Als er in Middelkerke iets geks gebeurt, dan schrijf ik daar natuurlijk over.
Is het dan misschien zo gek een nieuw tennisplein aan te leggen?
Het moest namelijk dienen voor de Rising Stars Tennis Tour tussen 6 en 14 september 2014.
Laat ons dan maar eens onderzoeken wat daar allemaal mee samenhangt om beter te kunnen oordelen.

Algemeen over tennis
De tennissport heeft in de voorbije jaren een enorm hoge vlucht genomen. Vooral in de tijd van Kim Clijsters en Justine Henin, werd elke opslag en elke lob en elke terugslag of misser door een camera geregistreerd en op onze nationale zenders breed uitgesmeerd. Dat heeft er enorm toe bijgedragen dat tennis, vroeger een elitaire sport, nu min of meer een populaire sport geworden is, niettegenstaande het Engels er de voertaal is. Iedereen wil er een steentje toe bijdragen of er een graantje van meepikken. Door de talloze TV – uitzendingen zijn veel sponsors er fel in geïnteresseerd.

De Vlaamse tennisfederatie
Tennis Vlaanderen werd op 30 juni 1979 onder de naam VTV opgericht nadat op 3 februari in datzelfde jaar in de schoot van de Koninklijke Belgische Tennisbond werd beslist om over te gaan tot de oprichting van een Nederlandstalige en een Franstalige vleugel (AFT). Op 29 maart 2014 kreeg VTV haar huidige naam: Tennis Vlaanderen.

Welke tornooien (of toernooien) worden er allemaal gespeeld?
Er is een internationale tornooimolen op gang gekomen die niet meer te stoppen is. Het ligt niet in mijn bedoeling hier alle tornooien op te sommen. Dat zou trouwens onbegonnen werk zijn want er zijn er oneindig veel en er komen er nog steeds bij.
Er zijn vooreerst internationale tornooien. De belangrijkste, die jullie natuurlijk ook wel kennen, zijn de US Open, de Australian Open, Roland Garros en Wimbledon. Deze vier samen worden ‘Grandslam’ genoemd.
De ‘ATP World Tour Finals’ is een tornooi voor mannen aan het eind van het seizoen. Alleen de acht beste tennissers uit het enkelspel en teams uit het dubbelspel van het betreffende seizoen mogen deelnemen. Het tornooi staat dan ook bekend als het officieuze wereldkampioenschap van het tennis.
Qua prestige komen na de Grandslam de ATP World Tour Masters 1000, een serie van negen toernooien die sinds 1990 worden georganiseerd door de ATP. De ‘1000’ slaat op het aantal rankingpunten dat de winnaar verdient. De tornooien worden gespeeld in Indian Wells, Miami, Monte Carlo, Madrid, Rome, Montral/Toronto, Cincinnati, Shangaï en Parijs.
De ATP organiseert jaarlijks ook nog World Tour 250 en World Tour 500 tornooien. Daarnaast worden tornooien van een ‘lager’ niveau ingericht, namelijk ‘Challenger’ en Futures – tornooien (=laagste).

Welk prijzengeld is er aan de verschillende tornooien verbonden?
Het prijzengeld voor hoog gequoteerde internationale tornooien is fabuleus hoog. Roger Federer, de beste speler ooit, heeft in zijn loopbaan reeds meer dan 75 miljoen dollar aan prijzengeld opgestreken. Tel daarbij zijn verdiensten uit reclame, sponsoring en demonstratiewedstrijden en je komt aan ‘aardige’ (lees: ongehoorde) bedragen. Om een idee te geven: de winnaar krijgt tussen minimum 1.650.000 dollar (Roland Garros) en maximum 3.000.000 dollar (US Open). Ook de ‘verliezers’ worden nog ruim vergoed: 1^e ronde (24.000 – 35.754), 2^e ronde (42.000 – 60.420) en zo telkens bijna verdubbeld voor elke ronde verder.
De prijzen voor de ‘Masters’ zijn ook niet te versmaden. Ze bedragen van 1.750.000 dollar voor de winnaar tot 130.000 dollar.
‘Challenger - tornooien’ zijn begiftigd met prijzen tussen 35.000 en 150.000 dollar en ‘gewone’ of ‘Futures’ tornooien met prijzengelden van 10.000 tot 25.000 dollar.
De ‘Rising Stars Tour’ zijn dus met 10.000 $ of 15.000 $ + H (eten en logement door organisatie?) ‘Futures’. (15.000 $ = ca 11.500 euro). Ik weet niet wat die ‘H’ of Hospitality juist inhoudt.
De prijzengelden voor mannen en vrouwen zijn dezelfde. Sommige vrouwen zijn wel aantrekkelijker maar hun tennisspel is dat toch minder. Ze moeten meestal ook minder sets spelen. De discussie daarover is nu wel afgerond.

