Op vrijdag 05 augustus 2011 in de Nieuwpoortlaan ter hoogte van de halte YMCA tussen Lombardsijde en Nieuwpoort, wilde een vrouw nog snel bij de halte geraken toen de tram reeds in aantocht was.
De vrouw maakte spijtig genoeg een inschattingsfout en geraakte onder de tram. Zon ongeval is mogelijk aan elke halte. Het ongeval had dus niets te zien met het traject van de tram noch met de dorpskern van Lombardsijde.
Op 15 oktober 2011 ontspoorde de tram in de bocht aan het koning Albertmonument. De oorzaak was overdreven snelheid. Er waren 31 gewonden. Het ongeval had niets te zien met het traject noch met de dorpskern van Lombardsijde. Er zijn overal bochten in het tramproject en er wordt overal te snel gereden.
Het nieuw project zou rijtijdwinst opleveren
Kijken jullie even naar de trajectduur die nu geldig is, volgens De Lijn:
Westende Sint-Laureins naar Nieuwpoort: 8 minuten
Lombardsijde-bad naar Nieuwpoort via dorp: 6 minuten
Westende Sint-Laureins naar Lombardsijde-bad: 2 minuten
Lombardsijde-dorp naar Nieuwpoort 4 minuten
Laat ons dus aannemen dat er een maximale (volgens mij verwaarloosbare) winst zal zijn van 3 minuten. De trambegeleiders zullen dan wel een veel hogere snelheid kunnen ontwikkelen en zullen dat ook doen, met de nadelen voor het comfort van de reizigers en met mogelijkheid van meer ongevallen aan de kruispunten, tenzij deze laatste extra beveiligd worden maar dat zal wel het geval zijn, neem ik aan.
Daardoor zal Lombardsijde nu eindelijk ook zijn pleintje krijgen
Als de politici eerlijk willen zijn, zullen ze moeten toegeven dat de tram vooral daarvoor uit het dorp moet verdwijnen. Elke deelgemeente moet immers zijn pleintje hebben, het handelsmerk van de Open VLD Middelkerke.
Ze willen op het Dorpplein een oase van rust en stilte creëren, met bomen, fonteinen en zitbanken en lampenkappen (de kleur is nog niet gekozen!). Dat alles in de schaduw van Onze Lieve-Vrouw Bezoeking en aanleunend bij de ingetogenheid op het kerkhof.
Men kan zich afvragen of ze het nu nog min of meer levendige Lombardsijde misschien even doods willen maken als Westende.
Een Lombardsijdenaar vindt het huidige Lombardsijde nochtans nu reeds zo dood als een pier. Hier gebeurt nooit wat. Er zijn zelfs bijna geen winkels meer. Alle woonhuizen die te koop staan worden vervangen door appartementen
nog meer grijs
Schepen Liliane Pylyser-Dewulf belooft echter beterschap: het aanzicht van Lombardsijde zal drastisch wijzigen. Hierdoor kan het dorp weer opleven.
Een andere Lombardsijdenaar verheugt er zich reeds op dat terrasjes op het Dorpsplein mogelijk zullen zijn, dat de Ezelcavalcade geen last meer zal hebben van de tram en dat avond- en rommelmarkten opnieuw in de dorpskern zullen kunnen opgesteld worden.
Gedurende de maanden juli en augustus is er op woensdagavond een zeer druk bezochte avondmarkt. De trambestuurder heeft dan al de moeite van de wereld om onvoorzichtige marktbezoekers de sporen te doen vrijmaken.
Hoewel het niet expliciet over Lombardsijde gaat, schrijft De Lijn nochtans op een website: Dankzij de tram verhoogt de verkeersleefbaarheid van de kustgemeenten. Ze draagt ook bij tot de economische en sociale welvaart in de regio.
Ook andere voor Lombardsijde belangrijke wegen zouden een opknapbeurt krijgen
Volgens een Lombardsijdenaar heeft het dorp veel meer dan een pleintje nodig
namelijk een volledige herwaardering zodat het er goed wonen is voor jonge gezinnen.
Volgens schepen Pylyser-Dewulf zou Lombardsijde dat ook krijgen. Ze beweert onder andere: De Zeelaan zal veranderen in een promenade.
Hopelijk moet dat weer niet bij de gebruikelijke grootspraak van het gemeentebestuur gerekend worden.
