1972 – Einde december  : K.L.J.-KERSTFEESTxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

“Zoals elk jaar de gewoonte is, hadden wij ook dit jaar ons K.L.J.-Kerstfeestje. Dat ging door in onze  parochiehuis. De eucharistieviering werd vervangen door enkele aangepaste gedachten voortgebracht door onze proost. De echte mis van deze feestdag kwam immers enkele dagen later. Vervolgens zijn wij gestart met een rijk gevuld menu : roomsoep, kroketten met groentenkrans en gebraad en als nagerecht een fris fruitcoupeke.

Tussen het eten in hebben de twee eerste kandidaten van de zangwedstrijd uit een van de vorige vergaderingen opgetreden. Anita Peeters zong Adio en Marleen Gobien bracht Tonio voor.

De tafels en stoelen werden opzij geschoven en wij begonnen onze eerste danspasjes van die avond, natuurlijk gingen wij van start met een vermenigvuldigingsdans. Wij kregen ook nog enkele gezelschapsdansen, macaroniedans, gazettendans…

M.D.P”  (DB, januari 1973)

1973 – Volksunie Leest gesticht.

            “Ook in Leest is nu een afdeling van de Volksunie gesticht. Wij wensen deze nieuwe

            ploeg in de politieke arena van Leest een sportief welkom. Wij zien met belangstelling

            uit naar de standpunten die deze nieuwe partij op gemeentelijk vlak zal innemen.

            In ieder geval is het een winstpunt dat door hun stichting de politieke toestand in

            Leest steeds klaarder wordt en er meer en meer aftekening komt op basis van de grote

            partijen.

            (CVP-Leest, februari 1973) 

1973 – Gazet van Mechelen (enkel jaartal bekend) : Diefstal te Leest

            “Door Jozef De Broey, Scheerstraat te Leest, werd klacht neergelegd wegens

            diefstal van een boormachine, een houten kist met metselaarsgerei en een

            slijpmachine, voor een waarde van circa 10.000 frank.

            De diefstal werd gepleegd in zijn woning die momenteel in aanbouw is aan

            de Vinkstraat.”

1973 – Dure Muziek

            “Het muziekonderwijs kost aan de gemeente 49.000 frank per jaar.

            Wanneer gaat men ook eens iets doen voor de jeugd die geen muziekonderwijs

            wil volgen ? Waarom geen bibliotheek inrichten voor de jeugd ?”

            (Informatieblad CVP-Leest, februari 1973)

1973 – Groot huisvuil

            “Al uw grote oude rommel kunt u iedere zaterdag kwijt aan de vuilkar.

            De voorziene speciale omhalingen zijn weggevallen. Voortaan mag groot huisvuil

            iedere zaterdag meegegeven worden.”

            (Informatieblad CVP-Leest, februari 1973)    

1973 – 19 januari : Gazet van Mechelen.

                                                 Melkventer Jan Verbergt

In 1973 ging de Battelse melkventer Elie Walschaers met pensioen. Naar aanleiding daarvan publiceerde Gazet van Mechelen dat jaar op 19 januari een artikel onder de titel : “Melkventers met paard en kar verdwijnen uit het stadsbeeld”.

Zo kwam de laatste “melkboer” die Mechelen met een paardengespan aandeed in het voetlicht : de 71-jarige Leestenaar met Hombeekse roots Jan Verbergt.

Bijna 50 jaar was Jan actief op en omheen de Mechelse Antwerpsesteenweg en hij werd toen al als een curiosum bekeken.

“Zo lang als het nog gaat en mijn gezondheid en mijn paard me nog niet in de steek laten, ben ik toch van plan nog wat voort te doen want ge moet weten dat ik alleen sta in het leven en steeds thuis moeten zitten zonder met mensen te kunnen omgaan, kan mij beslist niet bekoren”, vertelde hij de krant.

Twee jaar later zou Jan zijn paard verkopen, zijn melkkar als museumstuk op stal zetten en zijn laatste klanten per fiets bedienen.