 Waaruit bestaat de ATP – ranking? (WTA bij de vrouwen)
Om te bepalen wie de beste tennisspelers (-speelsters) ter wereld zijn, stelt men rangschikkingen op die tevens de leidraad zijn om diegene aan te duiden die aan de internationale tornooien mogen deelnemen.
De ‘ATP Rankings’ geeft de prestaties van mannelijke tennisspelers over de laatste 52 weken weer. In de tornooien kan een speler een aantal punten winnen, in functie van de belangrijkheid van het tornooi en van de bereikte ronde. Elke maandag wordt de lijst bijgewerkt. De speler die bovenaan de ranglijst staat is de World Number 1. Dat is op dit ogenblik Novak Djokovic, gevolgd door Roger Federer en Rafaël Nadal.

Hoe wordt men prof-tennisser?
Wie wil meedoen aan internationale tornooien, moet eerst een nationale ranking hebben. Hiervoor moet men aansluiten bij een tennisvereniging en via deze vereniging kan men zich inschrijven voor tornooien. Als je hier goed in presteert, krijg je punten voor de nationale ranking en mag je meedoen aan de laagste internationale tornooien, waarin punten te verdienen zijn voor de ATP-ranglijst. Als je hier genoeg punten scoort, kan je meedoen aan de challenger - tornooien, waar weer meer punten te verdienen zijn voor de ranglijst. Hierna kun je meedoen met prestigieuze ATP-tornooien en grand slamtornooien.
Professioneel tennis begint bij ITF Future of ITF Satellite tornooien. Sommige van die tornooien hebben geen open kwalificatie, hier word je alleen toegelaten op basis van je ATP of WTA ranking.
Een plek bij de beste vijftig van de wereld garandeert in de praktijk wel zo’n beetje toegang tot alle tornooien. Anders is er altijd nog de mogelijkheid om eerst kwalificatiewedstrijden te spelen.

Kan een goede speler met tennissen zijn brood verdienen?
Daar kan alleen bevestigend op geantwoord worden. Hij of zij verdienen meer dan een aardige stuiver.
Maar, niet iedereen schopt het tot vooraanstaand internationaal speler en veel spelers die niet tot de top 100 behoren moeten het stellen met veel minder, vaak ontoereikend om van tennissen hun beroep te maken.
Daarom gaan steeds meer stemmen op voor een andere (of betere?) verdeling van het prijzengeld, dus de toptennissers (winnaars en finalisten) zouden moeten inleveren ten voordele van de andere deelnemers. Of ze dat willen/zullen doen?
Natuurlijk moeten de spelers belastingen betalen op hun winsten (ca 30%), voor hun transport moeten ze zelf opdraaien (3.500 euro naar Australië!) en diegene die goed genoeg zijn om er een coach op na te houden, moeten die ook betalen (50 à 70.000 euro per jaar + reis + maaltijden). Een speler krijgt wel een dagelijks krediet voor het eten maar dat zou zelfs niet volstaan voor het avondmaal.
Dat is wel verschillend van tornooi tot tornooi en van speler tot speler. Sommige hebben persoonlijke sponsors of worden financieel gesteund door hun club of door hun federatie.
Olivier Rochus, één van de betere Belgische spelers Rochus verheelt niet dat sommigen andere bronnen van inkomsten zoeken om de eindjes aan elkaar te knopen. ‘Als je in het rood zit en je krijgt een telefoontje om iets te regelen voor 5.000 of 10.000 euro...’

