|
Gevolg gevend aan de suggestie van een lezer, heb ik mij eens verdiept in de werking van de MUG, de medische hulpdienst die mensenlevens redt en die wij daarom een grote waardering moeten toedragen.
Om jullie nauwkeurige informatie daarover te kunnen verschaffen, nam ik eerst contact op met Dr Mario Schurgers, hoofdarts van het AZ Damiaan in Oostende. Daarna stelde ik ook nog enkele vragen aan de Federale Gezondheidsinspectie van West- en Oost-Vlaanderen. Ze werden beantwoord door Dr Zeger Vermeulen, inspecteur en door de heer Filip Lingier, Adjunct Federaal Gezondheidsinspecteur van West-Vlaanderen en Secretaris van de Commissie voor Dringende Geneeskundige Hulpverlening West-Vlaanderen.
Ik bedank de drie heren voor hun bereidwillige en uiteraard deskundige bijdrage aan mijn artikel.
Organisatie van de medische hulpdiensten
De ambulance, de MUG, de PIT
zijn medische hulpdiensten die op een eigen wijze functioneren en elkaar aanvullen. De coördinatie is in handen van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, die de samenwerking tussen de verschillende diensten bepaalt. De medische hulpdiensten werken vaak samen met andere.
Wat is de MUG?
De MUG(Mobiele Urgentie Groep) is een snel interventievoertuig met aan boord een verpleegkundige met de BBT (Bijzondere Beroeps-Titel) Intensieve zorgen en Spoedgevallenzorg en een urgentiearts gespecialiseerd in de aanpak van vitale urgenties.
Soms, in functie van de/het soort interventie, bestaat het MUG-team uit 3 personen. De derde persoon kan een vroedvrouw zijn of een ambulancier die het voertuig bestuurt en assisteert tijdens de interventie. Deze heeft dezelfde basisopleiding genoten als de ambulanciers van een reguliere 112-ziekenwagen. Vaak wordt deze opleiding dan op de spoedafdeling van het ziekenhuis zelf, verder uitgebreid.
De MUG verplaatst zich met medische interventievoertuigen die reanimatiemateriaal aan boord hebben: intubatiemateriaal, een beademingsapparaat, een hartmonitor, een toestel voor elektrocardiografie, een hartdefibrillator
Het voertuig van de MUG is prioritair. Het heeft een gele kleur met rode strepen en is uitgerust met een sirene.
 
Volgens de Vlaamse Vereniging Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg (VVVS) waren er in 2008 61 erkende MUGs in Vlaanderen (gemiddeld 12 per provincie).
Om erkend te worden, moet de MUG - functie het bewijs leveren van de permanente bijscholing van zijn medisch en verpleegkundig personeel. Ze moet actief deelnemen aan de opleiding van de hulpverleners - ambulanciers.
Elke MUG wordt beheerd door een ziekenhuis of een vereniging van ziekenhuizen en is verbonden met de spoedgevallendienst van een ziekenhuis. De MUG - functie verzekert 24 uur op 24 uur een eigen medische permanentie.
Voor Oostende wordt deze alternatief, per week, verzekerd door het A.Z. Damiaan en het A.Z. ziekenhuis Sint-Jan Brugge campus H.Serruys in Oostende. Als de noodzaak zich voordoet, kunnen beide MUGs ook samen ingezet worden.
Ook in de Sint-Augustinuskliniek in Veurne kan gerekend worden op een dergelijke permanentie.
Omdat sommige gebieden afgelegen zijn en sommige wegen helemaal vol zitten, worden sinds 1986 ook twee helikopters ingezet in België, één in Vlaanderen, met standplaats aan het AZ Sint-Jan in Brugge, en één in Wallonië. De heliploeg biedt vooral hulp in de strook van het strand en bij zeer zware incidenten. In minder dan 4 minuten kan de helikopter opstijgen van zijn basis. De gemiddelde snelheid via de lucht bedraagt 3 km/min en er wordt 1 minuut gerekend om te landen.
