Huisnijverheid en kleinbedrijf 

Hiernaast zijn nog enkele kleinere fabrieken te noemen, die ofwel maar kortstondig bestaan hebben, ofwel niet (blijvend) boven het niveau van kleinbedrijf uitgroeiden.

In het overzicht van de bedrijvigheid in Tilburg over 1900 en 1901 is de sigarenmakerij van een zekere Julius Wertheim opgenomen. Hierna ontbreekt deze in de jaarlijkse overzichten. Over een sigarendrogerij beschikte Wertheim zeker de eerste jaren niet.47)

Het Tilburgsch Adresboek voor het jaar 1900 vermeldt onder de categorie "Fabrikanten van Sigaren" behalve de hierboven genoemden: Jan Aarts, J. van Beek en J.B. Happel. In de hierna verschenen adresboeken staat als beroep aangegeven sigarenmaker.48)

Aarts werd als zodanig reeds genoemd in het adresboek van 1881, Happel in 1889. Het is goed mogelijk dat wij hier te maken hebben met geheel of gedeeltelijk zelfstandige thuiswerkers. Huisindustriële nijverheid kwam in de negentiende eeuw geregeld voor, maar was ook na de eeuwwisseling niet geheel verdwenen.

Wegens de moeilijkheid om voor de sigarennijverheid een zuinig werkende machine te ontwikkelen die kwalitatief hoogwaardige producten leverde, bestond de sigarenmakerij nagenoeg geheel uit handwerk (er was hier en daar wel een wikkelmachine in gebruik), waardoor deze productiewijze zich uitstekend leende voor huisnijverheid.

In tijden van economische terug gang functioneerde het als een buffer voor de kleinere ondernemingen, die door "uitbesteding" van de productie of delen daarvan zich staande konden houden.49) Kende oostelijk Noord Brabant, met name Eindhoven en Woensel na 1900 nog veel huisnijverheid,50) ook in Den Bosch zou het nog veel zijn voorgekomen.51) Uit nader onderzoek moet blijken, hoe groot de omvang was van dit verschijnsel in Tilburg.

De laatste kleine onderneming die in de voorliggende inventarisatie is opgenomen, is de fabriek van Petrus Roef. Eind februari 1901 werd hem vergunning verleend om in de Piusstraat, op perceel sectie M 667, een fabriek annex sigarendrogerij op te richten.

Het was een klein bedrijf, waar voor ongeveer acht arbeiders werk zou zijn.52) Veel groter is dit bedrijf niet geworden: in de meermalen aangehaalde tellingen kwam het niet voor.

Hetzelfde lijkt op te gaan voor de fabriek met drogerij, die de firma Poort en Simonis in september 1907 is begonnen op het adres Tuinstraat 6.53)

De kleinere bedrijven konden de sterke expansie van het groeibedrijf niet bijhouden. In het begin van de twintigste eeuw raakten zij meer en meer in de verdrukking door een stijging van de tabaksprijs, zonder dat dit kon worden doorberekend in een evenredige stijging van de prijzen der sigaren, daar zij het juist van de productie van goedkopere sigaren moesten hebben. Gebrek aan voldoende kapitaal verhinderde hen om alert op de tabaksmarkt te opereren en gunstige voorraden aan te leggen.54)

Sigarennijverheid in Tilburg Overgang naar grootbedrijf

Het is opvallend, dat van de hierboven genoemde ondernemingen het met name de jongere bedrijven waren, die de overgang naar het grootbedrijf konden maken en zich met succes hebben kunnen handhaven.

Dit gold voor Diepen, voor Van Leeuwen en voor de in 1900 met twaalf arbeiders begonnen fabriek van Majoie & Van der Voort, de latere Gulden-Vlies-Sigarenfabriek, die een snelle groei doormaakte, waarover in een volgende bijdrage meer.

Deze ondernemingen eerst leverden een betekenisvolle bijdrage aan de werkgelegenheid in Tilburg.

Daar voegden zich nog enkele concurrenten bij: in 1913 de firma's Louis Anderegg &. Co, Sala & Co en Maas & Jong-bloets, in 1919 M. van Os.55)

Briefhoofd

Nota van Gimbrère Luchttechnische-industrie, Gebr. Salastraat 28 voor Coöperatieve Ververijen Koningshoeven, Koningshoeven 77

De mening van Boeren, dat in Tilburg met uitzondering van de firma Majoie & Van der Voort het kleinbedrijf overheerste, blijkt niet gefundeerd.56)

Gaandeweg had Noord-Brabant zich ontwikkeld tot een centrum van sigarennijverheid.