Hoe zien de tennis-organisatie en de infrastructuur in Middelkerke er uit?
Er zijn (of moet ik zeggen 'waren')  twee clubs: de Westend TC Lacodam vzw met zetel in de Duinenweg 435 en de TC Middelkerke, met zetel in de Parijsstraat 17.
TC Lacodam ontstond in Westende, maar is nu met hetzelfde nummer een entiteit van TC Middelkerke want de terreinen zijn petanquebanen geworden en de club had geen reden tot bestaan meer.
In de Duinenweg 435 in Middelkerke zijn er 5 courts indoors (in de ballon) en 3 courts in open lucht. (volgens de websites, maar ik heb er toch 5 gezien?). In de Priorijlaan in Westende zijn er zes terreinen in open lucht met 2.500 zitplaatsen voor toeschouwers.
De grote man van het tennisgebeuren in onze gemeente is N-VA gemeenteraadslid Danny Van Den Broucke. Hij wordt de ‘tennisgoeroe’ genoemd en ook ‘een vakman die moet genomen worden zoals hij is’.

De wedstrijden van de ‘Rising Stars Tour’
Het circuit omvat volgende acht tornooien voor heren, die aan onze kust, inclusief Damme (??), georganiseerd worden:

31/5 – 8/6     TC Vijverhof, Damme     10.000 $
28/6 – 6/7     TC De Polderblomme – La Potinière, De Haan   10.000 $
5/7 – 12/7     Royal Zoute Tennis Club, Knokke       10.000 $
12/7 – 20/7   TC Lacodam, Westende               10.000 $
20/7 – 27/7   TC Duinbergen, Duinbergen       10.000 $
26/7 – 2/8     Ostend TC, Oostende                 10.000 $
23/8 – 31/8   TC Pannebaaltje, De Panne         10.000 $
6/9 – 14/9     TC Middelkerke, Middelkerke     15.000 $ + H (Hospitality = eten + logement)

Het tornooi is aan zijn vierde editie toe, maar Middelkerke en De Panne maken er voor de eerste maal deel van uit.

Hoofdsponsor is BNP Paribas. Ik stelde ter plaatse ook vast dat er ook nog twee lokale sponsors zijn: het aannemersbedrijf Norré – Behaeghel en ‘Middelpunt’.

Alles in het Engels
‘RISING STARS’ verwijst naar jonge Belgische tennistalenten of rijzende sterren van bij ons.
‘TOUR’ verwijst naar de verschillende deelnemende clubs waar de wedstrijden zullen plaatsvinden.
Andere klassieke en waarschijnlijk gekende woorden uit de tennisterminologie: point, game, set en match; smash, ace, forehand, backhand, volley, return en lob; first en second service, out, fifteen – thirty, fourty, advantage, tiebreak, fault, break, love (nul punten), deuce; X leads by three games to two, ...

Doelstellingen Rising Stars Tennis Tour 

De organisatie wil een springplank aanbieden aan jonge Belgisch tennistalenten om hun de kans te bieden om zich ten volle te laten ontwikkelen. Dat is lovenswaardig! Alleen stelt zich de vraag hoe ver die ontwikkeling kan reiken.
Wie is een tennistalent?
Volgens mijn begrippen is een tennistalent in principe heel jong. Spelers van in de twintig kan je bezwaarlijk nog als echte talenten beschouwen, zelfs al kunnen het wel goede spelers zijn.
Ziehier de jonge spelers die geselecteerd werden voor de ‘Rising Stars Tour’. Achter hun geboortedatum vinden jullie hun plaats op de ATP ranking (in het enkelspel) en het aantal behaalde punten op 8 september 2014.

Kimmer Coppejans ° Oostende 7.2.1994   (247 - 196)
Julien Cagnina     ° Liège 4.6.1994 (339 - 130)
Joris De Loore   ° Brugge 21.4.1993 (425 - 86)
Jonas Merckx ° Gijzegem-Aalst 4.10.1993 (686 - 36 )
Jeroen Vanneste ° Roeselare 19.1.1994 20 j (1068 – 9)
Michaël Geerts   ° Antwerpen 17.1.1995 (1088 – 9)
James Storme Jr   ° Gent 10.12.1994 (1289 – 5)
Clement Geens   ° Brussel 11 Mar 1996 (1436 -3 )

Er werden ‘grote namen’ aangekondigd voor het tornooi in Middelkerke. Buiten Desein (ATP 208 en de best gerangschikte van het hele deelnemersveld) waren er geen gevestigde Belgische spelers, maar die zijn ook de leeftijd van talent al voorbij (Rochus, Darcis, Bemelmans) en Goffin is al te groot voor Middelkerke. Wel aanwezig waren De Loore, Cagnina, Geerts, Geens, Merckx en Storme, waarvan vooral de eerste twee tot de betere jonge spelers in België behoren.
De concurrentie is natuurlijk ‘moordend’: Daviscup met onder andere België – Oekraïne (12-14.9) met Bemelmans, Goffin en Rochus en 16 tornooien overal in de wereld, waaronder verschillende ‘challenger’ tornooien met Belgen op de deelnemerslijst en uiteraard met hogere prijzengelden: Banja Luka, Sevilla, Mulhouse, Carthage, Bietta, …