Jan-Baptist Verbergt was te Hombeek aan de Boskant geboren op 13 juli 1901. Sinds zijn huwelijk met Amelie Nuytkens woonde hij in Leest. Eerst in ’t Wiphuis en daarna in ’t boerderijtje van Florimond Troch in de Zennebeemden tegenover de pastorij op de Pastoor De Heuckstraat (vroeger Mechelbaan). Dat was toen het mooiste boerderijtje van Leest beweerde Jan Verbergt. Er behoorde meer dan 10 dagwand eigendom bij, gelegen tegenover de boerderij van Diddens langsheen de Juniorslaan.

Floromond Troch was gehuwd met Victorine De Laet en naast landbouwer was hij ook grafdelver in Leest. Hij had drie zoons en een dochter.

Victor Troch, de jongste zoon, zou later het boerderijtje in de beemden verkopen aan Jan Verbergt.

Jan Verbergt was een geboren verteller en in de jaren 1975 en 1976 publiceerde “De Band” verschillende van zijn verhalen over zijn Hombeekse voorouders en over zijn oorlogs- en andere herinneringen.

Zoals dat verhaal van zijn overgrootvader Toon Verbergt. Een arme jongen uit een groot gezin, die als knecht op een boerderij naast het kasteel van de baron van Hombeek moest gaan werken en wonen. Zijn hulp was daar welkom want de boer had geen zonen, wel vier dochters. Toon werd echter ingelijfd bij de legers van Napoleon en meer bepaald bij de “Marine”. Na vele jaren en evenveel avonturen  kwam hij terug thuis, bij het boerengezin waar ze hem met open armen ontvingen.

Toen Napoleon opnieuw de strijdbijl bovenhaalde, na Elba, mochten de getrouwden thuisblijven. Binnen de 24 uur was Toon getrouwd met één van de dochters van zijn baas.

Het echtpaar kreeg 4 dochters en 2 zonen.

Jan’s grootvader bleef op de hoeve nabij het goed van baron de Meester en daar werd ook zijn vader Filip Verbergt, geboren.

Die trouwde in 1898 met Henriette Govaerts uit Hombeek.

Het oudershuis van zijn moeder, in die tijd café “In ’t Bergsken”, stond in de Diepestraat en werd in 1974 afgebroken. Volgens Jan bezat Hombeek in die tijd nog geen gemeentehuis en werd het café van zijn moeder als bureau gebruikt.

Voordat zijn vader trouwde had hij tyfus gekregen maar was daarvan genezen.

Hij was nooit bij het leger geweest omdat zijn vader hem had vrijgekocht voor 1600 fr.

Na zijn huwelijk met Henriette Govaerts kocht Filip Verbergt een boerderij aan de “boskant” te Hombeek voor 4.750 fr.

Daar werd Jan’s oudste broer in 1900 en Jan zelf in 1901 geboren.

In 1902 werd hun vader ernstig ziek. Dokter Van Assche woonde toen in dat groot herenhuis in de Diepestraat naast het “Bergsken” en toen Jan’s broer ook ziek werd raadde de dokter de grootmoeder aan om de oudste bij zich te nemen, want twee ernstig zieken in één gezin was geen sinecure.

Jan’s broer zou 13 jaar in ’t Bergsken verblijven.

Filip Verbergt zat ondertussen met een zware kou die zich had vastgezet. Hij was een groot man en een geweldige eter. Zijn broer woonde te Heffen eveneens op een boerderij, had geen kinderen en verdiende goed. Elke week bracht die een korf eieren en andere lekkere gezonde dingen naar Hombeek om zijn zieke broer te versterken, en zo is Filip erdoor gekomen.

Moeder Henriette had het niet gemakkelijk in die periode en toen de meid en de knecht 5 frank opslag vroegen kon ze dat bedrag niet betalen en moest ze hen laten gaan.

Hulp kwam toen uit onverwachte hoek : de oom die op de boerderij voor het hof van baron de Meester woonde heeft dan zijn knecht gestuurd om het werk gedaan te krijgen.

In 1911 kreeg vader Filip een blindedarmontsteking.

In die tijd opereerde men dat niet en dokter Van Assche heeft dan ijs doen opleggen.

