De idee van de watermaatschappij Farys, krachtig gesteund door ons gemeentebestuur, om de watertoren in de Logierlaan van de wijk Krokodiel af te breken en te vervangen door een kleinere broer onder de vorm van een uitkijktoren, is bij veel Middelkerkenaars niet in de allerbeste aarde gevallen. Maar Michel Landuyt, die niets liever doet dan onmiddellijk op een nieuw ‘paradepaardje’ te springen, zag al direct een ‘unieke’ attractie waarmee Middelkerke zich nog eens kon proberen te profileren.
Heel wat mensen hebben inderdaad op Facebook hun spijt uitgedrukt over het verdwijnen van de watertoren van 51 meter hoogte. De graad van ontgoocheling ging van ‘Het zal even wennen zijn’’, 'Zal raar doen', ‘Jammer’, ‘Zeer jammer’, over ‘Heel spijtig’ of ‘Erg’ naar ‘Een monument gaat neer’ en ‘Onze verrekijker is weg want je kon je de lichtjes al vanop grote afstand zien!' Dan dachten we ‘We zijn bijna thuis!’
Sommige troosten zich met het alternatief, een uitkijktoren met een hoogte van in totaal 20 meter en vragen zich af of het kunstwerk met de lichtjes ook op de uitkijktoren zal geplaatst worden.
We kunnen gerust zeggen dat het niet zo vaak gebeurt dat een gebouw/watertoren zoveel aandacht krijgt en dat er zoveel foto’s van genomen worden, in alle fasen van de afbraak.
Zou daarmee soms heimwee gemoeid zijn?

Was die afbraak noodzakelijk? Betonrot was de oorzaak
De toren was 45 jaar oud en zou zwaar aangetast geweest zijn door corrosie (= scheikundige aantasting van materialen) en door betonrot. Dat is de schade die ontstaat doordat de in het beton aanwezige wapening begint te roesten, waardoor het beton begint te barsten, wat dus de veiligheid in het gedrang kan brengen.
De gewone inwoner van deze gemeente, zoals ikzelf, kent daar natuurlijk weinig van maar ik heb ook daarover een paar reacties genoteerd.
Zoals deze: “Betonrot… laat me lachen ... de watertoren van De Haan is ouder en staat er nog fier te pronken.” Of “Naar gelang dat de werkers er al aan gewerkt hebben was de watertoren zo ROT nog niet he !!!!!!!”
Ik moet bekennen dat ik me ook vragen stelde toen ik sommige foto’s van de werken bekeek. Er kwamen toen ook wel wat twijfels in me op, omdat de toren me zo stevig gebouwd leek en niet fel onder de indruk bleek van die zwaaiende breekhamer maar eerder nogal wat weerstand bleek te bieden.

Het verloop van de afbraak
Op 27 oktober 2016 werd met de afbraak begonnen.
Een eerste werfleider van het bouwbedrijf Aclagro: “De werken moeten met de nodige omzichtigheid aangepakt worden want het is niet evident om een dergelijk hoge constructie af te breken. De sloop van het bovenste gedeelte, gebeurt manueel om veiligheidsredenen. Eenmaal we een hoogte bereikt hebben die veilig genoeg is, wordt een kraan met lange arm gebruikt.”
Een tweede werfleider: “Het ziet er inderdaad vrij spectaculair uit. We zetten een werfkraan met pneumatische breekhamer in een container en die hijsen we met een kraan in de lucht.

Op die manier hebben we al verschillende gevels gesloopt. Alles is gekeurd door een externe firma. Als het te veel waait, moeten we de werken wel staken. Gelukkig is dat nog niet het geval. Eens het dak afgebroken is, kunnen we de kraan in de toren laten zakken om zo stelselmatig dalend af te breken".
Ziehier een voorbeeld van een kraan met pneumatische breekhamer. Misschien is het wel een zwaarder type?

De watertoren mag dan wel verdwijnen, de waterreservoirs en pompen in de bodem blijven. Daarom voorziet de aannemer aan de basis van de toren in een dik zandbed.

Wat wordt het en wanneer zal het klaar zijn?
Het gemeentebestuur zal boven op een overblijvende romp van zeven meter hoogte een uitkijktoren van nog eens dertien meter bouwen. Er zullen 72 treden moeten beklommen worden.

De afbraakfirma dacht binnen een dikke maand klaar te zijn. Het schijnt dus wel wat langer te duren.
Let wel, ik erken dat dit een bijzonder en moeilijk werk is, maar misschien ligt het ook aan de betonrot die nog niet voldoende toegeslagen heeft.
De toren moest afgebroken worden tot op enkele meters boven de grond, namelijk tot waar de gevel op dit moment bekleed is met hout. Hieronder zien jullie een foto van 15 december 2016.

