We keken er naar uit Nu 6 december nadert, kijken heel wat kinderen vol verwachtingen uit naar de komst van de Sint en zijn ‘knecht’ Pïet. Tenminste, dat is iets wat wij deden in de (goeie?) oude tijd. Het feest begon met het schrijven van een brief met een verlanglijstje thuis en/of op school. De ouders of de meester bezorgden die dan aan de Sint. Voor veel ouderlijke beurzen was het verlangde veel te hoog gegrepen, maar veel ouders overtroffen zichzelf. Ik was de jongste thuis en mijn beide oudere zussen kregen strikte orders om toch maar niet te verraden wie de sint was. Slimme kinderen die toch ingelicht werden, deden er alles aan om hun ouders in de waan te laten. Ze speelden het spel zolang het houdbaar was. Vandaag zouden de meeste kinderen tot hun achtste jaar nog in Sinterklaas en Zwarte Piet geloven. Ik weet niet meer hoe lang de kinderen vroeger in de onwetendheid gehouden werden.
We bereidden hun komst voor De avond vóór de Sint met Piet het dak van onze woonplaats met een bezoek zou vereren, werd alles in gereedheid gebracht om de ‘brave, lieve baas’ toch maar niet te misnoegen. In een schoen werd hooi, een wortel of suikerklontjes voor zijn wit paard klaargelegd. Soms werd daar een op school gemaakte tekening aan toegevoegd. Sommige kinderen voegden daar een tekst aan toe, zoals ‘Sinterklaas kapoentje, leg wat in mijn schoentje, leg wat in mijn laarsje, dank u sinterklaasje, … De sint was immers alle talen machtig. Hij kwam wel uit Spanje met de stoomboot, maar toch …
Ik heb mij destijds wel eens afgevraagd of Sint, Piet en paard allemaal door die schouw naar beneden kwamen. Volgens onderstaande foto zou je dat kunnen denken.
Ze bezochten ons op school De Sint was hier al ’s morgens aangekomen want vóór hij weer de daken op moest, moest hij nog vele, vele scholen bezoeken. De angst stond op sommige kindergezichtjes te lezen. Wij zagen hem al aan het venster en begonnen spontaan te zingen van ‘Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht en we zitten allemaal recht … en laat uw schimmeltje buiten staan.’ Toen de heilige bezoeker en Piet de klas binnenkwamen keken wij angstvallig naar de zak van Piet en naar het dikke boek van de Sint. Waren wij lief of stout geweest? We kenden natuurlijk allemaal het liedje ‘Wie zoet of braaf is, krijgt lekkers, wie stout is de roe” en dat boezemde ons toch wel wat angst in. De meester gaf toen de toon aan om het bezoek te verwelkomen met één van de liedjes die we al vele malen geoefend hadden., zoals ‘Sinterklaas, brave baas,…’ en ‘Sinterklaas is jarig, …’
Toen opende de Sint zijn lijvig boek. Daar stond toch alles in! Waarom moest hij dan nog aan de meester vragen of wij allemaal braaf en gehoorzaam geweest waren? Iedereen was gerustgesteld toen onze meester antwoordde dat er alleen maar een paar ondeugende bijzaten. En toen kwam onze beloning. Er werd snoepgoed uitgedeeld. Een festijn want velen onder ons werden thuis niet zo verwend. Ik was vooral verzot op de marsepein. In de hogere leerjaren was er al eens één die meende iemand te herkennen achter de baard van Sinterklaas, maar die werd al gauw de mond gesnoerd.
En nu nog een rustige (?) nacht doorbrengen en vroeg opstaan om te zien of de Sint aan onze verwachtingen beantwoord had.
Wat was dat toch een mooie tijd!! Wij wisten niet beter, natuurlijk.
En hoe is dat vandaag? De stoomboot kwam vroeger nooit drie weken voor de verjaardag al aan in Antwerpen. De grote warenhuizen vulden hun rekken nooit zo vroeg met bergen speculaas, marsepein, chocoladefiguren en duur speelgoed. De sint ontving de kinderen niet in de warenhuizen, gezeten op een troon. Er werden ook geen foto’s getrokken. Er was maar één Sint en één Piet. Die hadden natuurlijk nog niet zoveel werk als nu. Toen was alles nog niet zo gecommercialiseerd. Ook in bedrijven en organisaties werden nog geen feestjes georganiseerd voor de kinderen van het personeel. Ik herinner mij dat, in een later tijdperk, in een kazerne drie feestjes op dezelfde namiddag georganiseerd werden, met drie sinten en ook drie pieten. Ze liepen elkaar tegen het lijf en de kinderen verstonden er niets van. Ze moesten maar blijven geloven dat er maar één sint is.
