes zoals de meeste Leestenaars haar gekend hebben.
1961 – Ziekenkas “Ten gerieve van de belanghebbenden wordt medegedeeld dat de zittingsuren van de C.M. Volksmacht in het Parochiehuis plaats hebben, elke donderdag van 15u45 tot 16u15.” (DB-1961)
1961 – Uitbetaling werklozensteun De uitbetaling van de werklozenvergoeding gaat iedere vrijdag door van 14u30 tot 14u45. Dit in de Parochiezaal te Leest. (DB,1961)
1961 – Jaarprogramma Vrouwengilde
Begin 1961 telde de Vrouwengilde 235 aangesloten leden. (DB, januari ’61)
Algemene vergaderingen :
-5 februari : voordracht over geneesmiddelen-ontsmettingsstoffen-inspuitingen. -23 april : voordracht over verantwoord aankopen. -2 juli : feestviering-jubelvergadering met voordracht over 50 jaar in dienst van het landelijk gezin. –Taak van de vrouw in een veranderde wereld. -8 oktober : voordracht over : “Het schoolgaande kind thuis”.
Godsdienstige verwezenlijkingen:
-Retraite van 27 februari tot 2 maart. -Plaatselijke recollectie : 19 maart en 12 november. -Kapellekenshulde in mei. -Lourdesbedevaart-Jubelbedevaart : van 24 tot 31 mei. -Bedevaart naar Scherpenheuvel en Leuven : 5 oktober.
Lesnamiddagen:
-2 februari : mechanisch melken.(door dhr Hellemans uit Duffel) -5 maart : namiddag voor moeders met pl.communicanten. -15 maart : melkbereidingen. -12 april : gezinswas op nieuwe banen. -8 november : kaasbereidingen voor de winter.
Onder-onsjes:
-Voor jonggehuwden : 9-16-23 februari en 2 maart a.s. -Voor moeders met grotere gezinnen in november.
Uitstappen:
-April naar provinciale gildedag. -Zondag 11 juni naar Leuven naar de landelijke jubelviering. -Einde juni naar de Ardennen. -Augustus : uitstap voor moeders en kinderen. -September : bezoek aan een grote inrichting. (DB)
1961 – Zilveren huwelijksjubileum Louis De Croes – Emmerance Van den Heuvel Dat jaar vierden Louis “Wikkes” De Croes en Emmerance Van Den Heuvel van de herberg “In de Zwaan”, hoek Kouter-Dorpstraat, hun zilveren huwelijksjubileum. De Fanfare St.-Cecilia bracht de gevierden een serenade.
De meeste genodigden op het jubileum op de foto onderaan hebben we kunnen identificeren en voorzien van een nummer die overeenkomt met onderstaande namen :
1.Victor Van Hoof (veldwachter) 2.Amedé Van den Heuvel 3.Leonore Mees 4.Meen, de moeder van Joanna De Nys 5.Louis “Wikkes” De Croes 6.Virginie Van den Heuvel 7.Joanna De Nys 8.Francine (van de Pikkerie) 9.Maria “Wiske” Piron 10.Beireke Schuermans 11.Maria Van den Broeck (vrouw van 14) 12……. 13.Jan Baptist “Zjang” Lauwens 14.Fons Schuermans 15…… 16…… 17.Ida Schuermans 18.Elisabeth “Liza” Alewaters 19.Emerence Van den Heuvel 20.Rudi Van Hoof 21.Sie Fierens (echtgenote van 34) 22…… 23.Jan Van den Heuvel 24.Michel Van Beneden (zoon van 30) 25.Lena 26.Magda De Croes 27.Jomme De Croes (oom van Wikkes) 28.Jean De Croes 29.Jean Nuytkens (zoon van 39 en 6) 30.Frans Van Beneden (vader van 24) 31.Marcel De Maeyer (man van Magda) 32…… 33.Stafke Schuermans 34. Stanne Van den Heuvel 35.Ferre (uit Hombeek, lid fanfare) 36…… 37.Een vriend van 39. 38. Renilda Nuytkens (dochter van 39 en 6) 39.Frans Nuytkens (man van 6)
Wikkes en Emerance waren populaire figuren te Leest. Wikkes was naast herbergier ook bierleverancier voor de Mechelse brouwerij Lamot wiens bier hij ook tapte. Emmerance van de Croes was een zeer gelovige en gulle volkse vrouw met het hart op de tong. Niemand klopte tevergeefs aan haar deur. Ze was ook zeer kindvriendelijk. Niet alleen mochten de schoolkinderen van de Heide bij haar komen ‘ineten’, regelmatig organiseerde zij op woensdag namiddagen poppenkast voor de jeugd van Leest. Vooral de voorstellingen van “Nonkel Harry” waren onvergetelijk. Later was zij één van de eerste Leestenaars met een televisietoestel en kwamen de kinderen massaal voor “Nonkel Bob” en “Tante Ria” en de “TV-Ohee-Club” maar vooral voor de eerste jeugdreeksen zoals ‘Jan zonder Vrees’, ‘Killary Harbour’, ‘Manco Kapak’ en later ‘Kapitein Zeppos’. Als kind moest ik van mijn vader regelmatig met een grote glazen kan om bier in café De Zwaan. ‘Lamot’ rechtstreeks van ’t vat. Heerlijk dat schuim en zo lekker fris…. Onvergetelijke herinnering…
Vervolgt met “Emmerence van de Croes”.
Foto’s : - De Vrouwengilde tijdens hun Lourdesreis van juli 1960. -De foto met de genodigden werd genomen tegen de gevel van café “De Zwaan”. -Emmerance en Wikkes (rechts) tijdens de Sinksenkermis van 1937 met het “jazzke” van café De Zwaan. -Café De Zwaan in 1960 : Wikkes en Emmerance ontbreken op de foto, waarschijnlijk druk in de weer achter de tapkast. Midden achteraan maakt gemeentewerkman Eugeen Vloeberghen zijn glas leeg en kijkt veldwachter Van Hoof goedkeurend toe. De derde van links aan tafel is Jan De Prins, de tweede van rechts aan tafel is Julien “Juppe” Piessens, achter hem naast de garde staat Marcel Geerts bijgenaamd “de Fijne”, uit het Pensenstraatje. -Louis “Wikkes”De Croes was naast herbergier ook bierleverancier voor de Mechelse brouwerij Lamot.