Meldenswaardig vind ik toch wel dat Coppejans, terwijl het Middelkerks tornooi aan de gang is, in Banja Luka (Bosnië-Herzegowina) deelneemt aan een 64.000 $ (+H). Hij nam trouwens in 2014 enkel deel aan het tornooi van Oostende (26.7 – 2.8). Maar ja, als je zoals hij kunt deelnemen aan de Open US, aan Roland Garros en aan de Australian Open of aan tornooien in Brazilië of Polen of Nederland, waar je veel meer kan verdienen! (vb 11.000 $ in Parijs)!
Cagnina nam enkel deel aan het tornooi van Duinbergen en Middelkerke en De Loore enkel aan die van Damme en Middelkerke. Die zullen dus geen steun meer nodig hebben van de ‘Rising Stars Tour’, zeker?
Als ik lees dat jonge, zogeheten ‘talenten’ overal in de wereld tornooien spelen, dan vraag ik mij af wat de bijkomende financiële steun van de ‘Rising Stars Tour’ nog voor hen betekent.

Op 22.5.2014 verklaarde Justine Henin, misschien wel onze beste Belgische tennisspeelster ooit, dat het de jonge tennistalenten aan de nodige inzet ontbreekt. Ze vroeg zich af of ze zich nog wel pijn willen doen en uit de comfortzone willen gaan. Ze vindt dat als je uitzonderlijke dingen wil doen, nu eenmaal moet lijden en de moeilijkheden onder ogen zien: 'Ik weet dat ik hiermee niet veel vrienden ga maken maar is dat niet juist het probleem in België? Het is hier allemaal zo sympathiek, we hebben een goed leven. We mikken ook heel hard op een mooie tennistechniek, ik denk zelfs dat we daarin wereldkampioen zijn. Maar waar zijn de superatleten? En wat met de mentaliteit, de spirit? Kan daar niet meer aan gewerkt worden?'

Hierdoor drukken we de zware onkosten van de spelers, trainers, ouders en federaties die de ontwikkeling van een professional met zich meebrengt.
Maar wat verdient een talent in zo’n Rising Stars Tornooi? Als hij wint, wat toch eerder een zeldzaamheid is, want er doen soms ook oudere reeds half gevestigde waarden mee (Olivier Rochus, Steve Darcis, …) en buitenlandse spelers. In Damme won Joris De Loore, in Duinbergen  was dat Julien Cagnina en daarmee is de kous af. De andere geraakten meestal niet verder dan de eerste of 2^de ronde en uitzonderlijk eens een kwartfinale (Vanneste in Damme, Merckx in De Haan en Geens in Duinbergen) en eens een halve finale: Merckx in Duinbergen en De Loore in Middelkerke. Cagnina speelde de finale in Middelkerke.
Er worden ook dubbels gespeeld in de tornooien. Dit waren de resultaten van onze talenten: Merckx 2x 1^e ronde en 1 x halve finale en 1x finale samen met Geerts, Cagnina won 1x, en Storme kwam 2x in de finale, 1 x in de halve finale en werd 1x uitgeschakeld in de 1^e ronde.
De vraag stelt zich dus of hun financiële verdiensten in die RST tornooien wel degelijk de zware onkosten van hun ontwikkeling kunnen helpen drukken.
De verdeling van het prijzengeld verschilt van tornooi tot tornooi. Voor de Rising Stars Tour vond ik volgende bedragen. De punten verschillen naargelang de belangrijkheid van het tornooi.

* Misschien zijn het wel de gegevens voor een 15.000 $ tornooi; ik heb die voor een 15.000 $ + H nergens gevonden

Hieronder volgt de lijst met de verdiensten, punten en geld,van onze talenten in de Rising Stars Tour 2014, Middelkerke inbegrepen:

Door de ‘Rising Stars Tour’ zou het behalen van de eerste ATP punten meer realiseerbaar worden.
De punten zijn altijd meegenomen maar dat alleen brengt ze (nog) niet in de grote tornooien!! Maar… je weet maar nooit!

