Jullie weten natuurlijk ook wel dat ‘Beaufort’ een triënnale is voor hedendaagse kunst.
Van 30 maart tot 30 september 2018 loopt de zesde editie. Na 15 jaar werd het format/model/project herdacht. Met een beperkt aantal kunstenaars werd gekozen voor het benadrukken van de sterke en unieke kwaliteiten van Beaufort: het decor van de zee, de laagdrempeligheid van het project, de spreiding over de kustlijn en de uitbouw van een kwalitatief beeldenpark op termijn. Zo wordt er gestreefd naar integratie op lange termijn. Beaufort mikt op een brede doelgroep: de cultuurliefhebbers maar ook de inwoners, de dag- en verblijfstoeristen en de tweede verblijvers. Westtoer organiseert een promotiecampagne in Vlaanderen en Wallonië. De zesde editie van Beaufort wil op een structurele en duurzame manier hedendaagse kunst integreren in de publieke ruimte aan zee.
Er waren lang twijfels over het voortbestaan De organisatie van de huidige editie had heel wat voeten in de aarde want door de overheveling van bevoegdheden is cultuur geen provinciale bevoegdheid meer. Ik heb niet gevonden waarom Vlaanderen Beaufort niet wilde overnemen. Omdat alleen de kuststrook er voordeel bij had? De Provincie West-Vlaanderen plaatste Beaufort dan maar onder de toeristische bevoegdheden en komt daarvoor zelf met 1,5 miljoen euro over de brug. Het provinciebedrijf Westtoer neemt een coördinerende rol op en neemt de communicatie voor zijn rekening.
Onvrede over de kunstwerken (onvoldoende inspraak in kunstwerk en locatie), slechte communicatie, geen Vlaamse steun en zelfs gemeenten die hun geld terugvroegen, kortom een opeenstapeling van ergernissen na de laatste editie, maakten dat de toekomst van Beaufort aan een zijden draadje hing. Maar op een kustburgemeestersoverleg gaven negen van de tien kustgemeenten dan tenslotte toch groen licht voor een volgende editie. Zo komt het dat ook in de zomer van 2018 kunstinstallaties aan de kust werden ingeplant. Enkel Blankenberge neemt niet deel. Naast de investering van de provincie, dragen de gemeenten bij om het totaalbudget op 2,37 miljoen euro te brengen. Niet weinig, nietwaar? Beaufort vindt plaats binnen een ruimere context van Art@Coast. In deze brede campagne zullen tal van artistieke initiatieven aan de kust samen gepromoot worden. De doelstelling is om de kust als een eigentijdse cultuur-toeristische bestemming in de kijker te plaatsen bij een breed publiek.
De curator Heidi Ballet werd aangesteld als curator. Ballet werkt als onafhankelijk curator vanuit Brussel en Berlijn. Ze cureerde al projecten in Parijs, Bordeaux, Vilnius, Berlijn en China. Ballet beschouwt Beaufort als een uitdaging die ze met enthousiasme op zich neemt: "Ons denken over zeeën en oceanen is historisch gegroeid als een soort ongedefinieerd niemandsland. Ik vind het interessant om hier anders naar te kijken. De zee is immers een fascinerend territorium dat ons met de rest van de wereld verbindt. Het erkennen van deze verbondenheid maakt onze kuststreek tot een kruispunt".
Zij duidde eerst negen kunstwerken aan, die de gemeenten konden verwerven en vulde de lijst later aan met nogmaals 9 werken.
De kunstenaars Ballet koos achttien artiesten, waaronder Katja Novitskova uit Estland, die recent nog op de biënnale van Venetië stond, maar ook heel wat Belgen: het Brusselse collectief Rotor, Guillaume Bijl, Stief DeSmet en de twee West-Vlamingen Frederik Van Simaey en Edith Dekyndt.
Middelkerke: Kunstwerk 1 Tijdens de triënnale is een kunstwerk van de Deense kunstenaar Simon Dybbroe Moller te zien in Middelkerke. De kunstenaar is dan wel een Deen, hij werkt en leeft in Frankfurt en stelde al werken tentoon in heel wat wereldsteden als New York, Kopenhagen en Berlijn en wordt aanzien als heel veelzijdig. Hij sleepte ook al enkele ‘awards’ in de wacht.
