Hoeveel leerlingen tellen onze scholen?
Hierna vinden jullie voor 2009-2010 het aantal leerlingen in het lager onderwijs in Middelkerke volgens onderwijssoort, geslacht, soort inrichtende macht en geboortejaar

Een gelijkaardige tabel voor het schooljaar 2010-2011 geeft het aantal leerlingen in het kleuteronderwijs in Middelkerke, volgens onderwijssoort, geslacht, soort inrichtende macht en geboortejaar

Het gemiddeld aantal leerlingen per klas in de kleuterscholen in geheel Vlaanderen zou 21 bedragen, gebaseerd op de leerlingenaantallen, zoals geteld op 1 februari 2011, en op de 'omkadering', zeg maar het aantal beschikbare lestijden en leerkrachten. Voor de lagere scholen zou dat 19 zijn.
Hieronder vinden jullie een tabel met de verdeling van de leerlingen over de verschillende scholen, afhangend van dezelfde hoofdzetel.

Waarom toch verschillende onderwijsnetten in één en dezelfde deelgemeente?
Voor alle onderwijsnetten samen lopen dus 1.180 kinderen (719 lagere en 461 kleuters) school in de basisscholen van Middelkerke.
Het vrij onderwijs neemt daarvan 57,4 % voor haar rekening tegenover 42,6 % voor het gemeentelijk onderwijs.
Dat doet bij mij (en bij jullie misschien ook?) de vraag rijzen waarom er in de 21ste eeuw nog steeds verschillende onderwijsnetten per deelgemeente bestaan. Natuurlijk hoor ik al de proteststemmen die zweren bij ‘vrijheid van godsdienst’, maar is dat nog wel van deze tijd?
Volgens uitgevoerde enquêtes zouden schooldirecties, leerkrachten en ouders het er over eens zijn dat nog maar zelden een school gekozen wordt om louter ideologische redenen. Alleen de sfeer en de kwaliteit van het onderwijs zouden nog van tel zijn.
De samensmelting van alle basisscholen zou enorm kostenbesparend zijn en veel functioneler.
Dat betekent niet direct minder gebouwen en minder personeel. De meeste gebouwen zijn niet geschikt om een dubbel aantal leerlingen op te vangen. Er zouden dus nieuwe constructies nodig zijn, maar die zouden wel moderner zijn en meer en betere mogelijkheden bieden.
En het personeel? De vrees voor ontslagen, vaak een gevolg van fusies, hoeft er niet te bestaan.
Zoals we in de bovenstaande tabellen kunnen zien, is het niet zo dat de klassen fel onderbemand zijn. Ze zouden dus allemaal kunnen behouden worden. Zelfs als dat niet het geval zou zijn, dan kunnen de overtallige personeelsleden zeker ingezet worden om de kwaliteit van het onderwijs en van de begeleiding/opvoeding (nog) te verbeteren.
De samensmelting van basisscholen hoeft ook niet holderdebolder te gebeuren.
In een eerste fase zou er een nauwere samenwerking kunnen komen om daarna in een volgende fase tot algemene fusie over te gaan.
Samenwerking en samensmelting kunnen de verdraagzaamheid en het respect voor elkaar alleen maar verhogen.
Eén Vlaamse gemeente, Glabbeek, heeft nu reeds een gemeentelijke basisschool die ontstaan is uit een fusie van scholen uit de drie onderwijsnetten, wat een unicum is in Vlaanderen.

Er zijn nog heel wat domeinen die rationeler zouden kunnen uitgewerkt worden bij een samensmelting. en dus kostenbesparend zouden zijn. Ik denk hier aan transport tussen huis en school, maaltijden, uitstappen, buitenschoolse opvang, veiligheid aan de schoolpoort, infrastructuur voor de kleintjes (zandbak, schommels, Enz …).
Er zullen nog wel meer samenwerkingsmogelijkheden zijn.

De vrije scholen in Middelkerke maken deel uit van de scholengemeenschap ‘De Zeemeeuw’ in Oostende. Samen met 7 Oostendse scholen werken ze vooral samen rond personeelsbeleid, schooladministratie en leerlingenzorg.
De gemeentescholen van Middelkerke maken deel uit van de scholengemeenschap “Strand & Polder” samen met de gemeentelijke basisscholen van Koksijde, Oostduinkerke, Nieuwpoort, Veurne, Alveringem, Diksmuide, De Panne, Lo-Reninge en Snaaskerke-Gistel.
Ook hier moet het overleg tussen de directieleden leiden tot een betere coördinatie op pedagogisch en administratief vlak.
Mooie initiatieven, maar zou één scholengemeenschap niet nog doeltreffender zijn?