Michel Landuyt zei ook ooit dat de Meeuwenlaan in Westende-bad een soort La rambla zou worden zoals in Barcelona. Hebben jullie al iets gezien dat daarop gelijkt?
Een promenade is meer dan een wandelweg. Gebruikt men die naam niet enkel voor een zeedijk of voor een weg met bezienswaardigheden aan beide zijden?
Waar leidt de Zeelaan eigenlijk naartoe?
De zeelaan hoort naar de zee te leiden
en naar het militair kamp
de grote werkgever in Lombardsijde. De zeelaan kan naar de zee leiden als de Matrozenlaan doorgetrokken wordt naar het strand. Dit is op dit moment moeilijk te verwezenlijken omdat het munitiedepot dan gescheiden wordt van de rest van het kamp. Het is dus wachten op de eventuele ontmanteling van de militaire camping en de invulling van de duinenzone om enige zekerheid te krijgen over de toegang tot het strand.
Een Lombardsijdenaar heeft enkele bruikbare ideeën daarover: de Zeelaan kan ook een grote opwaardering gebruiken van wat we tegenwoordig hondenpoeplaan noemen naar een prachtig wandelparadijs waar autos met mondjesmaat geduld worden. Rechts (vanuit het dorp gezien) ligt de golfsite. Goed onderhouden groene borders en voldoende straatverlichting zijn hier zeer noodzakelijk. De linkerkant kan voorzien worden van een schitterend woongebied waar villabouw naast sociale woningen geïntegreerd in een groenpark de toon zetten. Appartementen en een mini-atlantic wall zijn hier niet op hun plaats. De RUP in aanleg kan hier alvast rekening mee houden. Geef de bouwmafia en malafide promotoren geen kans.
Over de Nieuwpoortlaan zegt schepen Pylyser-Dewulf: De huidige trambedding zullen we samen met de Vlaamse overheid omvormen tot een veilig wandel- en fietspad.
Een Lombardsijdenaar: De heraanleg van wat in de volksmond de Nieuwpoortse steenweg genoemd wordt, is bij mijn weten gestopt in Middelkerke na de renovatie van de Oostendelaan. Het traject tot aan de brug in Nieuwpoort is ook dringend aan vernieuwing toe. Er mag ook wel wat gedaan worden aan de verkeerssituatie op de Lombardsijdelaan.
Op 11 april 2013 stelt burgemeester Janna Rommel-Opstaele dat de vernieuwing van de Lombardsijdelaan nu reeds vast ligt tot aan de Baronstraat en dat nu werk zal gemaakt worden van het laatste stuk tot buiten de dorpskern.
Een Lombardsijdenaar: De aanleg van het nieuwe spoor langs de kustweg houdt ook een volledige reconstructie van de kustweg in naar het voorbeeld van het traject tussen Middelkerke en Westende bad. Eindelijk zou dan een snelheidsbeperking van 70 km per uur ingesteld kunnen worden en zou al het verkeer gedwongen worden op 1 rijstrook te rijden. Dit betekent dan het einde van een racebaan die kaarsrecht naar de brug in Nieuwpoort loopt en waar vooral motoren zich op een circuit wanen waar ze tot over de 200 km per uur kunnen halen.
Er zullen wel tientallen bomen moeten geveld worden!
Verandert dat iets aan het beschermd dorpszicht dat bedongen werd bij de renovatie van het klooster?
Een Lombardsijdenaar: Het beschermde dorpszicht krijgt bij het wegvallen van het spoor wel meer betekenis. In dit kader zou het beter zijn het hele dorp die status te geven en de kerk en de begraafplaats en het restaurant (de Bellevue) en de pastorie erbij te betrekken.
Dan zal er ook plaats zijn voor een feesttent
Zowat in alle deelgemeenten worden de huidige feesten en evenementen gevierd in een tent. Zeer comfortabel (natuurlijk nodig bij slecht weer) en als men toch op geen euro moet kijken
Maar volgens de Open VLD zou dat nu in Lombardsijde niet mogelijk zijn. Later wel
tussen de bomen, fonteinen en zitbanken!
En de Oude Nieuwpoortlaan dan? Daar staat de kermis nu toch ook!
Dan zal er ook meer parkeergelegenheid zijn op het Dorpsplein
Is dat argument niet een beetje strijdig met de oase van stilte en rust die moet gecreëerd worden?