Het nieuwste kunstwerk dat straks het Middelkerkse Beeldenpark zal uitbreiden is ‘The Navigator Monument’, een verzonken roer van een boot. De gemeente besloot immers al om het werk aan te kopen. Het is gebaseerd op het logo van Netscape Navigator, de voormalige zoekmachine die eind jaren negentig zijn leidende positie op het internet verloor aan ‘Microsoft Explorer’. Het beeldhouwwerk werd tegen de achtergrond van de Noordzee geplaatst, op het strand nabij de surfclub ‘De Kwinte’. Het heeft als afmetingen 500 x 1000 x 60 cm en is uit brons. Ziehier welke verklaring men aan het werk geeft:
‘De fysieke kabels van het internet liggen net onder het wateroppervlak. Webbrowsers zijn verankerd in de mythologieën van de vroege globalisering. De geschiedenis van het internet wordt voorafgegaan door die van bibliotheken, de industriële revolutie en het progressieve sociaal idealisme. Heel toepasselijk dus dat Westende, een badplaats gebouwd door de familie van Paul Otlet, een internet visionair, dit monument voor een vroegere internettoepassing huisvest.’
Je moet het maar kunnen uitleggen. Nu moet de bezoeker dat enkel nog begrijpen. Laagdrempelig toch? Of niet?
Hieronder zien jullie links het logo van Netscape, in het midden een beeld van het half-begraven roer en rechts de achterzijde die er minder fraai uitziet.
Mijn beoordeling: ik vind het onbeschaamd om zoveel geld uit te geven voor een kunstwerk dat zelfs niet getuigt van de minste originaliteit. Het wekt wel indruk door zijn grootte, met de zee als achtergrond. Gewoon gekopieerd van een logo! Een model op computer en een afwerking door een gespecialiseerde productiefirma! Met zoiets zijn ze er echt prima in geslaagd om de laagdrempeligheid te onderstrepen, behalve dan op het gebied van de kostprijs: 75.000 euro voor de aankoop, de provincie West-Vlaanderen past hetzelfde bedrag bij. Daarnaast tellen de gemeenten 10.000 euro neer voor de onkosten. Of moet onze gemeente maar de helft van het kunstwerk betalen, omdat het een ‘verzonken’ roer is, dat half onder het zand zit?
Middelkerke: Kunstwerk 2 Zoals hierboven reeds gezegd koos de curator eerst negen werken die door de gemeenten konden verworven worden. Maar er werden ook nog negen werken aangeduid die maar tijdelijk in de gemeenten blijven. Dat tweede werk voor Middelkerke is “Holy Land’ van Kader Attia, 2006, een Frans-Algerijnse kunstenaar. Het staat in Middelkerke tegenover Zeedijk huisnummer 23.
De tekst van de organisatie luidt als volgt:
In de afgelopen decennia werd Europa vaak als een Heilig Land gezien door Afrikanen die met oorlog en armoede werden geconfronteerd. Van degenen die de tocht maakten, stierven velen een tragische dood voor ze ooit de kust bereikten. Naar schatting lieten de voorbije twintig jaar 20.000 vluchtelingen het leven op zee. ‘We zijn ons niet altijd bewust van deze tragedie, waarbij ettelijke lichamen naar de zeebodem verdwijnen en sterven in alle anonimiteit, ver weg van vaderland en beloofde land.’
Meer dan 30.000 Noord-Afrikaanse koloniale soldaten stierven in Europa tijdens Wereldoorlog I, terwijl ze de Fransen tegen de Duitse invasie trachtten te beschermen. Hun nakomelingen hebben echter nooit rechten verworven om naar Europa te migreren, waardoor het idee van Europa als Beloofde Land overeind bleef.
De installatie met 40 spiegels met variabele afmetingen moet een tijdelijk monument zijn dat een respectvolle begrafenis biedt aan zowel de verdronken vluchtelingen als de koloniale soldaten. De spiegels hebben de vorm van een islamitisch graf of een gotisch venster, gericht naar de zee. Vanuit het oogpunt van de zee zien de spiegels er glanzend en mooi uit, maar van dichterbij wordt duidelijk dat ze alleen maar de werkelijkheid weerspiegelen. De installatie belichaamt de kloof tussen fantasie en werkelijkheid voor de migrant, terwijl de bezoeker die zichzelf in de spiegel ziet slechts tijdelijk in het verhaal wordt opgenomen en er elk moment weer kan uitstappen.”
Mijn ‘statements’ Vooraleer dit kunstwerk te beoordelen, ziehier enkele persoonlijke statements, om alle misverstanden te vermijden.
- Ik ben de Afrikaanse soldaten die voor het Franse Leger tegen de Duitsers vochten, onder andere in de duinen van Lombardsijde, in onmenselijke omstandigheden, enorm dankbaar voor hun bijdrage in de strijd voor onze vrede.
