1850 –                                     POSSE LEESTxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

           Sinds mensenheugnis was Tweede Sinksendag de grote kermisdag te Leest.

            In 1599 vonden we de oudste vermelding van de Sinksen-kermis :

            “...betaelt aen den maeltheyd des maendags in de Sinxerdagen, wesende onse

            kermisdag, voor den pastor en de andere priesters die den dienst in de kerck

            helpen doen, met den coster en andere sangers, kerckmeesters en meijer en over

            26 potten bier alsdan gedroncken...”

            (’t Vaartland nr.3 van 1977, ook Kerkrekening, DB 1959)

            Buiten Sinksen-kermis waren er nog de kermissen met Pasen en Sint-Niklaas.

            Van wanneer de St Niklaaskermis dateert hebben we tot dusver nog niet kunnen

            achterhalen. In de lijst van de “vrije dagen” (voor de school) geeft men op de

            gemeenteraadsvergadering van 31/7/1915 aan: “...maandag en dinsdag van de

            kermissen Sinksen en St-Niklaas,...”

            De kermis op Paasdag schijnt te bestaan van 1933. Op de raadsvergadering van

            6 maart 1933 werd er voor gestemd : 5 stemmen voor en 4 tegen...

            Vermoedelijk rond 1850, kwam daar de begankenis van Sint-Cornelius

            bij. Dan zag de gemeente telkens zwart van ’t volk : van kilometers uit de omtrek

            kwamen mensen naar hier tot met hun kinderen. Ze kwamen beewegen tegen de

            kinderstuipen.

            De bedegangers liepen biddend driemaal rond de kerk, en drumden dan samen

            de  kerk binnen, waar onder het gejank van wenende kinderen en troostende

            woorden van hun moeders de missen elkaar opvolgden : zes uur, zeven, acht,

            negen, tien, elf en twaalf uur.

            Er werd eindeloos aangeschoven om de relikwie te kunnen kussen en de stuivers

            rolden rond het uitgestalde corneliusbeeld.

            Sommigen brachten zelfs een levend kieken mee, of een konijn of een halve

            varkenskop.

            Daar stond een mooie Gotische kevie achteraan in de kerk. Daarin werden de

            beestjes geofferd. Bij regelmatige tussenpozen werden deze levende offergaven

            publiek verkocht buiten het kerkportaal op “de steen van de garde”.

            Gewoonlijk kocht de eigenaar zijn eigen kip terug en nam ze mee naar huis.

            Voortaan was dat een “heilige” kip, de “Cornelius” op het neerhof, ze kon er

            oud worden : men bleef er af.

            Sinds 1953 werd deze kermisdag verlegd naar Tweede Paasdag.

            Het werd op de raadsvergadering beslist met vijf stemmen tegen vier.

            Nog steeds is Tweede Paasdag te Leest de hoogdag van het jaar.

            Onder de bezieling van het Davidsfonds kreeg dit feest de laatste jaren een

            nieuwe glans”. (Leest Geweest, blz.201)

            Jos De Keersmaecker in “het Vaartland” 1975 :

            “In Klein-Brabant en het Vaartland waren vooral Leest en Sint-Amands bekend

            als de bijzonderste begankenissen tot Sint-Cornelius.

            Buiten de “Seskens” waren deze plaatsen in het bijzonder bekend voor “vallende

            ziekte”.

            Kleine beewegen maar minder bekend waren ook  Eikevliet, Ruisbroek,

            Mechelen en Hellegat.

            Evenals te Diegem werd te Leest de H. Cornelius bijzonder aangeroepen tegen de

            stuipen en de vallende ziekte.

            De 2^de Paasdag is de grote begankenisdag. Vanaf 5 uur ’s morgens stroomde het

            volk reeds toe. De Hoogmis is om 10 uur.

            Eerst gaat men bidden voor het beeld van de heilige –dat bij die gelegenheid

            middenin de kerk ter verering opgesteld wordt.

            Zoals op vele andere plaatsen deed men hierna drie maal al biddend de

            ommegang rond de kerk, dan driemaal rond het kerkhof. Daarna ging men te

            Vanaf 1992 werd er nieuw leven geblazen in “Posse Leest”, er kwam een Posse

            Leest comité met een hoop nieuwe initiatieve : oude ambachten, een planten- en

            bloemenmarkt, straatanimatie...

            zegenen in de kerk.

