Johannes Theodoor Jan Toorop (1858 - 1928)

Herkomst gezocht De IJzergieter 1920

In 1920 maakte Toorop deze tekening van de Ulftse IJzergieter (zwart en gekleurd krijt) afmetingen 99 x 1.55cm. Het kreeg ook wel als titel “De Arbeider” Het is in het midden aan de linkerzijde gesigneerd. Dit werk was tot 1924 eigendom van Toon Nolet uit Nijmegen en maakte toen deel uit van de veiling “Vente publique le Mardi 04 Novembre 1924″ dans le grande Salle des Ventes Rokin 5-15 van de Fa. A. Mak te Amsterdam. Lot nr.14

De beschrijving luidde aldus:

Staande IJzergieter, bovenste gedeelte van het lichaam is ontbloot, gekleed in een gele Indische broek. In zijn handen houdt hij een gietpan. Aan de rechter kant is een rode Venetiaanse muur opgetrokken, waarachter middels een doorkijkje nonnen staan die de handen vouwen. Links een brug afgebeeld, die door het water weerkaatst wordt in een ultra Marijne kleur blauw. Op de brug galoppeert een span van 4 paarden, waarvan het eerste groene neusvleugels heeft. Het werk wordt echter niet verkocht en valt uit, maar op 27-10-1925 tijdens een 2e veiling bij de Fa. Mak , Lot nr. 160., aangekocht door mr. Walter Baars (* 1887 – + 1946) te Rotterdam voor FL. 3.500,– Het is mogelijk dat dit werk van Toorop tijdens het bombardement op Rotterdam is vernietigd, maar er bestaat ook een kans dat deze IJzergieter is geroofd door de Nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De afbeelding van deze krachtige en stoere arbeider kon dan ook snel als ideaalbeeld geassocieerd worden met het Nationaal Socialisme en als propaganda dienen.

Op de website www.musealeverwervingen.nl staan 139 werken te zien die als mogelijke roofkunst worden aangemerkt, waaronder maar liefst 13 werken van Toorop, dat Toorop geliefd was bij de Nazi-bons is dan ook aannemelijk.

Het werk werd op talrijke tentoonstellingen geexposeerd: 1921 Kleykamp Den Haag cat.16 1923 De Lakenhal Leiden cat.44 1923 Stedelijk Museum Amsterdam Jubileumtent. cat. 378 1923 Nijmegen cat. 55 1924 Geb. Beeldende Kunst cat. 74 1925 Amsterdam ter eere Koningin Wilhelmina 1926 Boijmans Kersttentoonstelling 1928 Pulchri cat. 167 1928 Rotterdamse Kunstkring cat. 45

Met dank aan Theo Bodewes voor de zorgvuldige weergave en registratie. Dit bericht werd geplaatst in Algemeen door Hennie Berendsen . http://jantoorop.com/herkomst-gezocht-de-ijzergieter-1920/

21

Brieven, correspondentiekaarten, briefkaarten, telegram en formulier van Jan Toorop aan de heer Sala, lijstenmaker te Leiden, en Kunsthandel Sala te Den Haag, 1903-1904, 1913, 1920-1922, 1924-1925, z.j. Gedigitaliseerd in het kader van het Metamorfoze-project Jan Toorop

28 november 1924

Den Weledelgeb. Heer Sala kunsthandel Noordeinde den Haag

den Haag 28 Nov./24

Geachte Heer Sala!

Ik had u beloofd te schrijven over de Madonna - teekening met zee achtergrond en ijzergieter. Wilt u dinsdagavond 9 uur bij mij komen, als u tijd heeft, dan kunnen wij er over spreken.

met hartelijke groeten hoogachtend J. Toorop.

22

Brieven, correspondentiekaarten, briefkaarten, telegram en formulier van Jan Toorop aan de heer Sala, lijstenmaker te Leiden, en Kunsthandel Sala te Den Haag, 1903-1904, 1913, 1920-1922, 1924-1925, z.j. Gedigitaliseerd in het kader van het Metamorfoze-project Jan Toorop

12 mei 1925

Den Weledelgeb. Heer Sala kunsthandelaar Noordeinde 27 a den Haag

den Haag dinsdag 12.5.1925

Geachte Heer!