Waarom een nieuw terrein aanleggen? Wat is er voor nodig?
Op een beschermend tapijt werd een ondergrond van 40 ton aarde, zand en keien aangebracht en daarop kwam een toplaag van 35 ton gravel. En zo ontstond een officieel tennisterrein van 36,88 op 18,9 meter op het Epernayplein in Middelkerke, vlak voor het Casino.
Rondom het terrein werden tribunes aangebracht voor 1.700 toeschouwers.
Ziehier een maquette van het terrein en daarnaast een foto van hoe het er echt uitzag:

De argumenten voor deze locatiekeuze zouden volgens de voorzitter van vzw Tennis Middelkerke Danny Van Den Broucke zijn: "Het gaat niet enkel om sport en educatie, maar ook om toerisme. Door het tornooi hier te organiseren en niet op een bestaande tennislocatie in Middelkerke of Westende, willen we de mensen naar een centrale plek in de badplaats brengen. Dit evenement past bij de spreiding van het zomerseizoen."
Op de locatie in de Duinenweg 435, is het gewoon onmogelijk zoiets te organiseren.
Waarom moet Middelkerke nu perse twee tornooien inrichten?
Ligt de Priorijlaan in Westende dan niet in het centrum? Wordt in Westende dan niet aan toerisme gedaan?

En mijn klassieke vraag: Hoeveel gaat dat weer kosten?
Het kostenplaatje voor dit 15.000 dollar – tornooi bedraagt 85.000 euro. De organisatoren rekenen op een aantal sponsors. Ook de gemeente Middelkerke verleent haar medewerking aan het evenement.
De belastingbetaler moet dus weer mee opdraaien. Als zoethoudertje krijgen de scholen de gelegenheid om met de kinderen naar het terrein te komen en om hen tennislessen te laten volgen
Natuurlijk moet Middelkerke niet achterblijven bij de andere badplaatsen, wat Bredene en Nieuwpoort wel doen (Koksijde heeft eigen tornooien), maar als een club groots wil uitpakken met twee tornooien en er geen geschikt terrein voor beschikbaar is in Middelkerke, vind ik dat die club en de sponsors zelf moeten opdraaien voor de kosten. Roeien met de riemen die men heeft, noemt men dat!
Sponsorgelden, die betaalt de belastingbetaler weliswaar ook gedeeltelijk, maar de gemeente moet redelijk blijven en mag niet meedoen aan dergelijke hoogheidwaanzin.
Waarom is de de toegang tot alle wedstrijden, inclusief de finale, helemaal gratis? Waarom zouden de geestdriftige tennisfans er, bijvoorbeeld, geen 5 euro voor over hebben om hun geliefkoosde toekomstige kampioenen aan het werk te zien? Voor voetbal en voor de ‘Noordzeecross’ moet je toch ook ingangsgeld betalen? Of heeft men te veel schrik dat er minder toeschouwers zullen verschijnen?

Mijn bezoeken aan het tornooi
Op de openingsdag 6.9.2014 bracht ik om 14 uur een bezoek aan ‘centre court’ in Middelkerke. Daar was een wedstrijd bezig van de eerste ronde tussen De Weerdt en Kevelaerts. Twee sets waren reeds gespeeld, maar blijkbaar moesten toen eerst wat oneffenheden in het terrein weggewerkt worden. Werklieden van dienst waren de tornooidirecteur Danny Van Den Broucke en de scheidsrechter van de aan de gang zijnde wedstrijd.
Ik stelde vast dat er 70 toeschouwers waren. Het was al heel lang geleden dat ik nog een wedstrijd op dat niveau gezien had en ik besefte maar al te goed hoe verwend wij worden door de TV uitzendingen, met lijnscheidsrechters en ballenjongens die het spel vlotter en correcter laten verlopen. De spelers doen hun best maar de spelkwaliteit is natuurlijk niet te vergelijken met wat wij op de televisie te zien krijgen. Toen de match afgelopen was om 14u35, telde ik 95 toeschouwers. Het ging natuurlijk nog maar om de eerste ronde.

Mijn volgende bezoek was op zondag 7.9 om 19u30 kwestie van eens de toestand te registreren op totaal verschillende tijdstippen. Er werd een match van de kwartfinales gespeeld en er zaten of stonden 40 personen te kijken.

Volgens vrienden zouden er in de namiddag van 8 september 400 à 500 toeschouwers geweest zijn bij de match van De Loore. Dat is toch al iets beter.