            Rond het beeld stond er een ijzeren grille. Binnenin bevond zich de pastoor en hij

            bood  de relikwie ter verering aan.

            Het volk werpt de blauwe briefjes binnen in de afsluiting en deed zelfs de

            nikkeltjes boven het hoofd van de priester rinkelen.

            Ex-voto’s werden niet geofferd, wel levende kippen en duiven, evenals

            varkenskoppen en hespen. Gedurende de hoogmis werden de offergiften

            achteraan in ’t gestoelte van de kerkmeesters geplaatst : de dieren in de houten

            kevie, die nog te zien is.

            Op 2^de Paasdag 1935 werden slechts 2 kiekens en een koppel duiven geofferd,

            vertelt J.Geussens. Na de mis bracht de koster de geofferde kippen en duiven

            buiten het kerkportaal en vroeg : “Zijn er nog liefhebbers voor den offer ?”

            Een boer gaf 5 frank, kreeg de kip of de duif even in de hand en gaf ze terug.

            Hij offerde op die manier.

            En vijf boeren offerden op dezelfde wijze achtereenvolgens dezelfde kip tot dat de

            boer die ze eerst geofferd had, er 20 fr. Voor bood en de kip terug mee naar huis

            nam, waar ze, zoals hij later vertelde, al de andere tegen de kwaal moest

            vrijwaren. Al drie jaar offerde hij dezelfde kip.

            Een zeer oud en merkwaardig gebruik dat nog in onze kinderjaren bestond was

            het  volgende : kreeg een kind de stuipen, dan liep men, terwijl de kleine in een

            bad gestoken werd (gewoonlijk de marmit), en zijn voetjes met doeken vol

            mosterd omwikkeld, vliegensvlug naar een beroepsbedevaardster, die daarvoor

            bekend stond. Bij ons was dat o.a. Mie van Leires.

            Men huurde er langs de straat of in de dorpsschool negen kleine jongens die de

            beeweg moesten meemaken. (er waren ook 9 soorten seskens)

            In de school zater er in die tijd soms wel veertig en meer in één klas, daarom was

            men wel eens kontent er van enkele af te zijn, en men merkte dat zo niet.

            Onder geleide van het vrouwmens trok de bende op –in de zomer gewoonlijk

            barvoets. Wellicht berustte deze geplogendheid op de opvatting dat er van

            onschuldige kinderen een grotere heilkracht uitgaat dan van volwassenen.

            Bij de terugkeer kregen de kleine mannen dan gewoonlijk een paar koperen

            centen.

            Boeten en beloften doen, behoorden eveneens tot een der geplogendheden.

            Met Paasmaandag eveneens begint de novene en kan men speciaal gewijd water

            bekomen.   

            Over de oorsprong en de oudheid van de Cornelius-devotie te Leest hebben we

            weinig bijznderheden. Wel vonden we op de pastorij nog een resterend exemplaar

            van de “Litanie ter eere van den Heiligen Paus en Martelaar Cornelius,

            bijzonderen patroon tegen de stuipen, jichtigheden en vallende ziekte, wiens

            relikwieën met grooten toeloop  en devotie geeërd worden en wiens bijstand

            vuriglijk aanroepen wordt in de parochiale kerk van de H. Nicolaus te Leest.

            Tot troost van degene die aan de stuipen zijn onderworpen en bevangen met

            lammigheid of vallende ziekte en voor eeneigelijk om door de voorspoed van den

            Heiligen Cornelius geholpen en behoed te worden.”

            Het stuk is van 13 januis 1855, goedgekeurd en aanbevolen en met 40 dagen

            aflaat begunstigd door de Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen.

            Het spreekt vanzelf echter dat die devotie  en de toeloop heel wat ouder is.

            Dat de toeloop tijdens de jaarlijkse begankenis de 2^de Paasdag inderdaad zeer

            groot was, blijkt uit een brief van 21 maart 1905 van een jaarlijkse Mechelse

            bedevaarder. Hij heeft het nl. over die grote toeloop van gelovigen, die problemen

            schiep voor het drukke verkeer op de dorpsplaats. Maar vooral aan de ingang der

            kerk, die te nauw was om die massa ineens door te laten in het begin of bij het

            eindigen der goddelijke diensten.

            Er moet daar telkens zulk “onmenschelijk” gedrang geheerst hebben dat er

            ongelukken moesten van komen.

