Wat gebeurt er als mijn persoonlijke financiële toestand er slecht voor staat?
Als de (normale) gewone burger het financieel wat moeilijk krijgt, wegens de verslechterde economische toestand of wegens ziekte, of werkloosheid van één of van beide partners of door een echtscheiding, dan beslist of overweegt hij/zij al vlug (willens nillens) om de buikriem wat strakker aan te spannen.
Jonge gezinnen die eraan dachten een huis te kopen, moeten hun plannen nog wat uitstellen. Oudere gezinnen die dachten eindelijk de noodzakelijke renovaties aan hun woning uit te voeren, overwegen om daar nog wat mee te wachten.
Dat moet ook want de banken zijn geen liefdadige instellingen. Ze wensen namelijk op tijd terugbetaald te worden.
Energiekosten lopen hoog op en daar kan heel wat op bespaard worden, door voor de goedkoopste maatschappij te kiezen of door het hier en daar met een graad minder te doen en door waterkranen enkel nog te laten lopen als het echt moet.
De verzekeringsmaatschappijen worden vergeleken en als de dekking toch dezelfde is, kunnen we dan niet beter van maatschappij veranderen?
We kennen allemaal de rages in het telefoongebruik. Heb ik echt wel een ‘smartphone’ (met diverse, uitgebreide functies) nodig? Of kan een cameratelefoon (met zeer goede camera) of een muziektelefoon (met standaard extra's voor muziekliefhebbers) al volstaan? Misschien beantwoordt de ‘ladyphone’ (speciaal voor vrouwen) of de prepaid telefoon (voor wie weinig belt) ook wel aan jullie behoefte?
Nieuw kostuum nodig? Of een nieuw kleedje? Misschien kunnen de ‘oude’ ook nog wat langer dienst doen? Een handige naaister kan misschien wonderen doen?
Moet dat klein stukje naar de winkel absoluut met de auto? Misschien kan het ook met de fiets of te voet? En het is nog gezonder ook!
Hebben papa, mama en de kinderen echt wekelijks hun eigen tijdschrift nodig?
We worden dagelijks overstelpt met aanbiedingen via internet of via in onze bus gedropte folders. Misschien moeten we daar wat meer aandacht aan besteden?
De jaarlijkse vakantie kan misschien even succesvol zijn door te kiezen voor een dichterbij gelegen bestemming of in een hotel met een sterretje minder?
Mijn lijst kan zeker nog wat aangevuld worden … Elk gezin maakt natuurlijk eigen keuzes!
Wie niettegenstaande alle genomen maatregelen toch in financiële problemen komt, wendt zich best tot het OCMW van zijn gemeente, die hem/haar zal helpen bij eventuele budgetbegeleiding, schuldbemiddeling, collectieve schuldenregeling, minnelijke schikking, inroepen van juridische bijstand, enz…
De particulier die al dan niet door eigen schuld opgescheept zit met een schuldenberg, waar hij/ zij niet zo gemakkelijk overheen kan kijken, komt vaak in een depressie terecht of begeeft zich aan overdadig drankgebruik. Wie wel terugvecht, beleeft alvast niet de mooiste tijd van zijn leven!

Middenstander of KMO in moeilijkheden! Wat nu?
De redenen waarom een middenstander, een baas van een kleine of middelgrote onderneming in moeilijkheden geraakt, zijn wel van een enigszins andere aard. Ik ben niet bevoegd om ze te rangschikken, maar ik denk dat de concurrentie door lage loonlanden en door het (al te vlug) openen van de grenzen van Europa wel de belangrijkste is.
De afzetmarkten zijn gekrompen. Misschien werd er wel te lang gewacht om noodzakelijke vernieuwingen door te voeren. Te hoge loonlasten krijgen gemakkelijk de schuld toegeschoven, te hoge premies voor de bedrijfsleiders soms vergeten. Wie boven zijn stand leeft, wordt daar vaak voor afgestraft.
De baas van een bedrijf dat zijn omzet en dus zijn winsten ziet verminderen, wordt dan wel eens door de raad van bestuur /beheer aan de kant geschoven. Of het bedrijf wordt gesloten, gefusioneerd of afgeslankt. Steeds grotere percentages aan arbeidskrachten worden afgedankt.  Om te investeren in nieuwe producten, machines, enz … is er geld nodig. De banken weten natuurlijk ook welke toekomstmogelijkheden er nog overblijven voor de bedrijven en komen steeds moeilijker over de brug met vers geld.
Als de moeilijkheden zeer hoge proporties aannemen, als er geen overnemer voor het bedrijf kan gevonden worden, en er geen geld meer is om de nog openstaande facturen en de werknemers te betalen, kortom als er geen zicht is op beterschap voor een zaak of voor een bedrijf, dan dreigt het faillissement. Gaat het ‘slechts’ om eenmalige of tijdelijke wanbetalingen, dan kan nog een beroep gedaan worden op de wet ‘continuïteit der ondernemingen’.

Aangezien ik enerzijds niet bevoegd ben om raad te geven aan bedrijfsleiders noch aan zaakvoerders, noch de bedoeling daartoe heb in het kader dan dit artikel, verwijs ik naar http://www.tussenstap.be/veel_gestelde_vragen/tijdelijke_moeilijkheden?cat=2

Het lijdt dus geen twijfel dat de leiders van een bedrijf met een zware schuldenlast, vaak mee aan de basis daarvan liggen waardoor ze zichzelf en hun bedrijf zware kopbrekens of schade berokkenen.