- Ik betreur dat in Afrikaanse landen nog zoveel armoede en ziekte heerst en dat diegene die daaraan iets willen doen, daarbij onvoldoende geholpen worden
- Ik betreur de duizenden slachtoffers, die vaak in gammele boten, tegen het betalen van hoge vergoedingen aan mensensmokkelaars, de overtocht naar Europa willen maken en hun einddoel niet bereiken
- Ik ben bereid een bijdrage te betalen aan een fonds met eerbiedwaardige, sociale, menselijke doelstellingen om de levensomstandigheden van die sukkelaars in hun geboortelanden te verbeteren.
Ik wil echter ook stellen dat het niet gepast is, dat een dergelijk politiek geladen onderwerp, gebruikt wordt voor een kunsttentoonstelling.
- Alle Europese landen zijn het nu stilaan aan het eens worden dat, naast gezinsherenigingen, enkel nog een beperkte hoeveelheid vluchtelingen (medisch hulpbehoevenden, levend in oorlogsgebied) kan toegelaten worden
- Betreuren dat afstammelingen van die Afrikaanse soldaten die hier in de eerste wereldoorlog vochten, het recht niet konden verwerven om naar Europa te integreren, is toch absurd.
Die soldaten waren Senegalezen, Tunesiërs, Algerijnen en … Marokkanen. Als je dan weet dat er op 1 januari 2015 in België 468.687 inwoners waren met een Marokkaanse migratieachtergrond, 51.449 met een Algerijnse, 39.617 met een Tunesische en 5.456 met een Senegalese!
- In West-Vlaanderen vindt men steeds meer islamitische kerkhoven: In Brugge (Blauwe Toren’ 39), Oostende (Stuiverstraat 45), Kortrijk (Marke 80) , Roeselare (Beveren 8-10)
Moslims worden begraven op de rechterzij, met het hoofd naar Mekka gericht. Het grafveld moet worden afgescheiden van de rest van de begraafplaats en moslims mogen niet begraven worden in dezelfde grond als ‘ongelovigen’. Ook moet er een wasgelegenheid en een islamitische gebedsruimte voorhanden zijn. Bovendien mogen moslims in principe nooit opgegraven worden. In tegenstelling tot niet-moslims worden moslims allemaal begraven in een lijkwade. Iedereen heeft hetzelfde graf, dus geen diversiteit in kledij, ligplaats of gradatie.
- Heeft men ingezien dat een kerkhof niet thuishoort in het drukbezocht gedeelte van het strand?
Het werd immers verwezen naar een afgelegen plek naar Raversijde toe, ter hoogte van de splitsing van de Zeedijk in Cyriel de Grootelaan en Zeedijk - Joseph Casselaan
5. Wil men hiermee onderlijnen hoe onrechtvaardig migranten bij ons ontvangen en behandeld worden? Dan is ‘Holy Land’ geen neutraal kunstwerk. Dat hoeft ook niet, maar het had dan ook nooit een plaats mogen krijgen op een officiële kunsttentoonstelling.
Het voordeel van dit tweede kunstwerk is, dat het wel origineel is, alhoewel het al sinds 2006 overal opduikt, met een andere achtergrond (bomen, bijvoorbeeld) en met een andere tekst! Voorbeelden? http://kaderattia.de/holy-land/ http://adambeeldenva1900.blogspot.be/2013/06/artzuid-2013-kader-attia-holy-land.html
Besluit Natuurlijk weet ik dat mijn kritisch oordeel niet in dank zal aanvaard worden. Na al die vergaderingen en de lovende woorden van onze bestuurders! Een politiek mandataris hoeft niet noodzakelijk een kunstkenner te zijn maar hij/zij mag de inwoners niet voor id.... houden. Hij/Zij moet zich durven verzetten tegen een absurde keuze van kunstwerken, die enorm duur zijn, maar die hem/haar wordt opgedrongen om toch maar een beeldenpark te kunnen aanvullen. Hij/Zij moet niet beschaamd zijn om een paar echte kunstkenners te raadplegen en deze laatste moeten eerlijk voor hun mening durven/mogen uitkomen, eventueel tegen de wil ingaan van een curator.
Te duur is te duur, lelijk is niet mooi!
Bronnen https://www.beaufort2018.be/nl/bekendmaking-werken-gemeente https://www.dekust.be/nl/nieuws/beaufort-2018-maakt-deelnemende-kunstenaars-bekend http://kw.knack.be/west-vlaanderen/nieuws/cultuur-en-media/beaufort-keert-terug-in-2018-en-strikt-al-meteen-een-ervaren-curator/article-normal-251941.html https://www.middelkerke.be/nl/beaufort-2018 http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/grafiek/infografiek/1.3043585 http://c7.alamy.com/comp/BJW2WY/zeus-latin-jupiter-greek-divine-king-leader-of-gods-god-of-sky-and-BJW2WY.jpg https://www.beaufort2018.be/nl/ontdek/HolyLand
|