Drie keer per week trok een buur te voet naar Mechelen om ijs. Andere buren gingen in het dorp varkensblazen ophalen om het ijs in te bergen en zo kwam Filip Verbergt er opnieuw door.

Jan Verbergt over de Eerste Wereldoorlog :

“Toen de Ulanen de streek hier onveilig maakten, zijn we gevlucht tot Tisselt. Drie weken zijn we daar geweest. Nu en dan stuurde mijn vader me naar den boskant om de beesten te “voeieren”. Ik was toen 13 jaar.

Toen die drie weken gepasseerd waren zijn we terug naar huis gekomen. Toen dan het gros van ’t Duitse leger wilde doorbreken naar Antwerpen, vluchtten wij naar Hombeek.

Aan ’t bos van Aa was het niet veilig. Eerst had vader ’t varken geslacht en op de kar geladen. Een broer van ons moeder had al zo dikwijls gezegd “Kom van die bossen weg!”

Die zondag na de hoogmis waren we in ’t Bergsken. M’n vader was juist het varkensvlees aan ’t braden toen de Duitsers schrapnels lanceerden naar de kerktoren.

Er vielen enkele slachtoffers en we vluchtten hals over kop over Leest naar Heffen.

We verbleven er bij de broer van ons vader. ’s Maandags morgens is m’n vader de geladen kar in de schuur gaan halen. In Heffen zaten we enkele dagen gerust.

Op de Zennedijk aan een sluis zaten twee man, soldaten in ’t blauw : Beiersen.

Die zaten daar met een telefoon en signaleerden de Duitsers de richting van hun obussen op ’t fort van Walem. Achteraf zijn we nog naar Boom getrokken en over een noodbrug over de Schelde zijn we zo tot in Sint Niklaas geraakt. Dat was onze vlucht.

In de tweede helft van augustus 1914 drong er een Duitse patrouille door tot in Hombeek. Ze stapten binnen in “De Kroon” (dat was een groot batiment met een danszaal boven, dat werd afgebroken voor de nieuwe weg) en zegden tegen de twee dochters en tot de vader : “Wir mussen essen haben !”

Een zekere Stafke de Hollander, hij woonde in ’t dorp te Hombeek en was velomaker, is per fiets langs de Zennedijk naar Heffen gereden waar de Cyclisten lagen.

Daarop zijn die Belgische piotten naar Hombeek gekomen.

Op de dorpsplaats stond een grote electrische paal, rondom met ijzer afgezet om de kinderen ervan weg te houden. Van daarachter had een cyclist de Duitser in ’t vizier die voor de inrijpoort de wacht hield. Hij begon er op te vlammen en schoot hem neer.
De andere Ulanen hebben natuurlijk hun eten laten staan en zijn op hun paarden gesprongen. Zij die langs de poort buitenkwamen werden neergeschoten. Enkelen vluchtten over de haag, één ervan werd nog neergeschoten in de Statiestraat, paard en man kapot ! Die over de haag waren gevlucht waren weg. Er waren er bij die de richting kwijt waren en langs ’t Heike op de Steenweg naar Leest kwamen : die liepen in de muil van de wolf, ze werden op de Kouter neergeschoten.

’t Volk kwam er naar kijken. Daar was een zekere Briat en die stampte nog op die Duits zijn gezicht, ook al was die dood.

Een Ulaan was ontkomen langs het gemeentehuis, daar liep een grote gracht naar Hombeek Heike. In ’t haverhooi dat nog buiten stond had hij zich verstopt.

Later is hij doorgetrokken naar het kasteel van de Meester. Daar heeft hij zich acht dagen lang kunnen houden. De machinist die daar kwam had hem opgemerkt in het bos

en signaleerde zijn aanwezigheid. Ze hebben dan dat bos omsingeld en hem opgepakt waarna ze hem hebben weggevoerd naar Willebroek. Dat was dan de enige die overgebleven was.

Tegen het bos van Aa stond dat huizeke waar de oude garde – chasse in gewoond heeft.