De kinderen zien nu ook alles rond de Sint op televisie. Her Sinterklaasgezelschap gaat tegenwoordig de daken niet meer op want veel huizen hebben geen schouw meer (vloerverwarming, …) en veel daken zijn ook te glad door de zonnepanelen. Ze bellen gewoon aan bij de kinderen. Ofwel wordt de schoen aan de voordeur of de achterdeur gezet. De Sint bezoekt nog steeds de scholen. Ik vraag mij af of alle kinderen meezingen als de heilige sint binnenkomt? Of enkel de gelovige? Mag Piet nog zwart zien van het roet of moet hij zich eerst wassen? Of blijven de andersgelovige kinderen thuis op die dag? Ik hoop dat de traditie bewaard blijft.
Sinterklaas in de coronatijd Ook in deze coronaperiode zal de Sint cadeautjes brengen. Hij moet zich geen zorgen maken over de geldende regels. Dat hebben de ministers van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) hem voor alle duidelijkheid gemeld met een mooie brief.
Ze verontschuldigen zich vooreerst omdat de gasten deze keer niet zullen opgewacht worden door duizenden joelende kinderen op de kade in Antwerpen. Als compensatie zal de intrede uitgezonden worden op de televisie zodat de kinderen de aankomst thuis kunnen volgen. De Sint wordt gerustgesteld: hij kan gewoon zijn job doen. Wie uit een rode zone komt (Spanje) moet normaal in quarantaine en hier geldt normaal de nachtklok, maar uitzonderlijk wordt het sinterklaasgezelschap daarvan vrijgesteld. “We raden u wel aan om altijd afstand te houden”, schrijven de ministers, “Uw handen voldoende te wassen en een mondmasker te dragen, waar het nodig is. Met uw mijter en uw lange witte baard is dat laatste wellicht geen pretje. En een Spaanse viroloog bevestigde ook ons dat uw baard u voldoende beschermt en als mondmasker dienst doet. Maar we willen zeker zijn dat u geen enkel risico loopt tijdens uw bezoek aan België.”
Veel Vlaamse basisscholen schrappen dit jaar de intocht van Sinterklaas. Niet zozeer omdat hijzelf risicopatiënt is en uit een rode zone komt, maar wel omdat het haast onmogelijk is om zo'n kinderfeest op een veilige manier te organiseren.
Voor het Katholiek Onderwijs Vlaanderen zijn Sint en Piet wel degelijk welkom op school zolang ze zich aan de geldende veiligheidsmaatregelen houden. Vooral geen handjes geven aan de kindjes! De kinderen mogen liedjes zingen. De juffen en meesters mogen meezingen, maar dragen dan wel een mondmasker en blijven op twee meter afstand van hun collega's, de leerlingen en Sint en Piet.
Huisbezoeken zijn quasi onmogelijk evenals bezoeken aan winkels of supermarkten. Zo heeft Sinterklaas de grootste moeite om tot bij de kinderen te komen. Een groep die zich bezighoudt met interactieve TV organiseert dan maar videogesprekken met de Sint. Ouders kunnen hun kinderen hiervoor inschrijven op een speciale website. Ze geven meteen ook wat info mee voor in het grote boek van de heilige man. De kinderen kunnen dan persoonlijk met Sinterklaas praten. Aan het eind van het gesprek zal hij hen dan vertellen waar Piet de geschenken verstopt heeft.
Hoe verloopt het Sint-Niklaasfeest in 2020 in Middelkerke? Is ons bestuur nog voorzichtiger geworden, nu het in de coronarangschikking van de kustgemeenten veruit op kop ligt met 99 nieuwe besmettingen in de laatste twee weken en met 506 op 100.000 inwoners? Is dat de reden waarom er deze keer geen sinterklaasevenement gevierd wordt? Verstandig natuurlijk.
Ik hoop wel dat de dienst communicaties niet getroffen is door de ziekte. Ik vroeg namelijk tevergeefs wat info over de viering van de verjaardag van Sint-Niklaas. Dat gebeurt niet vaak en ik geef toe dat ik het nogal laat vroeg. Aanpassing: de gemeente liet ondertussen weten dat er dit jaar geen Sinterklaasfeest voorzien is Hierbij dan maar een paar foto’s uit voorbije jaren.
Massa volk in 2011 Luxewagen in 2016 … en in 2019
Besluit Ik hou van tradities. Is dat ouderwets? Misschien wel! Moeten we betreuren dat de viering van het sinterklaasfeest niet meer is zoals vroeger? Ik vind van wel!
|