|
Op maandag 30 september 2019 was ik uitgenodigd om een belangrijke vergadering bij te wonen. Nooit voorheen meegemaakt! De voorzitterstafel werd namelijk bevolkt door vier burgemeesters, die van De Panne, Koksijde, Middelkerke en Nieuwpoort.
Het onderwerp was erg belangrijk: de vier gemeenten willen namelijk in de toekomst hechter samenwerken op het gebied van hulpverlening, brandveiligheid, brandpreventie en politie. Ze vinden dat er heel wat scheelt aan het huidig ‘Hulpverleningsplan’ en ze willen dat opgelost zien met een nieuwe organisatie.
Huidige toestand
Sinds 1 januari 2015 werd overgegaan van een gemeentelijke opdracht naar een zonale verantwoordelijkheid. Dat werd toen goedgekeurd door de toenmalige burgemeesters, voor Middelkerke door Janna Opstaele en voor Koksijde door Marc Vandenbussche, de enige van de vier die toen al in functie was. West-Vlaanderen werd in vier zones ingedeeld:
Zone 1 omvat 17 gemeenten: Beernem, Blankenberge, Bredene, Brugge, Damme, De Haan, Gistel, Ichtegem, Jabbeke, Knokke-Heist, Middelkerke, Oostende, Oostkamp, Oudenburg, Torhout, Zedelgem en Zuienkerke. Zone 1 bestaat uit 9 brandweerposten en 2 voorposten met een totaal van 775 brandweerlieden en ongeveer 25 administratieve medewerkers.
Brandweerzone Westhoek bestaat voorlopig nog uit 22 posten verspreid over 18 gemeenten: Alveringem, De Panne, Diksmuide, Heuvelland, Houthulst, Ieper, Koekelare, Koksijde, Kortemark, Langemark-Poelkapelle, Lo-Reninge, Mesen, Nieuwpoort, Poperinge, Veurne, Vleteren, Wervik en Zonnebeke.
De Belgische geïntegreerde politie bestaat sinds 1.1.2001 uit twee niveaus: de federale politie en de lokale politie. Deze laatste bestaat vandaag uit 185 zones, 39 één-gemeentezones waarvan Middelkerke er één was/is en 146 meer-gemeentezones waarvan De Panne, Koksijde en Nieuwpoort er samen één vormen.
Een hulpverleningszone heeft een zoneraad en een zonecollege.
De zoneraad is verantwoordelijk voor de organisatie en het beheer van de brandweerdiensten in de hulpverleningszone. Vergelijk het met de werking van een gemeenteraad. De raad bestaat van rechtswege uit de burgemeesters van de gemeenten die binnen het interventiegebied vallen en die financieel bijdragen in de werkingsmiddelen. De raad heeft een voorzitter en een secretaris. De zonecommandant adviseert.
Het zonecollege vormt het dagelijks bestuur van de hulpverleningszone. Het is verantwoordelijk voor de goede gang van zaken bij alle brandweerkorpsen van de zone.
Het college wordt samengesteld door de zoneraad die de 8 leden ervan kiest.
De voorzitter van de zoneraad is ook de voorzitter van het zonecollege.
Waaruit bestaan de operationele opdrachten van een hulpverleningszone?
Zie voor Zone 1 http://www.zone1.be/wp-content/uploads/2015/11/Opdrachten-brandweer.pdf
Toch even duidelijk stellen: Wie dringende hulp nodig heeft, bij brand of een noodgeval of wie een ambulance nodig heeft, belt het noodnummer 112 of gebruikt de app. Voor dat laatste ga je naar de app store of play store op je smartphone, je geeft “app 112 BE” in als zoekopdracht en je downloadt de app.
Voor niet dringende interventies kan je terecht bij jouw lokale brandweerpost of op het E-loket. (https://www.brandweerzonecentrum.be/e-loket)
Voor niet dringende medische bijstand, neemt u het best contact op met uw huisarts of de huisartsenwachtdienst.
Welke voordelen zag men in de grote zone-indeling?
1. Betere vorming en opleiding van brandweerlieden en ambulanciers. Voor een aantal specialisaties zou er een eigen
zonaal opleidingscentrum komen met een pool van brandweerlieden. De komende jaren zou er geïnvesteerd worden in
een groter aantal vrijwilligers terwijl het aantal beroepsbrandweerlieden op peil zou gehouden worden.
2. Meer officieren om
-veiligheid van evenementen en gebouwen te controleren
-grootschalige uitrukken te combineren en om preventieadvies te geven
-iedere dag 24 uur een beroep te kunnen doen op een aanwezig officier
3. Meer gespecialiseerd personeel, o.a. eigen adviseurs gevaarlijke stoffen (AGS)
Welke nadelen zien de 4 genoemde kustgemeenten?
