|
Op 17 maart 2008 (Verteld op zijn Westends") en op 03 januari 2010 (Wat ejugieddr gedoan me kestdach en nieuwjoar?) bracht ik reeds een stukje in de Westendse streektaal. Ik ben van plan dat één keer per jaar te blijven te doen.
Omdat ik vind dat ons dialect tot onze cultuur behoort en dat het niet mag uitsterven.
Veel ouders vinden dat hun kinderen betere kansen in het leven krijgen als ze er altijd AN (Algemeen Nederlands) tegen spreken. Als je dat doet, moet je die taal natuurlijk zelf wel grondig beheersen. En zo talrijk zijn zulke ouders nu ook weer niet.
Als vader en moeder een verschillende streektaal spreken, is het aangewezen de kinderen aan te spreken in de standaardtaal. Als de ouders, al dan niet gemengd wat streektaal betreft, in een andere regio gaan wonen, is het wel beter het eigen taaltje niet verder te gebruiken tegen een kind, dat op de speelplaats op school weer wat anders te horen krijgt.
De kinderen horen ook Nederlands op de televisie. Een correcte taal is dat zeer dikwijls niet.
Op veel scholen wordt verkavelingsvlaams aangeleerd in plaats van correct Nederlands.
Wie in het dialect opgevoed is, heeft het soms gemakkelijker om in te zien dat verkavelingsvlaams geen standaardtaal is. Wie opgevoed is met de idee dat verkavelingsvlaams de standaardtaal is, beseft gewoon niet wat er mis is.
Hier volgt mijn verhaal in mijn streektaal
Je wit gieder al lange dangkik geërn goan wangeln en memu vielo goan rieën.
Tis gezoend en je zieët u bitje van alles. Kdoeën da nateurlik nie od ut kattejoengn of mollejoengn regent, mo lieëfst ot er gin spiere wiend is en nog lieëver ot de zunne schient. Zomer of wienter, da makt gin verschil.
Oewel da me nantave nie vele deugt, kiekknk voa dank vertrekkn o mu frings nog werkn, o mu gardeboe nie slipt, o je mu belle nog van verre oart, o mu keetn we goeëd ingesmeërd is en onk mu pompe mee en. Kzettn mu zoate up de juustogte en ton zienk ribbedebie.
De diek komt biekan altied voarn in mu toertje. In de wienter ister nie gezellig, iezig koed en ard woain met upstuuvnd zand. Moar in de zomer
.
Je zieët er alle soartn van menschn, van madams met kak anunder g.., sommige doavan kleën met u slunsje, soms met u kleeën slunsje, toe unupgetiematoait schermienkel en toe de grotste oarmoezoaiers. Nie dank up mien oederdom nog okkoasie zoen en van u snelle mokke, mo kiekn toch nog geërn ekè nor eeëne die goeëd voarzien is van poatn en oarn. Je zieët ook vintn die sliekke vet zien met u buuksje, sommige met u zunneklaksje an, lik sjieke tiepn.
Up de bankn zittn der noga vele oede menschn of soms ekèr umadamtje in posiesje of u poar kommeern of menschn met unoend die nie up tstrange meugn.
Nateurlik speeln der ook kienders, knechtjoengens en meisjoenges. Ze rieën met u trontinette of met u billekarre. Sommige stoan bie under oeders te krieëpn omdaan ze gin crèmtje of u lekkestok krieggn voer an te lekkn of gin sjieklitte voer up te sjiekn. Je zieët dierikt danze bedorvn zien lik str
.
O jomoge kiekt no die oge blokkn zieëjeder up under terrasse zittn, preus lik veeërtig, mo ja misschieën zien ze we smoarrieke. Om doa te meugn zittn moe je we dieëpe in je beuze tastn.
Up tstrange oedn de toeriestn under me vanalles bezig: u drake uploatn, duukn in twoater van de zeeë, pittn graavn, u kasteeël bouwn met unoptje zant, of met u bolle speeln of zëfs tuumelettn maakn. Tzien derook die up de brieslam mussels trekkn of krabbn vangn. Sommige en under stuuttedoze of under frigoboks mee en ze drienkn uut under flesche coca of uut u bottel fruutsap.