Daarin had uiteindelijk ook Tilburg een plaats verworven, echter in capaciteit overvleugeld door Eindhoven, waar al enkele decennia grootbedrijven gevestigd waren, en het aangrenzende gebied van de Kempen, dat na de eeuwwisseling zeer in trek kwam wegens de lagere lonen.57)

In betekenis werden beide gevolgd door Den Bosch, dat zich vooral had toegelegd op de vervaardiging van de duurderde kwaliteitssigaar.

Omdat de plaatselijke overheid en de burgerlijke bovenlaag zich door hun nog steeds levende handelsgeest niet voldoende industrieminded toonden, zag Den Bosch na 1918 echter de sigarennijverheid grotendeels naar elders in Brabant vertrekken.58)

Na in vogelvlucht over de ontwikkeling van de Tilburgse sigarennijverheid te zijn heen gegaan, volgt thans een dwarsdoorsnede uit 1902, die een goed beeld geeft van de omvang en de verspreiding van deze nijverheidssector:

Noten

1) Boeren, Het Hart van Brabant, 97-98.

2) De Jonge, De industrialisatie in Nederland tussen 1850 en 1914, 57 en 468.

3) De Jonge, a.w., 61; Sluytenmin, Ondernemen in sigaren, 19.

4) De Jonge, a.w., 227-231.

5) Sluyterman, a.w., 17.

6) Messing. Het ontstaan van Groot-Eindhoven 1890-1920, 56 en 59-61; Van Oorschot, Eindhoven, een samenleving in verandering 1810-1960, I. 108; Franssen. De Bossche arbeider in zijn werk¬en en leefmilieu, I. 38, 42, 47-48; Van Veldhoven, Noord-Brabant op weg naar groei en welvaart 1850-1920, 33.

7) Van Oorschot, a.w.. I, 108; Van Veldhoven, a.w., 27.

8) Franssen. a.w., I. 19-20 en 37.

9) Boeren, a.w., 65. Buiten de genoemde "vaste kern" kon men een wisselend aantal thuiswerkers in dienst hebben. Deze huisindustriële structuur was typerend voor het vroege kleinbedrijf. Het gaf flexibiliteit naar gelang de commerciële mogelijkheden. Zie: Van den

Eerenbeemt, Ontwikkelingslijnen en scharnierpunten in het Brabants industrieel bedrijf 1777-1914, 62.

10) Schulte, De Kamer van Koophandel en Fabrieken 1842-1862, in Van den Eerenbeemt en Schurink, De opkomst van Tilburg als industriestad, 104-106.

11) Sluyterman, a.w., 17 en 175; De Jonge, a.w., 60 en 227-231.

12) Messing, a.w., 60 e.v.; Van Oorschot, a.w.. I, 116.

13) GAT, Processen verbaal de Commodo et incommodo (ds. 1307; 1308).

14) GAT, Gemeenteverslagen (geschreven) 1861-1880 en (gedrukt) 1881-1903.

15) De Jonge, a.w., 55; Sluyterman, a.w., 21-22.

16) Boeren, a.w., 129.

17) De Jonge, a.w., 61 en 63; Van den Eerenbeemt, a.w., 64-66.

18) De Jonge, a.w., 58; Sluyterman, a.w., 24 en 60-69.

19) GAT, Ingekomen aanvragen tot daarstelling van fabrieken en inrichtingen in verband met de Hinderwet van 2 juni 1875, ds. 1311, 249; Vergunningen krachtens de Hinderwet van 2 juni

1875, ds. 1328, 249.

20) De Jonge, a.w., 377.

21) De Jonge, a.w., 62.

22) GAT, Gemeenteverslag 1891. 1892.

23) Tussenliggende jaren ontbreken.

24) De Jonge, a.w., 240.

25) GAT, Gemeenteverslag 1892-1897. De overzichten, samengesteld door de Tilburgse Kamer van Koophandel verschenen ook in afzonderlijke verslagen van de Kamer.

26) De Jonge, a.w., 63 en 231-234.