- Er wordt geen vooruitgang geboekt in de zone. De werkwijze is veel te omslachtig.
De meerjarenbegroting van de brandweerzone Westhoek laat al jaren op zich wachten,
Waar gemeenten vroeger autonoom konden beslissen over de aankoop van een nieuwe brandweerwagen, moet dat nu door alle 18 burgemeesters van de zone worden gestemd. Dat noemt men onwerkbaar en frustrerend.
- De burgemeesters van de zone geraakten het maar niet eens over de verdeelsleutel van de financiële inbreng per gemeente (al 5 jaar geen akkoord!) noch over de aankoop van nieuw materieel.
- De kustregio heeft een totaal ander profiel dan de hinterlandgemeenten en heeft bovendien compleet andere noden: een pak appartementen, toeristen en tweede verblijvers. Dat vraagt een andere aanpak.
Om het te illustreren: Nieuwpoort heeft 1600 interventies met de ambulance terwijl Heuvelland, die deel uitmaakt van dezelfde zone, er nog geen 200 heeft.
- De leden van de posten voelen zich niet altijd gewaardeerd binnen de zone.
- Er lagen in de zone ‘Westhoek’ plannen op tafel om de kazernes van Nieuwpoort,
Koksijde, Oostduinkerke en De Panne samen te voegen tot één kazerne in Koksijde.
Dat werd bijzonder slecht onthaald.
Er werd tevens gevraagd het bestaande patrimonium over te dragen aan de zone.
- De in te brengen bijdragen werden veel te groot.
In 2015, bij de eenmaking van de plaatselijke brandweerkorpsen tot hulpverleningszone, werd gesteld dat het budget neutraal en efficiënt zou zijn. Maar het tegendeel is waar.
Volgens Jean-Marie Dedecker bedroeg ons gemeentelijk budget voor de brandweer in 2014 630.000 euro. Volgens de voorgestelde meerjarenplanning loopt dat bedrag in 2025 op tot 1.297.000 euro: “Een verdubbeling in tien jaar tijd is onaanvaardbaar, wetende dat Middelkerke enkel over een vrijwilligerskorps beschikt maar van alle gemeenten wel op de vierde plaats komt als geldschieter”.
De reden van die forse toename in gemeentelijke toelages zou onder meer komen door nakende investeringen van 22,5 miljoen euro in nieuw materiaal, wagens en nieuwe kazernes voor Brugge en Oostende. “Die investeringen worden volledig gedragen door de plaatselijke besturen, terwijl de federale dotatie voor de brandweerzone in al die jaren gelijk is gebleven. Daarnaast mogen we als gemeente niet meer rekenen op de brandweer voor bepaalde taken, zoals het onderhouden van hydranten. Per jaar kost die uitbesteding ons 60.000 euro. De gemeenten worden leeggezogen en krijgen er niets voor terug. Dit moet stoppen”, aldus Dedecker. Hij stelt onder meer voor om de ambulancediensten los te koppelen van de brandweer om de personeelskosten, toch 82 procent van het brandweerbudget, met een derde te beperken.
Intentieverklaring van de vier kustgemeenten
De vier burgemeesters van De Panne, Koksijde, Nieuwpoort en Middelkerke ondertekenden op maandag 30 september de intentieverklaring om samen een nieuwe brandweerzone op te richten.
Ziehier de FOCUS – opname van die vergadering
Het doel van de samenwerking is een efficiëntere dienstverlening, veel meer afgestemd op de noden van de kust en op maat van de burger.
De zone-exit zal nu juridisch en administratief worden voorbereid zodat deze ordentelijk en in de beste relaties kan gebeuren. Een timing hierop plakken is moeilijk. De exit dient te leiden tot een nieuwe "veiligheidszone", waarbij een aantal synergieën ( = samenwerking) tussen politie en brandweer financiële en operationele voordelen kan opleveren.
Volgens Jean-Marie Dedecker zal de burger het verschil voelen: “Wespennesten laten verwijderen zal opnieuw gratis worden (*). Daarnaast moeten de gemeenten opnieuw meer kunnen rekenen op de brandweer voor algemene opdrachten zoals het reinigen van pakweg de zeedijk. De belastingbetaler zal dit dus ook voelen in zijn portefeuille”.
* zopas betaalde ik nog 48,40 euro
Daarnaast mag gerust gesteld worden dat de burgemeesters opnieuw een nauwere en directe band kunnen opbouwen met hun korpsen en dat de vrijwilligerswerking meer aandacht kan krijgen.
Mijn oordeel/vragen over de geplande hervorming
Op de vergadering van 30 september 2019 stelde ik enkele vragen aan de vier burgemeesters.