Je zieët alle meuglikke badkostuums: madams met groate of kleeëne soetjiens, of zêfs zoender, met kleeëne zwembroekjes. Ze zittn achter u zil of voar under kabiene of liggn up groate antoekn.
De roakruuspost stoa noait stille. Tkomt allekèr utwieën omdatr ubitje zant in zien of eur oge gewoait is. Mo tis deneeën achter denandern die gebeetn is van u kwalle, die u gabbe et an zun ooft of an zu bille of die met de zeule van de voeët in u stik glas of up u stik scherpe schêpe gestampt et. U bitje tenterdjot of zoave met u plakker derup, doeën woendern. Tis erger nateurlik ot dereeën van zu sus gevoln is of u zunneslag gekreegn et of zun ellepuuppe verstuukt et.
Ook de WC madam et eur werk, soms driengend ot eeën is met u keunebloaze of eeën die den ofgank et
Wil jetwat eetn? Eje oenger lik u pêrd? Of wil je juuste mor u sloksje drienkn? Zie ju sneukeloare of u smoefloare? Wil justik toarte? Terrasjes genoeg! Tkat u kè teegnvoln dajup u dommekoente van u serveuse volt, of upezewever of unertefretter van ugarsong. Je moet u bitje sjanse en. Meeëstal zien ze nie controarie. O jetasse kafje sturt, komn ze subiet ofgelopn met u schutteldoek. O jusandriejee vraagt oje doa mag smoorn teminsten, brieng zem steppenôf. O je rap wegwilt, oed ton mo je kluttergeld kloar. Deurt ut u bitje te lange, ton moeje niet vroed van kolere zien anders vlieg je nog meju kliekn en klakkn buutn. Je moet ook van u schete gin dunderslag maakn en ju schuppe ofkuuschn.
Dedieë die tuus nieëtn te pieëpn en, kun beter ossan up tiet zien en antieddn vertrekkn. O je in tdorp weunt, riedje toch in unoai en in udroai van de bings no tdorp. Tewoare daje nog eeërst u commisje moet doeën. Up de weg noar uus, moejuplettn voe de tram. Joart em biekan nie ofkommn. Met al da verkeeër! Trieën toch vele sportkarrn en sjieke feteurn é? En vele metu vrimde plak! Somtieds zieëje nog unoed karjot mo met u moteur die nog zoeëte droait mo tzien derook met u kapotte chargebuuze die vele leevn maakn.
*
Als jullie meer uitleg wensen, dan vinden jullie die op http://users.skynet.be/Stam/lefevere/Blog/DialektWestende.htm
Vertalingen van sommige woorden uit de tekst
als je = o je
mij = mu
de, je, ze, te, er = blijft zoals in AN
een = u (lidwoord), een (iemand) = eeën
kijken = kieken, zieën, rijden = rieën
mijn = mien
jou, jouw = joen
jouw = ju
jullie (persoonlijk voornaamwoord) = gieder, jullie (bezittelijk voornaamwoord) = junder
wij, zij = wieder, zieder
hun (bezittelijk voornaamwoord) = under, onze = uuzze, ons = uus
koe = koeë, moe = moeë, doen = doeën, schoen = schoeë, voet = voeët
op = up
graag = geërn
koud = koed, oud = oed, goud = goed, gezond = gezoend
goed = goeëd, hoed = oeëd
kleine = kleeëne
kleden = kleën
daar = doa, naar = noa, paar = poar, staan = stoan, gaan = goan
nooit = noait, van voor = van voaren, soorten = soarten, poten = poaten, oren = oaren
vooraleer = voa
smeren = smeëren
geen = gin
vuil = vuul, muil = muule, kuisen = kuuschen
tot = toe
dat ik = dank
paard = pêrd
zelfs = zêfs
hebben: ken, jet, net,men,jet,zen
zijn (hulpwerkwoord): kzien, je ziet, nis, mezien, ge ziet, ze zien
mogen = meugen
zool = zeule
Bronnen
http://forum.politics.be/showthread.php?p=4502147
http://taalschrift.org/discussie/000457.html
|
