Geschiedenis van Lombardije

Op het eerste gezicht doet het moderne uiterlijk van dit gewest, waarvan Milaan het hectische middelpunt is, niet vermoeden dat het een rijk en roemrucht verleden heeft. Voor de geschiedschrijving van het gebied, dat nu Lombardije heet, moeten we teruggaan naar meer dan negenduizend jaar geleden.

De Valcamonica, één van de dalen ten noorden van Brescia, heeft een rijkdom aan rotstekeningen aan het licht gebracht waar slechts weinig archeologische gebieden ter wereld mee kunnen wedijveren; duizenden op rotsstenen gegraveerde afbeeldingen vormen het tastbare bewijs en het symbool van onze 'beschaving'. Dankzij haar gunstige ligging was Lombardije al sinds de vroege ijzertijd een tref- en verbindingspunt tussen volkeren uit het meditterane gebied en volkstammen uit Midden-Europa.

In de 5e/4e eeuw v. Chr. vielen de Galliërs het huidige Lombardije binnen en vestigden zich er definitief. Maar ondanks het feit dat de Galliërs zich ervan bewust waren dat ze een nationale eenheid vormden, waren zij toch vaak verdeeld door privaatrechtelijke geschillen, wat de verovering vanuit Rome vergemakkelijkte. Pas in de loop van de 7e eeuw begon men het gebied tot aan de Adda Longobardia (land van de Longobarden) te noemen, terwijl vanaf de 13e/l4e eeuw ook de Alpengebieden ten noorden van de grote meren werden beschouwd als behorende tot Lombardije; zelfs al stond deze naam al in de 10e eeuw voor een welomschreven gebied, toch werd hij nog zeer lang voor heel Noord-Italië gebruikt.

Nadat het gebied eerst als een zelfstandige provincie en daarna definitief bij het Romeinse Rijk werd ingelijfd, begon voor lombardije een bloeiperiode zowel voor de handel als op cultureel gebied, wat zich met name in de kunst, de architectuur en de nijverheid uitte. Mediolanum (de oude benaming voor de Lombardische hoofdstad) vormde het verbindingspunt tussen de van het Rijk afhankelijke koloniën. De vroegste resten van verstedelijking stammen uit deze periode, zoals blijkt uit het stratenplan dat de reeds bestaande structuur bedekte. In enkele decennia tijds verrezen ringmuren, die de stadsgrenzen vormden van steden als Mediolanum, Brixia (Brescia), Ticinum (Pavia), Mantua en Cremona.

In de Middeleeuwen beleefde Lombardije een ware bloeiperiode die tot uiting kwam in de romaanse kunst, een vermenging van klassieke invloeden en vroegchristelijke elementen. Aan het einde van de 12e eeuw nam het bestuur van de 'communes' (onafhankelijke steden) vastere vormen aan. In Lombardije vond, eerder dan elders, de overgang van commune naar 'signoria' (staatsvorm waarbij een 'signore', een machtig persoon, aan het hoofd staat) plaats.

De heerschappij van de familie Visconti (eind 13e eeuw- begin 14e eeuw) was voor de geschiedenis van Lombardije van doorslaggevend belang en werd gekenmerkt door een expansionistisch beleid dat tot de totstandkoming van een machtige staat leidde. Hun bewind werd later met hernieuwde kracht voortgezet door de familie Sforza.

Van 1535 tot 1700 bevond het zich onder Spaanse heerschappij: het hertogdom Milaan kwam in korte tijd tot verval: hongersnood en epidemieën (de door Manzoni beschreven beruchte pestepidemie van Milaan die in 1630 uitgebroken was) veroorzaakten duizenden slachtoffers, waardoor het inwonertal in vijftig jaar tijd tot een derde werd teruggebracht.

In de loop van de 18e eeuw kwam het hertogdom Milaan in handen van de Oostenrijkers, wat -mede dankzij de verlichtingspolitiek van de Oostenrijkse overheid een periode van economische en sociale vooruitgang inluidde. Na de Franse Revolutie en het Napoleontische intermezzo, werd in 1815 op het Congres van Wenen het Lombardisch-Venetiaanse koninkrijk gecreëerd, dat onder Oostenrijkse soevereiniteit stond.

Tijdens de 'Cinque Giornate' (Vijf Dagen) kwamen de Milanezen in opstand tegen de Oostenrijkse overheersing, waar in 1859 met de Vrede van Zürich en de inlijving van Lombardije bij Piemonte een einde aan kwam. In 1861 werd het Koninkrijk Italië geproclameerd. Vanaf dat moment loopt de geschiedenis van Lombardije samen met die van het gehele schiereiland.

http://www.wereldpagina.nl/index.php/Geschiedenis_van_Lombardije