Je hoort het meer en meer, de overheid, de gewone burgers en de zelfstandigen worden steeds vaker het slachtoffer van criminaliteit. De gerechtelijke overheid en de politie slagen er maar niet in die onder controle te houden. Waar komt die stijging van de criminaliteit toch vandaan en waarom is de politie toch zo machteloos? Niet dat ik jullie antwoord daarop verwacht.
Het is dus niet te verwonderen dat dan gedacht wordt aan moderne middelen om personen en goederen te beschermen, namelijk aan de installatie van bewakingscamera’s. Ook gewone burgers doen er een beroep op. Zij mogen echter niet filmen buiten hun eigendom.
En toch zijn die camera’s nog niet volledig ingeburgerd. Onze gemeente vraagt zich nog af of daar bij de bevolking wel een draagvlak voor bestaat. Weten zij dan niet dat een beslissing van de gemeenteraad automatisch een maatschappelijk draagvlak veronderstelt? Tenminste als elk lid voor zijn eigen mening durft/ mag/ kan uitkomen en niet klakkeloos na-aapt wat de burgemeester zegt. Andere gemeenten hebben reeds lang de knoop doorgehakt en dat onder het mom van ‘Wie niets verkeerd doet, moet ook geen schrik hebben van camera’s’.
Toch is de keuze tussen veiligheid en privacy door veel mensen nog niet gemaakt.

Maatregelen om de privacy te beschermen
Privacy is een begrip dat onze politici reeds langer bezig houdt.
Reeds op 8 december 1992 stemden ze de “wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer”. Deze bevat een aantal verplichtingen voor wie persoonsgegevens op een geautomatiseerde wijze verwerkt of voor wie persoonsgegevens op een niet-geautomatiseerde wijze verwerkt maar met het oogmerk ze op te nemen in een bestand. De gegevens moeten eerlijk en rechtmatig verwerkt worden en dat slechts voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden. De verwerking moet nauwkeurig zijn en bijgewerkt worden indien nodig. De verwerking moet ook de zaak dienen, niet overmatig en beperkt zijn in de tijd. Een hele boterham dus, maar weinig concreet.
De plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s worden geregeld door de wet van 21 maart 2007, gewijzigd op 12 november 2009.
Daarin worden vooral volgende twee belangrijke voorwaarden gesteld.
De eerste bepaalt dat voldaan moet worden aan het proportionaliteitsbeginsel. Dat betekent onder andere dat er een evenwicht moet bestaan tussen het belang van de verantwoordelijke voor de verwerking en het recht op de bescherming van het privéleven van de gefilmde persoon. Met andere woorden, er moet evenredigheid bestaan tussen het beoogde veiligheidsdoel en de ingezette middelen. Of nog: hoe ernstig is de bestaande onveiligheid om camerasystemen te rechtvaardigen?
Volgens die wet heeft een camera tot doel bewaking en toezicht te verzekeren.
- om misdrijven te voorkomen, vast te stellen of op te sporen
- om overlast te voorkomen, vast te stellen of op te sporen (bv.   gemeente die wil beletten dat hangjongeren bepaalde straten of pleinen terroriseren)
- om de openbare orde te handhaven (bv. tijdens een jaarlijkse braderie).

Het plaatsen van camera’s moet eveneens voldoen aan het subsidiariteitsbeginsel. Er moet blijken dat andere, minder privacy-indringende middelen en methodes, bijvoorbeeld regelmatige politiepatrouilles, niet volstaan of faalden om de beoogde veiligheidsdoelstelling te bereiken.

De wet voorziet verder ook dat de burger moet ingelicht worden over het feit dat hij/ zij gefilmd wordt.
Onderstaand logo moet gebruikt worden op ingangspoorten of op borden aan de ingang van een bewaakte zone. De camera’s moeten wel niet zichtbaar zijn.

Besloten plaats, al dan niet toegankelijk voor publiek of openbare weg?
Om zeker te zijn over wat ik schrijf, heb ik enkele vragen gesteld aan de ‘commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer’ of ‘privacycommissie’.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen je eigen huis dat natuurlijk niet toegankelijk is voor publiek, een besloten plaats die wel voor het publiek toegankelijk is en de openbare weg.
Tot de tweede categorie behoren kerken (vooral dat was me niet duidelijk), handelszaken, bankloketten, verzekeringen, bioscopen, restaurants, hotels, openbaar vervoer, de hoofdingang van een pand, een eigendom, toneel- en bioscoopzalen, sportzalen en -terreinen, speelzalen en -terreinen, administratielokalen, ....
Op dergelijke plaatsen mogen camera’s geplaatst worden, zonder toelating van de gemeenteraad. Voor de plaatsing op de openbare weg is wel de zegen van de gemeenteraad nodig.

In de kerken

Een tijdje geleden vroeg iemand mij “Bezoek jij regelmatig de kerk? Of ben jij ook één van diegene die dat enkel doen bij begrafenissen?
Bij één van mijn inderdaad zeldzame bezoeken aan de Sint-Laurentiuskerk in Westende, stelde ik vast dat nu niet enkel God mij ziet maar ook het oog van een bewakingscamera.
Ook in de kerk van Lombardsijde en in de kapel van Westende-bad wordt de bezoeker door de camera op de voet gevolgd.
Bij mij rezen dan ook de vragen: “Mag dat zomaar?” en “Is dat wel nodig?” Wie de kerk binnengaat, geeft automatisch toestemming om zich te laten filmen. Hij werd namelijk verwittigd door de sticker op de ingangsdeuren.