Hoeveel kost het Vlaams onderwijs? En in Middelkerke?
Van elke 100 euro die de Vlaamse overheid uitgeeft, spendeert ze 40 euro aan het Vlaams onderwijs.

Valt het loon van de leraren ten laste van de gemeente?
Neen! De Vlaamse overheid stort het loon van de leraren uit het basis en secundair onderwijs rechtstreeks op hun rekening. Een school kan bijkomend wel bijvoorbeeld een klusjesman aanwerven maar die betaalt ze dan van de werkingsmiddelen.

Werkingsmiddelen
Elke school in Vlaanderen krijgt een basisbedrag per leerling.
Waar in 2011 per leerling 692 euro werd uitgekeerd, is dat in 2012 opgetrokken naar 700 euro.
Dat noemt men ‘werkingsmiddelen’. Dat basisbedrag is afhankelijk van het niveau en de onderwijsvorm. In 2011 zou een leerling in het basisonderwijs 4.644,94 euro gekost hebben.
Een school besteedt het geld zoals ze zelf wil. Het dient om bijvoorbeeld, verwarming, water, elektriciteit, onderhoud aan de gebouwen, een vorming voor leraren, een nieuwe rekenmethode, antipest- campagne, fotokopieën, … te betalen.
Elke basisschool betaalt er ook het materiaal van dat ze verplicht moet aanbieden aan elke leerling (een passer, schrijfgerief, de atlas…). Ook kosten voor sport, cultuur, uitstappen die ze omwille van de maximumfactuur niet meer mag doorrekenen aan de ouders, betaalt ze hiervan.
Voor extra diensten die de school niet verplicht aanbiedt, zoals opvang, maaltijden en drankjes mag de school nog altijd geld vragen, maar de prijzen moeten redelijk blijven.
In de eerste begrotingscontrole van het budget 2012 besliste de Vlaamse Regering om alle werkingsmiddelen in de verschillende beleidsdomeinen niet te indexeren. Er werd een uitzondering gemaakt voor onderwijs: 60 % van de werkingsmiddelen van de scholen werd wel geïndexeerd.

Werkingsmiddelen zijn de belangrijkste maar vaak niet de enige bron van inkomsten voor een school. Sommige scholen krijgen extra’s van hun gemeente, hun schoolbestuur, de ouderraad, private sponsors voor het organiseren van allerlei activiteiten.
Ik zie bijvoorbeeld in de verslagen van de gemeenteraden dat onder andere volgende aankopen ten voordele van de gemeentescholen bekostigd werden: meubilair, vaatwasmachine, koelkast, zonneweringen, papiersnijmachine, …. De gemeente komt ook tussen in de kosten voor schoolvervoer (voor alle kinderen in Groot-Middelkerke die een jaarabonnement bij De Lijn hebben; ook voor het secundair onderwijs).
Sommige scholen moeten meer inspanningen doen en krijgen daarom meer geld:
een gemeenteschool of een school van het gemeenschapsonderwijs is wettelijk verplicht om verschillende levensbeschouwelijke vakken (bv. zedenleer of godsdienst) aan te bieden. Ze krijgt daar extra geld voor.
In sommige scholen zitten leerlingen die thuis geen Nederlands praten, een schooltoelage krijgen, uit een kansarme buurt komen of waarvan de moeder een lage opleiding heeft. Die leerlingen worden begeleid met extra geld.

De schooldirecteur krijgt dat geld niet rechtstreeks in de hand. Volgens de wet moet de Vlaamse overheid de werkingsmiddelen uitbetalen aan het schoolbestuur. Voor een gemeenteschool is dat de gemeente.

Bronnen
http://www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken/rapporten%20op%20gemeenteniveau%20-%20hoofdzetel.htm
http://www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken/2010-2011/rapporten/gemeenterapporten/Kleuter_Inschrijvingen_Geografie_HZ_Geboortejaar_SoortIM_Soortonderwijs_10.pdf
http://www.middelkerke.be/LerenEnOnderwijs.aspx
http://www.klasse.be/archief/vlaamse-onderwijsgegevens-openbaar/