Ze hebben dezelfde bevoegdheden en dezelfde uitrusting als de MUG auto 's en nemen bovendien het vervoer van een patiënt voor hun rekening en ook in dringende gevallen het vervoer van het ene hospitaal naar het andere.
De MUG-helikopter kan één patiënt vervoeren, zowel in liggende als in halfzittende houding.
Hoe wordt de MUG gefinancierd?
Sponsors
De MUG voertuigen teams worden gefinancierd door het ziekenhuis waaraan ze verbonden zijn.
De West-Vlaamse MUG - helikopter krijgt financiële steun van het metaalbedrijf Case New Holland uit Zedelgem. CNH is de nieuwe hoofdsponsor die er samen met enkele kleinere sponsors voor zorgt dat de MUG - Heli dagelijks de lucht in kan. Ondanks het levensbelang en de meer dan dertienduizend interventies is de financiering van de MUG - Heli altijd een moeilijke zaak geweest. De jaarlijkse niet-medische kosten worden geraamd op 500.000 euro. De medische neemt het AZ Sint-Jan in Brugge voor zijn rekening.
De verdere financiering gebeurt door een belangrijke bijdrage van de provincie West-Vlaanderen. De meeste gemeentebesturen uit West-Vlaanderen en een 10-tal Oost-Vlaamse gemeenten leveren een jaarlijkse toelage in verhouding tot hun aantal inwoners. De toelage per inwoner bedraagt gemiddeld 15 eurocent met uitersten tussen 2 en 25 Eurocent per inwoner.
De West-Vlaamse MUG - heli was één van de eerste in Europa. Het is de enige in Vlaanderen.
Welke is de opdracht van de MUG?
De opdracht van de MUG is de vitale functies van de patiënt te stabiliseren alvorens deze naar het ziekenhuis vervoerd wordt. Deze snelle interventiedienst wordt dus niet automatisch ingeschakeld bij een noodsituatie. Hij wordt alleen opgeroepen bij levensgevaarlijke situaties, zoals:
-
een verdrinkingsongeval
-
ademhalingsnood
-
ernstige brandwonden
-
vergiftiging met chemicaliën of radioactieve stoffen
-
een val van een hoogte van verschillende meters
-
shock of coma
-
een ernstig verkeersongeval
-
wonden van de nek, borstkas of buik veroorzaakt door een vuur- of steekwapen
De MUG kan door een ambulancebemanning in bijstand gevraagd worden mocht de toestand van de patiënt verslechteren.
De MUG - bijstand is aangewezen bij het in het gedrang komen tot het afwezig zijn van één (of meer) van de vitale parameters Bewustzijn, Ademhaling, Circulatie.
Gaat het om een ernstige situatie, dan rijdt de urgentiearts mee met de ambulance en verzorgt hij de patiënt tot aan het ziekenhuis.
Hij adviseert de medewerker van de 100/112-centrale ook bij de keuze van het ziekenhuis van bestemming naargelang de pathologie van de patiënt.
Hoe kan men een beroep doen op de MUG?
Wie bij ons gebruik maakt van het gratis telefoonnummer 100/112 om de MUG op te roepen, komt terecht in het eenvormig oproepcentrum HCS 112. De oproeper moet zijn identiteit opgeven, de juiste locatie vermelden, de aard en de omstandigheden van het ongeluk of de ziekte.
De aangestelde die de oproep ontvangt, ondervraagt de oproeper en evalueert de situatie op basis van zijn professionele ervaring en aan de hand van de voorbeelden in de Belgische Handleiding voor de Medische Regulatie. Vervolgens beslist de aangestelde welke middelen zullen ingezet worden.
Is de medewerker van de 100/112 centrale van mening dat een onmiddellijke medische tussenkomst vereist is, aan de hand van bovenstaande criteria, dan roept hij het snelste adequate middel op: heli, MUG of ambulance. Met andere woorden, het zal het middel zijn dat het snelst ter plaatse kan zijn. Het is dus niet zo dat voor elke MUG een eigen interventiegebied vastligt.