27) Sluyterman, a.w., 43-47.

28) Sluyterman. a.w., 41-4.3 en 129-131.

29) Franssen, a.w., I. 148 e.v. en 165; Messing, a.w., 131-140; Van Oorschot, a.w., I, 217-222; Van Veldhoven, a.w.. 108; Van de Weyer, De religieuze practijk in een Brabantse industriestad, 154-155.

30) GAT, Hinderwet, ds. 1315, 605 en 637; ds. 1329, 605 en 637.

31) De Katholieke Tabaksbewerker. 1901. november, december; 1902, maart, april, juni. De Sigarenmaker, 4 januari 1902.

32) De Katholieke Tabaksbewerker, mei 1902 (advertentie); De Sigarenmaker. 23 november 1901, l februari 1902.

33) GAT, Verslag van den toestand der Provincie Noord-Brabant over 1900, 1901. Wat het overzicht der nijverheid betreft wijken Provincie- en gemeenteverslag soms van elkaar af.

34) GAT, Gemeenteverslag 1900, 1901.

35) De Jonge. a.w., 58-59.

36) Van een aanvraag tot vergunning i.v.m. de Hinderwet is niets gebleken. De aanvragen zijn systematisch geraadpleegd tot en met 1903.

37) De Katholieke Tabaksbewerker, augus¬tus 1901.

38) De Weerklank, 9 augustus 1902.

39) GAT,  Hinderwet,  ds.   1313.  447;  ds. 1328. 447.

40) Idem, ds. 1314, 576; ds. 1329. 576.

41) Idem, ds. 1316, 689; ds. 1330. 689.

42) GAT, Gemeenteverslag 1900. 1901.

43) GAT. Hinderwet, ds. 1314, 577; ds. 1329. 577.

44) GAT, Gemeenteverslag 1900.

45) GAT, Hinderwet, ds. 1321. 990; ds. 1331, 990.

46) GAT, Verslagen van de Kamer van Koophandel 1904-1920.

47) GAT, Gemeenteverslag 1900. 1901. Het provincieverslag noemt hem niet. Zie verder noot 36.

48) GAT. Tilburgsch Adresboek 1900, 1902 en 1903.

49) Sluyterman, a.w., 135-138.

50) Messing, a.w., 55 en 65; Van Ootschot, a.w.. I, 221.

51) Franssen, a.w., I, 63.

52) GAT, Hinderwet, ds. 1319. 852; ds. 1330. 852.

53) GAT, Hinderwet, ds. 1333. 1258.

54) De Jonge, a.w., 63-64; Sluyterman. a.w., 44-47.

55) Zie noot 46.

56) Boeren, a.w., 110.

57) Sluyterman, a.w., 26-27; Van den Eerenbeemt. a.w.. 143; Van Veldho¬ven, a.w., 67-73; Van Oorschot, a.w., I, 116-120.

58) Franssen, a.w., I, 54; Van den Eerenbeemt. a.w., 13.3 en 141-143.

UIT BIJLAGE 1

PERSOONLIJKE GEGEVENS VAN DE 100 HOOGST AANGESLAGENEN IN TILBURG (SITUATIE PER 01-01-1904)

No. 65.

Achternaam: Sala

Voornaam: Ludovicus J.

Wijk: O 428

Straatnaam: St. Josephstraat

Beroep: wolfabrikant

Inkomen: 12.000

Geboortedatum: 09-07-1849

Geboorteplaats: Reek

Burgerlijke staat: geh.

Godsdienst-: RK

Ludovicus Josephus Sala, oudste zoon van Louis Joseph Sala en Helena Allegonda Boeracker. trouwde op 05-05-1879 in Rozendaal met Justina Johanna Petronella van Welij.

RK Begraafplaats Parochie Heuvel        

St. Josephstraat 109 Tilburg

Ludovicus Josephus Sala

Geboren: 09-07-1849 

Overleden: 18-03-1911 

Leeftijd: 61

Justina Johanna Petronella van Welij

Geboren: 19-08-1851 

Overleden: 15-01-1911 

Leeftijd: 59

Begraafplaatsnr: 226

(Plaats)aanduiding: St. Jozeflaan

De maatschappelijke belangstelling voor 'elites' is van alle tijden.