Op het reeds gegoten betonnen platform binnenin komt dan de uitkijktoren. Het hele project zou pas na de zomer van 2017 klaar zijn.

Even vergelijken?

En mijn klassieke vraag: Hoeveel zal het gekost hebben?
De provincie West-Vlaanderen en Westtoer investeren in landschapsbeleving in de toeristische regio’s van de provincie. Het programma/project kreeg de naam ‘Horizon 2025’. Het beoogt de realisatie van een netwerk van landschapsobservatie-punten, verspreid over de provincie, om
       • de regio’s of hun stadjes en dorpen aantrekkelijker te maken
       • de beleving van de recreatieve routes en netwerken te verhogen.
De voorkeur gaat naar het bouwen van nieuwe uitkijktorens en belevingsplatformen, bijvoorbeeld op een natuurlijke heuvel in het landschap of op een kunstmatige hoogte (bijvoorbeeld een oud stort, …).
In tweede instantie komt ook het verbouwen/toegankelijk maken van bestaande torens in aanmerking voor ondersteuning, indien de werken een toegevoegde waarde betekenen ten opzichte van de huidige toestand.
De totale kost voor het bouwen van ‘onze’ uitkijktoren op de restanten van de watertoren (wordt dat als oud stort gerekend?) bedraagt 651.445,95 euro, onderverdeeld in:
        architect studiekosten (ereloon 11,5%):                  60.529,03
        studiekosten stabiliteit dakplaat (via Farys):             3.327,50
        kosten waterdichting dakplaat (250 m²):                 21.250,00
        bouwkosten:                                                           526.339,42
        omgevingsaanleg:                                                    30.000,00
        duiding/ infoborden:                                                10.000,00
De provincie draagt 75% van de totale bouwkost bij, maar met een maximum van 225.000 euro.
Aangezien de uitkijktoren schijnbaar voldoet aan al de opgelegde voorwaarden, waaronder 'Middelkerke aantrekkelijker maken', kan de gemeente daarvan dus genieten.
Telkens de provincie of een andere instantie bijdraagt, probeert ons bestuur ons ervan te overtuigen dat de werken voor een ‘zacht prijsje’ zullen uitgevoerd worden. Onze bestuurders weten nochtans maar al te goed dat wij ook provinciale belastingen betalen en dat de provinciale bijdrage dus ook door ons betaald wordt.
Als ze in Middelkerke nog maar het woord ‘subsidie’ horen, dan gaan ze ervan uit dat ze nog slechts een habbekrats moeten bijleggen. Ze worden dan een ‘onweerstaanbare drang’ gewaar. In de krant kon ik lezen dat die ‘habbekrats’ 250.000 euro zou bedragen.
Maar … tenzij er nog een andere subsidie mag verwacht worden levert mijn kleine berekening 651.445,95 – 225.000 euro dus een gemeentelijke uitgave op van 426.445,95.
Of neemt Farys misschien ook een deel voor zijn rekening? Zij zijn het immers die de watertoren wilden afbreken uit veiligheidsoverwegingen, weliswaar na samenspraak met de gemeente, maar zij zijn toch de eigenaar van de toren.

Besluit
Het lijkt erop dat de provincie en de gemeente teveel geld hebben.
Dat het misschien een mooie toren wordt en dus een bijkomende attractie voor de gemeente, dat moeten we nog zien. Als dat zo zou zijn, zoveel te beter!
Maar … ik viel bijna van mijn stoel toen ik het bedrag van de totale kost onder ogen kreeg.
Ik was wel gelukkig dat ik mocht vernemen dat de prijs uitgerekend werd tot op twee cijfers na de komma!
In oude Belgische francs klinkt dat nog erger: 26.057.838 francs of 26 miljoen zevenenvijftig duizend achthonderd achtendertig francs.
Het zou eens interessant zijn de totale som te vernemen van de studiekosten die de gemeente jaarlijks betaalt. Aan mij zullen ze dat wel niet verklappen!
Welk gemeenteraadslid voelt zich aangesproken?
Ik stort regelmatig een bijdrage aan een goed doel. Hoeveel goede doelen zouden met de meer dan 650 duizend euro’s niet kunnen gesteund worden? Hoeveel minderbegoeden uit de gemeente zouden daarmee niet uit de nood geholpen kunnen worden?
Hoeveel zou er niet kunnen bespaard worden op onze belastingsuitgaven?
Ik vind een dergelijke uitgave voor een prestigeproject ongehoord en onaanvaardbaar en ik vraag me af wanneer die blinde bouw- en uitgavewoede van de huidige meerderheid zal ophouden.
Wie roept ze een halt toe?

Bronnen
Uit http://www.newslocker.com/nl-be/regio/middelkerke/sloopwerken-watertoren-gestart-het-nieuwsblad/
Foto’s van Willy Vankeirsbilck, André Buys