            Het was evenmin stichtend met het “geschreeuw der kinderen en gehuil van

            grooten menschen, ja zelfs grove woorden en verwenschingen, welke niet

            stichtend zijn in het portaal eener kerk”. “

            Mogelijk lag de oorsprong van “Posse Leest” in 1841 toen pastoor Hermans

            het beeld van Sint-Cornelius aankocht bij de Mechelse beeldhouwer Jan Peter

            Tambuyser (1796-1859).

            Rond 1970 kreeg “Posse Leest” een nieuwe impuls. Het Davidsfonds Leest

            begon toen met zijn indrukwekkende Posse Leest tentoonstellingen in de

            parochiezaal zoals de publiektrekkers “Leest Geweest”, “Afrikaanse Kunst”,

            “Oude Ambachten-Kunstambachten”, “Fruit uit heel de wereld”, enz...

            In 1977 vond, in de gemeenteschool, de eerste tentoonstelling plaats van de

            Leestse kunstkring “Voetspoor”, met werken van Karel Soors, George Herregods,

            Flor Meyers en Friede Willems.

            Er zouden nog veel exposities volgen.

            Vanaf 1980 werd “Posse Leest” verrijkt met de jaarlijkse stand van de Leestse

            kleinveebond  “Het Rijke Nest”, een populaire stand met kippen, geiten, konijnen,

            sierduiven, enz.

            In die jaren nam het succes van “Posse Leest” steeds toe.

            Steeds meer verenigingen namen er aan deel. Een tweede kunstkring “Kwak”

            dook op met tentoonstellingen in “De Drij Gapers” met werk van Paul Van Roy

            (kunstfotografie), Georges Herregods en Hans en Stefaan De Laet.

            De gepensioneerden verschenen in het parochiaal centrum “Ter Coose” met hun

            hobbytentoonstelling en hun wafels en pannenkoeken. Volksdansgroep Korneel

            trad op het voorplan en de Chiro manifesteerde zich met hun bar “In ’t zesde

            gebod” en hun Posse-TD’s.

            Ook de Koninklijke Fanfare Sint-Cecilia droeg al die jaren bij om met een

            muzikale noot het succes van “Posse Leest” te verzekeren.

             In 1992 werd er nieuw leven geblazen in “Posse Leest”.

            Onder impuls van de Mechelaar Willy De Nies werd er een Posse Leest Comité

            opgericht waarvan hijzelf voorzitter werd.            

            Willy De Nies, uitbater van het Delhaizegrootwarenhuis in het centrum van Leest,

            was afkomstig van de Antwerpsesteenweg en bracht als kind veel tijd door bij zijn

            grootouders in de Elzestraat te Sint-Katelijne-Waver.

                       Zijn sympathie voor het buitenleven was dan ook groot.

            Volgens hem was de sterkte van Posse Leest, de sterkte van de groep.

            De organisatie vergde immers enorm veel van een groot aantal vrijwilligers.

            Meer dan een half jaar op voorhand  zaten de leden van het comité samen voor

            de planning. Sponsors werd gezocht, mensen gecontacteerd, aanvragen gericht tot

            de stad Mechelen, administratie...een enorme organisatie.

            Het comité stimuleerde de jaarmarkt door o.m.de invoering van een

            ambachtenmarkt, een planten- en bloemenmarkt, dieren als kijkspektakel,

            oldtimertractoren, drank- en eetstandjes...en de nieuwe aanpak loonde.

            In 2002, bij de 11^de hernieuwde editie, telde men ruim 30.000 bezoekers.

            Het Posse Leest Comité zag er in het jaar 2003 als volgt uit :

            Willy De Nies voorzitter, Paul Smits secretaris,Carl Clissen kassier, Willem

            Van Linden Webmaster & Technische ondersteuning.

            Ward Leemans Verantwoordelijke van de dierenmarkt.

            Ronny Jorssen Verantwoordelijke optredens & animatie.

            Paul Van Roy drukwerk, reportages, fotografie.

            Louis Vloebergh coördinator.

            Mark Janssens Verantwoordelijke marktkramers & klokkenwerpen.

            Ernest Nuytkens Verantwoordelijke materialen en Gauthier Clerens en Robert

            Verbruggen medewerkers.

            E-Mail : info@posseleest.be 

            (LG,Website Posseleest,Gazet van Mechelen diverse nummers, Het Vaartland)