Reeds omstreeks de eeuwwisseling zijn er enkele belangrijke elitetheorieën ontwikkeld die gedurende lange tijd van grote invloed waren.(1) In de jaren zestig en zeventig echter werd, onder invloed van de verspreiding van het socialisme en de voortschrijdende democratisering, het voortbestaan van groepen maatschappelijk uitverkorenen als problematisch ervaren.

In het historisch onderzoek verschoof dientengevolge de aandacht zeer sterk in de richting van de arbeiders. Bestudering van de werk-, woon- en leefomstandigheden van de arbeidersklasse en de ontwikkeling van de arbeidersbeweging beleefde een bloeiperiode.

Voor een deel in het verlengde hiervan, maar voor een deel ook als reactie op de dominantie van de arbeidersgeschiedenis binnen het ruime terrein van de sociale geschiedenis, herleefde vanaf de jaren tachtig bij historici de belangstelling voor de elites weer.(2)

Een hele reeks (vooral lokale) studies naar de handel en wandel van de elite verscheen: de studies van Prak over Leiden, van De Jong over Gouda en van Kooijmans over Hoorn zetten de toon.(3)

Later volgden nog monografieën over de elite in Maastricht en Zwolle.(4) Ook de studie van Kuiper naar de teloorgang van de Friese adel mag in dit rijtje geplaatst worden en met enige fantasie past ook het onderzoek van Verstegen naar de Veluwse jonkers in deze opsomming.(5)

Daarnaast verschenen er vele studies waarin een typering van de plaatselijke of regionale elite een onderdeel van een ruimer geheel vormde.

Deze trend in de geschiedschrijving ging niet geheel aan Brabant voorbij. In 1985 verscheen een studie over de elite in Heusden en vijf jaar later werd de elitevorming in oostelijk Noord-Brabant aan een uitputtende analyse onderworpen.(6)

Aan een bestudering van de Tilburgse notabelen als groep heeft tot op heden nog niemand zich gewaagd (evenals trouwens van de vergelijkbare groep in de andere grote steden in Brabant).(7) Dit artikel wil een eerste summiere aanzet zijn om deze witte vlek met enkele grijstinten in te kleuren.

http://www.historietilburg.nl/startpagina.htm

200 jaar brandweer in Tilburg

In de nacht van zaterdag 13 op zondag 14 augustus brak er brand uit in de wollenstoffenfabriek van de Gebr. Sala aan de Tuinstraat. "Van de geheele fabriek bleef niets over dan de vier muren en de brandkast, welke ondanks den fellen vuurgloed waaraan zij was blootgesteld, bij opening bleek volkomen de proef te hebben doorstaan." De fabriek werd onmiddellijk herbouwd, maar nauwelijks in bedrijf trof deze fabriek hetzelfde lot: op 17 augustus 1888 brandde zij weer geheel af. Het bedrijf werd daarna niet meer herbouwd.

http://www.historietilburg.nl/tijdschrift/13/1985.4/hfdst.%201a.htm

(7982) Bij vonnis van den 28sten Julij 1859; van de Arrondissements-Regtbank te ’s Hertogenbosch, is L. SALA, Kunstkoper, te ’s Hertogenbosch; verklaard in Staat van Faillissement, vanaf den 27sten bevorens, met benoeming van den Edel Achtb. Heer Mr. C. R. E. VAN RIJCKEVORSEL, Advocaat te ’s Hertogenbosch, tot curator.

De curator voornoemd

C.R.E. VAN RIJCKEVORSEL

(9260) Krachens bevelschrift van den Heer Regter-Commisaris in het Faillissement, van LOUIS SALA, Kunsthandelaar te ’s Hertogenbosch, ROEPT de Ondergeteekende Curator in gezegd Faillissement OP, alle bekende en Onbekende Schuldeischers, de bevoorregte, de Pand of Hypotheekhouders daaronder begrepen, ten einde over te gaan tot de eerste Verificatie hunner op Vrijdag den 23sten September eerstkomende, des middags ten 12 ure, in het Paleis van Justitie te ’s Hertogenbosch.