Op 9.9 om 11 uur was ik er weer. Nog steeds een wedstrijd van de eerste ronde (Merckx – Netuschil). Het niveau was beter dan wat ik totnogtoe al gezien had.
Er zaten 40 kijkers op de tribunes en 25 zaten iets te drinken in het cafeetje.

Ook op zaterdag 13.9 in de namiddag om 15 uur ben ik de temperatuur eens gaan meten. De aan de gang zijnde wedstrijd was er één van de halve finales tussen Julien Cagnina en de Oostenrijker Michaël Linzer.
Er waren bij mijn aankomst in totaal 380 toeschouwers, verdeeld als volgt: (op één na) 70 in café, 230 op de drie tribunes aan de zonnekant en 80 op de drie schaduwtribunes.
Het spel was van een zeer voortreffelijk niveau, uiteraard steeds beter naargelang het tornooi vordert.

Op zondag 14 september was er om 15 uur de finale tussen  twee Franstaligen (Cagnina en Guigounon, voorafgegaan door een demonstratiewedstrijd rolstoeltennis. Die heb ik helaas moeten missen omdat ook de open monumentendag op mijn programma stond. 

De finale heb ik volledig meegemaakt. Het spelniveau was uitstekend. De tribunes waren goed gevuld: in het zonnetje voor 90% en in de schaduw voor 60%. De stoelen tegen de reling aan een toegang blijven veelal onbezet omdat het er geweldig tocht.

Er waren nu ook ballenrapers, jongens en meisjes en één lijnrechter.
Het publiek gaat op en af en ik vroeg me af of dat allemaal wel tennisliefhebbers zijn. Sommige gaven me de indruk alleen maar wat in het zonnetje te komen zitten. Moeten sommige nu absoluut iets te drinken halen?
Dat over en weergeloop is wel storend, zeker voor diegene die op de hoek van een rij zitten.
De beker- en geschenkenuitdeling moest niet onderdoen voor die van een groot tornooi. De Middelkerkse top van de politiek was bijna voltallig aanwezig, speeches bleven elkaar maar opvolgen.
De burgemeester wenste de toeschouwers die nog overbleven, "Tot volgend jaar!'
Het geld is dus nog niet op.
Na de prijsuitreiking werd het RSTT-tornooi afgesloten met een afterparty, die ik niet bijwoonde (... om kosten te sparen ... grapje!).

Is dat publiciteit voor Middelkerke? Profiteert de horeca ervan?
Ik heb vruchteloos gezocht in de sportkrant van ‘Het Nieuwsblad’ en in ‘Het Laatste Nieuws’. Geen spoor of uitslagen daarvan te bekennen! Het tornooi wordt zelfs niet vermeld in de kalender van de sportactiviteiten van de dag.
Zoals altijd bij een sportevenement in Middelkerke, vraag ik mij ook nu weer af wat dit betekent voor de horeca, als verlenging van het seizoen. Niet veel, vrees ik!.

Besluit
De organisatie heeft al bij al geluk gehad met het weer. Wandelaars - voorbijgangers kijken wel eens en vervolgen dan hun weg. Ik vind dat de opgesomde doelstellingen van dit tornooi bij het haar getrokken zijn, behalve dan de bewering dat jonge tennissers hier wat punten kunnen verdienen voor de ATP ranking.
De argumenten voor de locatiekeuze in Middelkerke vind ik absurd.
Er waren misschien wel enkele mooie wedstrijden te zien, maar … de gemeente mag dat niet langer ondersteunen: één zo’n tornooi per zomer volstaat en aangezien de infrastructuur daarvoor voorhanden is in Westende, moet het dan maar in Westende. Tot spijt van wie het benijdt!!!
En aan het gemeentebestuur: wees nu toch eens verstandig!

Bronnen
http://www.atpworldtour.com/Press/Rankings-and-Stats.aspx resultaten per speler
Artikel in ‘Het Laatste Nieuws’ door Paul Bruneel ‘
Logo uit ’ http://www.demorgen.be/wca_digi/agenda_detail/102/928486/ITF--10-000-tennistornooi-RISING-STARS-TENNIS-TOUR.html
http://www.nieuwsblad.be/sportwereld/cnt/0n3l52t0
http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Me/J/Jonas-Merckx.aspx?t=rh
http://www.tennisexplorer.com/ranking/atp-men/?type=ATP&date=2014-09-08&page=8
atpworldtour.com/Rankings/Rankings-FAQ.aspx#points...