De plaats waar de ambulance of MUG zich op het ogenblik van de oproep bevindt, zal bepalend zijn.
De eenvormige oproepcentra vallen sinds dit jaar onder de bevoegdheid van het ministerie van Binnenlandse zaken, dat samenwerkt met de FOD Volksgezondheid. Voor ons bevindt zich dat in de Zandstraat in Brugge. Vroeger was dat in de brandweerkazerne van Brugge.
Het spreekt vanzelf dat de 100-centrale niet mag belast worden met nutteloze oproepen. De computers van de 100-centrale registreren elke oproep waardoor de oproeper steeds geïdentificeerd en gelokaliseerd kan worden. Kwaadwillige oproepen zijn dan ook wettelijk strafbaar.
Hoe wordt de beslissing aan de betrokken hulpdienst meegedeeld?
De centrale maakt sedert april van dit jaar gebruik van het radiocommunicatiesysteem A.S.T.R.I.D, All-round Semi-cellular Trunking Radio communication system with Integrated Dispatching.
Dat is een nationaal digitaal netwerk dat reeds geruime tijd door de politie gebruikt wordt, maar nu ook door de brandweer, de medische hulpdiensten en andere organisaties die een rol spelen in de openbare veiligheid.
Elf provinciale computerondersteunde meldkamers, die in contact staan met elkaar voor incidenten of gebeurtenissen die de provinciegrenzen overschrijden, worden door ASTRID ter beschikking gesteld van de hulp- en veiligheidsdiensten.
In elke meldkamer vinden we een aantal werkstations. Die zijn aangesloten op:
-
het radiocommunicatiesysteem,
-
een lokaal computernetwerk met databases die alle operationele informatie bevatten,
-
de telefooncentrale voor het aannemen van de noodoproepen.
Op die manier beschikt de dispatcher over een volledig geïntegreerd hulpmiddel waarmee hij oproepen kan aannemen, doorsturen en de gebeurtenissen kan opvolgen. Daarnaast kan hij ondersteuning bieden aan de ploegen op het terrein: de positie bepalen van incidenten, een route uitstippelen, aanvullende informatie bezorgen, versterking oproepen, enzovoort. De ploegen op het terrein kunnen op hun beurt de databanken van de meldkamers van op afstand raadplegen, bijvoorbeeld vanuit hun interventievoertuig.
Het systeem schijnt echter nogal wat hiaten te vertonen, zo werd ons op 29 augustus 2013 door alle media geleerd. Er zouden vooral problemen zijn met de kaarten: ontbrekende locaties en niet-aangepaste routes.
Sommige berekeningen zouden niet kloppen omdat onvoldoende rekening gehouden wordt met het feit dat het MUG voertuig als prioritair voertuig sneller mag/kan rijden.
Waarschijnlijk wordt er wel hard gewerkt om daaraan te verhelpen en dat is dan ook dringend aangewezen om pijnlijke voorvallen te vermijden.
Hoeveel bedragen de MUG - kosten voor de patiënt?
Voor het uitsturen van de MUG op zich mogen aan de patiënt geen kilometervergoeding of andere kosten worden aangerekend. De prestaties van de urgentiearts zullen op de ziekenhuisfactuur wel te vinden zijn.
Voor medische assistentie door een spoedarts in het kader van een MUG - interventie bedraagt het honorarium 52,87 euro. Dit bedrag wordt volledig vergoed door de ziekteverzekering. Ook andere technische prestaties kunnen worden aangerekend. Sommige zijn volledig ten laste van het ziekenfonds, voor andere geldt een klein persoonlijk aandeel.