Wordt het Dorpsplein, in tegenstelling met het 'evenementenplein' in Middelkerke, nu een parkeerplein zoals de markt van Westende?
Op de website van de lijst Dedecker lees ik: In de zomer davert er iedere 10 minuten een 48-tonner van 30 m lengte voorbij de voordeur van de Lombardsijdse dorpsbewoners. Ze zullen daar nu wel stilaan aan gewoon geraakt zijn, zeker? Zal het druk op- en afrijden van autos dan zoveel beter zijn?
In Westende is het toch ook zo
De (politieke) meerderheid heeft natuurlijk gelijk als ze beweert dat de tram destijds ook door de dorpskern van Westende reed. De halte was aan La Lanterne.
Eerst en vooral wil ik opmerken dat het verplaatsen van de tramlijn in Westende uitgevoerd werd bij de vervanging van de stoomtram door een elektrische tram en dat het traject langs de dorpen meer bedoeld was voor het goederenvervoer. Toen wilde men de stichting van badplaatsen een handje toesteken en wilde men de toerist laten genieten van de zee en van de duinen. (zie verder)
Westende heeft een badplaats, Lombardsijde niet. Het is vanzelfsprekend dat de tram door Westende-bad rijdt om toeristen aan te voeren. Dat betekent echter niet dat dit geen ongemak betekent voor de gemiddelde dorpeling.
Er worden compensaties voorzien
In principe kunnen er haltes komen aan de kruising kustweg-zeelaan (militair kamp en campings) en de kruising Schoolstraat-kustweg. Ze liggen op exact 500 meter van elkaar.
In Westende is de afstand van La Lanterne naar de huidige halte aan de Essex-Scottishlaan exact 1 kilometer.
Van het kamp en van de campings is de afstand naar de huidige of naar de toekomstige halte ongeveer dezelfde. De afstand voor de Lombardsijdenaars, die in de dorpskern wonen, naar de halte aan de Schoolstraat zou nauwelijks 600 meter bedragen. Aanvaardbaar, maar moet er dan geen rekening gehouden worden met diegene die buiten die kern wonen? Dan kan de nieuwe afstand al rap meer dan anderhalve kilometer bedragen.
Er zouden meer bussen ingelegd worden. Zal De Lijn daarvoor de prijs willen betalen? Je mag dus stellen dat er dan praktisch een dubbel openbaar vervoer zou gecreëerd worden.
Als we dan toch vergelijken met Westende: waarom zou De Lijn meer bussen inleggen voor Lombardsijde dan ze nu doet voor Westende? Er zijn weliswaar nu reeds veel bussen, aangepast aan morgen- en avondspits, aan middaguur en aan schooldagen en uren.
Mag ik misschien ook nog de vraag stellen of busvervoer zoveel veiliger is?
Wat zeggen de voorstanders van het behoud?
Roland Hollevoet, oprichter van de werkgroep Red de tram: Dit is geen goede beslissing, zeker niet voor de mindervalide en oudere mensen. Maar ook voor de schoolgaande jeugd, die hierdoor fel beperkt wordt. Ik twijfel aan de frequentie van de bussen. Dat zal nooit de luxe van een tramverbinding om de 15 minuten kunnen vervangen.'
Hoewel hij vreest dat toch niet meer naar zijn kreet om hulp zal geluisterd worden, vindt hij ook vandaag nog dat samen met de tram ook het sociaal leven uit het dorp zal verdwijnen.
Sam Govaert en Peggy Blancke baten langs het traject taverne 't Zwientje uit, de vroegere Avenue de la Reine. De kusttram dendert op amper anderhalve meter van hun voordeur voorbij. Maar toch houden zij er gemengde gevoelens op na. Voor het gemak moet de kusttram niet weg, maar wel voor de veiligheid', zegt Sam. We hebben er weinig last van, maar het blijft gevaarlijk. Er zijn al enkele zware ongevallen gebeurd. De heraanleg van de weg en dorpsplein is mooi meegenomen.'
Ik vrees dat zij niet verder gekeken hebben dan hun eigen omgeving, voor wat betreft de veiligheid. Alhoewel vlak voor de uitgang van hun café een reling geplaatst werd opdat de vertrekkende cafégangers niet recht onder de tram zouden lopen, zien ze schijnbaar enkel maar de toestand rond hun instelling, waar nochtans nog nooit een zwaar ongeval gebeurde te wijten aan het traject van de tram.