De man was thuis gebleven met zijn vrouw. Het gros van ’t Duitse leger kwam over ’t bos van Aa. Ze hebben die vrouw in hare arm geschoten. De man was op de zolder gekropen en ze hebben hem niet gevonden. De vrouw werd meegenomen met al de oude mensen die thuis gebleven waren. Ze werden allemaal in ’t gesticht van Zemst gestopt.

Bij ons was er een oude Pier van 80 jaar en die konden we, omwille van zijn leeftijd,  niet meenemen op de vlucht. Mijn vader liet voor hem voldoende voedsel achter.

Toen het Duitse leger voorbijtrok, zat hij op een boom langs de boerderij.

En toen de Duitsers z’n lange witte baard zagen riepen ze : “Ach de Kaiser, de kaiser”.

Ze hebben hem dan ook meegenomen naar Zemst. Achteraf is die oude Pier te voet weer naar huis gekomen en hij heeft er anderhalve dag over gedaan. Een mens van tachtig jaar !

“Zo’n mensen, dat heb ik nooit nie kunnen denken,” zei Pier, “zo’n beleefde mensen !”

Ik zie hem nog zitten met zijn schort aan en zijn stok bij : “En  al die soldaten salueerden allemaal voor mij !”

Jan Verbergt begon melk te verkopen rond zijn 20^ste.

Na zijn soldatentijd ging hij enkele jaren uit werken tot hij na die onderbreking definitief melkventer werd.

Na een langdurige ziekte verloor Jan zijn vrouw, dat was in 1969.

“Amelia Nuytkens ,m’n vrouw, was een bloem van een vrouw in ’t huwelijk” getuigde Jan in september 1975 tegen Karel Soors, “spijtig dat we kinderloos bleven.”

In dat vraaggesprek bleek dat Jan Verbergt zijn laatste klanten per fiets aandeed.

Hij was verplicht geweest zijn paard te verkopen en de melkkar was als een museumstuk op stal gezet.

Jan-Baptist Verbergt overleed in het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis te Mechelen op 28 maart 1980.

“De Band” publiceerde een In Memoriam :

“...De laatste tien jaar was hij eenzaam en leefde van het ene bezoek van vrienden en kennissen naar het andere toe.

Jan was een vriend van de “Band” en aan hem danken we vele verhalen. Daar kon hij je uren mee boeien en voor hen die konden luisteren was hij steeds vriendelijk en hartelijk.

Het laatste jaar ging z’n gezondheid sterk achteruit, hij kon zich nog moeilijk behelpen.

Hij begon meer en meer te praten over naar de kliniek gaan “een tijdje in observatie” zei hij. “Op vacantie en goed verzorgd worden door de verpleegsterkens”.

Bij de laatste dijkbreuk in november was het plotseling zo ver.

De eerste dagen in ’t ziekenhuis verliep alles zoals hij zich had voorgesteld : goede verzorging, op tijd eten, gezellig babbelen met andere zieken. Maar het getij keerde, zuster overste werd streng : in de kliniek hoor je serieus te zijn en je te gedragen volgens ’t reglement. Lachen en veel praten hoort niet in een ziekenhuis.

Wie oud is moet zich oud voelen en zich als een oude mens gedragen.

Jan werd moeilijker en met de dag ongelukkiger.

Het verergerde nog toen hij in de O.C.M.W bejaardenafdeling kwam : hij sprak ervan terug naar Leest te komen.

Van die levenslustige man van voor een paar maanden was  toen weinig overgebleven.

Het strekt werkelijk het O.C.M.W.-ziekenhuis niet tot eer, dat de bejaarden zo in de kou komen te staan.

Jan uw huisje staat er maar eenzaam bij, en zal weldra onder de hamer komen.

Maar U zullen we niet vergeten.”

Foto’s :

-Jan Verbergt

-Het geboortehuis van de moeder van Jan Verbergt, toen het oudste huis van Hombeek. Het moest in 1974 plaats maken voor de verbindingsweg naar de nieuwe wijk.

-Verdwenen straatbeeld, Jan Verbergt op melkronde.

-Karel Soors vereeuwigde de man die hij liefst en vaakst heeft geintervieuwd.