De Curator voornoemd,

C.R.E. VAN RIJCKEVORSEL

Alle bekende en onbekende Schuldeischers in het Faillissement LOUIS SALA; Kunsthandelaar te ’s Hertogenbosch, bevoorregten daaronder begrepen, worden bij deze opgeroepen in persoon of bij behoorlijk gevolmagtigden, te verschijnen ter vergadering van Schuleischers, welke krachtens Art. 829 Wetboek van Koophandel, zal gehouden worden op Zaterdag den 14den April De Curator in voornoemd Faillissement;

C. R. E. VAN RIJCKEVORSEL 1860; ten Elf Ure des voormiddags, binnen het Paleis van Justitie te ’s Hertogenbosch.

’s Hertogenbosch, 24 Maart 1860

De Curator in voornoemd Faillissement;

C. R. E. VAN RIJCKEVORSEL

(10195) Alle bekende en onbekende Schuldeischers, de Bevoorregte daaronder begrepen, in het Faillissement LOUIS SALA; Kunsthandelaar te ’s Hertogenbosch, worden bij deze OPGEROEPEN; te verschijnen ter TWEEDE VERIFICATIE der Schuldvorderingen; welke zal gehouden worden op Maandag den 14den November e.k., des voormiddags ten 11 uur, in het Paleis van Justitie te ’s Hertogenbosch.

De Curator in voornoemd Faillissement;

C. R. E. VAN RIJCKEVORSEL

G. BLANCKE, Makelaar, zal op Dinsdag den 26 January 1796 en volgende dag te Amsterdam in de Hartestraat by de Keizersgracht, verkoopen:

Een capitale Party WINKELWAAREN, bestaande in

gecouleurde Zyde,

Catoene Neteldoeken,

Camerdoekse en Zyde Gaaze Doeken,

Gestreepte Effe en Ga.re G..s en Camerdoek,

Gebrocheerde Neteldoeken,

Satyne en Fluweele Linten en Cherpen,

Brabantsche en Duitsche Kanten, wit Piqué, Caroene Cacimire Piqué en Muslinette Vesten,

Zyde Stoffen, gecouleurdeT.ffen en Satyne en enige Galanteriën;

alsmede eenige MEUBILAIRE GOEDEREN,

bestaande in Mahoguy en Gladhoute meubelen,

Beddens met hunne Toebehoren,

Behangzels en Glasgordijnen,

Tapijten, Klynwaaren en Mans-Kleederen,

eenige Juweelen, Goud en Zilver:

alles nagelaaten door wylen CAREL SALA;

breeder by Notitiën, intyds by gemelde Makelaar te bekomen.

Geen genealogisch verband bekend

Uit een behoorlijk geregistreerd Exploit door mij ondergeteekende, Deurwaarder bij de Arrondissements-Regtbank te Amsterdam, in dato den dertigsten April 1800 negen-en-zestig, bij aanplakking aan de hoofddeur van de gehoorzaal der voormelde Regtbank, en met overgifte van een afschrift aan den Edel-Achtbaren Heer Ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij dezelfde Regtbank, gedaan, blijkt dat ten verzoeke van M. SALA LLOBET, Koopman, wonende  te Valencia, doch ten deze woonplaats gekozen hebbende ten kantore van den Procureur Mr. E. Asser, op den Singel bij de Vijzelstraat te Amsterdam, aan JOHN FOSTER, voerende het Stoomschip genaamd Southamton; wiens tegenwoordige woon- of verblijfplaats is onbekend, met overgifte van afschrift is

beteekend:

Een Vonnis door de Arrondissements-Regtbank te Amsterdam, tweede kamer, in de dato den een-en-twintigsten April 1800 negen en zestig, tusschen genoemden M. SALA LLOBET, als Eischer, en genoemden JOHN FOSTER, als Gedaagde, bij verstek gewezen, behoorlijk geregistreerd.

Geschiedende hiervan aankondiging ingevolge Art. 4 No 7 van het Wetboek van Burgerlijke Regtvordering.

J. P. LISSONE

Geen genealogisch verband bekend

Bevallen van eene Dochter C. P. SALA, geb KNAAPEN.

Leyden, 29 September 1862

(Betreft Maria Johanna)

Bevallen van een Zoon C. P. SALA, geb. KNAAPEN

Leyden, 11 Maart 1864.

Betreft Hendrikus Wilhelmus

Getrouwd:

J. H. SALA van Leiden

C. P. KNAAPEN.

’s Gravenhage

den 11 Julij 1860.

Eenige en algemeene kennisgeving.