Zoo juist uw kaart ontvangen. Het spijt mij maar woensdag aanst: avond ben ik zeer verhinderd u te ontvangen. Zaterdag avond 9 uur ben ik vrij. Ik wacht u dan zonder tegenbericht. De teekening is gereed, moet er nog wat kleur in zetten. Misschien kunt u donderdag tusschen 12 en één uur komen, dan ben ik ook vrij.

vriendelijke gegroet hoogachtend J. Toorop

23

Brieven, correspondentiekaarten, briefkaarten, telegram en formulier van Jan Toorop aan de heer Sala, lijstenmaker te Leiden, en Kunsthandel Sala te Den Haag, 1903-1904, 1913, 1920-1922, 1924-1925, z.j. Gedigitaliseerd in het kader van het Metamorfoze-project Jan Toorop

4 augustus 1924

Den Weledelgeb. Heer Sala kunsthandel Noordeinde 27 a den Haag

den Haag 4 Aug./24

Geachte heer Sala!

Wilt gij vrijdag avond 9 uur of vrijdag morgen half twaalf 14 Augustus de bewuste teekening komen halen. Niet einde dezen week, daar mijn tijd zoo ingenomen is door alle mogelijke bemoeiingen en arbeid, die meer noodzakelijk zijn.

hoogachtend J. Toorop

P.S. Excuseer mij dat ik niet op uwe twee vorige brieven nog geen antwoord heb. Er valt nog zooveel ernstigs te doen in deze tijden. Je schiet zooveel tijd tekort.

24

Brieven, correspondentiekaarten, briefkaarten, telegram en formulier van Jan Toorop aan de heer Sala, lijstenmaker te Leiden, en Kunsthandel Sala te Den Haag, 1903-1904, 1913, 1920-1922, 1924-1925, z.j. Gedigitaliseerd in het kader van het Metamorfoze-project Jan Toorop z.j.

Geachte Heer Sala!

Ik heb mij vergist U heden avond te kunnen ontvangen, daar mijn dokter mij heden avond moet behandelen voor mijn been. Het spijt mij ontzettend ik u voor niets heb laten loopen. Mijne excuses. Kunt u morgen (woensdag) misschien komen. Ik ben thuis van af half drie tot tien uur avond.

met hartelijke groeten Hoogachtend J. Toorop.

25

Brieven, correspondentiekaarten, briefkaarten, telegram en formulier van Jan Toorop aan de heer Sala, lijstenmaker te Leiden, en Kunsthandel Sala te Den Haag, 1903-1904, 1913, 1920-1922, 1924-1925, z.j. Gedigitaliseerd in het kader van het Metamorfoze-project Jan Toorop z.j. dinsdag

Geachte Heer Sala!

Ge maakt 't mij erg lastig met uw schrijven en de wijze waarop. Gij weet dat ik ontzettend veel aan zenuwpijnen lijd, en massa's menschen mij allerlei soort advies komen vragen. Gij schijnt even als heel veel menschen in de wereld geen geduld te hebben. Zij, die echter een mooie teekeningetje van mij willen hebben, zij hebben geduld. Gij moet dus een beetje meer geduld hebben. Er zijn toestanden, die geholpen moeten worden met teekeningen, die ik beloofd heb. Deze toestanden, en er zijn vele, hebben 't broodnodig. Leer wat geduld, beste kerel en over vier à vijf weken krijgt gij zeker een teekeningetje om die zaak van de Heilige Familie reproductie, af te handelen. Ik ben geen fabriek die teekeningen afdrukt. Tot over vijf weken dus. Hoogachtend J. Toorop

P.S. Mogt gij echter krap bij zitten, dan wil ik proberen zoo'n teekeningetje af te krijgen. Die wordt er echter niet mooier op.