KUNST EN LETTEREN

J. H. v. MASTENBROEK.

Kunsthandel Sala.

Van Mastenbroek behoort, tot de bekwame epigonen. Hij is als stedenschilder wat Gorter, is in de landschapkunst. Achter zijn werk voelt men de grootere voorbeelden. Omdat men die voorbeelden lief heeft, kost het moeite de zooveel zwakkere navolging te waardeeren.

Als van Mastenbroek eenvoudig is, wordt hij het meest zichzelf. Een aangenaam schilderij werd de voorstelling van een binnenhaven en een sluis, op een grijzen sneeuwdag. Het is een rustige harmonie van wit en grijs, in breede plans opgebouwd. De huizen zijn er als groote massa's gezien tegen de lichte lucht (no. 2). Een dergelijk werk is het buitenachtige stadje aan een vaart (no. 1), of de studie van het riviergezicht met de vele boten no. (4), die levendiger aandoet dan het groote schilderij. Er is in zulke werken een eenvoudige breedheid.

De meer Breitner-achtige werken, die het gewoel van de stad, het gedaver van den arbeid vertolken, doen te klein, te rommelig aan. Het groote en grootsche ligt niet in van Mastenbroeks sfeer. Daarom ook bevredigen de Jacob Maris-achtige studies weinig, hoewel ze smaakvol zijn van kleur. Er is sierlijkheid en vaardigheid in snel geschilderde impressies als no. 5 of no. 10, maar men mist den psychischen grond achter dit werk.

Het is meer handig dan overtuigd werk, meer receptmatig dan creatief, meer smaakvol dan ontroerend. Men krijgt dikwijls zelfs het gevoel dat van Mastenbroeks nerveuse penseelstreek een methode werd. Ik houd echter vol, dat het ruime, rustige, evenwichtig opgebouwde schilderij van de binnenhaven in de sneeuw (no. 2) een zuivere en representatieve verwezenlijking is van Van Mastenbroeks talent.

Just Havelaar.

het Vaderland 09-12-1927