Ondertrouwd:

J. H. SALA van Leiden

C. P. KNAAPEN.

’s Gravenhage

den 28 Junij 1860.

Algemeene kennisgeving.

Getrouwd:

LOUIS JOSEPH SALA,

Ontvanger van ’s Rijks Belastingen, en

HELENA ALDEGONDA BOERACKER.

Reek, den 25sten October 1848

Eenige kennisgeving.

De ondergeteekende. de BIERBROUWERIJ, genaamd ’T HERT, aan de Heerengracht alhier, van de Heeren GEBs. SALA, op heden overgenomen hebbende zal die Zaak voor zijne rekening, onder leiding van den Heer C. F. SALA voortzetten; terwijl hij de vrijheid neemt zich in de welwillende attentie zijner geëerde Stadgenooten en verdere Begunstigers aan te bevelen, belovende, door eene prompte en solide bediening, zich het vertrouwen waardig te maken, dat zijne Voorgangers een geruimen tijd mochten ondervinden

Leyden

1 November 1850

G. W. van der SPRUYT

De ondergeteekenden hebben de eer, ingevolge bovenstaande advertentie, hunne Stadgenooten en verdere Begustigers te berigten, dat zij door aankoop Eigenaars geworden zijn van de BIERBROUWERIJ, genaamd HET HERT, gelegen op de Heerengracht, binnen deze Stad, met voornemen, dezelfde Affaire op den 1sten October aanstaanden, onder de Firma van GEBROEDERS SALA voort te zetten, waarbij zij zich bevlijtigen zullen, door eene solide behandeling, het vertrouwen waardig te blijven, waarmede zij zich vleijen, op eene gustige wijze vereerd te zullen worden.

Leyden den 28 September 1840

C. A. Sala

C. F. Sala

C. D. Sala

Betreft Carolus Antonius, Carolus Franciscus en Carolus Dominicus

 Maria Ann Sala

Michaël As - 24-11-2007  00:000 uur

Keelkanker. Zuster Maria Anna Sala kijkt de arts voor haar aan. De man heeft haar zojuist verteld dat de ziekte ongeneeslijk is. Hoelang ze nog te leven heeft? Hij kan het haar niet vertellen. Natuurlijk mag ze blijven lesgeven.

Kinderen de weg naar hun Schepper wijzen. Anders wil ze niet, meer heeft ze ook nooit willen doen. Als vijfde van acht kinderen was de Italiaanse ingetreden bij de zusters van Sint-Marcellina. Ze is gelukkig in het klooster, maar moet dat na niet al te lange tijd verlaten als van thuis die noodkreet komt: moeder is ernstig ziek en vader heeft zijn geld verloren. Niemand weet hoeveel pijn het doet het klooster te moeten verlaten. Als de grootste problemen voorbij zijn, keert Maria Anna naar de zusters terug.

Veertig jaar lang mag ze als religieuze lesgeven, de leerlingen zijn gek op haar. Niet dat ze altijd zo gemakkelijk is, nee, ze vinden haar maar wat streng. Ze hebben het grootste ontzag voor de zuster die zo lief is. Als er problemen zijn, is zij een echte moeder.

Een van de leerlingen is Giuditta Alghisi, die jaren later op de trappen van de Sint-Pieter Giorgio Montini zal ontmoeten. Uit dit huwelijk komen drie jongens voort, onder wie Giovanni Battista, de latere paus Paulus VI.

Verschillende keren in haar leven wordt Maria Anna Sala overgeplaatst. Klagen doet ze niet, wel doet het veel pijn. Eens schrijft ze hoeveel moeite het haar kost: “Tijdens het nalezen van deze brief realiseerde ik me ineens dat misschien de indruk wordt gewekt dat ik hier niet gelukkig zou zijn, maar dat is niet zo. Het doet me pijn jullie te moeten verlaten, maar God is goed voor mij.”

Eigenlijk vergeet iedereen dat zuster Maria Anna kanker heeft. Zij praat er niet over en de jaren tikken weg. Niemand weet hoeveel pijn zij lijdt. Op een dag stort de religieuze voor de klas ineen. Ze kan niet meer, tumoren hebben het lichaam uitgeteerd. In het ziekenhuis van het Marcellinaklooster in Milaan wordt zij verzorgd. Maria Anna Sala, die een bijzondere devotie tot de gekruisigde Christus heeft, wil haar lijden aan Hem opdragen. Als de ogen de pijn niet langer kunnen verbergen, blijft haar gezicht een en al vrede, geen kreun of zucht zal ooit haar mond verlaten. Op 24 november 1891 geeft het lichaam het op.