En de gemeenten dan?
Dat is nog een ander paar mouwen.
Hebben jullie ooit al gehoord van het faillissement van een gemeente? Of van een afgezette burgemeester? Of van een ontbonden gemeentebestuur, te wijten aan een hoge schuldenlast?
Veel politici beweren te besturen als een goede huisvader. Dat moet ook, maar doen ze dat ook echt?
Misschien ontbreekt voor vele een zwaard van Damocles boven hun hoofd.
Ze beseffen natuurlijk best dat ze in een luxepositie leven.
Schulden hoeven niet altijd een probleem te zijn. Veel burgers hebben schulden. Zo is een lening voor een huis ook een schuld. Schulden worden pas een probleem wanneer je er niet meer in slaagt je rekeningen te betalen. Dit is dan schuldoverlast.
Hieronder zien jullie hoe hoog de schuldenlast is van onze kustgemeenten. De reddingsboei zijn de belastingen die tweede verblijvers elk jaar moeten betalen, waardoor de eigen burgers voorlopig buiten schot blijven.
Controleert dan niemand hoeveel schulden de gemeenten hebben?
Toch wel, de gemeenten zouden zelfs beter gecontroleerd worden dan de staat.
Ze moeten namelijk een meerjarenbegroting opmaken (op dit moment voor de komende 3 jaar, en dat gaat nog verlengd worden).
Dat betekent dat een gemeente die in haar begroting van 2014 een lening wil opnemen, de terugbetaling van die lening in 2015 en 2016 in de meerjarenbegroting moet opnemen. En die begroting mag niet negatief zijn.
Een lening mag dus, als je kunt aantonen dat je ze kunt terugbetalen.
En tenslotte leeft altijd toch een beetje de gedachte, hoe onfair ook, dat de opvolgers in de volgende legislatuur, maar moeten zien hoe ze die schuldenberg opruimen.

 En, hoe brengt Middelkerke het er van af?

Hieronder zien jullie twee grafieken, links de uitstaande schuld van onze gemeente en rechts de schuld per inwoner.

Hieronder zien jullie een tabel waarin de schuld per inwoner voor 2012 voor de negen kustgemeenten vergeleken wordt: 

Middelkerke staat dus met de vierde grootste schuld per inwoner van de 9 kustgemeenten, na Koksijde, Nieuwpoort en Blankenberge. Elk van ons heeft een gemeentelijke schuld die meer dan dubbel zo hoog is als die van De Haan, Bredene en De Panne.
Sinds de Open VLD het in Middelkerke voor het zeggen heeft, is de openstaande schuld met de helft gestegen van 30.665 in 2000 naar 45.363 euro in 2012.
De schuld per inwoner steeg in dezelfde periode met meer dan ¼ van 1.849 naar 2.385 euro.
Leven die gemeenten boven hun stand? Dat mag men wel zeggen, maar niemand schijnt er wakker van te liggen. We mogen ook niet vergeten dat het afbetalen van schulden een rem is op nieuwe investeringen.
In mijn artikel ‘De burgemeester van Middelkerke heeft een nieuw woord geleerd: “sparen/besparen!” van 11 november 2013 (zie map ‘Burgemeester’) heb ik de intenties weergegeven van de huidige meerderheid. Ik vroeg me al jaren af of ze dan niet inzagen dat ze op een veel te grote voet leefden. Daar zou nu een besparingsplan opgesteld zijn. We zullen nog moeten afwachten wat het resultaat daarvan zal zijn!

Besluit
Men zou nu kunnen besluiten dat een verantwoordelijke van een gemeente die de schuld zo hoog doet oplopen daarvoor eigenlijk zou moeten bestraft worden. Natuurlijk heeft de ene gemeente het financieel moeilijker dan de andere door allerlei redenen. Het gemeentefonds zorgt voor een horizontale herverdeling van de financiële middelen, afhankelijk van de te dragen lasten en het fiscale vermogen. Zodoende houden de verdelingscriteria doorgaans rekening met het aantal inwoners, de verschillen in niveau van de belastbare basis (de inkomsten van de gezinnen en de inkomsten uit vastgoed), de bevolkingsdichtheid, de indicatoren van de centrumfunctie (de omvang van de arbeidsbevolking, het aantal leerlingen in het onderwijs) enz.
Aangezien al die factoren toch min of meer gelijk zijn voor de kustgemeenten, begrijp ik niet waarom de schuld per inwoner zo sterk kan verschillen.

Bronnen
Cijfers 2013: VVSG  /  cijfers 2014: redactie HNB
https://www.belfius.be/common/NL/multimedia/MMDownloadableFile/PublicSocial/Expertise/ThematischeBenadering/MMDF%20Fiche%2031%20De%20gemeenteschuld.pdf
http://www.ldd.be/nl/schuldenberg-gemeenten-groter-dan-die-van-vlaams-gewest-de-morgen-p-6-12-07-2012-3615.htm
http://www.eerstehulpbijschulden.be/schulden-wat-nu/hulp-nodig