Zullen de evenementen zoals avondmarkt en ezelstoet,
. er onder te lijden hebben? Ik denk dat niemand die vraag op dit ogenblik kan beantwoorden.
De caféhouders op het Dorpsplein, die veel tramreizigers onder hun cliënteel tellen, zien de toekomst niet al te rooskleurig tegemoet.
Dit was al een discussiepunt in 1924
In Le Carillon dOstende et de la Région van 27.11.1924 verscheen het artikel La ligne électrique Ostende-La Panne van Georges Paquot. Het is in het Frans gesteld maar ik heb het hier even voor jullie geresumeerd. Het gaat over de periode waarin de elektrische tram zijn eindpunt had in Westende-bad.
«Het was om economische redenen dat het kortere traject van Westende naar de sluizen van Nieuwpoort voorgesteld werd. Als de tram door Lombardsijde-dorp moest rijden, zou veel duurdere grond moeten verworven worden dan voor een traject door de verlaten duinenzone.
De nieuwe lijn werd aangelegd om de toeristen toe te laten langs de kuststrook te rijden, om deze aldus aan te prijzen en onze badplaatsen in de kijker te plaatsen. Het zou dus een vergissing zijn om door de dorpen te rijden!
Een elektrische lijn langs de kust van Westende en langs de monding van de IJzer zal het oprichten van nieuwe villas en hotels in een totnogoe te veel verwaarloosde zone bevorderen.
Het voorstel tot weginkorting van de minister van financiën zou het gedeelte van de duinen in de hoek tussen de kust en de IJzer over de laatste drie kilometers rechteroever, in de vergeethoek duwen.
In september laatstleden kwam de gemeentelijke administratie van Westende, ingevolge een vergadering van de burgemeesters van Westende en Lombardsijde met de grondeigenaars van het dorp met een nog slechtere oplossing voor de pinnen: ze stelden namelijk aan het bestuur van de buurtspoorwegen voor om het huidig eindpunt van de elektrische lijn, te verbinden met het spoor van de stoomtram Oostende-Nieuwpoort. Zo zou de verlengde elektrische tramlijn door Westende-dorp rijden en aldus tegemoet komen aan de wensen van de landelijke eigenaars. Maar zo zou de elektrische tram zijn reden van bestaan verliezen, namelijk de ontwikkeling van de nationale kust- en toeristische nijverheid helpen bevorderen. Daarmee zou het algemeen belang niet gediend zijn.
Gelukkig ging de maatschappij voor buurtspoorwegen daar niet op in. De weg Oostende-Nieuwpoort is trouwens niet breed genoeg voor een dubbel spoor.
Het is hoog tijd om eens en voor altijd een einde te stellen aan de complicaties die steeds weer het gevolg zijn van de grillen van de landelijke elementen.»
Op 4 februari 1920 besliste de gemeenteraad van Westende jaarlijkse betalingen van 6.900 fr te zullen uitvoeren (totaal 138.000 fr) om de kosten van het doortrekken van de elektrische lijn van Westende-bad naar Nieuwpoort te helpen dragen. Vier jaar later, op 13 december 1924, werd dat besluit echter weer ingetrokken.
Dat was niet naar de zin van Georges Pacquot die op 13.01.1925 daaraan een nieuw artikel wijdde in Le Carillon dOstende et de la Région: Singulière décision à Westende.
Deze ommezwaai is onverantwoord en onaanvaardbaar. Het mag dan ook verwacht worden dat de hogere overheid daar niet mee akkoord zal gaan. Waar gaan we naartoe als een beslissing die bijna vijf jaar geleden genomen werd en waarop verder gewerkt werd, niet meer gerespecteerd wordt?
Het incident is spijtig genoeg van die aard dat weer veel tijd zal verloren gaan. Eens te meer wordt hierdoor bewezen dat Westende-dorp het grondgebied zou moeten afgenomen worden waarop zich de badplaats Westende-bad bevindt. Deze laatste zou een zelfstandige gemeente moeten worden.
De ontwikkeling van de badplaatsen is duidelijk niet de zaak van de landelijke elementen van de bevolking die in de nabijgelegen badplaats slechts een melkkoe zien en die zich geenszins rekenschap geven van de algemene behoeften op het gebied van toerisme en nationale welvaart.