Gemiddelde interventietijd
Hierna volgen de afstanden van de ziekenhuizen uit onze regio naar de dorpskernen van Westende en Lombardsijde, volgens de normale routes. De starttijd van de MUG-auto bedraagt ongeveer 2 minuten, de gemiddelde snelheid wordt geschat op 1 km/min.
|
|
Westende
-dorp
|
Lombardsijde
-dorp
|
|
S. Augustinus, Ieperse steenweg 100 8630 Veurne
|
17,3 km
|
15,8 km
|
|
Damiaan, Gouwelozestraat 100 8400 Oostende
|
14,6 km
|
16,2 km
|
|
Serruys, Kaïrostraat 84 8400 Oostende
|
13,2 km
|
14,8 km
|
De gemiddelde interventietijd voor onze regio zou dus 15 tot 20 minuten bedragen, als met de normale interventiesnelheid kan gereden worden.
Verwart de MUG niet met de ambulancediensten.
Ambulancediensten kunnen verzekerd worden door een privéonderneming erkend door de FOD Volksgezondheid, door de brandweer, door een ziekenhuis (PIT) of door het Rode Kruis.
De MUG is niet belast met het vervoer van zieken.
Een ambulance vervoert een patiënt altijd naar de snelst bereikbare spoeddienst van een ziekenhuis, behalve als:
-
het ziekenhuis het slachtoffer na de eerste hulp niet voldoende verzorging kan bieden
-
het slachtoffer bekend is bij en behandeld wordt door een ander erkend ziekenhuis dat in maximaal tien minuten bereikbaar is
Voor dringend medisch vervoer per ziekenwagen (uitsluitend via de dienst 100/112) betaalt de ziekteverzekering 50% terug van de wettelijke tarieven van het dringend ziekenvervoer. Deze bedragen:
60,50 voor de eerste 10 kilometer of minder
6,04 per kilometer, vanaf de 11de kilometer
4,62per kilometer, vanaf de 21ste kilometer
Een rit van 15 km kost dus 90,70 euro (60,50 euro + 5x6,04 euro)
Elektroden voor externe defibrillator kosten 57,42 euro per paar.
Wordt er een helikopter ingezet vanuit de dienst 112, dan zijn de tarieven van het dringend ziekenvervoer van toepassing.
Een Paramedisch Interventieteam (PIT) is een hulpteam dat het midden houdt tussen een ambulance en een MUG. Een PIT is een ambulance die tot een ziekenhuis behoort. De PIT wordt bemand door een ambulancier en een verpleegkundige met BBT (Bijzondere Beroeps-Titel). Zij worden indien nodig ondersteund door een urgentiearts, met wie zij via een beveiligde radioverbinding in contact staan. Deze 'gemengde' teams verminderen de werklast van de MUG's, die nog te vaak worden ingeroepen uit voorzorg. Dankzij de PIT's kunnen de MUG's zich helemaal concentreren op levensgevaarlijke situaties.
Besluit
Hopelijk levert mijn artikel een bijdrage tot een betere kennis van het optreden van de dringende medische interventieploegen in onze regio. Bij het verzamelen van de gegevens heb ik zelf ook heel wat bijgeleerd.
Uiteraard hoop ik en wens ik dat jullie er nooit een beroep op moeten doen, maar ze staan altijd voor jullie en voor jullie families klaar.
Bron
http://www.belgium.be/nl/gezondheid/gezondheidszorg/spoedgevallen/spoeddiensten/
http://health.belgium.be/eportal/Healthcare/CrisisManagement/Participants/Actors/index.htm#.UcCGg-dM_Ck
http://health.belgium.be/eportal/Healthcare/CrisisManagement/Participants/VadeMecum/SMUR/index.htm#.UcCGVOdM_Ck
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=1U29MI1B
http://www.securitecivile.be/LinkClick.aspx?fileticket=ptmy0Vpk34c%3D&tabid=258&language=nl-BE
http://www.vvvs.be/images/uploads/spoedgevallen/Vgl_Spgdn_Vl_08_full_tekst__4_.pdf
http://www.imdh.eu/content/mug/hoofdstuk1
http://www.imdh.eu/content/mug/hoofdstuk5
http://www.astrid.be/templates/content.aspx?id=3740
|