Zijn die camera’s wel nodig?
Ik lees natuurlijk ook in de kranten dat de kerken regelmatig het slachtoffer zijn van dieven die het op de offerblokken gemunt hebben. Ook kostbare beelden zijn niet meer veilig voor niets ontziend gespuis. Regelmatig worden ook feiten van vandalisme en/ of vernieling vastgesteld.
Aangezien de middelen voor bewakingspersoneel wel niet beschikbaar zullen zijn, ligt het voor de hand dat gedacht wordt aan bewakingscamera’s.

Mag dat zo maar?
Sommige vragen zich af of wij nu precies overal in de gaten moeten gehouden worden? Zelfs in de kerk??
Verdient de religieuze gezindheid van iemand dan geen bescherming, juist zoals de politieke, syndicale of seksuele, naast de gezondheidstoestand?
Sommige zijn van mening dat dit onze persoonlijke vrijheid in hoge mate aantast.

Wie bekijkt die beelden en wat gebeurt ermee?
De verantwoordelijke voor de verwerking is diegene die het doel en de middelen van de verwerking bepaalt. Het is diegene die beslist om een bewakingscamera te plaatsen. Dit is dus een feitenkwestie en hoeft niet per definitie de pastoor te zijn. De beelden kunnen steeds opgenomen worden.
Ik zou wel eens graag weten wat er juist gebeurt met die beelden. Of mogen wij dat niet weten?

Wie controleert dat allemaal?
De privacycommissie en de politiediensten zijn bevoegd om daarop controle uit te oefenen.
Ik had natuurlijk graag eens gevraagd aan onze lokale politie hoe vaak ze reeds een controle uitvoerden, maar ik denk dat ze mij daarop geen antwoord zouden willen geven.

Wat ik er van denk?
Heel de regelgeving is vaag en de naleving ervan is moeilijk te controleren. Wat als de pastoor eens graag wil weten wie veel en wie weinig naar zijn kerk komt? Niet dat ik daarmee inzit, maar misschien is dat niet bij iedereen zo.
Ik vind toch dat het allemaal een beetje ver gaat. Misschien moeten er straks wel camera’s geplaatst worden in schoollokalen waar examens afgenomen worden, om de spiekers te betrappen.

In de gemeente

In de uitgave ‘Open Blik’ van de Open VLD van december 2010 worden de inwoners opgeroepen om hun stem te laten horen, teneinde vast te kunnen stellen of de bewakingscamera’s voldoende draagvlak genieten bij de bevolking.
Ik las er dat de VLD gewonnen is om camera’s op het Epernayplein te plaatsen, omdat ze de veiligheid ten goede komen. Sedert wanneer geeft Michel Landuyt toe dat er criminele feiten gepleegd worden in zijn gemeente? Dat is ooit wel anders geweest, toen hij ten stelligste loochende dat de aanwezigheid van een asielcentrum de criminaliteit verhoogde in Westende.
Moet daaruit besloten worden dat het Epernayplein een ‘onveilige plaats’ is, zo onveilig zelfs dat de privacy van de aanwezigen ervoor mag geschonden worden? Gebeuren er regelmatig misdrijven? Zijn er veel hangjongeren die het plein terroriseren? Wordt de openbare orde er regelmatig verstoord?
De aanpak van toenemende onveiligheidsgevoelens kan bijvoorbeeld ook gebeuren door bevolkingsgroepen en buurten tijdig te informeren over de werkelijke onveiligheid. Misschien zou het volstaan meer politiepatrouilles te voet op pad te sturen? Misschien werkt dat wel afschrikkend?

Mijn bezorgdheid gaat echter ook naar de kosten van de operatie. De software die gebruikt wordt opdat politiemensen niet meer constant persoonlijk de beelden zouden moeten opvolgen, is duur evenals het onderhoud ervan.
De camera’s zijn evenmin goedkoop als ze deugdelijk zijn en dat moet toch wel. Je moet toch de daders kunnen herkennen op de beelden!
Er moeten borden geplaatst worden aan elke toegang tot het plein om aan te geven dat er camerabewaking is.
Ik lees in het artikel dat er voldoende garanties zullen zijn voor ‘een juist gebruik’ van de beelden. Wat houden die waarborgen juist in en hoe kan de burger weten of de beelden echt niet langer dan een maand bewaard worden?
Is het Epernayplein de enige ‘onveilige’ plaats van de gemeente of moeten straks nog enkele tientallen camera’s geïnstalleerd worden. In de winkelcentra, op sportpleinen, op parkeerpleinen, ….?
Tamelijk veel vragen, dus …

Het is niet omdat Brugge, Oostende of de politiezone van de Westkust veel camera’s plaatsen, het is niet omdat het een modern en adequaat middel is in banken, bij betogingen, enz… dat Middelkerke moet toegeven aan die kuddegeest.

Bronnen
http://www.privacycommission.be/nl/in_practice/camera/#N10155
http://www.youtube.com/watch?v=E0hqc0kRyrY Lucien Achter ‘t Nieuws
http://www.hetccv.nl/instrumenten/Cameratoezicht-publiek/faq

17-04-2011, 20:03 Geschreven door stammer
Reageren (0)