Ik vroeg mij af waarom de burgemeester van Koksijde, de oprichting van die uitgebreide hulpverleningszone, waartoe zijn gemeente zou behoren, goedgekeurd had.
Toen ik in een persinterview las dat de burgervader van Nieuwpoort eigenlijk vond dat zijn Nieuwpoorts brandweerkorps een goed korps is dat kan beschikken over een kazerne met voldoende materiaal om zelfstandig te werken, had ik het gevoel dat hij eigenlijk wilde terugkeren naar de toestand van vóór 2015 in plaats van zich in een nieuw avontuur/ een nieuwe zone te storten.
Toen ik kennisnam van de doelstellingen van de grote zones, vroeg ik mij af of een nieuwe zone met 4 gemeenten wel in staat zou zijn hetzelfde te bereiken.
Ik suggereerde ook dat de federale autoriteiten zich zouden bekommeren om de bestaande problemen in de 34 zones omdat ik het onbegrijpelijk vind dat de lokale instanties zelf het initiatief moeten nemen voor dergelijke nieuwe reorganisaties.
Ik stelde ook de vraag of de gemeenten misschien weg wilden uit hun grote zone ENKEL en ALLEEN voor het geld. Ik herinnerde daarom aan de wijze uitspraak ‘Op veiligheid staat geen prijs.’
De burgemeesters wilden mij natuurlijk geruststellen. Alles zou wel in orde komen. Hun antwoorden konden mij slechts gedeeltelijk bevredigen.
Een later bij mij opgekomen vraag
Ik was benieuwd hoe de andere burgemeesters van de kustgemeenten in de zone van Middelkerke, Blankenberge, Bredene, De Haan, Knokke-Heist, Oostende en Zuienkerke, reageren.
Vinden zij ook dat dergelijke grote zones met een mix van kust- en hinterlandgemeenten onwerkbaar zijn? Zouden zij ook een eigen kustzone willen vormen?
Bart Tommelein (Open Vld), burgemeester van Oostende, begrijpt de verzuchtingen van Dedecker: “Er moet een evenwicht zijn tussen performantie en betaalbaarheid. We moeten steeds op zoek gaan naar manieren om de kosten te beperken, zonder de veiligheid in het gedrang te brengen. Maar straffe verklaringen houd ik liever voor de onderhandelingen. Aan de verdeelsleutel tussen de gemeenten zou ik overigens niet raken. Die is in 2014 door alle gemeenten goedgekeurd en ook door Dedecker in de toenmalige oppositie in Middelkerke. We kunnen die niet telkens herzien als er een nieuwe burgemeester is”, reageert Tommelein. De brandweerzone hoopt in oktober de budgettaire meerjarenplanning volledig rond te krijgen.
Besluit
Het lijkt er dus op dat de nieuwe zone met 4 kustgemeenten er wel degelijk zal komen. De burgemeester van Nieuwpoort had al contact met de gouverneur en met de minister van Binnenlandse Zaken en Veiligheid Pieter De Crem, van zijn partij CD&V. Zij zouden de beslissing van de Westkustgemeenten steunen.
Persoonlijk, maar wie ben ik, sta ik niet voor 100% achter de hervorming. Natuurlijk hoop ik dat onze veiligheid beter zal kunnen verzekerd worden voor minder geld, maar ik ben er niet gerust in. Ik zal dus maar eindigen met ‘Ik ben benieuwd’. Enkele maanden geduld, dus, tot de reorganisatie een feit is en verder tot de resultaten ervan merkbaar zijn.
Een vorig blogartikel
‘Kunnen de inwoners van Lombardsijde en van Westende rekenen op redelijke interventietermijnen door de MUG Groep? (2.9.2013)
Bronnen
https://www.health.belgium.be/sites/default/files/uploads/fields/fpshealth_theme_file/hoofdstuk_12_organisatie_van_de_
dringende_geneeskundige_hulpverlening.pdf
https://www.cm.be/diensten-en-voordelen/hospitalisatie/vervoer/dringend-ziekenvervoer
https://nl.wikipedia.org/wiki/Noodcentrale_112
https://lokaalbestuur.vlaanderen.be/faq
'Jean-Marie Dedecker dreigt brandweerzone te verlaten: “Bijdrage Middelkerke verdubbeld in 10 jaar tijd” ' (1.7.2019) door Bart Boterman en Timmy Van Assche
'Kustgemeenten scheuren zich af van Brandweer Westhoek en gaan samen met Middelkerke voor een ‘veiligheidszone’ door Bart Boterman
'Burgemeester Vanden Broucke duidelijk: Het gaat niet vooruit met de brandweerzone Westhoek’ door Gus 27.9.2019
‘De Panne, Nieuwpoort, Koksijde en Middelkerke vormen nieuwe hulpverleningszone’ (30.9.2019 door Bart Boterman)
|