En welke zijn nu de huidige vooruitzichten?
Ik ontleen de volgende tekst van de website van de Lijst Dedecker: Het project zou al kunnen gerealiseerd worden vanaf 2014. Landmeters zijn vandaag al het nieuwe traject op de kustweg aan het uittekenen. Het is nog wachten op het financieel fiat van het Vlaams Gewest om definitief van start te gaan. Dit geeft de gemeente ruimschoots de tijd om te starten met de planning voor de noodzakelijke opwaardering van Lombardsijde. Lombardsijde zou zo ook perfect kunnen aansluiten op de Nieuwpoortse Yachthaven en een nieuw elan geven voor projecten aan de Zeelaan.
Een Lombardsijdenaar: Mijn inschatting van de werkelijkheid: Het is een utopie om te veronderstellen dat het nieuwe spoor tegen de zomer 2014 klaar zou zijn. Plannen maken en ruimtelijke ordening zijn geen sterke punten van onze overheden. Er is niet iets als een dwingende instantie die de ruimte op een zinvolle manier ordent en met gezag optreedt. De politiek is te wispelturig en wordt door teveel lieden beïnvloed om snelle beslissingen te nemen. Dus
..2018 is beter
In een eerste fase zou er een extra snelle verbinding komen tussen Westende en Nieuwpoort. Die sneltram zou reeds tegen de zomer voorzien zijn en zal langs het nieuwe traject lopen. De gewone kusttram zou nog een tijdje zijn huidige route volgen, maar zou binnenkort (??) definitief uit de dorpskern verdwijnen.
Dezelfde Lombardsijdenaar: Dit is pure onzin
je gaat geen nieuwe lijn aanleggen voor een zogenoemde sneltram en daarbij de oude lijn met al haar mogelijke problemen aanhouden.
Hoeveel zal dat weer kosten?
Dat is altijd mijn laatste vraag. De kostprijs van zon project moet enorm zijn. Ik zal daar later wel eens naar vragen. Heeft De Lijn daar budgetten voor? Is er dan geen crisis voor de Vlaamse gemeenschap?
Besluit
Aangezien ik niet onmiddellijk betrokken ben bij het besproken tramprobleem en ik geen inwoner ben van Lombardsijde, had ik geprobeerd een objectieve analyse te maken, zonder vooroordelen, enkel de voor- en nadelen tegen elkaar afwegend.
Zo was ik tot het besluit gekomen dat deze tramverlegging eigenlijk geen absolute noodzaak was.
Na raadpleging van enkele Lombardsijdenaars, die enkele nieuwe argumenten aanbrachten, werd het moeilijk voor mij. Nu begin ik te twijfelen of de voordelen van de verlegging misschien toch niet opwegen tegen de nadelen. Als de meerderheid van de inwoners vinden dat hun dorp er beter en veiliger van wordt en als de kosten niet al te veel de pan uitswingen, dan zeg ik ook maar waarom niet?
Als zij en het gemeentebestuur er later maar geen spijt van krijgen!
Veranderen is niet altijd verbeteren!
Bronnen
Artikel van Dany Van Loo in Het Nieuwsblad op 11 april 2013 Kusttram verdwijnt toch uit Lombardsijde
http://www.westnieuws.be/verkeer/tramlijn-weg-uit-dorpskern-lombardsijde/ en http://www.jmdedecker.com/2013/04/tramlijn-weg-uit-dorpskern-lombardsijde.html (zelfde artikel)
http://www.focus-wtv.tv/video/kusttram-verdwijnt-uit-lombardsijde
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20130118_00438244 kustongevallen
http://docs.vlaamsparlement.be/docs/ext/20120116-094808bijlage1_VOU255_en_VOU272_(2011-2012)_c0m047ope4-27102011.pdf
http://kw.knack.be/west-vlaanderen/nieuws/algemeen/zwakke-weggebruiker-het-kwetsbaarst-bij-ongeval-met-kusttram/article-4000178548047.htm
http://www.reizigersbond.be/Bestanden/BeveilingKusttramaug2012.pdf
http://www.delijn.be/dekusttram/info/veiligheid.htm
Mening van Lombardsijdenaars
Artikel van BPM/MME in Het Laatste Nieuws van 19.5.2007
Artikel van Paul Bruneel in Het Laatste Nieuws van 11 april 2013
Documentatie van Roland Hollevoet