Leerlingen, zusters en artsen zijn het er zonder uitzondering over eens dat hier een heilige is gestorven. Als dertig jaar later het lichaam voor het zaligverklaringsproces wordt opgegraven, is het ongeschonden, alsof Maria Anna zojuist is overleden.

Paus Johannes Paulus II verklaart Maria Anna Sala in 1980 zalig.

KN Archief

http://theblackcordelias.wordpress.com/2008/11/24/blessed-maria-anna-sala/

MILAAN, 23-11. In Milaan is een klacht ingediend tegen de 18-jarige Luigi Sala die zich onder een valse naam uitgaf voor leraar geschiedenis en als zodanig een maand lang les gaf voordat het schoolhoofd er achter kwam dat de nieuwe leerkracht alleen maar voetbal sprak. het onderwerp kon blijkbaar niet alle leerlingen boeien. Leergierigen lichtten het schoolhoofd in en deze op zijn beurt lichtte de politie in.
Het blijkt dat Luigi meer roepingen heeft gehad. Hij heeft zich ook voorgedaan als priester. In dit ambt droeg hij missen op en nam hij de biecht af.

Zierikzeesche Nieuwsbode 24-11-1966

Een hoogst zeldzame begrafenisplechtigheid had verleden week te Milaan plaats. De overledene, die men begroef, was een millionair, Fedele Sala genaamd.

In plaats van een treurmarsch speelde het muziekcorps op verlangen van de overledene, den Koningsmarsch, den Garibaldimarsch, het volkslied en ten slotte de vrolijke arias uit de Bella Gigogin. Het lijk werd verbrand. Het testament van Sala was even eigenaardig als zijne begrafenis. Hij vermaakte aan de vereeniging voor lijkverbranding 200,000 frs., en aan zijn eenigen neef slechts fr. 170,000. Al het overige vermaakte hij aan nuttige instellingen en verschillende werklieden-vereenigingen. Het mooie weder, tijdens de begrafenis, belette de stipte uitvoering der beschikkingen van den overledene. Hij had namelijk bepaald, dat, in geval het bij zijne begrafenis zou regenen, de executeurs-testamentairs alle vigilanten van Milaan moesten huren, niet om het lijk te doen volgen, maar om allen van het kerkhof naar huis te rijden, die hem bij de verbranding de laatste eer bewezen.

Sala heeft als kok in Afrika zijn eerste geld verdiend, waarmede hij naar Amerika trok, alwaar hij als koopman in huiden groote sommen verdiend heeft. Nadat hij zich uit de zaken teruggetrokken had, vestigde hij zich in zijn vaderstad Milaan, waar hij om zijne mildheid en eigenaardigheden populair is geworden.

Zierikzeesche Nieuwsbode 22-03-1883

BINNENLAND

De herdenking van Koningin Emma.

De afdeeling 's-Gravenhage en omstreken van het Algemeen Nederlandsen Verbond heeft gisteravond in Pulchri Studio een bijeenkomst gehouden ter herdenking van de Koningin-Moeder. Op het podium was een portret van de overleden Vorstin, met rouwfloers omkleed, geplaatst, te midden van een eenvoudige palmversiering.
De voorzitter, luit.-generaal W. Lasonder sprak een kort openingswoord, waarin hij schetste hoe diep alle Nederlanders, waar ter wereld zij zich ook bevonden, getroffen waren door het verlies, dat ons land door het overlijden van Koningin Emma leed. Spreker verzocht den aanwezigen zich van hun zetels te verheffen en een gedachte te wijden van diepe vereering en groote dankbaarheid jegens de Koningin-Moeder.

Mevrouw Henriëtte Sala, aan den vleugel begeleid door den heer J.P.J. Wierts zong vervolgens twee coupletten van het Wilhelmus en eenige liederen van Valerius. Daarna betrad prof. dr. H. Brugmans uit Amsterdam het podium. hij hield een rede over H.m. de Koningin-Moeder als vorstin.

Vlissingse Courant 21-03-1935